دانلود گزارش کارآموزی در نمایندگی سایپا یدک بروجن

شرکت بازرگانی سایپا یدک به عنوان بازوی خدمات بعد از فروش محصولات سایپا در سال 1370 تاسیس گردید و فعالیت خود را از ابتدای سال 1371 آغاز نمود ماموریت اصلی این شرکت ایجاد بستری تجاری – فنی است تا از رهگذر آن خریداران محصولات سایپا بتوانند بهترین خدمات مورد لزوم را در شرایط و هر مکانی استفاده نمایند و از انتخاب خود همیشه راضی باشند .

اصل مشتری مداری شعاری است که بر پایه آن کلیه روابط و تشکیلات این شرکت بنا شده است . مرکز نظر سنجی شرکت سایپا یدک که اولین مرکز نظر سنجی در صنعت خودرو ایران می باشد در سال 1375 تاسیس شد و در جهت ارتباط مستقیم با دارندگان خودروهای سایپا و دریافت پیشنهادات و انتقادات آنها و سنجش رضایت مشتریان پایه گذاری گردیده است .

سیستم گردش اطلاعات این شرکت کاملاً مکانیزه می باشد به طوری که با پذیرش خودرو در عوامل مجاز در اقصی نقاط کشور اطلاعات مربوط به نقایص خودرو و نیز قطعات یدکی به واحد گارانتی شرکت منعکس می گردد و در این مرحله سیستم بازرگانی اقدام به صدور فاکتور و قبض حواله انبار جهت ارسال قطعات به عوامل مجاز می کند وجود چنین سیکل مکانیزه و شبکه رایانه ای بین شرکت سایپا یدک و عوامل مجاز باعث تسریع در امر خدمات رسانی و به دنبال آن رضایت مندی مشتریان شده است شرکت سایپا یدک برای رفاه مشتریان با فراهم نمودن قطعات استاندارد مورد تائید شرکت سایپا اقدام به ارائه قطعات یدکی از طریق نمایندگی های فروش قطعات کرده است که عرضه قطعات در خارج از نمایندگی های مجاز را به عهده دارند .

در راستای تامین خدمات محصولات صادراتی شرکت سایپا با تاسیس نمایندگی های خارج از کشور (به شرح ارائه شده در بخش نمایندگی ها ) و ارسال قطعات به آنها پیشرفت مهمی در ارائه خدمات بعد از فروش مطلوب در خارج از کشور حاصل شده است در داخل کشور با توجه به ارائه مدل های جدیدی از تولیدات سایپا از جمله خودروی زانتیا در سال جدید شرکت سایپا یدک پیش بینی های لازم برای ارائه خدمات پس از فروش مطلوب را نموده است در جهت توسعه ارائه خدمات در سطح کشور تعداد عوامل مجاز این کشور در ابتدای سال 1380 به بیش از 200 مورد نمایندگی مجاز و 45 مورد عامل تعمیراتی رسید . این عوامل جهت سرویس دهی به خوردوهای پرایدء وانت نیسان و رنو 21 در حال حاضر و برای خودرو زانتیا در سال جدید آماده شده اند به موازات توسعه عوامل مجاز در شهرها این شرکت اقدام به ایجاد سرویس های امداد سیار نموده که با استفاده از گروههای تععمیرات سیار در جاده های مهم کشور جهت آسایش مشتریان محترم مورد استفاده واقع می شود .

نمایندگی سایپا یدک  بروجن

نمایندگی سایپا یدک در شهرستان بروجن در تاریخ 7/3/79 به صورت رسمی تاسیس شد و شروع به خدمت جهت رفاه مشتریان نموده است . این نمایندگی در 5 کیلومتری شهرستان بروجن در جاده بروجن مبارکه قرار دارد و دارای 25  نفر پرسنل می باشد که سیکل کاری آنها به صورت زیر می باشد .

سیستم سوخت رسانی بنزینی

سر سیلندر : در روی سر سیلندر بسته شده و دارای محفظه احتراق است . و جنس آن از آلومینیوم یا چدن می باشد .

 سیلندر :  بزرگترین قطعه موتور است که در آن سوراخهایی برای عبور پیستون و روغن و آب و… وجود داردد . شامل قطعاتی مانند : 1-بوش سیلندر 2- پیستون      3- شاتون4- رینگ کمپرسی و رینگ روغنی ,گژن پین , میل لنگ ,میل سوپاپ, یاتاقانهای ثابت و متحرک , اویل پمپ ,پمپ بنزین , دلکو ,واتر پمپ , فیلتر روغن در سیلندر قرار دارد و یا بسته می شوند .

علت ترکیدن سر سیلندر و سیلندر :

1- یخ زدن آب موتور 2- گرمای بیش از حد موتور 3- بیش از حد سفت کردن پیچهای سر سیلندر

کارتر : در پایین سیلندر بسته و مخزن روغن است .

