دانلود گزارش کارآموزی شبکه و خطوط انتقال در اداره برق شهرستان ایذه

مقدمه

قسمت اعظم انرژی الکتریکی مورد نیاز انسان در تمام کشورهای جهان ، توسط مراکز تولید مانند نیروگاههای بخاری ، آبی و هسته‌ای تولید می‌شود. این مراکز دارای توربینها و آلترناتیوهای سه فاز هستند و ولتاژی که بوسیله ژنراتورها تولید می‌شود، باید تا میزانی که مقرون به صرفه باشد جهت انتقال بالا برده شود. گاهی چندین مرکز تولید بوسیله شبکه‌ای به هم مرتبط می‌شوند تا انرژی الکتریکی مورد نیاز را بطور مداوم و به مقدار کافی در شهرها و نواحی مختلف توزیع کنند.
در محلهای توزیع برای اینکه ولتاژ قابل استفاده برای مصارف عمومی و کارخانجات باشد، باید ولتاژ پایین آورده شود. این افزایش و کاهش ولتاژ توسط ترانسفورماتور انجام می‌شود. بدیهی است توزیع انرژی بین تمام مصرف کننده‌های یک شهر از مرکز توزیع اصلی امکانپذیر نیست و مستلزم هزینه و افت ولتاژ زیادی خواهد بود. لذا هر مرکز اصلی به چندین مرکز یا پست کوچکتر (پستهای داخل شهری) و هر پست نیز به چندین محل توزیع کوچکتر (پست منطقه‌ای) تقسیم می‌شود. هر کدام از این مراکز به نوبه خود از ترانسهای توزیع و تبدیل  ولتاژاستفاده می‌کنند.
بطور کلی در خانواده و توزیع انرژی الکتریکی ، ترانسفورماتورها از ارکان و اعضای اصلی هستند و اهمیت آنها کمتر از خطوط انتقال و یا مولدهای نیرو نیست. خوشبختانه به دلیل وجود حداقل وسایل دینامیکی در آنها کمتر با مشکل و آسیب پذیری روبرو هستند. مسلما‌ این به آن معنی نیست که می‌توان از توجه به حفاظتها و سرویس و نگهداری آنها غفلت کرد. در این مقاله نخست مختصری از تئوری و تعاریفی از انواع ترانسفورماتورها بیان می‌شود، سپس نقش ترانسفورماتورها در شبکه تولید و توزیع نیرو و در نهایت شرحی در مورد سرویس و تعمیر ترانسها ارائه می‌شود.

تئوری و تعاریفی از ترانسفورماتورها

ترانسفورماتورها به زبان ساده و شکل اولیه وسیله‌ای است که تشکیل شده از دو مجموعه سیم پیچ اولیه و ثانویه که در میدان مغناطیسی و اطراف ورقه‌هایی از آهن مخصوص به نام هسته ترانسفورماتور قرار می‌گیرند. مقره‌ها یا بوشینگها یا ایزولاتورها و بالاخره ظرف یا محفظه ترانسفورماتور.
کار ترانسفورماتورها بر اساس انتقال انرژی الکتریکی از سیستمی با یک ولتاژ و جریان معین به سیستم دیگری با ولتاژ و جریان دیگر است. به عبارت دیگر ترانسفورماتور دستگاهی است استاتیکی که در یک میدان مغناطیسی جریان و فشار الکتریکی را بین دو سیم پیچ یا بیشتر با همان فرکانس و تغییر اندازه یکسان منتقل می‌کند.

انواع ترانسفورماتورها

سازندگان و استانداردها در کشورهای مختلف هر یک به نحوی ترانسفورماتورها را تقسیم بندی کرده و تعاریفی برای درجه بندی آنها ارائه داده‌اند. برخی ترانسها را بنا بر موارد و ترتیب بهره برداری آنها متفاوت شناخته‌اند، مانند ترانسهای انتقال قدرت ، اتو ترانس و یا ترانسهای تقویتی و گروهی از ترانسها را به غیر از ترانسفورماتور اینسترومنتی(ترانس جریان و ولتاژ) ، ترانس قدرت می‌نامند و اصطلاحا ترانس قدرت را آنهایی می‌دانند که در سمت ثانویه آنها فشار الکتریکی تولید می‌شود.
این نوع تقسیم بندی در عمل دامنه وسیعی را در بر می‌گیرد که در یک طرف آن ترانسفورماتورهای کوچک و قابل حمل با ولتاژ ضعیف برای لامپهای دستی و مشابه آن قرار می‌گیرند و طرف دیگر شامل ترانسهای خیلی بزرگ برای تبدیل ولتاژ خروجی ژنراتور به ولتاژ شبکه و خطوط انتقال نیرو است. در بین این دو اندازه (حد متوسط) ترانسهای توزیع و یا انتقال در مؤسسات الکتریکی و ترانسهای تبدیل به ولتاژهای استاندارد قرار دارند.
ترانسها اغلب به صورت هسته‌ای یا جداری طراحی می‌شوند. در نوع هسته‌ای در هر یک از سیم پیچها شامل نیمی از سیم پیچ فشار ضعیف و نیمی از سیم پیچ فشار قوی هستند و هر کدام روی یک بازوی هسته‌ای قرار دارند. در نوع جداری ، سیم پیچها روی یک هسته پیچیده شده‌اند و نصف مدار فلزی مغناطیسی از یک طرف و نصف دیگر از طرف هسته بسته می‌شود.
در اکثر اوقات نوع جداری برای ولتاژ ضعیف و خروجی بزرگ و نوع هسته‌ای برای ولتاژ قوی و خروجی کوچک بکار می‌روند)بصورت سه فاز یا یک فاز).

