دانلود گزارش کارآموزی در مجتمع فولاد اهواز

بسمه تعالی

برای اطلاعات از وضعیت داخل موتور از گیج روغن ( میل روغن نما ) و درجه فشار روغن ( فشار سنج ) استفاده کنید . روغن الوده را می توان بوکشید و در موارد جدی روغن را نزدیک سینی کارتر بیرون می زند . وقتی گیج روغن را نزدیک منیفولد داغ نگه دارید اگر روغن آب داشته باشد، بخار می شود . اتیلن گلیکول ( ضد یخ ) با روغن واکنش انجام می دهد و مایع قهوه ای رنگ و چسبناکی تولید می کند که روی گیج روغن مشهود است . فشار روغن به سرعت باید بالا برود و اگر یاتاقانها خوب باشند ، تحت بار نباید تغییر کند.

با اندازه گیری ولتاژباتری در هنگام موتور گردانی می توان عیوب سیستم راه اندازی را به سرعت تشخیص داد . اگر ولتاژ به اندازه 25 درصد یا بیشتر کاهش یابد باید غلظت آب اسید باتری را اندازه گیری کند و در جستجوی خانه ای از باتری باشد که اتصال کوتاه کرده است . استارت و کابلهای آن را ، بر اساس میزان جریان کشی ، وارسی کنید: اگر استارت بیش از اندازه جریان می کشد نشان دهنده مقاومت مدار است.

بسیاری از وضعیتها از قبیل پایان بودن توان موتور ، دود کردن موتور ، بد کارکردن در دور آ رام ، نرم کارنکردن و بد روشن شدن را می توان به موتور یا سوخت مربوط کرد . اگر با استفاده از سوخت پاش سالم مشکل حل نشد، آزمونهای تراکم و نشت سیلندر را ، به شرحی که در ادامه مطلب می آید انجام دهید . آزمونهایی که روی موتور انجام می شود ، از آزمونهایی که روی سیستم سوخت پاشی انجام می شود آسانترند و می توان آنها را داخل محوطه انجام داد.

عیبهای میکانیکی موتور

عیبهای مکانیکی موتور را می توان به چهار دسته تقسیم کرد:

نشست سیالها

روغن سوزی

پایین بودن میزان کمپرس

سایید گی یاتاقانها

نشست سیالها

در موتور با سه نوع سیال سرو کار داریم سوخت ، روغن وآب که هر یک از آنها ممکن است از موتور به بیرون نشست کند و یا به صورت داخلی به سیستم دیگری نشست کند

نشست  روغن

نشست روغن به ندرت سبب خرابی موتور می شود (امادر صورت وقوع چنین اتفاقی ، پیامد های آن ناگوار خواهد بود ) ، اما مکانیک باید همواره این نشستها را بر طرف کند . متداول ترین محلهای نشست روغن ، تقریباً به ترتیب فراوانی عبارت اند از :

واشر در سوپاپ (قالپاق سوپاپ)

واشر سینی کارتر

واشر سینی جلو موتور

واشر پایه های لوازم جانبی خارجی

کاسه نمدهای عقب و جلو میل لنگ

در پوشهای میل سوپاپ و لوله روغن اصلی

منبع نشستهای جزئی را به دشواری می توان یافت ، زیرا روغن به طرف پایین و عقب ، به پشت موتور حرکت می کند استفاده از آشکار ساز نور سیاه یا پودر پاشی ( که ردی به جا می گذارد) مفید است ، اما روش موثر تحت فشار گذاشتن کارتر است .

دود سیاه یا خاکستری تیره

نشانه

موتورزیر بار، به ویژه در دور بالا و متوسط دود می کند و کم صداتر از حالت عادی است.

موتور زیر با ر، به ویژه در دور پایین و متوسط دود می کند و پر سرو صدا تر از حالت عادی است .

موتور زیر با ر ، در همه دورها دود می کند اما ودو آن در دورهای پایین از متوسط آشکار تر است . ممکن است موتور بد روشن شود .

 موتور زیر بار ، به ویژه در دور بالا دود می کند .

موتور زیر بار ، دود می کند و توان آن به شدت کاهش یافته است .

موتور زیر بار ، به ویژه در دور بالا و متوسط ، دود می کند ممکن است توان آن نیز پایین باشد .

توده های دود سیاه ، گاهی همراه با دود آبی ، یا سفید از اگزوز بیرون می آید ممکن است موتور دچار کوبش شده باشد .

دود آبی یا متمایل به سفید در دور بالا و زیر بارکم ، به ویژه وقتی موتور سرد است . یا بالا رفتن دما رنگ دود تغییر می کند و سیاه می شود توان موتور ، به ویژه در حالت تخت گاز ، پایین است .

دود آبی یا متمایل به سفید زیر با کم ، وقتی موتور به دمای عادی رسید ه است . ممکن ایت موتور کوبش هم داشته باشد .

