چکیده :
کلیه مطالب این جزوه کارآموزی در مورد حسابداری و اینکه حسابداری یک سیستم اطلاعاتی جهت پردازش رویدادهای مالی و بعنوان مبنائی برای تصمیم گیری و بیان وضعیت مالی یک شخصیت تجاری می باشد این سیستم اطلاعاتی هنگامی می تواند شرایط لازم را برای اعمال مدیریت کار او مؤثر ایجاد نماید که افراد کارشناس با اطلاعات تئوریک و تجربه لازم متصدی پردازش اطلاعات مالی باشند و اولین شرط اساسی برای خبره شدن در حرفه حسابداری ، داشتن اطلاعات تئوریک قوی از اصول و استاندارد های پذیرفته شده حسابداری می باشد . هر چه اطلاعات تئوریک یک فرد بالاتر باشد و بهتر بتواند این اطلاعات را از علم به عمل تبدیل کند در بین سایر کارشناسان کار او لایق تر شناخته می شود پس فراگیری دانستن حسابداری مقدمه ای برای حرفه ای شدن در این رشته خواهد بود و هر چه از اصول و استاندارد های پذیرفته شده حسابداری آگاهی بیشتری وجود داشته باشد علاوه بر اینکه نتایج کار انجام شده قابل اتکاء تر خواهد بود باعث می گردد تا حسابدار در کار خود موفق تر بوده و جذابیت کار را بیشتر احساس نماید.
در نهایت این جزوه شامل پنج فصل که فصل اول شامل آشنایی با محل کار آموزی و فصل دوم بررسی سیستم حسابداری کمیته امداد امام خمینی (ره) فصل سوم روش تحقیق فصل چهارم
سیستم حقوق و دستمزد و فصل پنجم به مبحث نتیجه گیری و پیشنهادات می پردازیم.
مقدمه :
با گذری بر زندگی بشر، جایگاه حسابداری و دسترسی به اطلاعات مالی به عنوان یک نیاز به خوبی نمایان است. دگرگونی و توسعه این نیازها در طول زمان و تلاش برای دست یابی به نتایج مطلوبتر در آینده و برنامه ریزی مناسب تر از جمله عوامل موثر بر ایجاد و توسعه رشته حسابداری بوده است. همچنین با پیشرفت صنعت و توسعه بنگاه های اقتصادی، قشری از صاحبان سرمایه پدیدار گشتند که در اداره بنگاه های اقتصادی مشارکت مستقیم نداشتند و بدین ترتیب مدیریت از مالکیت سرمایه ای بنگاه ها تفکیک گردید.
در این گونه بنگاه ها، حسابداری بایستی گزارشهای مالی را به صاحبان سرمایه به منظور آگاه کردن آنها از چگونگی اداره سرمایه، ارزیابی عملکرد مدیران و در نهایت آینده سرمایه گذاری تهیه و ارائه نماید.
از طرفی افزایش شمار استفاده کنندگان و موارد استفاده از اطلاعات مالی، هدف حسابرسی را از رفع نیازهای معدودی مدیر و صاحب سرمایه به پاسخ گویی به نیازهای اطلاعاتی گروه های متعدد استفاده کننده ارتقاء بخشید.
گزارشگری مالی که محصول نهایی فرایند حسابداری مالی است، در بنگاه های اقتصادی، بازتاب نیازهای اطلاعاتی و انتظارات گروه های مختلف استفاده کننده ی صورتهای مالی همچون سرمایه گذاران، اعتبار دهندگان، دولت و مدیران است. آنان برای اتخاذ تصمیمات درست و مناسب اقتصادی، برنامه ریزی، اعمال نظارت و پاسخگویی، به این اطلاعات (صورتهای مالی) نیاز دارند. اطلاعات مذکور زمانی برای استفاده کنندگان مفید و موثرند که از ویژگیهای کیفی لازم برخوردار باشند. یکی از ویژگیهای کیفی اطلاعات مالی، قابلیت اعتماد و اتکا است. که دستیابی به آن نیازمند اندازه گیری بر طرفانه آثار رویدادهای مالی و تایید آنها است. بعبارتی استفاده کنندگان صورتهای مالی زمانی می توانند به اطلاعات مالی گزارش شده اتکا کنند که شخصی مستقل، صلاحیتدار و بی طرف نسبت به میزان اعتبار اطلاعات مالی، نظر حرفه ای اظهار کرده باشد به همین منظور مقررات و قوانین کشورها، شرکتها و صاحبان صنایع را وارد نموده است که حسابها و صورتهای مالی را به تایید حسابرسان و موسسات حرفه ای حسابرسی برسانند.