ترانسهای تغذیه و قدرت مانند ترانس اصلی نیروگاه ترانس توزیع و اتو ترانسفورماتور ، ترانسفورماتورهای قدرت معمولا سه فاز هستند، اما گاهی ممکن است در قدرتهای بالا به دلیل حجم و وزن زیاد و مشکل حمل و نقل از سه عدد ترانس تک فاز استفاده کنند. ترانسهای صنعتی مانند ترانسهای جوشکاری ، ترانسهای راه اندازی و ترانسهای مبدل ترانس برای سیستمهای کشش و جذب که در راه آهن و قطارهای الکتریکی بکار می‌رود. ترانسهای مخصوص آزمایش ،‌ اندازه گیری ، حفاظت مصارف الکتریکی و غیره.

فصل اول:

آشنایی با مکان کارآموزی

بخش اول

تاریخچه شرکت

با توجه به اینکه کار آموزی اینجانب علی احمدی دانشجوی رشته برق الکتروتکنیک در شرکت توزیع نیروی برق شهرستان ایذه صورت گرفته لازم است که در ابتدا اطلاعاتی در خصوص تاریخچه تشکیل این شرکت ، چگونگی و نحوه خدمات رسانی نیروی به مشترکین این شهرستان داده شود.

محلی که در حال حاضر بعنوان قسمت اتفاقات ، عملیات و خدمات مشترکین برق ایذه (نیروگاه سابق) میباشد ، در سال 1346 بنام موتور خانه شهرداری که در واقع خدمات برق رسانی به مردم زیر نظر شهرداری انجام می گرفت ، معرف بوده است که توسط سه ژنراتور دیزلی که دو دستگاه آن با توان اسمی kva 160کیلو وات آمپر و1 یک دستگاه با ظرفیت kva 500(نیروگاه اسکودا ساخت آمریکا) بافت قدیمی این شهرستان را تغذیه می نمود که پس از زمان اندکی ولتاژ تولید شده توسط نیروگاه MVA5/0 مگاوات آمپری (v400 ولت )توسط دودستگاه ترانس با ظرفیت kva 800کیلووات آمپر kv 11 کیلو ولتی در قسمت اولیه این ترانس مقدار kv 11 کیلو ولت افزایش داده می شد  400      /    1100v   (ولتاژ 400 ولت تولید شده توسط نیروگاه مذکور به قسمت ثانویه ترانس ها داده می شد واز اولیه آنها ولتاژ 11 کیلو ولت بدست می آمد ) لذا این ولتاژ 11 کیلو ولت با پایه های چوبی فشار متوسط شبکه 11 کیلو ولت به داخل شهر آورده شده  و توسط 16 دستگاه ترانس در نقاط مختلف (بافت قدیمی شهر) تبدیل به فشار ضعیف و در نهایت انشعابات تکفاز و سه فاز مشترکین از آن تغذیه می شد. لازم به توضیح است که بهره برداری و نگهداری برق این شهر در سال 1352 رسما تحویل سازمان برق گردید این وضعیت تا اواخر سال 1356 ادامه  داشت تا اینکه در آن زمان با احداث شبکه متوسط kv 33 کیلو ولت با مسیر طولانی از شهرستان هفتکل به باغملک و ایذه برق این دو شهر از این طریق به شبکه و فیدر مجزا ایستگاه هفتکل متصل شد.

با گسترش این دو شهرستان ، ساخت ساز توسعه شهری و روستاهای همجوار علاوه بر بالا رفتن میزان بار و توان مورد نیاز جهت تامین مشترکین جدید معضلات و مشکلات فراوانی نیز در خصوص تامین و نگه داری این فیدر ناشی از طولانی بودن آن (افت ولتاژ شدید در نقاط انتهایی) ، تکمیل شدن ظرفیت فیدر آسیب پذیری شبکه از طریق صاعقه رعد وبرق ، شکستگی ، باد و طوفان نهایتا در سال 1374 توسط احداث خط انتقال دو مداره فشار قوی kv 123 کیلو ولت (خطوط 707 و706) از
 ایستگاه kv                    شهرستان رامهرمز به ایذه در 3 کیلومتری ورودی این شهر اقدام به احداث یک مکان پست و ایستگاه برق            ترانس پارالل (موازی) به ظرفیت MVA (27 20) مگا ولت آمپر و 6 فیدر خروجی kv 33  کیلوولت بنام های 5012 ، 5022 ،5032 ، 5042 ، 5052 و 5062 نمودند که باز هم با بالا رفتن میزان بارمصرفی ترانس سوم به ظرفیت (30 5/22) مگا ولت آمپر در سال  1382 نصب شد که 3 فیدر دیگر 5072 ، 5082 و 5092 را شامل می شود که  در حال حاضر از کلید 5092 استفاده ای نشده و بدون فیدر و شبکه می باشد.