دود آبی در همگام گاز داند ، پس از کارکردن در دور آرام به مدت طولانی. ممکن است با تثبیت شدن وضعیت گاز ، موتور دیگر دود نکند.

دود مداوم آبی در همه دورها ، بارها و دماها

دود آبی کم رنگ یا متمایل به سفید در دور بالا و زیر بار کم . بوی تند.

علت احتمالی

پمپ سوخت پاش ریتارد است .

پمپ سوخت پاش آوانس است .

میزان کمپرس سیلندر پایین است .

هواکش گرفتگی دارد .

توربو شارژکن خراب است .

سوخت پاشها (سوزنها ) کثیف اند .

لوله های سوخت رسانی دچار گرفتگی شده اند .

چسبیدن سوخت پاشها

علت احتمالی

پمپ سوخت پاش ریتارد است .

نشست از سوخت پاشها

نشست از کاسه نمد سرسوپاپها

رینگها / سیلندر ه  ساییده اند.

موتور سرد است

راه چاره

پمپ سوخت پاش را تنظیم کنید.

پمپ سوخت پاش را تنظیم کنید .

موتور را تعمیر کنید .

فیلتر هوارا تمیز یا تعویض کنید .

فشار هوای خروجی تور بو شارژکن را وارسی کنید .

سوخت پاشها را تمیز یا تعویض کنید .

لوله ها را تمز یا تعویض کنید.

سوخت پاشها را تمیز یا تعویض کنید .

راه چاره

پمپ را تنظیم کنید .

سوخت پاشها را تعمیر یا تعویض کنید .

کاسه نمدها را عوض کنید . ساق / گیت سوپاپ را وارسی کنید.

تعمیر اساسی / نوسازی موتور ترموستات را عوض کنید .

موتور آهسته می گردد و روشن نمی شود .

علت احتمالی

سیستم موتور گردانی خراب است .

میل لنگ سفت شده است .

ویسکوزیته

خرابی سوخت پاشها

دور موتور گردانی منظم نیست ، موتور روشن نمی شود .

علت احتمالی

تنظیم زمانی سوپاپها به هم خورده است .

موتور به حالت عادی می گردد ، اما روش نمی شود.

علت احتمالی

شمعهای گرمکن از کار افتاده اند.

سوخت نامناسب یا آلوده است .

سوخت به سیلندرها نمی رسد .

تنظیم زمانی پمپ درست نیست .

مسیر ورود هوا دچار گرفتگی شده است . مسیر خروج دود دچار گرفتگی شده است . تراکم کم است.

موتور در دور آرام کار می کند

  علت احتمالی

تنظیم نبودن دور آرام هوا گرفتگی سیستم سوخت رسانی فیلتر (های ) سوخت گرفتگی دارند .

لوله برگشت سوخت گرفتگی دارد.

سیستم تخلیه دود ( اگزوز ) گرفتگی دارد .

موتور در دورهای پایین در کار می کند .

علت احتمالی

هر یک از عیبهایی که در بالا شرح داده شده و بر دور آرام اثر می گذارد.

پایین بودن میزان کمپرس یک یا چند سیلندر

توان موتور در حد عادی نیست .

علت احتمالی 

نرسیدن سوخت کافی سوخت نامناسب یا آلوده

خطا در تنظیم زمانی سیستم سوخت پاشی گرفتگی سیستم ورود هوا نبود اتصلات توربو شارژکن

خرابی سیستم سوخت رسانی با فشار بالا پایین بودن میزان کمپرس موتور

راه چاره

باتریها ، سرکابلها و استارت را وارسی کنید .

با دست گیر موتور را رفع کنید ، اگر سفت به نظر می رسد

روغن موتور و نشست ضد یخ به درون کارتر را ورسی کنید .

فشار باز شدن سوخت پاشاها را وارسی کنید .

راه چاره

تنظیم زمانی سوپاپها را وارسی کنید .

راه چاره

شمهای گرمکن را وارسی و مدار برق آنها را کنترل کنید .

منبع سوخت را ورسی کنید .

مسیر سوخت از باک تا پمپ سه گوش از آنجا ره پمپ سوخت پاش و تا سوخت پاشها و نازلها را وارسی کنید.

تنظیم زمانی پمپ راوارسی کنید .

فیلتر هوا را وارسی کنید .

سیستم را وارسی کنید .

تراکم سیلندر را وارسی کنید .

راه چاره

دور آرام را تنظیم کنید.

سیستم را هوا گیری و اتصالات را سفت کنید .

فیلتر (ها) را عوض کنید .

لوله را باز کنید ، در صورت تاًیید این حدس گرفتگی را رفع کنید .

فیلتر هوا را عوض کنید .

آن را تعمیر کنید .

راه چاره

به همان ترتیب ذکر شده در بالا عمل کنید .

آزمون تراکم سیلندر انجام دهید.

