دانلود گزارش کارآموزی در اداره برق شهرستان دهاقان

تاریخچه ارداه برق دهاقان

در سال 1338 به صورت دیزلی شروع به کار کرده است که کارکنان آن سه نفر بوده اند یک حسابدار به نام مهدی اسماعیلیان و مامور نصب کنتور و امور مالی اداره هم بوده است دو نفر هم مسئول دیزل و شبکه هوایی به نام حسین سهرابی و دستیار آن عبدالکریم احمدیان .

حسین سهرابی تا سال 1353 سر کار بوده و عبدالکریم احمدیان تا سال 1374 که در این زمان دیزلی قبل از انقلاب فقط دهاقان عطاآباد و دزج برق داشته است .که در زمان دیزلی فقط از زمان تاریک شدن هوا به مدت 4 ساعت برق دار بوده است .

سیستم قدیمی یا دیزلی شبکه هوایی بوده و بدون ترانسفورماتور هوایی .

نحوه کار دیزلی

برق تولید شده به صورت مستقیم در تابلو های خاص می آمد و سپس وارد شبکه می شود که 1200 مشترک و همه مشترکین به جز تعداد اندک همه مصارف خانگی بوده است . در آمد و حقوق این شرکت سهامی بوده که سهام آن از صد تومان تا 20هزار تومان بوده است . تا اینکه این سیستم در تاریخ 29/12/1352 از دیزلی به شبکه سراسری در آمده است که توسط همان افراد که در شبکه قدیمی بوده و طراحی ان توسط مهندسین به شکل کنونی در آمده که اکنون شامل 215 ترانس و 11 هزار مشترک و بیش از 17 روستای اطراف دهاقان می باشد که شامل مصارف خانگی کشاورزی دامپروری صنعتی تجاری و موسسات عام المنفعه و غیره می باشد .

کنتور :

وسیله ای است که برای اندازه گیری بر حسب کیلو وات می باشد.

انواع کنتور : 1- کنتور تک فاز 2- کنتور سه فاز

اجزای کنتور : 1- بوبین جریان 2- بوبین ولتاژ 3- دیسک 4- شیشه 5- نمراتور

نمراتور وسیله ای است که برحسب یک دور زدن دیسک یک شماره می اندازد .

در پشت کنتور دو پیچ کوچک وجود دارد که به وسیله یک رابط فلزی با هم دیگر در ارتباط می باشد در صورتی که یکی از پیچها را شل کنیم این ارتباط قطع می گردد و نمراتور دیگر کار نمی کند .

کنتورها معمولاً در روستاها 15 آمپری و در شهرها 25 آمپر می باشد . برای جوشکاری ها 25 آمپری سه فاز مورد استفاده قرار می گیرد .

آزمایش کنتور

معمولاً به برق اصفهان داده می شود تا آزمایش و پس از تعمیر کردن به دهاقان تحویل گردد ولی یک وسیله وجود دارد که شامل یک کنتور 15 آمپر یک لامپ و یک هیتر برقی می باشد .

روش کار یک ورودی فاز و نول به کنتور قابل آزمایش داده سپس از خروجی ان به ورودی کنتور آزمایش کننده داده می شود و ورودی به مصرف کننده ها داده می شود  در یک زمان مشخص مثلاُ یک دقیقه باید هر دو کنتور هم اندازه کار کرده باشند . در غیر این صورت کنتور آزمایش شده خراب می باشد .

نکته :

کنتورها حتماً باید به صورت عمودی بسته شوند .

علت خراب شدن کنتور

تاب افتادن در دیسک

 سوختن یکی از  بوبین ها جریان یا ولتاژ

خرابی کنتور

توسط مامور بازدید از کنتور می باشد که به محض مشکوک شدن به کنتور بر حسب شماره های قبلی یک فرم پر کرده و تحویل مسئول مربوطه آن می دهد .

تفنگ امتحان

جهت امتحان خطوط فشار قوی برای عدم برق دار بودن خط پس از قطع برق به کار برده می  شود .

پرچ :

وسیله ای است که با استفاده از ان فیوز المنت را تعویض می نماییم .

دو نوع پرچ وجود دارد :

پرچ بلند : معمولاً مانند آنتن بوده که بالا و پایین می شود .

 پرچ کوتاه : که یکنواخت و به اندازه مشخص می باشد .

پایه چراغ : 1- قدیمی یا مستقیم : که لامپ 100 وات بیشتربسته می شود .

2- نوع جدید یا لاک پشتی : که لامپهای 70 و 125 و 250 بسته می شود .

اجزای داخلی لامپ لاک پشتی : ترانس – سرپیچ – لامپ – کابل – پایه فلزی – خازن – ترمینال – استارت – شیشه

انواع لامپ

قرمز :بخار سدیم 2- سفید : بخار جیوه 3- معمولی

انتخاب لامپ برای پایه چراغ باید بر اساس توان ترانس داخل پایه چراغ بسته شود .