واشر سرسیلندر : بین سیلندر قرار می گیرد و وظیفه آن آبندی کردن بین سرسیلندر و سیلندر وجلوگیری از خارج شدن کمپرس و قاطی شدن آب  و روغن می باشد و علت سوختن آن 1-جوش آمدن و یا داغ کردن موتور 2- تاب برداشتن سیلندر 3- شل بودن پیچهای سر سیلندر 4- ترکیدگی سر سیلندر .

علائم سوختگی واشر سر سیلندر : 1- خارج شدن دود سفید و آب از اگزوز 2- کم شدن آب رادیاتور 3- گرم و بد کار کردن موتور 4- کاهش قدرت موتور 5- شیری رنگ کردن روغن 6-ظاهر شدن حباب در روی آب رادیاتور (با گاز دادن موتور )

علائم تاب برداشتن سر سیلندر :سوختن پی در پی واشر سر سیلندر

دلیل نفوذ آب به داخل اطاق احتراق

1-سوختن واشر سر سیلندر 2-شل بودن پیچهای سر سیلندر 3- ترک برداشتن سرسیلندر

پیستون : کارش به وجود آوردن کمپرس در موتور می باشد ساختمان پیستون : استوانه ای است که در قسمت بالا و پایین باز است و رینگ های کمپرسی و روغنی روی آن قرار دارد . علت گریپاژ نمودن پیستون در سیلندر 1- جوش آمدن موتور و گرمای بیش از حد موتور 2- نداشتن روغن یا نرسیدن روغن :انواع رینگ : رینگ کمپرسی – رینگ روغنی -رینگ کمپرسی به منظور آب بندی بین سیلندر و پیستون در شیار پیستون نصب می شود و پس از خروج کمپرسی اطاق احتراق به داخل کارتر جلوگیری می کند .

رینگ روغنی به منظور پاک کردن روغن بدنه سیلندر و برگشت آن بداخل کارتر و جلوگیری از رفتن روغن به اطاق انفجار می باشد .

تفاوت رینگ روغنی و کمپرسی : رینگ کمپرسی در بالای پیستون و رینگ روغنی در پایین رینگ کمپرسی است هم چنین رینگ روغنی دارای سوراخ  می باشد .

توجه : اگر رینگ کمپرسی خورده و یا بشکند کمپرسی از بالای پیستون رد  می شود و موتور قدرت کافی را نخواهد داشت .

علائم خورده ویا شکسته شدن رینگ : از اگزوز دود سیاه مایل به آبی بیرون آمده و موتور قدرت کافی را نخواهد داشت .

دلایل کمپرس در قسمتهای موتور

1-دلیل کاهش کمپرس موتور : 1- فیلر نبودن سوپاپها 2-آب بندی نبودن کیت یا لبه سوپاپ 3-سوختن سوپاپها 4-سوختن واشر سرسیلندر 5-شل بودن پیچهای سر سیلندر  6- ترکیدگی سر سیلندر

2-دلیل کمپرس  به داخل کارتر : 1-خورده شدن وچسبیدگی وشکستن رینگ 2- مقابل هم بودن چاک رینگها 3-گشاد شدن سیلندر 4-ترک برداشتن پیستون

3-دلیل کمپرسی در رادیاتور :1-سوختن واشر سر سیلندر 2-ترک برداشتن سر سیلندر

شاتون : در بالا به وسیله گژن پین و در پایین به میل لنگ بسته می شود و شامل 1- سر شاتون که به گژن پین وصل است 2-بدنه شاتون 3-انتهای شاتون که به یاطاقان متحرک میل لنگ بسته می شود .

گژن پین : لوله ای (توخالی)است که پیستون را به شاتون وصل می کند و جهت جلو گیری از بیرون آمدن گژن پین دو طرف آن خار فنری وجود دارد و تشخیص خرابی آن در موقعی که موتور سرد است صدای گژن پین به خوبی به خوبی شنیده می شود ولی در موقعی  که موتور گرم است صدای گژن پین کمتر شنیده می شود .

میل لنگ :حرکت خطی شاتون را به حرکت درونی تبدیل کرده و به وسیله زنجیر (و یا در گیر شدن با دنده یا تسمه مخصوص)میل سوپاپ نیز به حرکت در می آورد و هم چنین به وسیله تسمه پروانه واتر پمپ دینام ,پروانه را می گرداند و فلایویل که در انتهای میل لنگ بسته می شود قدرت را به کلاچ منتقل می کند .

ساختمان میل لنگ : به طور کلی ساختمان میل لنگ از قسمتهای زیر تشکیل شده است .