فصل اول
آشنایی با محل کار آموزی کمیته امداد امام خمینی (ره)
آشنایی با محل کار آموزی
در واحدهای کمیته امداد سه نفر به کار مشغول بوده که یک نفر به عنوان معاون مالی و پشتیبانی و نفر دوم به عنوان مسئول امور مالی و امین اموال و نفر سوم به عنوان مسئول امور وام انجام وظیفه می نمایند.
معاونت مالی و پشتیبانی (عامل ذیحساب) کلیه اسناد مالی قبل از پرداخت وجه و یا تحویل کالا را کنترل و در صورت مغایر نبودن با آیین نامه و معاملاتی نسبت به امضاء و صدور مجوز اقدام و به واحدهای انبار و خدمات ارسال می نماید.
مسئول امور مالی و امین اموال نیز کلیه اسناد مالی و اموال را در سیستم رایانه ثبت و پایان هر ماه نسبت به مغایرت گیری حسابهای جاری اقدام می نماید.
مسئول امور وام نیز پس از دریافت پرونده ها از کمیسیون وام نسبت به تکمیل پرونده ها اقدام و جهت پرداخت به معاونت مالی ارجاع و پس از پرداخت وام در سیستم و رایانه ثبت می گردند.
اهداف کار آموزی :
حسابداری علمی است که نمی توانیم تنها به کارها و فعالیتهای تئوری بسنده کنیم . بنابراین برای اینکه بتوانیم یک حسابداری خوبی باشیم. باید راه و روشهایی را که در فعالیتهای کلاس آموخته یم باید بصورت عملی روی آنها فعالیت و کار انجام دهیم تا این اطلاعات برای ما تجربه و تحلیل گردد.
بنابراین یکی از اهداف مهم کارآموزی اینست که دانشجو (کارآموز) آنچه را که از استاد خود آموخته است را بطور عملی انجام دهد. و در واقع دوره ی کار آموزی به دانشجو این توانایی را می دهد که اگر احیاناً در یکی از سازمانها یا شرکتهای دولتی یا خصوصی استخدام شود نحوه چگونگی عمل کردن با صورتهای آن سازمان (شرکت) به خوبی ادراک کند.
و همچنین کارکرد و عملی باعث سرعت عملکرد دانشجو، (کارآموز) در چگونگی ثبت زدن و تعیین حسابها می باشد.
بطور کلی اگر بخواهیم اهداف این سازمان (کمیته امداد) را خلاصه کنیم.
هدف اصلی آن فقر زدایی و کمک به مستندان و مستضعفان و کسانی که نمی توانند از لحاظ مالی نیازهای خود را تامین کنند.
و از دیگر اهداف این نهاد کاهش اختلاف طبقاتی میان قشر ثروتمند و مستضعف می باشد.
در واقع دولت با تشکیل این نهاد می خواهد چهره فقر را از میان مردم بزداید.
اهداف سازمان :
کمیته امداد امام خمینی با هدف یاری نمودن محرومان و مستضعفان امداد درماندگان و آسیب دیده گان و خود کفا کردن محرومان تشکیل یافته است .
وظایف اساسی این نهاد به شرح زیر می باشد :
تلاش در جهت شناخت انواع محرومیت رنج و کمبود نارسایی مادی و معنوی افراد و خانواده های محروم
کوشش جدی در یافتن محرومان و امداد ممکن در حد ضرورت برای رفع محرومیت آنان از طریق کمک های بلاعوض وام و ایجاد کار مناسب
اقدام در جهت رفع در د و رنج های فراوان افراد و خانواده های محروم با حمایت های مادی و معنوی
همت در برطرف کردن کمبود های افراد و خانواده های نیازمند در مناطق مختلف کشور در حد ضرورت با اعطای وام برای جهیزیه ، تحصیل ، معالجه ، تامین مسکن و سایر موارد ضروری .
آمادگی نسبی برای جبران نارسائیهای و خسارات ناشی از حوادث طبیعی از قبیل سیل ، زلزله ، خشک سالی ،آتش سوزی .
حضور مبنی برای تکمیل فعالیتهای آموزشی و فرهنگی مناطق محروم و دور افتاده که امکانات کافی وجود ندارد
تعادل و هم کاری و هماهنگی با سازمانها ی دولتی ، نهادهای انقلابی و موسسات خیریه بر اساس مقررات و متناسب با امکانات و مقدورات در جهت امور محرومیت زدائی و کمک به نیازمندان جامعه
تهیه و تنظیم برنامه های آموزشی و فرهنگی و تربیتی در جهت ر شد فکری و تقویت بینه علمی و کسب آمادگی لازم برای داشتن زندگی مستقل و شاداب از طریق تشکیل کلاسهای آموزشی ، اردوهای تر بیتی ،ارائه خدمات مدد کاری ، مشاوره.