به چه علت سیم نول در بالاقرار می گیرد؟

به علت اینکه رعد و برق از سیم نول به زمین خارج گردد چون ه رده فاصله به ده فاصله سیم نول را زمین می کنند .

فیوز المنت

فیوز المنت درون تیغه کت اوت قرار می گرد و به منظور حفاظت از شبکه از جریان زیاد و بار زیاد محافظت می کند .

تعیین المنت سر خط

جمع کل توان ترانسها که بعد از سر خط وجود دارد تقسیم بر 40 تعیین فیوز سر خط می باشد .

جمع کل توانسهای ترانسهای سر خط

40

اگر قسمتی از شبکه دو فاز گردد دوعلت وجود دارد .

فیوز المنت سوخته باشد .

 جمپر سوخته باشد .

مقدمه

ازآنجایی که برای تاسیس پستهای انتقال انرژى  بودجه عظیمی مصرف و ماهها وقت لازم است تجهیزات و وسایل آن خریداری و تهیه و نصب و راه اندازی گردد لازم است از نگهداری آن نهایت دقت و تلاش به عمل آید در جهان امروز خصوصاً در کشورهای پیش رفته صدمه دیدن تجهیزات و دستگاههای موجود در پستهای برق تحت هر عنوانی تقریبا موضوعی منسوخ و فراموش شده است .زیرا که صدمه دیدن تجهیزات و دستگاههای موجود در پستهای انتقال انرژی کلا ناشی از چندعامل بوده که ذیل به این عوامل اشاره شده است : 1-عوامل خارجی (External) :مانند برخورد صائقه به خطوط انتقال انرژی با تجهیزات موجود . 2-عوامل داخلی (I nternal) : مانند اضافه ولتاژ های ناشی از قطع و وصل مدار (Translent Dver Voltage) 3- عوامل جوی : مانند باد –باران –یخ زدگی- سرمای شدید و… 4-عوامل ناشی از بهره برداری غیراصولی : مانند عدم بازدید به موقع و اصولی از تجهیزات در حال کار, عدم توجه به عیوب و اشکالات پیش آمده و اعمال در گزارش آنها (مخصوصا در مراحل اولیه عیب) ,عدم به کارگیری مقررات و دستورالعملهای تدوین شده 5- عوامل مربوط به سرویس و نگهداری صحیح تجهیزات : مانند تاخیر در سرویس دستگاهها عدم استفاده از دستورالعملهای سازنده و…پشرفت تکنولوژی و دانش و تجربه بشری و به کار گیری حفاظت های لازم در طراحی اولیه دستگاههای برق سبب شده است که دیگر عوامل جوی و یا عوامل داخلی و خارجی نتواند موجب صدمه دیدن تجهیزات و دستگاههای موجود در دستها گردد اما عدم بهره برداری و یا سرویس نگهداری صحیح هنوز در بعضی از کشورها و در برخی از بخشهای کشور ما نیز یکی او عوامل عمده در صدمه دیدن تا هنگام تجهزات و عدم استفاده کامل از عمرمفید بسیاری از این دستگاهها (مخصوصاً تجهیزات آسیب پذیر در سوئیج پستها)باشد.

بازدیدهایی که توسط کارشناسان مختلف ازپستهای برق بعضی از کشورهای صنعتی به عمل آمده است نشانگر آن است که در اکثراین کشورها ,اپراتورهای پستها از بین افراد با تجربه که دارای شناخت کافی از تجهیزات پستها می باشند . انتخاب می شوند زیرا که آنها می توانند با دانش و تجربه خود و با به کارگیری مقررات و دستورالعملهای موجود از بسیاری از صدمات وارده به تجهیزات جلوگیری و در مواقع اضطراری با تصمیم گیری صحیح و به موقع در خروج دستگاههای معیوب از خارشی های گسترده جلوگیری نمایند.

اطلاعات مورد نیاز برای انتخاب محل پست

پارامترهائی که اثر عمده ای برای انتخاب محل پست دارند عبارتند از :

1-نوع پست

در رده ولتاژی 230kv,400kv پستها به دو صورت معمولی و گازی می تواند احداث کردند که بسته به پست فضای و زمین مورد نیاز خواهد بود به علاوه مشخص شدن پست در عواملی که برای تعیین محل پست  دخالت خواهند داشت تاثیر خواهد گذارد به طوریکه پستهای نوع گازی از عوامل خارجی وجوی مانند آلودگی ها جوی و حیوانات و  پرندگان مصون بوده ولی پستهای روباز از عوامل خارجی تاثیر زیادی خواهند پذیرفت .

2-برآورد بار و ظرفیت پست :

ظرفیت در نظر گرفته شده برای پست با توجه به برآورد بار فعلی مرکزیت ثقل بار در برآورد فعلی (حل تراکم آن) و رشد ایمنی بار منطقه یعنی پیش بینی کوتاه مدت و پیش بینی دراز مدت صورت خواهد  گرفت که تاثیر به سزایی در مساحت پست خواهد داشت .