آزمون فشار بخار کارتر (کمپرس رد کردن)

میزان کمپرس رد کردن رینگ ها نشانه خوبی از سایش سیلندر / رینگ است، اما محدودیت‌هایی هم دارد.  محدودیت این آزمون از آن روست که همه سازندگان مشخصات فنی مربوط به دور موتور / کمپرس رد کردن را اعلام نمی کنند. غالباً مکانیک باید در زمان سالم بودن موتور این مشخصات را شخصاً تعیین کند.

صدای یاتاقان میل لنگ

یاتاقان زدن مترادف تعمیرات مهم و پرهزینه است. وقتی یاتاقانها به مرحله ای    می رسند که اعتراض خود را به صدای بلند اعلام کنند یاتاقانگردهای میل لنگ به شدت کوبیده شده اند و قطعات خرد و ریز یاتاقانها  در سراسر موتور به گردش در آمده اند. عیبی که با تعمیر نسبتاً ساده برطرف می شد، در این مرحله انجام تعمیر پرهزینه ای را ایجاب می کند.

برای مکانیکی که با موتور یاتاقان زده روبه رو می شود خبر تسلی بخشی هم دارمی و آن اینکه با تکنولوژی موجود می توان خرابی یاتاقانها را خیلی زود، در مرحله ای که آسیب دیدگی هنوز حالت موضعی دارد، آشکارسازی کرد.

وارسی مکرر خلاصی یاتاقانهای متحرک سودمند است (یاتاقانهای متحرک سه برابر یاتاقانهای ثابت ساییده می شوند)، اما غیر از باز کردن دوره ای موتور، بهترین راه پیشگیری تجزیه طیفی روغن موتور است.

تجزیه روغن

تجزیه روغن، به ویژه روغن موتورهای بزرگ، کاری متداول شده است. این تکنولوژی، که در ابتدا برای لوکوموتیوهای دیزل ابداع شد، در دهه پنجاه به وسیله نیروی دریایی ایالات متحده امریکا تکمیل شد و در حال حاضر به کمک این تکنولوژی می توان خرابی موتور را با دقت مناسب پیش‌بینی کرد. مواد ناچیزی که در روغن موتور وجود دارند و منابع آن به شرح زیر است:

سرب موجود در یاتاقانها

نقره موجود در یاتاقانها

قلع موجود در یاتاقانها

آلومینیم موجود در یاتاقانها و پیستونها

آهن موجود در جدار رسیلندرها و رینگ ها

کروم موجود در رینگ ها

نیکل موجود در یاتاقانها و نیم هلالیهای یاتاقان

مس موجود در بوشها

وجود براده های سیلیسیم و آلومینیم از خرابی هواکش خبر می دهد. سایر عنصرهای فلزی از قبیل بور، کلسیم و روی به صورت افزودنی در روغن موجودند، اما اگر غلظت آنها زیاد باشد باید آنها را نیز در نظر گرفت.

برای تجزیه طیفی نمونه ای از روغن را با استفاده از قوس الکتریکی تبخیر می کنند. هر عنصر نور معینی تولید می کند که فرکانسی خاص خود را دارد. معمولاً 16 عنصر را تا غلظتی در حدود یک قسمت در یک میلیون قسمت ردیابی می کنند. این اطلاعات همراه با پیشینه موتور و کارکردآن. تصویر نسبتاً گویایی ازوضعیت موتوربه دست میدهد.

این آزمایش را معمولاً آزمایشگاههای تخصصی انجام می دهند.

سیستم سوخت رسانی

نمایش عیب یابی سیستم سوخت رسانی روی موتوری خاص نسبتاً ساده است. اما تشریح آن به صورت انتزاعی دشوار است بعضی از عیب ها، چنانکه در جدول 4-2 گفته شد، می توانند چندین اثر داشته باشند. مثلاً نشت شدید هوا در سمت کم فشار سیستم سوخت رسانی می تواند مانع پر شدن پمپ سوخت پاش شود و از روشن شدن موتور جلوگیری کند. اگر نشت جزئی باشد حبابهایی وارد سوخت می شود. نشانه های این وضعیت عبارت اند از بد روشن شدن، کار نکردن در دور آرام و کم بودن توان؛ نشت هوا ممکن است سبب نوسان دور موتور نیز بشود. اگر صافی سوخت گرفته باشد ممکن است بر کیفیت دور آرام تأثیر بگذارد و سبب دل زدن موتور شود.

اما اوضاع آن چنان که به نظر می رسد آشفته نیست. مکانیک می تواند با تعویض صافی های سوخت و وارسی تنظیم زمانی سوخت پاشی و کیفیت سوخت بسیاری از احتمالات را حذف کند.