1-پولی سر میل لنگ که برای عبور تسمه پروانه است 2-چرخ دنده سر میل لنگ که باعث گردش میل سوپاپ می شود 3- محور ثابت و متحرک که محور ثابت به بدنه سیلندر (یاتاقان ثابت) و محور متحرک به دسته پیستون (یاتاقان متحرک )بسته می شود 4- لنگهای تعادل 5- مجرای عبور رون 6- فلانج اتصال فلایویل

انواع لقی : لقی افقی – عمودی  که لقی افقی در اثر خورده شدن بغل یاتاقانی زیاد می گردد ولی لقی عمودی در اثر خورده شدن یاطاقان ثایت زیادی می شود.

دلایل بریدن میل لنگ : 1-سفت بودن یاطاقانهای متحرک و ثابت 2- تعویض دنده معکوس در دور زیاد 3-نداشتن بغل یاتاقانی و خلاصی حرکت میل لنگ 4- گاز دادن زیاد در سر بالایی

قطعات میل سوپاپ : 1-چرخ دنده سر میل سوپاپ 2-بامکها 3- دنده مورب 4- دایره خارج از مرکز 5- تکیه گاه ثابت

وظایف میل سوپاپ : 1-چرخ دنده سرمیل سوپاپ به وسیله دنده سر میل لنگ           می گیرد .2-سوپاپ های دود و هوا به وسیله بادامکها باز و بسته می شود 3-اویل پمپ و دلکو به دو میله دنده مورب می گردند 4-پمپ بنزین مکانیکی به وسیله دایره خارج از مرکز کار می کند 5- تکیه گاه ثابت , برای جلوگیری از لرزش و حرکت عرضی می باشد .

شرح چگونگی درگیری میل لنگ و میل سوپاپ : اگر دو چرخ دنده با هم فاصله داشته باشند و به وسیله زنجیر یا تسمه دندانه دار و اگر دو چرخ با هم فاصله نداشته باشند در گیری دنده با دنده می باشد و نسبت گردش میل سوپاپ به میل لنگ به دو می باشد یعنی در مقابل یک دور گردش میل سوپاپ دو دور میل لنگ می گردد .

نقطه تایمیتگ : در هنگام جا زدن میل لنگ و میل این دو نقطه (علامت) باید در مقابل هم باشند و در غیراین صورت موتور روشن نشده و با قدرت کافی ندارد .

یاطاقان ثابت به وسیله کپه های ثابت در روی ثابت میل لنگ به بدنه سیلندر بسته           می شود . و وظایف یاتاقان میل لنگ جلوگیری از از خرابی میل لنگ می باشد و دلایل سوختن آنها 1-نرسیدن روغن به یاتاقان و2- گرمای زیاد موتور می شود که اگر یاتاقان بسوزد باعث کم شدن فشار روغن می شود و یاتاقان متحرک به وسیله شاتون در محور در محور متحرک میل لنگ بسته می شود . بغل یاتاقانی از حرکت طولی میل لنگ جلوگیری می کند و سوراخهای روی یاتاقان برای عبور روغن تعبیه شده است .

انواع سوپاپ : بر دو نوع 1- سوپاپ هوا (گاز)2- سوپاپ دود

تفاوت سوپاپهای دود و هوا : سوپاپ هوا پهن تر از سوپاپ دود است 2-لبه سوپاپ دود از سوپاپ هوا تیز تر می باشد 3- ساقه سوپاپ دود کلفت تر از سوپاپ هوا    می باشد  4-جنس سوپاپ دود محکم تر از سوپاپ هوا است برای اینکه بیشتر با حرارت در تماس می باشد .

قطعات متصل به سوپاپ : فنر سوپاپ , پولک سوپاپ , خار سوپاپ, لاستیک سوپاپ,

شکل سوار شدن سوپاپ ها در موتور : 1-ایستاده که در این طریق سوپاپ در بدنه سیلندر قرار می گیرد 2- آویخته که که در این طریق به صورت آویزان در سر سیلیدر قرار می گیرد .

قطعات سوپاپ آویخته : بادامک , تایپیت , میل رابط ,اسبک (انگشتی )میل اسبک, پیچ تنظیم فیلر گیری , پولک سوپاپ ,خار سوپاپ, فنر سوپاپ , لاستیک سوپاپ , سوپاپ

ترتیب قرار دادن سوپاپها در یک موتور 4 سیلندر معمولاً به شرح زیر است : دود – هوا- هوا – دود , دود-هوا, هوا – دود

در زمان تنفس سوپاپ هوا و در زمان تخلیه سوپاپ دود باز می شود و در بقیه زمانها سوپاپ ها بسته هستند (زمان تراکم و زمان انفجار هر دو سوپاپ بسته هستند و کار لاستیک سوپاپ این است که کار کاسه نمد را انجام می دهد و از نفوذروغن به اطاق احتراق جلوگیری می کند وساق سوپاپ از آن عبورمی کند .)

طریقه ورود روغن به اتاق احتراق 1- از طریق لاستیک سوپاپ 2-از طریق رینگهای پیستون می باشد و کیت (گاید)سوپاپ که ساق سوپاپ از آن عبور می کند برای جلوگیری از حرکت عرضی سوپاپ در سر سیلندر می باشد وکار بادامک میل سوپاپ باز کردن سوپاپ می باشد وکار بستن سوپاپ را فنر سوپاپ انجام می دهد .