تلاش جهت تشویق و تربیت مردم به انفاق و ایثار و کمک به محرومان و مستضعفان و کوشش در جذب هدایای مردمی و به منظور ترویج سنتهای حسنه و خیرات و برات و ایجاد زمینه مشارکت عمومی در کمک به رفع فقر محرومیت
فراهم آوردن امکانات و تسهیلات جهت خود کفا کردن محرومین از طریق آموزش های فنی و حرفه ای و ایجاد امکانات تولیدی و کمک های سرمایه ای
فعالیتهای عمده محل کارآموزی :
این نهاد در راستای وظایف مقرره ، طرحه ها و برنامه های مختلف و متنوعی را در حال اجراء دارد که در قالب 12 مورد و 53 برنامه طبقه بندی شده است اهم این موارد عبارت است از :
امور حمایتی که شامل برنامه تامین مستمری مشمولین طرح مدد جویی شهید رجایی می باشد
فصل حمایتهای غیر مستمر و موردی که شامل برنامه تامین جهیزیه و هزینه ازدواج –امداد به آسیب دیده گان به پرداخت وام قرض الحسنه – برنامه حقوقی و قضای به نیازمندان و – تامین خدمات حمایتی خاص و موردی – اطعام و افطار محرومین و ... می باشد .
فصل تامین مسکن مددجو که شامل بر نامه تامین و تعمیر و تکمیل احداث واحد مسکونی مددجویان می باشد .
فصل اشتغال و خودکفای که شامل : پرداخت وامهای اشتغالزا و خودکفایی و ایجاد فضای خودکفایی برنامه آموزشی فنی حرفه ای ... می باشد .
فصل فرهنگی و آموزشی
برنامه کمک به تامین هزینه تحصیلی دانش آموزان
برنامه به تامین هزینه تحصیلی دانشجویان
برنامه تامین نیازهای آموزشی بزرگسالان
برنامه ایجاد و اداره خوابگاه های دانش آموزان
فصل بهداشت و درمان و امور بیمه
فصل امور پشتیبانی
که شامل فصل تحقیقات و خدمات مدیریت می باشد که شامل
برنامه تحقیق و بررسی 2) برنامه توسعه و تقویت نظامهای رایانه ای
برنامه آموزشی کارکنان– برنامه تبلیغات و انتشارات
فصل جلب و مشارکتهای مردمی
فصل خدمات اولیه و پشتیبانی که شامل برنامه تامین هزینه های کارکنان – اداری و تشکیلاتی
برنامه احداث ، توسعه و تعمیر ساختمان اداری ...
بودجه امداد امام:
برنامه های است که به تفکیک برنامه ها و طرحها برای یک سال مالی تهیه و حاوی پیش بینی درآمد ها و سایر منابع تامین اعتبار و برآورد هزینه و سایر پرداخت ها برای انجام عملیات است که به تحقیق اهداف و سیاستهای جهت محرومیت زدائی مذکور در اساسنامه و سایر وظایف محوله منجر می شود و شامل موارد زیر است :
الف : پیش بینی دریافت ها و منابع تامین اعتبار که به طور مستقیم یا غیر مستقیم در سال مالی بود جه امام بوسیله مجموعه واحدهای تابعه در سطح کشور از طریق حسابهای مربوطه اخذ می گردد .
ب : پیش بینی دریافتها و منابع تامین اعتبار که به طور مستقیم یا غیر مستقیم در سال مالی بود جه امام بوسیله مجموعه واحدهای تابعه در سطح کشور از طریق حسابهای مربوطه اخذ می گردد .
ج : پیش بینی کلیه هزینه ها و پرداختهائیکه از محل مجموعه دریافتها در سال مالی بودجه انجام می گردد .
مواد هزینه محل کارآموزی نوع هزینه را در داخل بودجه مشخص می کند عبارتند از :
هزینه اداری و پرسنلی
هزینه سرمایه ای و سرمایه گذاری
پرداخت پول و تعهدات
پرداختهای انتفاعی و هزینه های ارائه خدمات به افراد تحت پوشش و نیازمندان برحسب موافقتنامه های تنظیمی با سازمان برنامه و بودجه و بر اساس بودجه سالانه شور ای مرکزی و مقررات از قبیل :
الف : مستمری مدد جویان تحت پوشش
ب: تهیه و تامین مسکن مدد جویان و نیازمندان
ج : هزینه های فرهنگی و آموزشی و ازدواج و حوادث و سوانح پیش بینی نشده
د: هزینه های کمک به جبران عدم توان افراد تحت پوشش در انجام تعهدات خود
ه: هزینه های درمانی افراد تحت پوشش و نیازمند و اقشار آسیب پذیر .