شرکت توزیع نیروی برق استان خوزستان که بعنوان پیمانکار زیر مجموعه ای از برق منطقه ای استان خوزستان می باشد امور برق شهرستان ایذه و دهدز با مدیریت منفک را شامل می شود یعنی بطور کلی کلیه شهرستان های خوزستان بجز شهرستان اهواز زیر نظر شرکت توزیع نیروی برق خوزستان فعالیت می نمایند.

بنابراین این امور نیز دارای یک چارت و نمودار سازمانی می باشد که اکنون به شرح آن می پردازیم.

حیطه کاری و انواع خدمات رسانی شرکت : ارائه فعالیت در بخش امور مشترکین شامل فروش و واگذاری انشعابات برق تکفاز و سه فاز خانگی ، عمومی و دیماندی ، قرائت میزان مصرف انرژی و صدور قبوض آنها و تحویل به مشترکین و کلیه مراحل بازرسی اولیه جهت واگذاری انشعاب .

و در بخش مهندسی :

 1. احداث و توسعه شبکه های برق رسانی در بخش های روستایی ، توسعه شهری و توسعه روستایی و نیرو رسانی.

 2. اصلاح و بهینه سازی  شبکه های موجود و فرسوده تهیه طرح و نظارت بر کلیه مراحل شبکه سازی توسط پیمانکاران.

 3. کنترل بار مصرفی در مقایسه با منابع تغذیه انرژی الکتریکی بنحوی که ولتاژ و جریانی که تحویل مشترکین داده می شود مطابق با استاندارد باشد که آسیبی نه به تجهیزات شبکه و نه به وسایل و تجهیزات مشترکین وارد گردد.

4. نصب روشنایی معابر در شبکه های موجود در خیابانها و کوچه ها و معابر عمومی.

و در بخش عملیات و اتفاقات : بهره برداری و نگهداری از شبکه های موجود که شامل تعویض تجهیزات آسیب دیده ، معیوب و فرسوده ، اورهال به موقع خطوط و پست های ترانس موجود و برطرف نمودن و عادی نمودن شرایط بحرانی در خطوط شبکه و ترانس در اثر عوامل مختلف مثلا صاعقه رعد و برق طوفان ، بارندگی ، برخورد اشیاء و پرندگان که شامل برطرف نمودن عیوب در کابل و کنتور مشترکین می باشد.

چگونگی و فرآیند خدمات شرکت : بطور خلاصه شروع کار شرکت ابتدا از قسمت امور مشترکین که شامل بازرسی اولیه از محل مطابق تقاضای متقاضی انشعاب برق بوده که اگر فاصله محل مسکونی متقاضی تا نزدیکترین پایه و شبکه مطابق استاندارد باشد در همان قسمت هزینه انشعاب به مشترک اعلام شده تا پس از انجام امور مربوط در آن قسمت جهت تعیین فاز به قسمت مهندسی ارجاع داده شده و این قسمت پس از مشخص نمودن فاز مشترک (در صورت تکفاز بودن) و دارا بودن ظرفین پست موجود مجددا فرم های تکمیل شده را جهت نصب کابل و کنتور متقاضی به امور مشترکین ارسال می کنند . در صورتیکه فاصله متقاضی از شبکه دور بوده ویا احیانا پست موجود ظرفیت آن تکمیل باشد و یا متقاضی در نقطه ای بسیار و با فاصله زیاد از ترانس موجود باشد که امکان افت ولتاژ شدید در فصل پرباری را ممکن سازد و یا متقاضی نیاز به شبکه و طرح اختصاصی و مشخص نماید در این صورت امور مشترکین یک فرم گردشکار را که شامل نام و نام خانوادگی متقاضی ، آدرس محل و فاصله از شبکه و میزان توان درخواستی متقاضی در آن ذکر شده را جهت اقدامات بعدی به قسمت مهندسی ارسال می نماید که در ادامه در فصل های اول و دوم بطور مفصل به شرح اقداماتی که در این بخش صورت می گیرد می پردازم پس از بازرسی صورت گرفته در مهندسی این قسمت اقدام به مسیریابی ، پیکه تاژ    (نشانه گذاری محل پایه) و تهیه کروکی لیست اجناس مورد نیاز ، پیگیری جهت اخذ اعتبارات و مجوزات و در نهایت احداث شبکه فشار ضعیف و احیانا متوسط و ترانس همراه با نظارت کامل ومستمر بر پیمانکار خود می نماید . که پس از تکمیل و احداث شبکه طی یک فرم برقراری و ارسال آن به قسمت عملیات شبکه برقرار شده و به مشترکین مطابق همان فرم گرشکار اجازه داده می شود که به متقاضیان مذکور انشعاب داده  شود. حال این شبکه احداث شده جدید به شبکه موجود اضافه شده و کار بهره برداری و نگهداری از آن نیز به عهده عملیات و اتفاقات می باشد.