طريقه ورود روغن به اتاق احتراق 1- از طريق لاستيك سوپاپ 2-از طريق رينگهاي پيستون مي باشد و كيت (گايد)سوپاپ كه ساق سوپاپ از آن عبور مي كند براي جلوگيري از حركت عرضي سوپاپ در سر سيلندر مي باشد وكار بادامك ميل سوپاپ باز كردن سوپاپ مي باشد وكار بستن سوپاپ را فنر سوپاپ انجام مي دهد .

علت فيلر گيري سوپاپ ها :

چون فلزات در اثر حرارت انبساط پيدا مي كند و در موقعي كه موتور سرد و يا گرم است طول سوپاپ كمي تغيير پيدا مي كند بدين خاطر لازم است بين اسبك و پايه سوپاپ لقي باشد و اين فاصله به وسيله فيلر تنظيم مي شود .

قيچي سوپاپ : هر گاه سوپاپ دود در حالت بسته شدن سوپاپ گاز شروع به باز شدن كند قيچي سوپاپ گويند در موتور 4 سيلندر پيستونها 1و4 , پيستونها2و3 با هم بالا و پايين مي كنند مثلاً اگر سوپاپها سيلندر يك در حالت قيچي باشد سوپاپهاي سيلندر 4 را مي توان فيلرگيري كرد .

سوختن سوپاپها : هر گاه لبه سوپاپ در اثر حرارت و كار زياد فرم اصلي خود را از دست بدهد با ترك داشته باشد گويند سوپاپ سوخته است و تاثير آن در موتور 1-موتور بر كار ميكند 2- موتور قدرت كافي ندارد 3- مصرف سوخت زياد مي شود و از علائم سوختن و آبندي نبودن سوپاپها دود زياد از اگزوز ,بد روشن كردن موتور , زدن كمپرس در اگزوز و يا در كاربراتور مي باشد .

فلايويل : وزنه سنگيني است كه درآخر ميل لنگ بسته مي شود و ضربات حاصل از انفجار مي كند را گرفته و نيرو حاصل از انفجار را در خود ذخيره مي كند و هم چنين كلاچ هم به آن بسته مي شود و دنده سر آن در هنگام استارت در گير شده باعث گرديدن ميل لنگ و روشن شدن موتور مي گردد و در زماني كه دنده استارت با دنده سر فلايويل گير كند بايد خودرو را در دنده عقب قراردادده و در صورت امكان كمي به طرف جلو هل داده و يا بكشيد اگر دنده استارت آزاد نشد استارت بايد باز شود .

متوجه شدن سيلندر خراب در موتور و چگونگي كار با آن : واير شمع سيلندر يك را بيرون آورده و اگر در صداي موتور تغييري كرد سيلندر يك كار مي كند ولي اگر صداي موتور تغيير نكرد سيلندر يك خوب كار نمي كند اين عمل با سيلندرهاي 2,3,4,000 تكرار كنيد .

توجه : اگر در اگزوز خميدگي زياد وجود داشته باشد باعث مي شود دور به خوبي خارج نشده و موتور بد كار كند و باعث گرم شدن موتور نيز مي شود .

تعمير سوپاپ وسر سيلندر موتور

1 ـ عيب هاي سوپاپ

هر گاه سرسيلندر موتوري بمنظور كربن گيري يا بعلت كاهش كمپرس سيلندر ها (در اثر نفوذ كمپرس ازا طراف رينگ هاي پيستون و يا سيت سوپاپ ها )پياده شده باشد. بايستي كليه اجزا تشكيل دهنده سوپاپ وسر سيلندر آزمايش شود .

1 ـ چسبيدن سوپاپ ، بدليل جمع شدن كربن روي ساقه سوپاپ ،سائيدگي گايد سوپاپ ،تاب برداشتن ساقه سوپاپ ،نرسيدن روغن به ساقه سوپاپ ،سرد كار كردن موتور يا داغ شدن سوپاپ بوجود آيد .

2 ـ سوختگي سوپاپ ،بدليل مختلفي از قبيل چسبيدن سوپاپ ،تغيير شكل سيت سوپاپ ، كمي خلاصي ساقه سوپاپ با انگشتي سوپاپ ( ميزان نبودن فيلر سوپاپ ها) . كج شدن يا ضعيف شدن فنر سوپاپ ، جوش آوردن موتور ، منظم نبودن انژكتورها (مخلوط ضعيف) آب بندي نبودن سوپاپ ها، زيادي بار موتور ، زياد شدن طول ساقه سوپاپ به علت جوش آوردن موتور يا قوي بودن فنر سوپاپ باشد .