ارزیابی کیفیت سوخت

در صورتی که عیب مورد بحث بر همه سیلندرها تأثیر بگذارد، مثلاً موتور اصلاً روشن نشود، به صورت تصادفی تک کار کند یا توان آن کاهش یابد، باید احتمال نامناسب بودن یا آلودگی سو.خت را در نظر گرفت. از نقطه ای مناسب، پیش از صافی سوخت، نمونه ای از سوخت بردارید. آن را در ظرفی شیشه ای بریزید و چند دقیقه صبر کنید تا ته نشین شود و آن را از لحاظ کدری (که نشانه وجود آب است) ، وجود آلاینده های آلی (ذره های ژله مانند که روی سطح شناور می شوند) و ذرات جامد بررسی کنید. با قرار دادن چند قطره سوخت بین دو شیشه، ناخالصی ها آسانتر دیده 0خواهند شد. سایر آزمون های اختصاصی برای ارزیابی کیفیت سوخت به شرح زیر است:

سوختی که در چراع نفتی خوب بسوزد و کم دود کند در موتور نیز خوب می سوزد.

با فرو بردن نواری کاغذی در سوخت و سوزاندن آن می توان وجود آب در سوخت را آشکارسازی کرد؛ اگر سوخت حاوی آب باشد، آب با صدا به بخار تبدیل می شود.

در نتیجه مخلوط کردن مقدار کمی سوخت یا اسید سولفوریک، کربن و رزین های موجود در سوخت آزاد می شوند و به صورت لکه های سیاه به نظر می رسند هر چه تعداد این  لکه ها کمتر باشد، بهتر است.

با استفاده از کاغذ تورنسل می توان وجود اسیدها را آشکار کرد.

اگر کیفیت سوخت مشخص نباشد، بهتر است عدد ستان سوخت را تعیین کرد. در جدول 4-3 روابط نسبتاً پیچیده بین خواص سوخت و عملکرد موتور به تفصیل نشان داده شده است.

آزمون های سیستم سوخت رسانی

سیستم سوخت رسانی از سه مدار تشکیل می شود که فشار آنها با یکدیگر متفاوت است:

مدار کم فشار این مدار شامل صافی درون باک، جدا کردن آب / سوخت، فیلتر(های) سوخت و پمپ سه گوش است. فشار در این مدار، بسته به کاربرد، تغییر می کند ولی به ندرت از 500 کیلوپاسکال بالاتر می رود. خرابی این مدار غالباً با محدودیت فشار همراه است، اگر چه هوا کشیدن و بروز عیب های مکانیکی در پمپ سه گوش نیز امکانپذیر است.

مدار برگشت سوخت این مدار که فشار آن تقریباً صفر است، از لوله برگشت سوخت تشکیل می‌شود که سوخت مازاد پمپ سوخت پاش و سوخت پاشها را به باک بر می گرداند. مهمترین عیبی که در این مدار پدید می آید گرفتگی است.

مدار پرفشار در بیشتر موارد پمپ سوخت پاش دور از سوخت پاشها قرار دارد و با استفاده از لوله های فشار قوی به سوخت پاشها متصل می شود ( در مورتورهایی که یونیت سوخت پاشها طرح GM دارند و مستقیماً به وسیله پمپ سه گوش، از طریق لوله یا به شیوه DDA، تغذیه می‌شوند، مدار پرفشار مداری داخلی است). نشت سوخت، گرفتگی لوله ها و خرابی سوخت پاشها مهمترین علل خرابی مدار پرفشار به شمار می روند. در مدلهای جدید فشار یونیت سوخت پاش از 140000 کیلوپاسکال هم بالاتر می رود؛ فشار پمپ های خطی و آسیایی یا دوار در گستره 12500 تا 40000 کیلوپاسکال تغییر می کند؛ گاهی ممکن است با یک پمپ خطی بسیار پرفشار، مانند پمپ UTDS ، روبه رو شوید که در کامیون های ماک نصب می شود. در این نوع پمپ، فشار از 100000 کیلوپاسکال هم فراتر می رود.

بیشتر آزمونهایی که در اینجا شرح داده می شوند از الگوهای متداول در صنعت پیروی می کنند. مشخصات فنی باید در دسترس باشد. مورد استثنایی آزمون مدار کم فشار است که شرکت فوردموتور آن را برای سواریهای دیزلی و کامیون های جنگی ابداع کرده است. در این آزمون با این رشته از آزمونها، برای یافتن عیب، افت فشار بین دو سر اجزای سیستم را، در حالتی که موتور کار می کند، اندازه گیری می کنند. به عبارت دیگر شرکت فورد از موتور به منزله میز آزمون استفاده می کند. بیشتر سازندگان دیگر مکانیک را وادار می کنند که سیستم را پیاده کند و هر جزء را جداگانه بیازماید. اگر قصد دارید روش فورد را روی موتورهای دیگر پیاده کنید باید در هنگامی که موتور سالم است و درست کار می کند، فشار معیار را تعیین کنید.