بخش دوم:

ارزیابی بخش های1. مشترکین2. بهره برداری (اتفاقات ، عملیات)3.مهندسی

بخش مشترکین :‌ در این بخش که شامل

 1. مشترک عمومی : خانگی ، تجاری و…

2. مشترک دیماندی :‌صنعتی ، کشاورزی و…

می باشد، در صورت موجود بودن پست (ترانس توزیع) و دارا بودن و پذیرش ظرفیت آن بر اساس میزان نیاز متقاضی انشعاب برق واگذار و فروخته می شود.

و در صورت عدم پست و یا تکمیل بودن ظرفیت آن و یا مسافت زیاد محل متقاضی از شبکه موجود گزارش بازرسی مشترکین طی یک فرمی بنام فرم گردشکار که در آن اطلاعات شامل نام متقاضی ، آدرس محل ،نوع و میزان انشعاب و فاصله می باشد. ارتباط این بخش با قسمت مهندسی بیشتر در جهت فراهم نمودن زمینه واگذاری انشعاب مورد نیاز به طور استاندارد به متقاضی می باشد که شامل مشخص شدن لیست لوازم نظیر کابل ، فیوز مناسب، کلید اتوماتیک ، CT  و تابلو و… احداث شبکه هوایی یا زمینی و … می باشد.

قسمت عملیات و اتفاقات (بهره برداری ) : اساس کار این قسمت که در جهت بهره برداری و نگهداری از شبکه های موجود می باشد در دو قسمت عملیات و اتفاقات خلاصه می گردد. ارتباط این قسمت با قسمت مهندسی بیشتر از سایر قسمتها می باشد. تمام اجناس مورد نیاز در جهت انجام کارهای عملیاتی و اتفاقاتی از طریق قسمت مهندسی و انبار می گردد.

پیشنهادات در جهت بهره برداری صحیح تر نیز توسط این قسمت داده می شود ، بطوریکه عیوب و اشکالات و نواقص های موجود در شبکه که بنحوی سیستم شبکه را ناپایدار نماید را مشخص نموده که در صورت نیاز توسط قسمت مهندسی طرح اصلاحیه و ساماندهی در جهت رفع آنها به اجراء در آید.

این قسمت با انجام کارهای با برنامه در جهت اورهال شبکه و آماده سازی آن در
 فصل های پر بار مانند تابستان و فصل های بارندگی ، طوفان و صاعقه و رعد برق مانند زمستان سیستم شبکه را به پایداری بهتر برساند که نظیر : اروهال ترانس ها ، خطوط ، تعویض     شکسته تعویض سیم های فرسوده ، افزایش سطح مقطع سیم ها ، آچارکشی اتصالات ، تعویض پایه های متسعمل و فرسوده ، هرس درختان مزاحم شبکه و … می باشد.

قسمت مهندسی

قسمت مهندسی شامل 3 زیر مجموعه :

1. طراحی 2. نظارت 3. کنترل بار می باشد . که هر کدام به هر نحوی به دیگری وابسته است.

1-طراحی 

در این مرحله طراح به محلی که در آنجا بایستی شبکه برق (ضعیف یا متوسط) توسعه پیدا کند مراجعه نموده و مسیر مناسب را جهت عبور شبکه در نظر بگیرد که به این مرحله از کار مسیر یابی محل می گویند.موارد مهمی که در این مرحله بایستی مد نظر قرار گیرد.

 دسترسی به جاده (جهت بهبود بهره برداری) ، رعایت حریم ها اعم از جاده ، ساختمان ها لوله های گاز ، نفت ، خطوط کابلی  زیر زمینی مخابرات و … و حتی المقدرو کوتاهترین مسیر ممکن انتخاب گردد.

چنانچه محل مورد نظر در شهر بخش و یا روستاههایی که دارای طرح جامع و
 طرح از سوی ادارات مزبور می باشند، واقع شده باشد بایستی طرح و کروکی مطابق با استعلام و طرح جامع و هماهنگی با این ادارات تهیه گردد که حریم گذربندی در آن رعایت شده باشد. در غیر این صورت که اگر عمل مورد نظر فاقد طرح جامع باشد مانند روستاههای دور افتاده و با فاصله زیاد از شهرها ، در مجاورت جاده روستایی با رعایت حریم راه اقدام به تهیه طرح و تعیین مسیر می نمائیم.