3-تعداد فیدرها و سطوح ولتاژ:

تعداد سطوح ولتاژ پست تعداد فیدرهای هرسطح ولتاژی نقش تعیین کننده ای در رابطه با فضای مورد نیاز پست خواهد داشت .

4-جهت و محل ابتدا و انتهای خطوط انتقال نیرو :

برای سهولت ورود خروج خطوط از پست به دیگر پستها لازم است  تعداد خطوط انتقال توجه به توسعه آن و هم اینطور جهت آنها مشخص باشد تا با انتخاب محل مناسب پست در ارتباط با مسیر خطوط و طول آنها انتخاب اصلح صورت گیرد .

5- وضعیت پست از نظر استقرار ساختمانهای جنبی

تعریف پست :

محل برقی فید مولد از قبیل ترانسفورماتورها ,کلیدها و غیره به منظور تبدیل یا مبادله انرژی چون لازم است که از یک طرف در نقاط مختلف (تولید , انتقال و توزیع ) ولتاوهای متفاوت داشته باشیم و از دیگر شبکه ارتباطی وجود داشته باشد .بنابراین بنابراین مراکزی که این عملیات (قطع و وصل کردن و تبدیل سطح ولتاژ را در نقاط انتخاب ) را انجام دهند ضرورت پیدا می کند . این مراکز به پستهای فشار قوی موسوم می باشند . که بستگی به سطح ولتاژ آنها طراحی و سایل و تجهیزات آنها از قبیل وسایل قطع و وصل ترانسفورماتورها , وسایل ارتباط دهنده و سیستم های حفاظتی پیجیده تر و با اهمیت تر می گردد .

انواع پستها:

الف – پستهای بالابرنده ولتاژ (بست نیروگاهی):

ب- پستهای توزیع کاهنده ولتاز :

ج- پستهای کلید زنی

پست های بالابرنده ولتاژ :

چون ولتاژ تولیدی ژنراتورها به علت محدودیتهای که در ساخت آنها وجود دارد محدود می باشد لازم است که برای انتقال قدرت الکتریکی آن را به ولتاژ بالابرد و بدین جهت از پستهای بالابرده ولتاژ استفاده می کردد .

پستهای توزیع کننده ولتاژ :

ولتاژ مورد نیاز مصرف کننندگان بنابردلایل اقتصادی در چند مرحله کاهش می یابد و به این منظور از پستهای توزیع کاهنده ولتاز استفاده می گردد  .

پستهای کلید زنی :

این پستها در واقع هیجگونه تبدیل ولتاژی را انجام نمی دهند بلکه فقط وظیفه شان ارتباط خطوط شبکه به یکدیگر است .

پستها از نظر کلی و نوع تجهیزات به دو نوع تقسیم می شوند .

الف – پستهای باز (بیرونی)  Outdoor

ب- پستهای بسته (داخلی) In door

انواع پستهای باز :

الف – پستهای باز

ب- پستهای هوایی

الف : پستهای باز –پستهایی هستند که هوای آزاد عایق بین فاز ها و قسمتهای برق دار بازمین می باشد و بنابراین لازم است فواصل معینی بین قسمت های برق دار برقرار گردد  و علاوه بر آن ایمنی افرادی که در محوطه پست عبور می کنند بایستی فواصل مشخص و معینی بین تجهیزات و زمین در نظر گرفته  شود . در این پستها تجهیزات مستقیماً در معرض عوامل جوی از قبیل برف ,باران,یخ ,آلودگی  و غیره قرار می گیرد .

ب : پستهای هوایی  پستهای توزیع در ولتاژ 20 KV به پایین هستند که روی پایه های سیمانی یا چوبی نصب می کردند .

پستهای بسته (GIS) :

پستهای گازی در بعضی مناطق به عللی از قبیل کمبود جا و یا آلودگی بیش از حد (مناطق ساحلی ) امکان احداث پستهای معمولی نمی باشد از پستهای گازی استفاده می شود .

لازمه کوچک شدن پستهای فشار قوی ,کوچک کردن فواصل شین ها و دستگاههای فشار قوی است و چون هوا دارای استقامت الکتریکی معینی است نمی توان فاصله شین ها را از مقادیری معین کوچکتر انتخاب کرد لذا برای عایق کردن قطعات از یکدیگر و نزدیک کردن فواصل شین ها به یکدیکر از عنصر دیگری غیر از هوا که دارای استقامت الکتریکی در حدود 3 برابر هوا است و اولین مرتبه در کلیدهای گازی sf6 از آن استفاده گردید پستهای فشار قوی کپسولی از سال 1967 به تدریج در شهرهای بزرک و مناطق بر جمعیت به خصوص در اروپا نصب و با اطمینان کامل مورد بهره برداری قرار گر فت .

مزایای پست های بسته :

اشغال قضای کمتر (حدود 10 تا 15% فضای مورد

نیاز برای بستهای باز ) بی صدا بودن , فاقد تشعشعات فرکانس زیاد , سرویس کمتر بوده و از اتصال قطعات بیش ساخته به هم تشکیل می شوند  .