مدار کم فشار بیشتر خرابی های سیستم سوخت رسانی در مدار کم فشار پدید   می آید؛ مدار کم فاشر باک را به پمپ سوخت پاش (یا یونیت های سوخت پاش) متصل    می کند. پیش از انجام هر نوع آزمون برنامه ریزی شده، اقدامات بدیهی – از قبیل تعویض فیلتر (های) سوخت، تخلیه جدا کن آب و پر کردن سیستم – را انجام دهید.

آزمون افت فشار این آزمون را با موتور روشن انجام می دهند تا افت فشار بیش از حد، یا گرفتگیهای مربوط به فیلتر سوخت را مشخص کنند.

سنجه مورد استفاده در این آزمون ، با توجه به محل فیلتر سوخت نسبت به پمپ سه گوش انتخاب می شود. اگر فیلتر در سمت مکش پمپ و در حوزه فشار منفی قرار داشته باشد، باید از خلأسنج صفر تا 760 میلیمتر جیوه استفاده کرد. اگر فیلتر بین پمپ سه گوش و پمپ سوخت پاش قرار داشته باشد، در معرض فشار مثبت است و برای انجام این آزمون باید از فشارسنج صفر تا 100 کیلوپاسکال استفاده کرد.

سنجه مورد استفاده در اين آزمون ، با توجه به محل فيلتر سوخت نسبت به پمپ سه گوش انتخاب مي شود. اگر فيلتر در سمت مكش پمپ و در حوزه فشار منفي قرار داشته باشد، بايد از خلأسنج صفر تا 760 ميليمتر جيوه استفاده كرد. اگر فيلتر بين پمپ سه گوش و پمپ سوخت پاش قرار داشته باشد، در معرض فشار مثبت است و براي انجام اين آزمون بايد از فشارسنج صفر تا 100 كيلوپاسكال استفاده كرد.

براي انجام اين آزمون راه كار زير را دنبال كنيد:

1. سنجه مناسب (فشارسنج يا خلأسنج) را به سمت خروجي فيلتر ببنديد.

2. موتور را روشن كنيد و در دور مشخص شده، سنجه را بخوانيد.

3. سنجه مناسب را به سمت ورودي فيلتر ببنديد .

4. موتور را روشن كنيد و در دور مشخص شده سنجه را بخوانيد.

5. سنجه را به سمت ورودي فيلتر ببنديد و عددي را كه مي خوانيد با مشخصات فني سازنده يا عدد مبنايي كه قبلاً به دست آورده ايد مقايسه كنيد.

آب (محلول خنك كن)

با انجام آزمون فشار داغ، مي توان يكپارچگي سيستم را وارسي كرد. نشت هاي خارجي معمولاً به چشم ديده مي شوند؛ شناسايي مسيرهاي نشت داخلي مستلزم تلاش بيشتري است. اگر مقدار زيادي آب به داخل محفظه احتراق نشت كند، وقتي موتور در دماي عادي كار مي كند، از اگزوز دود سفيد بيرون مي آيد و در موتورهايي كه به سيستم برگشت دود مجهزند، گاهي خروج آب از دريچه تخليه اين سيستم مشاهده مي شود. گاهي با بررسي گيج روغن مي توان به نشت آب به درون كارتر پي برد (قبلاً روش اين كار شرح داده شد). مقدار زيادي آب در كارتر جمع مي شود و امولسيوني شبيه سس مايونز تشكيل مي دهد. با انجام آزمون نشت سيلندر، كه تحت عنوان تراكم شرح داده شد، نيز مي توان مسيرهاي نشت آب را شناسايي كرد.

روغن سوزي

خروج دود آبي از لوله اگزوز نخستين نشانه روغن سوزي است كه ممكن است با چرب شدن ديواره داخلي لوله اگزوز نيز همراه باشد. مسئله اي كه مكانيك با آن روبه روست، يافتن منبع روغن است. جدول 4-1 رهنمودهايي در اين باب مي دهد. توليد دود آبي در همه دورها، خواه موتور گرم باشد و خواه سرد، حاكي از ساييدگي سيلندر / رينگ است. با انجام آزمونهاي تراكم و نشت مي توان در اين مورد به نتيجه قطعي رسيد؛ اين آزمونها در بخش بعد شرح داده شده است. خروج دود آبي در هنگام گاز دادن پس از مدتي كار كردن با دور آرام و بلافاصله پس از روشن شدن موتور نشانه نشت روغن از كاسه نمدهاي ساق سوپاپ است. وجود روغن در منيفولد هوا و / يا جعبه هاي هوا از منبعي واقع در بالادست و معمولاً از خرابي كاسه نمدهاي دمنده يا توربوشارژگن ناشي مي شود، اگر چه احتمالات ديگر را نيز نبايد از نظر دور داشت. در بعضي موارد با تعويض فيلتر هوا مشكل حل مي شود.

پايين بودن ميزان كمپرس

براي امتحان كردن موتور به صورت پمپ هوا معمولاً از سه نوع سنجه استفاده مي شود.