2. مرحله برداشت ، تهیه طرح و کروکی

با استفاده از طرح های موجود در استاندارد وزارت نیرو و برق منطقه ای خوزستان (طرح های با ذکر شماره 101 ، 102 ، 103 ، 104 ، 106 ، 107، 118 ، 120 ، 121، 122، 123و H  عبوری و Hد.د.ن ) کروکی محل مذکور را مطابق با رعایت فواصل استاندارد در شبکه های فشار ضعیف و متوسط تهیه می نمائیم .

3. مرحله پیکه و نشانه گذاری :

این مرحله که  در واقع اجراء و پیاده نمودن طرح و کروکی انطباقی می باشد با بکارگیری از ژالون در طول مسیر توسط چندین نفر کمک طراح و یا در صورت نیاز از دوربین نقشه برداری اقدام به پیکه گذاری یا نشانه گذاری و مشخص نمودن مسیر های عبوری و یا تعیین زوایا به کمک طرح های ذکر شده می نمائیم . هنگام مشخص شدن زوایا با استفاده از طرح های مذکورخطوط بصورت سکشن های معینی به اجراء در  می آیند.

نکاتی که هنگام طراحی به خصوص در شبکه های فشار متوسط بایستی در نظر گرفت :

1. در تمامی مراحلی که ذکر گردید بایستی سعی شود حتی المقدور از زوایا و سکشن های کمتری استفاده نمود و خط راست رو و مستقیم اجرا گردد.

2. در شبکه های درون شهر و روستا علاوه بر رعایت طرح جامع شهری یا روستایی بایستی به عبور لوله های گاز ، آب و کابلهای زمینی مخابرات و … توجه  نمود .

3. استفاده از پایه های با کشش مناسب بخصوص در زوایا و نقاط ابتدایی وانتهایی خطوط

4. استفاده از مهارتهای طوفانی (عرضی) در شبکه های متوسط عبوری با فاصله زیاد برون شهری و واقع در زمینهای کشاورزی

4. استفاده از مهارتهاي طوفاني (عرضي) در شبكه هاي متوسط عبوري با فاصله زياد برون شهري و واقع در زمينهاي كشاورزي

5 . استفاده از سكشن هاي مناسب در شبكه هاي عبوري و مستقيم طولاني جهت استحكام آن (در شبكه فشار متوسط با طرح 118 كه بستگي به نوع و سايز سيم دارد معمولا هر 7 يا 8 فاصله ميان پايه ها از آن استفاده مي شود)

6. رعايت فواصل ميان پايه ها در شبكه هاي فشار متوسط و ضعيف كه در شبكه هاي فشار متوسط در حدود 50 الي 70 متر و در فشار ضعيف در حدود 25 الي 30 متر كه هر چه سايز سيم را بيشتر انتخاب نمائيم بايستي اين فواصل را به حداقل مقدار خود رسانيد.

7. اگر براي محلي پست يا ترانس توزيع در نظر گرفته مي شود بايستي حتي المقدور و تا آنجاكه موقعيت جغرافيايي محل اجازه مي دهد پست مذكور را در مركز ثقل بار و در دل بار مصرفي در نظر گرفت كه بعدا در مورداين موضوع كه بسيار پر اهميت مي باشد در قسمت كنترل بار توضيحات بيشتري داده خواهد شد.

8. طراحي در مناطق كوهستاني و مرتفع و نقاطي كه شبكه توزيع kv 33 يا kv 20 يا kv 11 از زير شبكه هاي فشار قوي مانند kv 400 . 230 و… عبور كرده و تلاقي دارند بايستي همراه با سيم گارد و شيلدواير در نظر گرفته شده و هر چند فاصله اين سيم را به زمين گراند نمود.

پس از ترسيم كروكي و تأييد آن ليست و فهرست اجناس مورد نياز آن توسط طراح مورد محاسبه قرار گرفته و در فرم فهرست اجناس درج مي گردد.

تهيه طرح محل قرار گرفتن ترانس در شبكه توزيع :

همانطور كه قبلا نيز اشاره مختصري در مورد محل استقرار ترانس در شبكه هاي توزيع گرديد لازم است كه در اين مورد به نكات زير توجه كرد:

الف )‌حتي الامكان بايستي سعي شود كه ترانس در مركز بار باشد و از طولاني شدن شبكه فشار ضعيف در يك طرف ترانس و همچنين از بروز ضعف ولتاژ جلوگيري مي شود تا بار ترانس هم متعادل گردد.

ب) در صورتيكه تعيين ظرفيت ترانس جهت منازل مسكوني باشد بار مصرفي يك انشعاب تك فاز 25 آمپر را kv 5 كيلو وات و بار انشعاب سه فاز 25 آمپر را 5/12 كيلو وات در نظر مي گيرند وپس از جمع نمودن كيلو وات معادل آنها ترانس متناسب با بار منطقه برآورد و معين مي شود كه لازم به ذكر است معمولا 30% ـ‌25 % از كل ظرفيت ترانس را جهت رشد بار احتمالي بصورت رزرو در نظر گرفته مي شود.