3 ـ شكستگي سوپاپ، احتمالا در اثر داغ شدن موتور ، زياد بودن خلاصي ساقه سوپاپ با انگشتي سوپاپ ( ميزان فيلر سوپاپ)، هم مركز نبودن ساقه با سيت سوپاپ.

4 ـ سائيدگي نشيمن سوپاپ ، ممكن است در اثر عواملي مانند زيادي خلاصي ساقه سوپاپ با انگشتي سوپاپ ،تميز نبودن نشيمن سوپاپ و همچنين كليه علت هايي كه سبب سوختن سوپاپ مي شود نيز سبب سائيدگي نشيمن سوپاپ گردد.

5 ـ سائيدگي سيت سوپاپ ،در اثر سائيدگي سيت سوپاپ خلاصي بين ساقه سوپاپ و انگشتي كم شده تا جائي كه سوپاپ كاملا در سيت خود ننشسته وباعث سوختن آن مي گردد .

6 ـ تشكيل رسوبات روي سوپاپ بعلت وجود مواد صمغي در سوخت ، روي سوپاپ هوا جمع مي شود ،رسوبات كربن نيز بعلت نا ميزان بودن انژكتور(مخلوط غني ) يا عبور روغن از طرف گايد سوپاپ ايجاد ميگردد. معيوب بودن سيستم سوخت رساني ،كمي كمپرسي سيلندر،سرد كار كردن موتور نيز سبب تشكيل رسوبات كربن روي سوپاپ دود ميگيرد.

2 ـ تعمير سوپاپ ها

سوپاپ هايي كه در محل نشيمن آنها بريدگي يا خلال ايجاد شده باشد با يكي ازروش هاي زير تعمير ميگردد:

1 ـآب بندي سوپاپ ها با روغن سنباده ،اين روش موقعي موثر است كه خال زدگي يابريدگي جزئي وسطحي باشد .

2 ـ تراشيدن سوپاپ بوسيله دستگاه تراش ،بدين معني كه ساقه سوپاپ را به سه نظام ماشين تراش بسته و محل نشيمن آنرا مختصري مي تراشند در صورتيكه اين كار بدقت انجام گيرد ،نتيجه كار بسيار موثر خواهد بود و بايد خيلي دقت شود تا زاويه نشيمن سوپاپ ( لبه ) كاملا درست تراشيده شود .

3 ـ سنگ زدن سوپاپ با ماشين مخصوص سنگ زني ، طرز كار با اين دستگاه باين شرح است كه ساقه سوپاپ را به سه نظام ماشين بسته و اندازه آن را طوري ميزان مي كنند تا لبه سوپاپ بتواند به راحتي با سنگ سنباده تماس پيدا كند سپس دستگاه را روي زاويه مورد نظر (معمولا 30 يا 40 درجه ) قرار مي دهند.

بوسيله اهرم يا فرمان دستي ، حركت سه نظام وسنگ سنباده كنترل مي شود .در حين كار ماده خنك كننده اي (آب صابون ) روي سوپاپ ريخته شده و از ازدياد درجه حرارت سوپاپ جلوگيري مي كنند .گردش سه نظام وسنگ سمباده ، بوسيله دواكتروموتور انجام ميشود.

ميزان سنگ زدن بستگي به وضعيت نشيمن سوپاپ و عمق خال زدگي دارد بدين معني كه هر چه عمق خال ها يا سوختگيها زيادتر باشد ،بايستي سوپاپ بيشتر سنگ خورده تا سطح صاف و صيقلي بوجود آيد در صورتي كه لبه سوپاپ در اثر سنگ زدن زياد ،خيلي نازك باشد ،اين سوپاپ ديگر قابل استفاده نخواهد بود و بايستي با سوپاپ نو جانشين گردد . ضمنا بايد توجه داشت كه مقدار بار در هر دفعه از 001/0 ـ 002/0 اينچ ( 025/0 ـ05/0 ميليمتر ) بيشتر نباشد و پس از هر دفعه سنگ زني ، سنگ سمباده را عقب كشيد و بهيچ وجه نبايد سه نظام را حركت داد.

5 ـ تعمير سوپاپ با ماشين دستي ، با اين ماشين محل نشيمن سوپاپ تراشيده مي شود ضمنا اين وسيله فقط براي سوپاپ هائي كه با زاويه معين ( براي يك زاويه ) تراشيده ميشود قابل استفاده است در صورتي كه زواياي سوپاپ ها متفاوت باشند بايستي يك سري كامل از اين ماشين ها در اختيار داشت.

3 ـ در آوردن و جا زدن گايد سوپاپ

پس از آزمايش اگر خلاصي ساقه سوپاپ با گايد بيش از اندازه مجاز بوده يا شكستگي يا عيب ديگري در آن مشاهده شود در صورتي كه گايد قابل تعويض باشد مي توان آن را به آساني بوسيله دستگاه پرس بيرون آورد و با گايد نو عوض نمود.