1- آزمون تراكم سيلندر

2- آزمون نشت سيلندر

3- آزمون نشت بين كارتر (كمپرس رد كردن)

آزمون تراكم سيلندر

تراكم سنج سيلندر در جاي سوخت پاش بسته مي شود و معمولاً فشاري تا حدود 1000 پوند بر اينچ مربع را نشان مي دهد.

اخطار: هرگز فشارسنج مربوط به موتورهاي شمع دار با تراكم پايين را روي موتور ديزل نبنديد، زيرا ممكن است بتركد.

راه كارهاي آزمون، بر حسب مدل و سازنده موتور تغيير مي كنند (مثلاً بعضي از سازندگان انجام آزمون را در هنگام سرد بودن موتور توصيه مي كنند و بعضي ديگر توصيه مي كنند كه آزمون در دماي عادي كار موتور انجام شود). اما راه كار كلي به شرح زير است:

1. همه سيلندرها را، به استثناي سيلندر مورد نظر، از كار بيندازيد. آسانترين راه، باز كردن شمع‌هاي گرمكن است؛ اتصال بدنه شمع هاي گرمكن را نيز قطع كنيد.

2. لوله سوخت را قطع كنيد. اين كار مانع به كار افتادن سيلندر مورد آزمون (و احتمالاً تخريب تراكم سنج) مي شود و خطر ايجاد آتش سوزي در نتيجه بيرون پاشيدن سوخت از جاي شمع هاي گرمكن را نيز منتفي مي كند.

3. سيلندرها را به نوبت امتحان كنيد و هر بار تراكم سنج را روي سيلندري ببنديد، شش بار حركت تراكم را انجام دهيد و نتايج را ثبت كنيد.

4. نتايج آزمون ها را با مشخصات فني ذكر شده براي موتور و با يكديگر مقايسه كنيد. تفاوتي بيش از 20 درصد براي سيلندرهاي مختلف سبب مي شود كه موتور نرم كار نكند.

پايين بودن تراكم در دو سيلندر مجاور نشانه پارگي واشر سيلندر يا احتمالاً تركيدگي سر سيلندر است. از روغن پاشيدن در داخل سيلندر براي تعيين اين نكته كه پايين بودن تراكم از رينگها ناشي مي شود يا از سوپاپها خودداري كنيد. ممكن است سيلندر آتش بگيرد. براي يافتن محل كمپرس رد كردن آزمون نشت انجام دهيد.

آزمون نشت سيلندر

نشت آزماي جنرال موتورز، برخلاف بسياري از وسايل مشابه، درصد نشت را اندازه گيري نمي كنند، بلكه منبع كمپرس رد كردن را نشان مي دهد. در هنگام انجام آزمون موتور بايد گرم و در دماي عادي كار باشد و كارتر بسته و در رادياتور باز باشد.

تذكر: در هنگام باز كردن در رادياتور داغ خيلي احتياط كنيد. در رادياتور را با پارچه بگيريد. آن را آهسته بچرخانيد تا آزاد شود و سپس، پيش از برداشتن آن، بگذاريد فشار كاهش يابد. هر سيلندر را به نوبت به نقطه مرگ بالايي برسانيد و آن را تحت فشاري بين 480 تا 1400 كيلوپاسكال قرار دهيد. يافتن نقطه مرگ بالايي سيلندرهايي غير از سيلندر 1 (كه نشانه گذاري شده است)، اما به كمك صفحه مدرجي كه در جلو لرزه گير ميل لنگ (بالانس) قرار مي گيرد، با پيروي از روش شركت هاي سان و جنرال موتورز، به كمك سوت، مي توان اين كار را انجام داد.

اخطار: اگر پيستوني در نقطه مرگ بالايي نباشد، موتور «به كار مي افتد» و دست و بال مكانيك بي خبر لاي پرواذنه يا تسمه گير مي كند.

نشت فشار به منيفولد هوا نشانه خرابي سوپاپ هواست.

نشت فشار از جاي گيج روغن يا درپوش روغن ريز موتور، نشانه ساييدگي سيلندرها يا رينگهاست. با استفاده نشت آزما نمي توان شكستگي يا چسيبدن رينگ روغن را آشكارسازي كرد.

نشت فشار به رادياتور نشانه پاره شدن و اثر سرسيلندر يا تركيدن سرسيلندر است.

نشت از جاي شمع گرمكن سيلندر مجاور نشانه پارگي واشر سيلندر يا تركيدگي سرسيلندر است.

نشت فشار از لوله اگزوز نشانه خرابي سوپاپ دود است.

جدول 4-3 اثر ويژگيهاي سوخت بر عملكرد موتور

هوا كشيدن هر گاه پمپ سوخت پاش (يا در موارد اسثنايي، پمپ سه گوش) خيلي هوا بكشد، نمي‌توان آن را به كار انداخت. در صورتي كه ميزان نشت هوا به داخل پمپ كمتر باشد، ممكن است موتور سخت روشن شود، به طور ناگهاني خاموش شود، بدكار كند و توان كافي نداشته باشد.