ج) در نيم پلت يا پلاك مشخصات ترانس ها دو نوع ظرفيت قرار دارد كه نيم پلت بالا مربوط به ظرفيت ترانس در نواحي سردسيري ونيم پليت پايين مربوط به نواحي گرمسيري است حال با توجه به اين كه استان خوزستان جزءمناطق گرمسيري مي باشد لذا ظرفيت نيم پليت پائين ملاك عمل قرار داده مي شود.

د) جهت هر ترانس تعداد 3 عدد گـراند (زمين كردن) در نظر گرفته مي شود:

1. گراند بدنه ترانس 2. گراند برقگيرها 3. گراند نول (نقطه صفر) كه معمولا روي يكي از پايه هاي فشار ضعيف قبل يا بعد از ترانس از سيم نول شبكه نصب و زمين مي گردد.

هـ) اگر برآورد بار مصرفي بيش از آن مقداري باشد كه نياز به ترانس با ظرفيت بالاتر از KVA 250 كيلو ولت آمپر باشد بايستي از كابلهاي با سطح مقطع 120 * 1 كه از برشينگهاي فشار ضعيف آن روي شبكه فشار ضعيف زير ترانس متصل مي شوند به تعدادهر فاز (هر سه فاز)و نول از 2 كابل استفاده نمود يا به عبارتي كابل آن دوبله گردد كه به سطح مقطع 240*1 دست يابيم و اين دستورالعمل براساس ميزان جريان دهي و باردهي ترانس هاي بالاتر از KVA 250 كيلو ولت آمپر مي باشد. كه بايستي آن را رعايت كرده كه عدم توجه به آن در جريانهاي زياد سبب سوختن كابلها و بروز ضعف ولتاژ مي گردد.

ـ تهيه طرح در شبكه هاي فشار ضعيف هوايي :

تمام مراحلي كه در جهت اجراي طرح قبلا توضيح داده شد در نظر گرفته و اگر محلي كه قرار است در آنجا توسعه فشار ضعيف صورت بگيرد از حوزه ترانس فاصله مجاز داشته باشد(فاصله مجاز بصورت تجربي با سطح مقطع سيم مسي نمره 35 كه باز هم ميزان بار در آن موثر است در حدود 12 الي 14 فاصله 30 متري مي باشد) اقدام به تهيه طرح فشار ضعيف مي نمائيم در غير اينصورت بايستي طرح ترانس و در صورت نياز فشار متوسط در نظر گرفته شود. لازم به ذكر است كه اگر بار تواني حدود 80%حداكثر ظرفيت خود رسيده باشد به عبارتي نول شده باشد در اين حالت نيز بايستي طرح ترانس جديدي در نظر گرفته شده و شبكه فشار ضعيف جديد به همراه ترانس جديد احداث گردد.

در محلهاي كه ترانس در نظر گرفته مي شود با توجه به بار منطقه ، سيم ومسي شبكه زير ترانس با سطح مقطع بالاتري انتخاب مي شود. سپس بعد از كاهش بار در طول مسير ناشي از تقسيم بار (انشعاب) سطح مقطع هادي كاهش پيدا مي كند . سطح مقطع سيم مسي از زير ترانس تا انشعابات فرعي و براساس ميزان بار در نظر گرفته مي شود .

نظارت

نظارت براحداث شبكه هاي توزيع برق هوايي(متوسط ، ضعيف ، ترانس)

در اين مرحله پس از تحويل كروكي تائيد شده و پيكه تاژ آن در مرحله طراحي به پيمانكار ، ناظر مهندس بايستي به طورمستمر در كليه مراحل ذكر شده در فرم گزارش دستگاه نظارت و بازرسي شامل حفاري گود پايه و مهار ، نصب پايه وبتون ريزي دور پايه ها ، نصب طرح هاي شبكه ، كابل وسيم كشي ، نصب ترانس كليه متعلقات آن نظير برقگير و كت اوت فيوز و... بر كار پيمانكار مطابق استانداردهاي موجود نظارت نمايد و گزارش بازديدهارا به همراه تاريخ بازديد در محل مربوطه به هر مرحله نوشته و امضاء نمايد و فرم را در هر مرحله به تائيد رئيس مهندس ناحيه نيز برساند.

در هر صورت وجود اشكال در عمليات انجام گرفته توسط پيمانكار در هر مرحله، ناظر طي فرمي اشكالات را به پيمانكار اعلام و رونوشت آن را در پرونده دستور كار نگهداري نمايد.فرم هاي اين مرحله به پيوست مي باشند.

نظارت در مرحله حفاري گود پايه : cm 60+ طول پايه 10% = H عمق گود

عمق گود m 8/1 =cm 180 = cm 60+12*10% = H مثلا براي پايه 12متري

و مطابق با جدول ابعاد گود نيز مشخص مي گردد كه ميزان و انبار آن در پايه هاي با كشش هاي مختلف و زمينهاي نرم يا سفت و سخت متفاوت مي باشد.