گاز sf6 که به عنوان عایق در این پست ها به کار می رود عایق بسیار خوبی است از عوامل خارجی و جوی مثل گرد و خاک و باد و طوفان و غیره در ان بی اثر است و جون تمام قطعات زیر فشار در داخل کپسولها قرار دارند ز امکان هیجکونه تماس سهوی با قطعات ؤیر ولتاز ممکن نیست و به این جهت خالی از خطرات برق زدگی و برق گرفتکی است و احتیاج به هیجگونه حصار و محدودیتی ندارد .

گاز sf6 كه به عنوان عايق در اين پست ها به كار مي رود عايق بسيار خوبي است از عوامل خارجي و جوي مثل گرد و خاك و باد و طوفان و غيره در ان بي اثر است و جون تمام قطعات زير فشار در داخل كپسولها قرار دارند ز امكان هيجكونه تماس سهوي با قطعات ؤير ولتاز ممكن نيست و به اين جهت خالي از خطرات برق زدگي و برق گرفتكي است و احتياج به هيجگونه حصار و محدوديتي ندارد .

اجزا تشكيل دهنده بست ها :

سوئجكير

برقگير

لاينتراب

سكسيونر

ديزنكتور

ترانسفورماتورهاي قدرت

ترانسفورماتورهاي جريان (ct) و ولتاز (pt)

ترانسفورماتورهاي تغذيبه داخلي و يا زمين

سيستم هاي جبران كننده از قبيل راكتور يا خازن

شبكه زمين

رله هاي حفاظتي

1-سوئيجگير : به مجموعه اي از تجهيزات فشار قوي گفته مي شود كه عمل ارتباط فيدرهاي مختلف را به باس بار (شين) و يا قسمت هاي محتلف باس بار را به بكديكر در يك سطح ولتاز معين انجام مي دهد .

شين يا BUSBAR : محل تقسيم اصلي برق را باس بار بايين مي گويند .

فيدر : فيدر يك هادي است كه بست يا نيروگاه را به محلي كه قدرت بايد توزيع شود وصل مي نمايد .

برقگير :

برقگير در حقيقت يك ايزولاسيون ناقص است و تخليه الكتروني در اثر اختلاف سطح ضربه اي زياد حتماُ انجام مي كيرد و بارهاي موجود در موج بسيار از ان طريق از تاسيسات فشار قوي خارج مي كيرد بدون اينكه مزاحمتي براي شبكه وجود آورد . در موقع كار عادي شبكه برقگير كه بين فاز و زمين بسته شده مانند يك عايق عمل مي كند ولي به محض اينكه ولتاز – كار برقگير تجاوز كرد مانند يك گيرنده موج سريع عمل مي كند و جرياني كه توسط برقكير از راه قوس الكتريكي به زمين هدايت مي شود باعث هدايت اختلاف سطح زياد به زمين مي كردد .

برقگيرهاي 3KV تا 30KV براي جريان ضربه اي 5KA و برقگيرهاي 60 تا 220KV براي 10KA ساخته مي شوند و جريانهاي هدايت شونده ضربه اي كه تا امروز در شبكه ها سنجيده شده در بيش اؤ 90% ضربه ها از 1KA تجاوز نمي كند . برقگيرها متناسب با Vwa حاصل از اختلاف سطحي كه با فركانس فعال در محل نصب ممكن است وجود داشته باشد انتخاب مي شوند .

ماكسيموم مقدار اين اختلاف سطح فعال در هر حال نيايد از 15/1 اختلاف سطح نامي شبكه تجاوزكند . در ضمن نوع شبكه (زمين شده و زمين نشده ) در نتيجه مقدار ازدياد ولتاز فازهاي سالم در اثر زمين شدن سكس از فازها نيز در انتخاب ولتاز برقگير و عملكرد صحيح برقگير – بسيار موثر است .

نظر به اينكه محدوده اي كه در كنترل و محافظت برقكير قرار مي گيرد كوجك است لذا بهتر است كه هميشه برقگير در نزديكي وسيله اي كه در تاسيسات با ارزش تر است نصب شود به عنوان مثال در كنار يك ترانسفورماتور در پست .

كنتور برقگير :

مشخص شدن تعداد دفعات عملكرد برقگير معمولاً سيم زمين برقگير از داخل دستگاهي بنام برقگير عبور مي دهند .

نكاتي كه در مورد نصب برقگيرها بايد توجه كرد :

بايد اتصال زمين برقگير كامل باشد

برقگير بايد در مجاورت دستگاههاي حفاظت شونده قرار داده شوند

سيم اتصال زمين برقكير بايد به اتصال زمين مشترك بست وصل باشد

سيم اتصال زمين بايد هيچگونه پيچش يا حلقه نداشته باشد زيرا اندوكتانس اضافه در مقابل جريان تخليه به وجود مي ايد .

بهتر است از كابلهاي رشته اي با مقاطع 50,35,25 اينج استفاده شود .