بعضي از موتورها را كارخانه با لوله سوخت مخصوصي تحويل مي دهد؛ شايد ناگزير شويد موتورهايي را كه چنين نيستند، به ويژه در مواردي كه مسئوليت نگهداري آنها با چند مكانيك است، اصلاح كنيد.

راه ديگر، باز كردن لوله بازگشت سوخت از روي باك است. سر آ‌زاد لوله را در سطل حاوي سوخت تميز فرو ببريد.

موتور را روشن كنيد و مراقب ايجاد حباب در جريان سوخت باشيد. معمولاً هوا از طريق پيچهاي هواگيري فيلتر كه با دست سفت شده اند، يا اتصالات شل، به داخل نفوذ مي كند. اين اتصالات را سفت كنيد و سپس آزمون را دوباره انجام دهيد. اگر باز هم هوا نفوذ كرد، ممكن است آزمون فشار مدار ضرورت پيدا كند. اتصالات باك (مخزن سوخت) و پمپ سوخت پاش را باز كنيد. يك سر لوله را ببنديد و با استفاده از تبديل مناسب، يك تلمبه دستي يا منبع ديگري براي تأمين هواي كم فشار را به سر آزاد لوله متصل كنيد، مراقب باشيد فشار از 100 كيلو پاسكال بالاتر نرود. به نقاط اتصال لوله، سطوح اتصال فيلترها، شيرها و ساير نقاطي كه نشت از آنها متحمل است محلول آب صابون يا هر محلول نشت ياب ديگر بماليد.

اخطار: باك را تحت فشار قرار ندهيد زيرا ممكن است بتركد.

پمپ سه گوش

سوخت مورد نياز پمپ از طريق ظرفي حاوي سوخت ديزل تأويل مي شود تا پمپ در معرض گرفتگي هاي سمت مكش قرار نگيرد. اما غالباً بازرسي چشمي صافي داخل باك و لوله سوخت كفايت مي كند و مكانيكي ها به ندرت به دردسر استفاده از يك ظرف سوخت كمكي تن مي دهند.

سازنده، علاوه بر فشار خروجي، بايد مشخصات حجمي پمپ را، به ويژه در مورد پمپ هاي ديافراگمي اعلام كند.

مدار برگشت سوخت

لوله برگشت، سوخت مازاد را از پمپ سوخت پاش و سوخت پاش ها به باك بر مي گرداند. وجود مانع يا گرفتگي در اين مدار سبب افزايش فشار داخلي پمپ، زود باز شدن سوخت پاشها، بد روشن شدن موتور، ريپ زدن و خاموش شدن در هنگام ايجاد شتاب منفي مي شود.

بيشتر سازندگان براي وارسي اين مدار، آهنگ جريان سوخت را، در دور معين موتور، اندازه گيري مي كنند. فورد فشار را در خروجي لوله برگشت سوخت يا در نقطه راحت ديگري در لوله اصلي برگشت، در پايين دست نقطه اتصال مدار سوخت پاش، اندازه گيري مي كند.

سوخت برگشتي ابتدا بايد از روزنه اي عبور كند كه در زير اتصال خروجي پمپ قرار دارد. چون اين روزنه (اريفيس) كوچك است و ممكن است وجود يك شير يك طرفه نيز جريان عبوري از اين روزنه را محدودتر كند، اولين جايي كه احتمال گرفتگي آن مي رود همين روزنه (اريفيس) است. آزموني كه هم اكنون شرح داده شد نمي تواند وجود گرفتگي در اين روزنه را آشكار كند (مگر در حالتي كه روزنه كاملاً گرفته باشد و سوخت اصلاً از آن عبور نكند). وقتي موتور نشانه هاي گرفتگي لوله برگشت سوخت را بروز مي دهد و نتيجه آزمون فشار منفي است، روزنه را براي بازرسي باز كنيد..

مدار سوخت پر فشار

عيب هايي كه در اين مدار پديد مي آيد به سه دسته نشت، خرابي سوخت پاش و خرابي پمپ تقسيم مي شود.

نشت

در مدار پرفشار موتورهايي كه سوخت پاشهاي آنها از پمپ تغذيه مي شوند، نشت بيشتر از محل مهره ماسوره هاي لوله سوخت انجام مي شود. اين مشكل معمولاً با شل كردن و دوباره سفت كردن مهره ماسوره حل مي شود. براي كسب اطلاعات بيشتر به فصل 5 رجوع كنيد.

اخطار: هرگز خود را در معرض پاشش سوخت پرفشار قرار ندهيد؛ سوخت پرفشار به زير پوست نفوذ مي كند و در صورت برخورد با چشم مي تواند سبب كوري شود. براي آشكارسازي نشت در نقاطي كه ديدن آنها دشوار است. از يك تكه مقوا استفاده كنيد.