(جدول پيوست مي باشد)

نظارت در مرحله نصب پايه :

پس از تائيد گودهاي حفاري شده پايه ها ناظر بايستي مطابق كروكي كه وضعيت نصب پايه ها را از نظر استقرار پايه در حالت ته خطي و يا عبوري و يا زوايا ، عمود بودن دقيق و صاف نمودن آن و قرار گرفتن آن در خط ساير پايه ها نظارت نمايد.

نظارت در مرحله نصب طرح ها:

در اين مرحله پيمانكار بايستي مطابق طرح هاي استاندار عمل نمود و كليه اتصالات را محكوم و طبق نظر ناظر عمل نمايد.

نظارت در مر حله كابل يا سيم كشي : در اين مر حله كه در واقع مر حله پاياني احداث شبكه مي باشد.

پيمانكار بايستي مطابق دستور ناظر و كروكي اقدام به سيم كشي و فاصله ها نموده و رعايت فاصله مجاز از سطح زمين شكم سيم ، فاصله مجاز هادي و سيم ها از همديگر جهت جلوگيري از القاء احتمالي محكم بستن و يك نمودن سيم ها بروي مقره ها مي نمايد .

اين مرحله در سيم كشي فشار ضعيف و فشار متوسط اجرا مي گردد. حال اگر شبكه احداث شده داراي ترانس باشد بايستي نظارت بر نصب ترانس و متعلقات آن كه شامل هماهنگي و رعايت فواصل ميان پايه ها ي ترانس و سكوهاي ترانس، براكتها ، كراس ،كت اوت فيوز، برقگير و كابل ترانس

مي باشد انجام گيرد.دقت در استقرار سكو ترانس ، فاصله مناسب سكو ترانس تا شبكه فشار ضعيف زير ترانس بستن طرح ، فاصله مناسب استقرار و بر قگيرها تا بوشينگ هاي ترانس بستن كليه اتصالات مربوط به ترانس شامل كابلشوهاي فشار ضعيف و متوسط و پيچ و مهره هاي سكو و...و اتصالات شبكه متوسط توسط متيلن مسي و زين هاي تلين آلومينيوم به مس و سيم مسي وفرم دادن كابل ترانس با استفاده از زين كابل ترانس دقت در بستن صحيح كابل نول به شبكه نول سيم زير ترانس و كابل فازها ، و از همه مهم تر نصب 3 گراند بطور مجزا 1ـ گراند بدنه ترانس 2ـ گراند برقگيرها 3ـ گراند نول شبكه كه معمولا اين گراند را روي يك پايه قبل يا بعد از ترانس نصب مي نمايند.

پس اتمام تمام مراحل نظارت فوق الذكر و تائيد به آن ، محل مذكور را طي فرم بر قراري و تحويل موقت جهت برقراري آن و اتصال آن به شبكه به قسمت عمليات ارجاع داده مي شود.

اين شبكه احداث شده طبق فرم تحوبل موفت تا 6 شش ماه بايستي ضمانت شود و بعد از شش 6ماه اگر شبكه بدون اشكال باشد فرم تحويل دائم براي آن نوشته و بايگاني مي گردد.

كنترل بار شبكه:

اين قسمت كه حساس ترين و فني ترين قسمت از شركت توزيع مي باشدمحدود كاربرد آن در اداره كنترل با قسمت مهندسي ، بهره داري نواحي و شهرستان ها در شبكه هاي توزيع و پستهاي فوق توزيع و ارتباط با ديپاچينگ ستاد مي باشد.

1- تغيير تپ ترانس فوق توزيع در خواست مي شود.

2ـ در صورت عدم رفع مشكلات در خواست در مدار قرار گرفتن بانك خازني در ايستگاه فوق توزيع داده شود .

3ـ اگر جريان و بار فيدرها و خطوط از حد سيتنگ كليد تجاوز نمايد تغيير ستينگ كليد مر بوطه در خواست مي گرديد.

4ـ اگر فيدر موجود از لحاظ بار نول لود باشد احداث فيدر جديد در خواست گـردد.

5ـ اگر بار ترانس فوق توزيع از 80% بار مجاز (ظرفيت ترانس ) نمايد ترانس پر بار محسوب شده و افزايش ظرفيت ترانس فوق توزيع داده مي شود.

6ـ با توجه به رشد بار و عدم جوابگويي ظرفيت ايستگاه مورد بررسي وپيشنهاد لازم توسط مهندسي ناحيه و شهرستان به معاونت مهندسي شركت ارائه ودر صورت موافقت افزايش ايستگاه در خواست مي گردد.

محدوده عملكردآن در سطح شركت توزيع:

الف)كنترل بارايستگاه و فيدر هاي خروجي از آن:

1ـ قرائت بار فيدرهاي ايستگاهاي فوق توزيع در تابستان (فصل پر كاري) سه بار در هفته و در زمستان (فصل كم كاري) يكبار در هفته در ساعات يك بار توسط بهره برداري نواحي و شهرستان ها وارسال آن به ديپاچينگ ستاد و رونوشت آن به مهندسي نواحي شهرستانها داده مي شود و نهايتا جهت بررسي هاي لازم به كنترل بار ارجاع مي گردد.