و: اشتغال مددجویان
ز: کمکهای مورد برای رفع مشکل نیازمند.
ح : وامهای قرض الحسنه و شرافتی به مددجویان و نیازمندان
سایر موارد به حسب وظایف و ماموریتهای قانون و محوله .
چارت سازمانی
ولایت فقیه (مد)
شورای مرکزی کمیته امداد (تشکیل از 5 نفر )
مدیر کل کمیته امداد استان
رئیس کل کمیته امداد شهرستان
واحد مشارکتهای مردمی
امور اداری
واحد خودکفایی
معاونت حمایتی
واحد حمایتی (مستمری)
واحد فرهنگی
واحد درمان
خوابگاه دانش آموزی
اردوگاه دانش آموزی
معاونت مالی و پشتیبانی
تدارکات عمومی
انباردار
صندوقدار
حسابداری و وام
معاونت امور شهرستانها و نظارت و بازرسی
معاونت مشارکتهای مردمی
معاونت امور بین الملل
معاونت نیروی انسانی
معاونت خودکفایی
معاونت مالی
معاونت مشارکتهای مردمی
معاونت خودکفایی
معاونت مالی
فصل دوم
بررسی سیستم حسابداری کمیته امداد امام خمینی (ره)
تعریف حسابداری :
فنی است که عملیات مالی ثبت ، طبقه بندی تلخیص و تفسیر و با اعداد و ارقام قابل سنجش به پول و زمان بیان می نماید.
همان طوریکه از تعریف فوق بر می آید حسابداری یک فن و تکنیک و روش است وقتی صحبت از ثبت رویدادها یا فعالیتها می شود منظور آن دسته از عملیات مالی است که قابل ذکر در سند حسابداری می باشد.
منظور از ثبت – ثبت فعالیتهای مالی در دفتر روزنامه است که دفتر روزنامه یکی از دفاتر مورد عمل در حسابداری است که اسناد به ترتیب تاریخ وقوع در آن ثبت می شود .
طبقه بندی در این مرحله فعالیتهای ثبت شده یا اسناد ثبت نشده در دفتر روزنامه دسته بندی شده و به دفتر کل تحت همان دسته و طبقه ثبت می گردد. دفتر کل دفتری است بنام دفتر حسابها که کلیه سرفصلهای حسابداری در این دفتر هر کدام در صفحه ای خاص نوشته می شود . تلخیص به معنای خلاصه کردن : اطلاعات مالی طبقه بندی شده از دفتر کل استخراج و بصورت گزارش و صورتهای مالی تهیه می گردد مثل ترازنامه سود زیان – صورتحساب سرمایه و در شرکتهای تجاری و عملکرد .
تفسیر : در این مرحله اطلاعات منعکس شده در صورتهای مالی مورد تجزیه و و تحلیل قرار می گیرد وضعیت شرکت یا موسسه در آن دور تجزیه و تحلیل
می گردد.
مي گردد.
زمان : لحظه وقوع رويداد شركت يا موسسه است .
واحد پول : رويدادهاي مالي قابل تقويم به پول رايج كشور است مثلاً واحد پول ايران ريال است .
اما تعريف جديد حسابداري : حسابداري سيستمي است براي نگاهداري اثرات رويدادهاي مالي در حياط هر فرد يا سازمان به روشي كه آن فرد يا سازمان امكان داشته باشد موقعيت مالي هر فعاليت هاي مالي خود را براي عامه مردم گزارش نمايد . حسابداري همانطوريكه در اين تعريف آمده است : فقط به حوادث مالي مربوط مي شود و كاري به ساير حوادث در داخل سازمان ندارد اطلاعاتي كه جنبه مالي ندارد در سيستم حسابداري فراموش مي شوند سيستم حسابداري نه فقط در تجارت و بازرگاني بلكه براي اشخاص و سازمانها كه جنبه انتفاعي ندارند مانند كميته امداد امام خميني كاربرد دارد .
و در دوران حيات هر شركت يا موسسه بسياري از افراد و موسسات ديگري مانند بانكها با سهام داران بستانكاران و مديران داخلي به اطلاعات زيادي در باره موفقيت و فعاليتهاي آن احتياج دارند كه سيستم حسابداري بايد اين اطلاعات را در اختيار آنها قرار دهد و بيشتر از حسابداري واحد ديگري نمي تواند چنين اطلاعاتي را در اختيار آنها قرار دهد .