توجه : چون جنس گايد سوپاپ از چدن بوده خاصيت شكنندگي دارد براي بيرون آوردن آن نبايد از گايد نو استفاده كرد .

اگر گايد سوپاپ جزءبدنه بلوك سيلندر يا سرسيلندر باشد معيوب بودن گايد يا شكستگي آن ،گايد كهنه بايد توسط تراشكار تراشيده شده وگايد نو با اندازه استاندارد به جاي آن پرس شود.

4 ـ تعمير ترك هاي سيلندر

پس از باز كردن سر سيلندر موتور بايد آنرا كاملا بازديد نمود . در صورتيكه ترك هائي مشاهده شود ، مي توان آنها را ترميم كرد و دوباره از سر سيلندر استفاده نمود.(در ضمن بايد توجه داشت كه قبل از اقدام به دوختن ترك ها، سر سيلندر بايستي در وضعيت خوبي باشد ).

براي اينكار در ابتداي شيار ،بوسيله دريل برقي سوراخي مناسب پيچ ايجاد مي كنند . سپس با قلاويز داخل سوراخ را روزه كرده وپيچ آهني 5ميليمتري را داخل سوراخ تا انتها مي پيچانند . سر پيچ را از نزديك سطح سر سيلندر با اره بريده و با چكش آنرا مي كوبند تا صاف گردد . حالا سوراخ دوم را بغل سوراخ اولي در روي شيار ، بطوريكه با آن تداخل نمايد سوراخ كرده ومثل حالت قبل روزه نموده و با پيچ پر مي كنند . اين كار را تا آخر ترك انجام مي دهند . پس از پر شدن سطح تمام شيار ، با ماشين سنگ كف زني (سنگ كف ) سطح آن را صاف مي كنند .

اگر عمق شيار بيشتر باشد ميتوان از پيچ هاي 6 ميليمتري استفاده كرد تا استحكام بيشتري داشته باشد .

بايد در نظر داشت كه براي دوختن سر سيلندر هاي چدني بايستي از پيچ هاي آهني و براي سيلندر هاي آلومينيومي از سيم هاي مسي استفاده كرد . در اينصورت بايستي سيم را پس از روزه كردن داخل سوراخ نموده و بهمان روش فوق انجام داد .

چرخ دنده هاي جلو موتور و طرز تنظيم آنها

1 ـ علامت هاي تايمينگ روي چرخ دنده ها

بر روي چرخ دنده ها ، سيني جلو سر سيلندر ، فلايويل ، پولي سر ميل لنگ و هم چنين پوسته كلاچ علامت هائي از قبيل سمبه نشان ، خط ، بريدگي ، حرف لاتين و يا درجه بندي گذاشته شده است . هنگام جمع كردن موتور ، علامت ها را مقابل هم قرار ميدهند تا تايمينگ سوپاپ ها بطور صحيح انجام گيرد .

در موتورهائي كه از زنجير استفاده ميشود ، معمولاً بر روي هر يك از چرخ دنده ها علامت گذاشته شده است كه هنگام جمع كردن موتور ، آنها را مقابل هم قرار داده و زنجير را جا مي اندازند .

علامت هائي كه بر روي پولي يا ضربه گير جلو ميل لنگ و هم چنين بر روي فلايويل موتورقرار گرفته است در اصل جهت تنظيم پمپ انژكتورمي باشد . ولي در صورت لزوم مي توان براي بازديد تايمينگ سوپاپها از آنها استفاده نمود. اگر در موقع پياده كردن موتور ، معلوم شود كه چرخ دنده ها علامت ندارند ، نبايستي بوسيله سمبه نشان علامت گذاشت . بلكه بايد بوسيله رنگ علامت گذارده و پس از خشك شدن رنگ ، چرخ دنده ها را باز كرده و پس از قرار دادن روي ميز كار بوسيله سنگ چرخ ، بدقت شياري باريك در روي خط ها ايجاد نمود .

2ـ تايمينگ سوپاپ ها در موتورها ئي كه عوض زنجير از تسمه استفاده شده است

در بعضي از موتورها ، ميل سوپاپ در سر سيلندر قرار گرفته و تعداد آن يك و بعضاً دو عدد ميباشد . در اين صورت بادامك هاي ميل سوپاپ مستقيماً به زير تاپت ها خورده و سبب باز و بسته شدن سوپاپ ها ميگردند . در اين نوع موتور ها ، ارتباط چرخ دنده ميل لنگ و ميل سوپاپ بوسيله زنجير يا تسمه مي باشد . اين تسمه ها با نخ هاي پشم شيشه تقويت شده و سطح دندانه هاي آن با مواد نايلوني پوشيده شده است . دندانه هاي روي تسمه ، با دندانه هاي روي چرخ دندانه ها هم شكل مي باشند .