در موقع نصب برقگير بايد توجه داشت كه هرگونه هادي فلزي جه داراي ولتاژ – سيستم و جه زمين باشد در خارج يك كره فرضي به شعاع r و دور برقگير باشد .

اين شعاع از فرمول زير محاسبه مي شود :

Vm : ولتاز نامي برقگير بر حسب KV

R : شعاع فرضي بر حسب mm R=12 *Vm

وظيفه برقگير كاستن اضافه ولتاژ ها به مقاديرى است كه استقامت عايقى تجهيزات قابليت تحمل ان را داشته باشند با بروزاضافه ولتاژ بالاتر از مقدارمعينى برقگير هادى شده وولتاژ با عبور جريان از مقاومت غير خطى محدود مي گردد –بس از كاهش اضاقه ولتاژ- جريان قطع شده و سيستم به كار خود ادامه مي دهد اضافه ولتاژ ها در اثر رعد و برق ,تخليه جوي و يا قطع و وصل كليدها مي توانند به وجود آيند .

خصوصيات برقگير- ايده ال :

1-مقاومت آن در ولتاز- نامي بي نهايت باشد .

2-در هنكام كار عادي شبكه مقاومت ان به گونه اي باشد كه ولتاز –آن برابر ولتاز- نامي سيستم باشد.

3- زمان عملكرد صفر باشد براي اينكه امواج صاعقه داراي زمان بسيار كمي است.

4- بس از رفع اضافه ولتاژ- سريعاً به حالت خود برگردد .

انواع برقگير :

از انواع برقگير مي توان برقگير ميله اي , سيليكوني و برقگير با مقاومت غير خطي اكسيدروي (ZNO) را نام برد .

سيم برقگير و زمين :

سيمهاي برقگير (زمين) براي حفاظت خطوط انتقال در برابر تخليه جوي و زمين كردن مطمين دكلهاي انتقال به كار مي روند . اهميت سيم برقگير در حفاظت خطوط انتقال توسط مطالعات كه روي اذرخش صورت كرفته به اثبات رسيده است و استفاده از ان در كليه خطوط متداول شده است .

تعداد سيمهاي برقگير در هر سيستم تابعي از ساختمان دكل و سطح لازم چتر- حفاظتي مي باشد . معمولاً تعداد اين سيمها در هر سيستم يك يا دو عدد مي باشد كاهي هم از سه سيم در يك سيستم استفاده مي شود هر سيم قادر است سطحي را زير پوشش –حفاظتي خود قرار دهد كه فرم هندسي و طرق محاسبه ان به روش هاي متفاوت در مباحث فشار قوي بررسي مي شوند .

در صورتي كه از سيم برقگير استفاده شود بايد اين سيم در هر دكل جداكانه – و يا حداقل در هر 300 متر به كار زمين شود .

حنس سيم برقگير از جنس فولاد سفيد شده بوده و گاهي نيز از جنس الومينيوم -فولاد مي باشد .

لاينتراب :

به سيستمي كه در خطوط فشار قوي نصب مي شود اطلاق مي شود كه از طريق ان مي توان به پستهاي ديگر اطلاع رساني نموده كه به ان تلفن PLC گويند .

ترانسفورماتور :

انرژي الكتريكي را از يك مدار مدار الكتريكي به مدار ديكر بدون تغيير در فركانس انتقال مي دهد .

اين عمل بر اساس القاي الكترومغناطيسي انجام مي شود .

ترانسفورماتورها مي توانند افزاينده يا كاهنده باشند ترانسفورهاي افزاينده ولتاز- را افزايش داده و ترانسفورماتورهاي كاهنده ولتاژ را كاهش مي دهند.

ترانسفورماتورهاي قدرت :

ترانسفورماتورهاي قدرت يكي از اجزاي مهم پستهاي فشار قوي مي باشند و نوع هر پست – را از روي نسبت تبديل ترانسفورماتورهاي مشخص مي كند مثلاً ترانسقورماتور قدرت 600KV /230kv ترانسفورماتورهاي قدرت بسيار كران بوده و رقم بالايي را از نظر هزينه در احداث يك پست فشار قوي – به خود اختصاص مي دهند .

با ذكر ارقامي در اين مورد به اهميت ويزه ترانسفورماتورهاي قدرت در بستهاي فشار قوي پي مي بريم .

به عنوان مثال قيمت يك ترانسقورماتور 230KV/63kv حدود 4/1 ميليارد تومان است (اين ارقام با دلار 175 تومان محاسبه كرديده است ).

لذا با توجه با اهميت اين ترانسفورماتورها دستگاههاي حفاظتي و كنترل براي انها بيش بيني مي شود – تا ترانسفورماتور را در مقابل شرايط نا مساعد داخلي و خارجي محافظت نمايد . در صفحه بعد دستگاههاي – حفاظت كنترل ترانسفورماتور نام برده شده است .