تراز آزمايشي :
تراز آزمايشي تراز ي است كه به منظور كنترل نقل ارقام از دفتر روزنامه به دفتر كل صورت مي گيرد و در حقيقت يكي از ابزار كنترلي است كه در اختيار حسابدار مي باشد . تراز آزمايشي ممكن است دو ستوني –چهار ستوني – شش ستوني و هشت ستوني تنظيم شود تراز آزمايشي را نيز تراز ماهانه مي گويند در اينجا ما تراز آزمايشي هشت ستوني را بررسي مي كنيم.
همانطوري كه ملاحظه مي گردد تراز آزمايشي شامل قسمتهاي ذيل است .
نام شركت يا موسسه در سطوح اول
قيد كلمه تراز آزمايشي در سطوح دوم
نام ماه در سطر سوم
شماره حساب – عنوان حساب – اول دوره كه مانده سال قبل در آن قيد مي شود. كه در آن كليه سر فصل هاي كه در دفتر كل گردش و يا مانده دارد خواهد آمد ستون گردش عمليات تا پايان دوره كه دو ستون بد و بس دارد و حاصل عمليات شركت تا پايان آن ماه را نشان مي دهد. جمع ستون بد و بس بايد با هم مساوي باشند و از طرف ديگر جمع دفتر روزنامه تا پايان آن ماه مساوي باشد.
ستون مانده تا پايان ماه كه ستون بد و بس دارد مانده نتيجه از تفاضل دو ستون بدهكار و بستانكار گردشي عمليات تا پايان آن ماه بوده و بايد با ستون مانده دفتر كل برابر باشد و اين دو ستون هم بايد با هم مساوي باشد هر تراز آزمايشي به امضاء رئيس حسابداري و مدير عامل و مهر شركت خواهد رسيد اگر جمع ستون بد و بس گردش عمليات با هم برابر و يا تراز باشند بايد به دنبال اشتباهات بگرديم و اين اشتباه از دو مورد حاصل شده است
الف: نقل ارقام از دفتر كل به تراز آزمايشي
ب : نقل ارقام از روزنامه به كل
اگر تفاضل دو ستون بد و بس به عدد 9 قابل تقسيم بود در حالت ممكن است يا ارقام را مقلوب نوشته و يا يك صفر كمتر گذاشته باشيم .
مثال : اگر تفاضل دو ستون بد و بس 18000 ريال باشد چون18000 ريال بر 9 قابل تقسيم است و مي شود 2000 بايد در ستون ها بجاي رقم 20000 ريال عدد2000 ريال نوشته باشيم و يا مثلاً عدد 68000/1 ريال رقم 86000 ريال ثبت گرديده باشيم .
تراز نامه صورت حسابي است كه وضعيت مالي ( داراي – بدهي – و سرمايه ) موسسه را در يك تاريخ معين نشان مي دهد .
تراز نامه بر اساس يك معادله مهم در حسابداري به دست مي آيد
سرمايه + بدهي = دارايي ها
نكته مهم تراز نامه كه خيلي مهم است طبقه بندي حسابهاي آن است كه دارايي ها به چهار دسته تقسيم مي شود و بدهي ها به دو دسته كه بدهيهاي جاري و بلند مدت نام دارند .
تراز نامه از جمله گزارش هاي سالانه مي باشد و در پايان دوره مالي تهيه مي شود اغلب اتفاق مي افتد كه بعضي از حسابداران تراز آزمايشي را با تراز نامه اشتباه مي كنند در صورتي كه چندين فرق بين اين دو وجود دارد تراز نامه گزارش رسمي مالي است مالي آنكه تر از آزمايشي يك فهرست مالي است .
در تراز نامه حسابهاي داراييها و بدهيها سرمايه منعكس مي گردد در تراز آزمايشي كليه حسابها منعكس مي شود و شكل كلي تراز نامه به شرح ذيل است .
شركت بازرگاني
ترازنامه
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1 -داراييهاي جاري بدهيهاي جاري
2- داراييهاي ثابت بدهيهاي بلندمدت
3- داراييهاي غير مشهود جمع بدهيها
4- ساير داراييها موازنه سنواتي
جمع داراييها جمع بدهيها و سرمايه
مفاهيم اساسي حسابداري : 1- مفروضات حسابداري 2- اصول حسابداري 30- اصول محدود كننده
مفروضات حسابداري شامل : 1- فرض تفكيك شخصيت 2- فرض دوره مالي 3- فرض واحد اندازه گيري 4- فرض تعهدي 5- فرض تداوم فعاليت .