2. اداره كنترل بار ضمن مطالعه فرم قرائت ، مقادير ولتاژ و جريان فيدرها و همچنين بار ترانسفورهاتورهاي فوق توزيع و ايستگاه مربوطه را مورد بررسي قرار مي دهد.

3ـ پس از بررسي در صورتيكه مقادير قرائت شده از حد مجاز استاندارد تجاوز نمايد مراتب مغايرت به رئيس مهندسي گزارش و پيشنهادات بشرح زيل ارائه مي گردد:

ب) كنترل بار ترانسفورماتورها توزيع شبكه برق:

1- بارگيري از ترانس هاي توزيع در فصل پر باري (گرما) و متعال نمودن بار آنها در جهت رفع معضلات و پيشگيري خطرات احتمالي از جمله سوختن ترانس و غيره…

2ـ بار گيري از ترانس توزيع با توجه به برنامه ريزي از پيش تعيين شده و جدول زمانبندي كه بر اساس اولويت هاي مورد نياز تدوين شده است توسط گروه كنترل بار انجام مي گيرد.

3ـ در بارگيري ترانس هاي توزيع مطابق فرم مخصوص آن كه به پيوست آورده شده است مقادير مر بوطه به جريان خروجي فازها از طريق كابلهاي ترانس و جريان سيم نول (صفر ) و مقادير ولتاژ فازها در زير ترانس توسط آمپر واندازه گيري مي شود.

4ـ در صورتيكه ترانس از نظر بار فازها متعادل نباشد با جابجا نمودن سرويس كابل مشتركين روي فازهاي كم بار ، بار را متعادل مي نمائيم.

5 ـ در صورتيكه ولتاژ خروجي در زير ترانس مناسب نباشد درخواست تغيير تپ (افزايش و كاهش تپ در جهت تثبيت ولتاژ استاندارد مشتركين ) داده خواهد شد.

6 ـ ارقام قرائت شده در فرم مربوطه آن قيد محاسبات مربوط به جريان ، ولتاژ ودر صد بار ترانس در آن فرم ذكر شده كه بدين ترتيب وضعيت ترانس هاي توزيع از نظر ميزان ظرفيت وباردهي آنها مشخص مي گردد.

7 – در صورتيكه كه درصد بار ترانس هاي بارگيري شده از ميزان 70% بار بالاتر باشد طرح اصلاحي و كروكي مقدماتي توسط كنترل بار با هماهنگي قسمت طراحي جهت اجرا، پيشنهاد مي گردد.

8 ـ هنگام بارگيري توسط گروه كنترل بار علاوه بر قرائت مقادير ولتاژ و جريان ، بايستي وضعيت ظاهري ترانس ها از لحاظ فيزيكي ـ روغن ريزي ـ كثيف بودن بدنه ترانس ـ قطع گراندها و خرابي برقگير وكات اوت ها و غيره . مطابق فرم مخصوص آن كه به پيوست آورده شده است گزارش ودر آن فرم قيد شود.

در صفحه به ذكر چگـونگي انجام محاسبات مربوطه به درصد بار ترانس هاي توزيع33KV به دو روش مي پردازيم.((به دو روش))

1-روش اول: 3 Vi s =

جهت بار گيري از ترانس آمپر سه فاز را اندازه گيري مي كنيم:

مثال : بارگيري از ترانسفورماتور 200 انجام شده و آمپر فازهاي اندازه گيري شده بشرح ذيل مي باشد.

روش دوم:

= S/s *100ميزان‌ظرفيتي‌كه بارمصرف‌كننده‌هامي شكند S=

حال مثال بالا را از اين روش محاسبه مي كنيم.

بطور كلي

ج- ساير عملكردهاي گروه كنترل بار :

تعيين فاز انشعابات جديد مشتركين تكفازوبرآورد وسايل انشعاب سه فاز و بررسي در خواستهاي ديماندي محدوده كار برد اين مقوله هماهنگي و ارتباط امور مشتركين ، مهندسي ، بهره برداري با اداره كنترل بار مي باشد،

انواع واگذاري انشعاب به مشتركين:

1ـ انشعاب تكفاز (60) 15 آمپري

2ـ انشعاب سه فاز (100 ) 25 آمپري

3ـ انشعاب سه فاز ديماندي بالاتر از 30 كيلو وات

1ـ دستور كارهاي تكفاز متقاضيان پس از بررسي محل توسط امور مشتركين و آماده شدن جهت وصل انشعاب براي تعيين فاز به قسمت كنترل بار مهندسي ارسال شده كه پس از بررسي و تعيين فاز مناسب از طريق بارگيري هاي انجام شده ترانس ها در زمانهاي پر باري بدليل حفظ تعادل بار فازها ، و جلوگيري از پر بار شدن ترانس ها مجددا به قسمت مشتركين جهت برقراري انشعاب عودت و ارجاع داده خواهد شد.