1-وسايل كنترل حرارت :

حرارت مضرترين عامل در ترانسفورماتور مىباشد .حرارت زياد عمر مواد عايقى شده وممكن است خسارتى به ترانسفورماتور وارد سازد .

اين وسايل عبارتند از :

الف- دماسنج روغن كه روي بدنه ترانسقورماتور نصب مىشود.

ب-دماسنج سيم بيح

ج-روعن نما

د- رطوبت گير رادياتورها كه روى بدنه ترانسقرماتور نصب مىشوند و بوسيله اينكه ,پمب روغن خنك مىشود .

2-رله بو خهلش :رله بسيار مهمى جهت حفاظت ترانسفورماتور در مقابل شرايط نامساعد داخلى مىباشد .

اين شرايط عبارتند از:

الف-بروز قوس الكتريكى بين قسمت هاى حامل جريان مانند سيم بيح و ترمينالهاى داخلى

ب- بروز قوس الكتريكى بين قسمت هاى حامل جريان با بدنه يا هسته ترانسفورماتور

ج-كاهش سطح روغن در اثر جك كردن روغن از بدنه ويا لوله هاى ترانسفورماتور

د- بروز اتصال كوتاهها بين اجزاى داخلى ترانسفورماتور

3-رله محافظ مخزن روغن ترانسفورماتور

4-رله محافظ تب جنجر:

دستگاه تنظيم كننده ولتاز ترانسفورماتور ها در زير بار است محدوده معمول تنظيم ولتاز معمولا" %10_+ ولتاز نامى ترانسفورماتور است .

نقش روغن در ترانس :

روغن در ترانسها دو نقش مهم دارد اولا" بهمراه كاغذ بعنوان عايق عمل مىكند ثانيا" عمل انتقال حرارت ناشى از تلفات مس و اهن را بعهده دارد.

تلفات آهن : تلفات ناشى از فوكو وهسترزيس

تلفات مس : تلفات ناشى از بنابراين روغن انتخابى بايد داراى استقامت الكتريكى زياد , ضريب تلفات عايقى كم ومقاومت مخصوص زياد باشد روغن انتخابى بايد داراى چگالى كم باشد تا بتواند لابلاى سيم پيج ها و بردهاى رادياتور حركت نموده وعمل انتقال حرارت را انجام دهد . همجنين روغن انتخابى بايد داراى نقطه اشتعال بالا باشد تا بعنوان عامل محركى جهت اتش سوزى نباشد . روغن انتحابى نبايد موادى توليد نمايد كه باعث خوردكى كاغذويا اجزاء ديكر ترانس كرددويا در خود رسوبات ولجن توليد كند كه باعث جلوكيرى از گردش روغن شود.

استقامت الكتريكى روغن :

در هنكام كار ترانس روغن ترانس در معرض درجه حرارتى در حدود—95 است لذا روغن دائما" در معرض تغييرات شيميايى بوده وبا گذشت زمان تغيير رنك داده وكدر مىشود زيرا موادى مثل اسيدها , رزين ها و رسوبات در روغن تشكيل مىشود اين اسيدها به كاغذ موجود در روغن يا قسمتهاى فلزى حمله ور شده وباعث از بين رفتن انهامىشود همجنين رسوبات و رزين ها روى هسته وسيم بيج هاى ترانس نشسته مانع حرارت وخنك شدن هسته مىشوند براى روغن ها عدد اسيدى كه ميزان غلظت اسيدى را در روغن نشان مىدهد نبايد از3 % بيشتر و ميوان غلظت روسوبات نبايد از 5 % بيشتر باشد .

از طرفى در قسمت بالاى ترانس يك منبع انبساط روغن وجود دارد كه روغن را درترانس مىچرخاند از طريق اين قسمت روغن با هواىاطراف در ارتباط است اكر روغن رطوبت هوا را جذب كند استقامت الكتريكى ان بشدت كاهش وتلفات عايقى ان افزايش مى يابد براى جلوگيرى از جذب رطوبت هوا از يك رطوبت گير يا سيليكازل در قسمت منبع انبساط روغن استفاده مىشود براى تشخيص مناسب يانامناسب بودن بكار روغن مشخصات مهم ان عبارتست از:

1-بررسى ولتاژ فروباشى يا استقامت الكتريكى

2-بررسىضريب تلفات عايقى

3-تعين مقاومت مخصوص روغن

4-تعين غلظت اسيدى

5-تعين غلظت رسوبات

6-تعين ميزان رطوبت داخل روغن

7-تعين ميزان گازحل شده در روغن

8-ميزان ضريب شكست نور در روغن

9- رنك ووضعيت ظاهرى

10-نقطه اشتعال

11-تعداد وابعاد ذرات معلق روغن

وزن مخصوص

دستورالعمل برقرار نمودن ترانسفورماتور ها بس از پايان كار گروههاى تعميراتى :

1-در صورتى كه ترانس جهت كار گروه تعميراتى از مدار خارج بوده بس از بايان كار طى نشانه تكميل شده توسط كروه تعميرات به ابراتورداده مى شود.