براي تايمينگ سوپاپ ها در اين نوع موتورها ، ابتدا سوراخي را بر روي چرخ دنده ميل سوپاپ قرار گرفته است ، با علامتي كه بر روي سر سيلندر موتور گذاشته شده در يك امتداد قرار ميدهند . سپس بريدگي روي پولي ميل لنگ را با يكي از خط هاي روي سيني جلو موتور در يك امتداد مي گذارند . در اين حالت ميتوان تسمه را برروي چرخ دنده ها قرار داده و بوسيله زنجير سفت كن ، شلي طرف مقابل را گرفت . در اين نوع موتورها زنجير سفت كن بصورت قرقره بوده و در يك محل كشوئي عقب و جلو كشيده و با فشار آوردن بر روي تسمه ميتوان شلي آنرا گرفت . لذا پس از قرار دادن تسمه بر روي چرخ دنده ها بايستي مجدداً تايمينگ سوپاپ ها را بازديد كرده و از صحت كار آن اطمينان حاصل نمود .

3 ـ دياگرام باز و بسته شدن سوپاپ ها

در زمان تنفس هنگاميكه پيستون به سمت پائين حركت مي كند سوپاپ هوا باز شده و هوا به سيلندر وارد ميگردد . در زمان تراكم سوپاپ هوا بسته شده و در آخر زمان تراكم يا چند درجه قبل از آن هوا در اثر جرقه پاشش انژكتور منفجر شده و پيستون را با فشار زياد به سمت پائين مي راند .در زمان تخليه ، سوپاپ دود باز بوده و كليه گازهاي سوخته در اثر حركت پيستون به سمت بالا ، از سيلندر ( اطاقك احتراق ) خارج ميگردد .

در عمل سوپاپ هوا در ابتداي زمان تنفس باز نشده بلكه در آخر زمان تخليه و چند درجه قبل از نقطه مرگ بالا باز ميگردد . هم چنين سوپاپ هوا در آخر زمان تنفس بسته نشده بلكه چند درجه بعد از نقطه مرگ پائين بسته ميگردد . زيرا هر چه مدت زمان باز بودن سوپاپ هوا بيشتر باشد ، هوا ي بيشتري به سيلندر موتور وارد خواهد شد .

سوپاپ دود در اول زمان تخليه باز نشده بلكه در آخر زمان انفجار و چندين درجه قبل از نقطه مرگ پائين باز شده و در ابتداي زمان تنفس چند درجه بعد از نقطه مرگ بالا بسته ميگردد . با افزايش مدت زمان باز بودن اين سوپاپ ، دوده هاي حاصله از انفجار بهتر تخليه ميشوند .

هدف از شرح دياگرام هاي باز و بسته شدن سوپاپ هاي موتور ، آشنائي تعمير كاران موتور اتومبيل به وضعيت حركت پيستون و باز و بسته شدن سوپاپ ها در چهار زمان موتور است . اين آشنائي سبب ميشود كه در صورت نبودن علامت بر روي چرخ دنده هاي ميل لنگ و ميل سوپاپ ، تعمير كار بتواند از كتابچه راهنماي تعميرات موتور استفاده نموده وبا توجه به علامت هاي روي پولي ميل لنگ يا فلايويل موتور ، تايمينگ سوپاپ ها را بطور دقيق انجام دهد .

4 ـ روش تعيين نقطه مرگ بالا در موتور ها

1 ـ در صورتيكه سر سيلندر بر روي موتور بسته نشده باشد . با قرار دادن انگشتان دست روي پيستون شماره يك و چرخانيدن ميل لنگ در جهت عقربه هاي ساعت ، ميتوان آخرين نقطه حركت پيستون را مشخص نمود . هم چنين با استفاده از ميكرومتر ساعتي ميتوان نقطه مرگ بالا را خيلي دقيق تر از روش فوق معلوم كرد . بدين ترتيب پايه ميكرومتر ساعتي را روي بلوك موتور نصب كرده و نوك ميكرومتر ساعتي را روي پيستون شماره يك قرار ميدهند . سپس ميل لنگ را بآرامي در جهت عقربه هاي ساعت ميچرخانند . هر چه پيستون به سمت بالا برود عقربه ميكرومتر ساعتي ، انحراف بيشتري را نشان خواهد داد . لذا موقعي كه عقربه از حركت ايستاد ، نقطه مرگ بالاي پيستون معلوم ميگردد . يادآوري ميشود كه اين عمل بايستي چند بار تكرار شود تا نقطه مرگ بالا بطور دقيق معلوم شده و روي پولي يا فلايويل موتور علامت گذاري گردد .

2 ـ در حالي كه سر سيلندر بر روي موتور بسته شده باشد . ابتداء انژكتورسيلندر يك را باز نموده و با قرار دادن يك تكه سيم روي پيستون ، حركت پيستون را ميتوان احساس كرد .آخرين نقطه حركت پيستون ، نقطه مرگ بالا مي باشد . در اين روش نيز بايد چند بار اين عمل را تكرار نمود تا نقطه مرگ بالا به دقت معلوم شود .