اصول حسابداري شامل : اصل بهاي تمام شده 2- اصل تحقق درآمد 3- اصل مطابقت هزينه با درآمد 4- اصل افشاء .
اصول محدود كننده :1- اصل اهميت 2- اصل خصوصيات صنعت 3- اصل احتياط و محافظه كاري 4- اصل فزوني منافع بر مخارج
تعريف فرض تفكيك شخصيت : مفهوم شخصيت در حسابداري معني مستقل بودن شخصيت يك واحد تجاري از صاحبان آن باشد .
تعريف فرضي تداوم فعاليت : برابر اين فرض فعاليتهاي واحد تجاري براي آينده قابل پيش بيني ادامه خواهد داشت به عبارت ديگر شركت تا زمانيكه تعهدات خود را جامعه عمل بپوشاند منحل نخواهد شد.
فرض واحد اندازه گيري : بنابراين فرض فعاليت ها و رويداد هاي مالي واحد تجاري بايد بر حسب پول بيان شود .
فرض دوره مالي : از آنجايي كه اندازه گيري دقيق نتايج عمل كرد شركت بر حسب وجه نقد تنها زماني مقدور مي باشد .كه واحد تجاري منحل و وجه نقد ناشي از فروش داراييها دريافت و كليه ي بديهيهاي آن پرداخت گردند اما با توجه به محدوديت تقويمي ( زماني ) تغييرات ناشي از رويدادها و فعاليتهاي مالي واحد تجاري ناگزيريم يك دوره ي زماني كوتاه تر انتخاب كنيم به اين جدا سازي فعاليتهاي مالي واحد تجاري بر اساس دوره هاي كوتاه تر اصطلاحاً فرض دوره ي مالي گويند .
فرض تعهدي :ثبت درآمدها به تحقق يافتن شناسايي و ثبت مي گردند بدون توجه بدون زمان دريافت .
ثبت هزينه ها : به محض تحقق يافتن شناسايي و ثبت مي گردند بدون توجه به زمان پرداخت .
تعريف اصل قيمت تمام شده : به اين معني است كه تمام دارايي هاي كه تحصيل مي شوند به ارزشي تعارف يا بهاي ريالهاي تمام شده ثبت مي شوند .
اصل تحقق درآمد: طبق اصل تحقق درآمد ، درآمد هنگامي شناسايي مي گردد كه دو شرط زير تحقق يافته باشد .
تكميل فرآيند سود .
معامله يا داد و ستد .
اصل مطابقت هزينه با درآمد : يعني هزينه هاي هر دوره بايستي با درآمد هاي همان دوره مطابقت شود تا سود خالص دوره مشخص شود و براي اعمال اصل تطابق و شناخت هزينه سه رهنمود مورد استفاده قرار مي گيرد.
ارتباط مستقيم علت و معلولي هزينه ها .
تخصيص سيستماتيك و منطقي هزينه ها.
شناسايي بلادرنگ هزينه ها .
اصل افشاء : اصل افشاء ايجاب مي كند كه كليه واقعيت هاي با اهميت مربوط به رويداد ها و فعاليت هاي مالي واحد تجاري به شكل مناسب و كامل گزارش شوند .
اصل اهميت : در بعضي از مواقع خاص در اجراي اصل اهميت مي توان روش ها و اصول دقيق حسابداري را رعايت نكنيم و دنبال روشهايي كه اطلاعات مالي بهتر ي را براي استفاده كنندگان فراهم مي كند برويم مثلاً يك مداد تراش رو ميزي را به عنوان يك دارايي ثبت نمي كنيم بلكه به عنوان هزينه ثبت مي كنيم.
اصل خصوصيات صنعت : بعضي از فعاليتهاي خاص ميباشد مثل بيمه ، بانك و پيمانكاران .
اصل احتياط : از بين روش ها روشي انتخاب مي شود كه دارايي ها و به طبع آن سود كمتري را گزارش كند مثل روش تعيين موجودي كالا
اصل قيمت تمام شده ( قيمت بازار )
اصل فزوني منافع بر مخارج : تهيه اطلاعات مالي بايستي مقرون به صرفه باشد .
شيوه استفاده از سيستم مالي و ثبت حسابهاي درآمد
سيستم حسابداري درآمد از 6 سطح بر قرار زير تشكيل شده است :
كل 2- معين 3- تفضيل 4- فرعي يك 5- فرعي دو6- فرعي سه
سطح كل : نشان دهنده ي رديف بودجه در حسابهاي دولتي مي باشد
سطح معين : نشان دهنده برنامه در حسابهاي دولتي مي باشد .