2-بس از اعلام كار ودعوت ضمانتنامه تكميل شده مسئول بست يااپراتور وقت محل كار را به دقت بازديد نمايند .

3-درخواست برقرار نمودن ترانسفورماتور به ديسباچينگ ملى –منطقه اى وتوزيع اعلام در صورت موافقت وهماهنگى لازم اقدام به برقرار نمودن نمايند.

4-وسايل هشدار دهنده جمع اورى كردد .

5-سكسيونرهاى ارت يا ارت دستى از دو طرف ترانس باز شوند.

6-پمپها وضهاى ترانس در مدار قرار گيرند .

7-دژنكتور ورودى ترانس وصل كردد تا ترانس برقرار شود (قبل از وصل دژنكتور بايد توجه نمود تب ترانس روى حداقل باشد)

8-با تغير تب ترانس , ولتاز خروجى را به حد نرمال برسانيد 0 (مىتوان بطور اتومات عمل كرد )

9-در صورت نياز دكمه فرمان تب جنجر هر دو ترانس را روى دستى يا اتومات قرار دهيد 0

10-دژنكتور خروجى را وصل كنيد .

11-در صورت نياز و پارالل بودن تب دو ترانس را دستى با هم برابر كنيد و سيستم master-follower را ازsolo خارج كرده و روى master-follower قرار دهيد0 (يكى از ترانس ها master و ديگرى follower ).

دستورالعمل خارج نمودن و در مدار اوردن ترانسهاى زمين :

ترانس زمين در پستها همراه با ترانس قدرت در مدار قرار مى گيرند وكليد ورودى خالى ندارند بنابراين خارج نمودن ودر مدار آوردن ان همراه با ترانس قدرت مى باشد و عمليات اضافى صورت نمى گيرد0

تغيير تب ترانس زمين فقط در خالت بىبرق بودن ترانس امكان دارد (no-load )

وبراى بالا بردن ولتاژىخروجى بر عكس ترانس قدرت بايد تب را بايين آورد0

ترانسفورماتورهاىجريان و ولتاز:

اين ترانسفورماتورها بمنظور جدا كردن مدار دستگاهاى اندازه گيرى ومحافظتى از شبكه فشار قوى بكار برده مى شوند ودرنقاط مهم متصل مىكردند اين ترانسفورماتورها بطور كلى به ترانسفورماتورهاى ابزارى ياادواتى موسوم مى باشند .

علل استفاده ازاين ترانسفورماتورهابه قرارزيراست:

1-كوچك كردن لوازم اندازه گيرى

2-ايزوله كردن تجهيزات فشارقوى و ضعيف

3-ايمنى جان افراد

الف-ترانسفورماتورهاى جريان(ct):

ct داراى دوسيم پيج اوليه وثانويه جدا از هم مىباشدكه بر روى هسته اهنى پيجيده مىشوند . يك پيچ اوليه ترانسفورماتور جريان بطور سرى در مسير جريان قرار مىگيرند و در طرف ثانويه ان آمبر متر وصل مىكردد0

سيم بيج اوليه با تعداد دور كم و قطر زياد وقطر كم مى باشد 0 معمولا" نسبت تبديل ترانسفورماتورهاى جريان طورى است كه در صورت عبور جريان نامى از اوليه ان , از مدار ثانويه 1يا5 امبر عبور خواهد نمود (مثلا" 100 \5 )

ترانسفورماتورهاى ولتاز (pt ) :

سيم پيج اوليه ترانسفورماتورهاىولتاز بطور موازى با شبكه اى نصب مى كرددكه لازم است مقدار ولتاز ان اندازه گيرى شود و در هر سطح ولتاز طورى طراحى شده اند كه در اوليه ولتاز عادى شبكه و در دور ثانويه 100 يا 110 خواهيم داشت .

ترانسفورماتورهاى ولتاژ بصورت معمولى وcvt عرضه مى شوند 0 c vt از نظر اقتصادى براى ولتاژهاى بالا مناسب است (63kv به بالا) از cvt علاوه بر استفاده بعنوان يك ترانسفورماتور ولتاژ , بمنظور انتقال امواج مخابراتى نيز استفاده مىشود .

ترانسفورماتور تغذيه داخلى :

همانطوريكه از نام بيدا است از اين ترانسفورماتور براى تغذيه تجهيزات داخلى پست استفاده مى شود در پست هايي كه ثانويه ترانسفورماتور به صورت اتصال مثلث باشند اين ترانسفورماتور براي ايحاد اتصالا زمين به منظور حفاظت كردن وكنترل نيز مورد استفاده قرار مي گيرد . در اين گونه موارد به منظور ايجاد يك اتصال زمين از طريق نقطه صفر و نصب رله هاي جرياني در مسير آن جهت حفاظت شبكه در زمان به وجود آمدن اتصال كوتاه در شبكه استفاده مي شود .