يادآوري مي شود كه قرار دادن تكه سيم روي پيستون بايستي كاملاًبا دقت و احتياط انجام گيرد زيرا ممكن است كه سيم در اطراف پيستون گير كرده و به ديواره سيلندر صدمه برساند .

5 ـ روش تعيين نقطه باز شدن سوپاپ هوا ( بر روي پلي جلو موتور يا فلايويل)

براي تعيين نقطه باز شدن سوپاپ هوا ،لازم است كه ابتدا تعداد درجاتي كه سوپاپ هوا قبل از رسيدن به نقطه مرگ بالا شروع به باز شدن مي كند معلوم شود سپس قطر پولي جلو موتور را بوسيله متر فلزي بطور دقيق اندازه گرفته ودر عدد 14/3 ضرب مي كنند تا پيرامون آن معلوم گردد. حالا با استفاده از يك تناسب ساده ميتوان فاصله 12 درجه را بر حسب ميليمتر مشخص نموده و از نقطه مرگ بالا كه قبلا روي پولي مشخص وعلامت گذاري شده است از سمت راست آن اندازه گرفته وعلامت گذاشت ( اين نقطه نشان دهنده 12 درجه قبل از نقطه مرگ بالا مي باشد ) .

مثال ـ اگر سوپاپ هوا 12درجه قبل از نقطه مرگ بالا باز شده و قطر پولي 14 سانتيمتر فرض شود 96/43 = 14/3 * 14 سانتيمتر # 440 ميلي متر محيط پولي خواهد بود . با استفاده از تناسب زير معلوم ميشود :

درجه ميليمتر

360 440

ميليمتر 6/14 = * 12 *

پس نقطه باز شدن سوپاپ هوا 6/14 ميليمتر از نقطه مرگ بالا بسمت راست پولي مي باشد . كه پس از اندازه كيري بوسيله رنگ ميتوان علامت گذاشت .

هم چنين با قرار دادن مركز نقاله در مركز شافت ميل لنگ و منطبق نمودن نقطه صفر نقاله با نقطه مرگ بالا ، رقم 12 نقاله نشان دهنده نقطه بازشدن سوپاپ هوا خواهد بود.

يادآوري : تشخيص نقطه مرگ بالا و هم چنين درجات قبل و بعد از آن يا سمت چپ وراست با كمي دقت و حوصله مشخص ميگردد . درصورتيكه جهت گردش ميل لنگ در اغلب موتورها در جهت عقربه هاي ساعت فرض شده و جهت حركت ميل سوپاپ بسته به نوع ارتباط چرخ دنده ها به سمت چپ يا راست مي باشد .

6 ـ تشخيص نقطه دقيق باز شدن سوپاپ ها

ابتداء سوپاپ هاي موتور را باندازه لازم فيلر گيري نموده ،سپس تيغه فيلر را ميان ساقه سوپاپ وانگشتي آن قرار ميدهند ( در موتور هائي كه سوپاپ ها در سر سيلندر قرار گرفته اند ) . حال ميل سوپاپ را بآرامي در جهت گردش خود مي چرخانند ، و همچنين تيغه فيلر را در جاي خود ميان ساقه سوپاپ و انگشتي ، عقب و جلو حركت مي دهند در يك لحظه تيغه فيلر سفت شده و نمي تواند كشيده شود . لذا اين نقطه ، ابتداء باز شدن سوپاپ مي باشد.

روش ديگر عبارتست ازاستفاده از ميكرومتر ساعتي است .در اين روش بايد ميكرومتر ساعتي را به بلوك موتور بسته و نوك آن را بر روي بشقابك سوپاپ هوا قرار مي دهند . سپس ميل سوپاپ را در جهت حركت خود ، ميچرخانند . ابتداي حركت عقربه ميكرومتر ساعتي ، نشان دهنده نقطه دقيق باز شدن سوپاپ هوا مي باشد .

7 ـطرز جا انداختن چرخ دنده هاي جلو موتور در حالتي كه علامت تايمينگ نداشته باشد .

پس از باز كردن سيني جلو موتور در صورتيكه چرخ دنده ها علامت نداشته باشند و تعمير كار نيز فراموش كند كه قبلاً علامت هاي لازم را بگذارد . ميتوان با استفاده از كتابچه راهنماي تعميرات ، درجات مربوط به باز و بسته شدن سوپاپ هاي هوا و دود را پيدا كرد . بهمان روشي كه در پيش گفته شد ، نقطه مرگ بالاي پيستون شماره يك را روي پولي جلو موتور يا روي فلايويل مشخص كرده و علامت ميگذارند ( معمولاً اين نقطه و هم چنين نقطه تنظيم آوانس دلكو علامت گذاري شده است ) . سپس با توجه به درجات فوق الذكر نقطه باز شدن سوپاپ را تعيين كرده و با رنگ روي پولي جلو موتور يا روي فلايويل مشخص مي كنند .