سطح تفضيل : مشخص كننده ي هريك از ريز حسابها ( ريز برنامه ) مي باشد كه در اين كدينگها سطح تفضيل آن از اهميت بيشتري برخوردار مي باشد و نحوه آن به اين ترتيب است وقتي كه اعتباري فرض بابت حقوق و دست مزد ارسال مي گردد براي اينكه بدانيم يا بخواهيم گزارشي تهيه نماييم كه از بابت هر يك از سر فصل هاي ذكر شده فوق چه مقدار اعتبار دريافت و چه مقدار مصرف شده است نياز به آناليز نمودن تك تك اسناد مي باشد كه نياز به صرف و وقت زيادي دارد كه براي جلو گيري از اتلاف بيهوده وقت جهت گزارش دهي و سرعت بخشيدن به اين امر از حسابي به نام تفضيل استفاده مي شود.
فرعي يك : با توجه به اين كه وجوه ارسالي ممكن است از محل منابع يا اعتبارات دولتي باشد لذا جهت هنگام صدور سند جهت تشخيص دولتي يا امدادي بودن از اين فرعي استفاده مي شود و براي نيل به اين مقصود در قسمت فرعي يك كد هاي زير در نظر گرفته شده است .
10- از محل اعتبارات دولتي ( شاخه )
11- از محل اعتبارات دولتي ( استان )
30- از محل ساير منابع ( شاخه )
31- از محل ساير منابع ( استان )
بنابراين هنگامي كه استان شاخه وجه و يا كالايي را از طرف مركز استان دريافت مي دارد حتماً مي بايست در قسمت فرعي يك كد 10 انتخاب شود و چنانچه وجه و كالا از محل كمك هاي مردمي باشد حتماً مي بايست كد30 در سند لحاظ گردد پس اگر كد فرعي يك 30يا 31 انتخاب گردد چون از محل ساير منابع مي باشد براي آن سند دولتي زده نخواهد شد .
فرعي 2: در قسمت دو پنج كد به قرار زير در نظر گرفته شده است .
اعتبار سال جاري
از محل منابع امدادي
پيش پرداخت سنواتي
علي الحساب سنواتي
انتقالي
1 : زماني از اين كد استفاده مي شود كه فعاليت از محل اعتبار دولتي سال جاري باشد .
2 : زماني از اين كد استفاده مي شود كه فعاليت از محل منابع امدادي باشد.
4-3 : با عنايت به اين موضوع كه پيش پرداخت ها و علي الحساب ها در پايان سال مي بايست به پيش پرداخت سنواتي و علي الحساب سنواتي بسته شود از اين كدها زماني كه پيش پرداخت سنواتي و علي الحساب سنواتي تأثير پيدا مي نمايد استفاده ميشود .
6: با عنايت به اين موضوع كالايي كه خريداري مي گردد به حساب هزينه منظور مي شود ولي در امداد زماني كالاي مورد نظر به حساب هزينه منظور مي گردد كه بين مدد جويان توزيع گردد بنابراين به هنگام صدور سند مي بايست نكات زير را مد نظر قرار داد .
به هنگام خريد كالا در دفتر مركزي دفتر استان يا شاخه :
مي بايست در بخش فرعي و از ( اعتبار سال جاري ) استفاده شود حال اگر كالاي خريداري شده عودت داده شود نيز مي بايست از كد 01 استفاده شود
به عنوان مثال : چنانچه براي برنامه جهيزيه در دفتر استان يخچال يا به طور كلي لوازم خانگي گردد به صورت زير ثبت مي گردد
بدهكار بستانكار
01 - 10 - 1303 - 51 - 21000 01 - 10 - 1303 - 65 - 29000
كه در اين ثبت كد 21000 موجودي مواد و كالا در سطح كل و 51 مشخص كننده نوع انبار يعني انبار لوازم خانگي در سطح معين و 1303 تفضيل جهيزيه و كد 10 نشان دهنده فرعي يك و 01 فرعي دو آن و 29000 موجودي نقد و بانك در سطح كل و 65 مشخص كننده نوع بانك مي باشد
حال اگر كالاي خريداري شده كه با كد 01 وارد انبار شده است بخواهد توزيع و يا به استان يا شاخه ارسال گردد مي بايست در حساب فرعي يك از كد 10 و در حساب فرعي دو از كد 06 ( انتقالي ) استفاده شود تا مجدداً به حساب هزينه منظور نگردد .