خازن ها :

يكي ديگر از اجزاي پستها خازن ها مي باشند .خطوط انتقال در بارهاي سنگين ،ترانسقورماتورها و بلاخره بعضي از مصرف كنندگان از قبيل موتورها باعث پايين آمدن ضريب قدرت شبكه مي گردند .

پايين آمدن ضريب قدرت به علت افزايش اثرات سلفي باعث افزايش جريان و در نتيجه افزايش تلفات و افزايش افت ولتاژ مي گردد .

راكتورها :

در بارهاي سبك در خطوط انتقال طويل (در حدود 1بعد از نيمه شب ) مقدار جريان خط كم شده و جريان كاپاسيتو (خازني )خط افزايش يافته و در نتيجه اثرات خازني خط افزايش و اثرات سلفي خط كاهش مي يابد چون افت ولتاژ از مجموع برداري افتهاي مقاومتي ، سلفي و خازني بدست ميآيد در اينحالت ولتاژ طرف بار از ولتاژ منبع بيشتر مي شود لذا براي برقراري تعادل بين قدرت راكتيو خازني و سلفي از راكتور استفاده مي كنند .

در زمستان احتياج به نيروي اضافه براي باز كردن آنها نيست .

سكسيونر دوراني به صورت يك فاز ساخته مي شود و بيشتر به نوع شين بندي شبكه ،سه تايي آن به صورت متوالي در كنار هم و يا به صورت سري در شبكه سه فاز نصب مي گردد . تمام قطبها توسط اهرم و ميله به طور ميكانيكي به هم متصل و مرتبط مي شود و داراي فرمان واحدي مي باشند كه معمولاً كمپرسي و در حالت اضطراري دستي است .

به طوري كه در موقع قطع و يا وصل سكسيونر پايه ها حول محور خود در جهت خلاف يكديگر به اندازه 90 درجه مي چرخد و باعث قطع و وصل كنتاكت ها مي شوند .

سكسيونر قيچي اي :

اين سكسيونر براي فشارهاي خيلي زياد پس بار مناسب است زيرا سمت اينكه كنتاكت ثابت آن را شين با سيم هوايي تشكيل مي دهد احتياج به دو پايه عايقي مجزا از يكديگر كه در فشارهاي خيلي زياد بسيار مناسب باعث بزرگي ابعاد و سنگيني وزن آن مي شود ، نداردو فقط شامل يك پايه عايقي است كه جنگ يا تيغه قيچي مانند كنتاكت دهنده روي آن نصب مي شود و با حركت قيچي مانندي با شين ، با سيم هوايي ارتباط پيدا مي كنند .

مورد استعمال سكسيونر قيجي اي كه به آن سكسيونر يك ستوني نيز گفته مي شود در شبكه است كه داراي دو شين به ازاي هر فاز در سطوح و ارتفاع مختلف نسبت به زمين و بالاي هم باشد و سكسيونر ارتباط عمودي بين اين دو شين را فراهم مي سازد .

ب) كليدهاي قابل قطع زير بار

به علت اينكه در بشتر شبكه ها و پست هاي كوچك ،كليد قدرت و سكسيونر در وسايل اصافي مربوط به آنها منابع زيادي از مخارج و هزينه هاي كل تاسيسات را شامل مي گردد و به علت اينكه در اغلب موارد نصب كليدهاي قدرت قطع و وصل سريع آن حتماً لازم و ضروري نيست و كليد قابل قطع زير بار مورد استفاده قرار مي گيرد . اين كليد در ضمن اينكه وظيفه يك سكسيونر را انجام مي دهد بايد قادر باشد مانند يك دژنكتور قدرتهاي كوجك الكتريكي را نيز قطع كند .لذا در سكسيونر قابل قطع زير بار بايد وسيله اي براي قطع فوري جرقه باشد .

اين نوع كليد ها داراي قدرت وصل زياد جريانهايي حدود 25-75KA را به نحوي وصل نيس كند و لي قدرت كم و از 150-400A يعني در حدود جريان نامي آن تجاوز نمي كند لذا نتيجه مي شود كه اين كليد براي اتصال كوتاه ساخته شده و مناسب هم نيستند به همين دليل در صورتي مي توان آن را در شبكه فشار قوي به كار برد كه آن را مجهز به قطع كننده جريان اتصال كوتاه از قدرت قطع كليد را توسط فيوز محدود و مهار كرد .

از آنچه گفته شد مي توان نتيجه گرفت كه سكسيونر قابل قطع زير بار فقط براي جريان نامي شبكه مناسب است و جريان اتصال كوتاه را فيوز قطع كند البته بايد متذكر شد پس از قطع جريان اتصال كوتاه توسط سوختن فيوز باعث قطع كليد به طور خودكار و سر فاز مي گردد .

ج) كليد قدرت يا دژنكتور

كليدي كه براي عبور جريان مدار در شرايط نرمال و قطع آن در حالت نرمال و يا شرايط اتصالي به كار مي رود . كليد قطع كننده مدار يا ديژنكتور يا Circuit Breaker ناميده مي شود .