در پمپ هاي سوخت پاش سري UTDS، APD، BB6، T و Q ، كه روي موتور كاميونهاي ماك نصب مي شود، تمايل به نشت هاي جزئي از محل سوپاپ هاي تحويل سوخت (درست زير اتصالات لوله سوخت) مشاهده مي شود. مسير نشت ممكن است در دو طرف ارينگ، بين سوپاپ تحويل سوخت و بدنه پمپ، و بين مهره نگهدارنده سوپاپ تحويل سوخت و بدنه پمپ باشد. ارينگ و واشر حلوقي مسي را تعويض كنيد. سطوح سنگ خورده را به دقت وارسي كنيد كه خش بر نداشته باشد. خش برداشتن اين سطوح غالباً نتيجه بيش از اندازه سفت كردن مهره ماسوره بين لوله سوخت / سوپاپ تحويل سوخت است كه سبب پيچيدن سوپاپ و خط افتادن سطوح درگير مي شود.

پمپ هاي UTDS ، وقتي موتور با حداكثر دور كار مي كند، فشاري بيش از 100 مگا پاسكال ايجاد مي كنند؛ خودروهايي كه سخت از آنها كار كشيده مي شود بيشتر در معرض نشت قرار مي گيرند تا خودروهايي كه با احتياط از آنها استفاده مي شود، گرفتگي در لوله سوخت، پاشش بيش از حد سوخت و گرفتگي سوخت پاشها، سبب افزايش بيشتر فشار مي شود.

سوخت پاشها

مانند شمع هاي موتورهاي بنزيني، سوخت پاشها را نيز همواره مي توان جرم دانست، مگر خلاف آن اثبات شود. خرابي سوخت پاش با نشانه هاي مختلفي، به شرح زير همراه است:

دود سياه يا خاكستري

دود سفيد

كوبش

همه اين نشانه ها خاص سيلندرند. گاهي در مورد سوخت پاشهايي كه از پمپ تغذيه مي شوند، مي توان با حس كردن ضربان فشار در لوله ها، سوخت پاش خراب را شناسايي كرد. اگر از اين كار نتيجه اي عايد نشد (طولاني بودن لوله ها و وجود خم هاي زياد مانع آشكارسازي ضربان فشار مي شود)، سوخت پاشها را، يك به يك، از كار بيندازيد. هنگامي كه موتور با دور آرام كند كار مي‌كند، پيچ هواگيري سوخت پاش يا اتصالات لوله سوخت پرفشار را باز كنيد تا فشار سوخت كاهش يابد . براي از كار انداختن يونيت هاي سوخت پاش بايد پيروهاي بادامك را با استفاده از اهرم فشار دهيد. اثر از كار انداختن سوخت پاشي كه درست كار مي كند كاملاً مشهود است: سيلندري كه اين سوخت پاش روي آن نصب شده است از كار مي افتد و ميزان دود و لرزش افزايش مي يابد. اگر سوخت پاش كاملاً خراب شده باشد، از كار افتادن آن اثري بر عملكرد موتور ندارد؛ اگر سوخت پاش تا حدودي خراب شده باشد و كم و بيش كار كند، بدكار كردن ناشي از كار آن سيلندر برطرف مي شود وقتي در مورد نتيجه ترديد داريد، يك سوخت پاش سالم روي سيلندر ببنديد.

بيشتر عيب ها از دوده گرفتن دهانه سوخت پاش ناشي مي شود؛ در نتيجه دود گرفتن دهانه سوخت پاش الگوي پاشش سوخت تغيير مي كند و گاهي ممكن است سوزن سوخت پاش گير كند. ساير عيب ها را مي توان با دستگاه نشان ديد. چنانكه قبلاً گفته شد، در هنگام انجام اين آزمون ها بايد مراقب باشيد كه در معرض پاشش سوخت قرار نگيريد.

چهار نوع آزمون استاندارد وجود دارد – الگوي پاشش، فشار باز شدن، درزبندي و صداي سوخت‌پاش.

الگوي پاشش. آزمونگر را مطابق شكل ببنديد و با حركات كوتاه و سرعت تلمبه بزنيد و الگوي پاشش را تماشا كنيد. الگوي پاشش قابل قبول تا حدودي به نوع سوخت پاش بستگي دارد. زبانه و صورت هاي مختلف سوزنهاي زبانه اي بايد افشانه‌اي از ذرات ريز با تداوم و نفوذ يكنواخت توليد كنند. پهناي اين افشانه، بسته به كاربرد، تغيير مي كند. سوزنهاي چند سوراخنه الگويي باز توليد مي كنند كه افشانه را مي توان به سوي يك ورق كاغذ هدايت كرد؛ سپس مي توان نقش روي كاغذ را با نقش حاصل از سوزن نو مقايسه كرد.