پس چون در سيستم دولتي هنگام خريد كالا ، كالا به حساب هزينه منظور مي شود در صورتي كه در سيستم امداد تا زماني كه تكليف نهايي آن مشخص نگردد به حساب هزينه منظور نمي شود بنابراين با توجه به اين كه كالاي مذكور هنگام خريد در استان يك بار به حساب هزينه منظور شده است براي جلوگيري از تكرار ثبت هزينه مي بايست در قسمت فرعي دو كد06 ( انتقالي ) انتخاب شود و هنگام خروج آن از انبار نيز از 06 استفاده شود.
بد بستانكار
1006 - 1303 – 33 - 71000 1006 – 1303 – 51 – 21000
1006 – 1303- 85 -21000
هر گونه پرداخت وجه يا كالا مي بايست حتماً با رعايت آيين نامه مالي و حتماً پس از تامين اعتبار صورت مي پذيرد و چنانچه جهت پرداخت مورد نظر در بانك و يا انبار وجه و كالا به ميزان كافي وجود نداشته باشد از صدور چك يا حواله انبار خود داري مي گردد . به هنگام انجام هزينه كه داراي اعتبار دولتي مي باشد در ابتدا پرداخت از محل اعتبار دولتي صورت مي پذيرد و چنانچه به علت عدم موجودي پرداخت مورد نظر از محل منابع امدادي صورت ندارد جهت ثبت هزينه انجام شده از ك د هزينه مربوطه از سطح فرعي يك از كد 30 و در سطح فرعي يك از كد02 استفاده مي شود وجه مربوطه از بانك درآمد پرداخت مي شود و بعد از دريافت اعتبار مربوطه وجه پرداخت شده با صدور چك از بانك اعتباري به بانك منابع امدادي واريز و با صدور سند هزينه مربوطه نيز به حساب هزينه دولتي منظور مي گردد.
به عنوان مثال : چنانچه به علت عدم موجودي ما پرداخت نقدي جهيزيه از بانك درآمدي صورت بگيرد به صورت زير ثبت مي نماييم .
بد بس
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
3002 – 1303 – 33 - 70000 3002 – 1303 -99 -29000
بعد از دريافت اعتبار
بد بس
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
10 - 1303 – 33 – 70000 1002 – 1303 -65 -29000
3002 - 1303 - 99 - 29000 3002 - 1303 - 33 - 70000
در خصوص ضمائم مربوطه به استان اصل ضمائم پرداخت هاي نقدي ( توزيع مدد جويان خريد كالا ) مي بايست ضميمه اسناد دولتي و كپي آنها به اسناد امدادي پيوست شود.
در خصوص هزينه ها ي امدادي اصل هزينه هاي امدادي به اسناد امدادي ضميمه مي گردد .
دو رقم سمت چپ نمايانگر برنامه كليه حسابهاي تفصيلي كه دو رقم چپ آنها با آنها برابر شده به صورت مركب ميشود ثبت نموده به هنگام صدور بايد توجه كنيم سطح –تفصيل –فرلمايك –فرعي 2 ارتيكل هاي بدهكار و بستانكار را با هم مقايسه و چنانچه مغايرتي وجود داشته باشد از زدن سند خودداري مي شود .
بد
غلط 01/10 - 1303 - 33 - 70000
1001 - 1701 - 62 * 2 بس
بد
1001 1033 33 70000 بس
غلط 2002 1303 2165
بد
صحيح 1001 1303 33 70000 بس
1001 1303 2965
در معرفي حساب فرعي سه نكات زير مورد نظر قرار مي گيرد
كد 10000 فرعي3 ريز داراييهاي ثابت تعريف مي گردد
كد12000 فرعي3 ريز دارايي تعريف مي گردد
كد 15000 فرعي3 ريزدارايي درجريان تعريف مي گردد
كد18000 فرعي3 ريز سرمايه گذاري تعريف مي گردد
كد19000 فرعي3 ريز ودايع تعريف مي گردد
كد22000 فرعي3 ريز اشخاص تعريف مي گردد
كد22100 فرعي3 ريز اشخاص تعريف مي گردد
كد22200 فرعي3 ريز اشخاص تعريف مي گردد
كد22300 فرعي3 ريز اشخاص تعريف مي گردد
كد23000 فرعي3 ريز اشخاص تعريف مي گردد
كد23100 فرعي3 ريز اشخاص تعريف مي گردد
كد24000 فرعي3 ريز اشخاص تعريف مي گردد
كد25000 فرعي3(جهت استان ) ريز سپرده گذاري تعريف مي گردد
كد29000 فرعي 3 ريز صندوق تنخواه گردان تعريف مي گردد
ريز بانك : نام و شماره حساب جاري
كد38000 فرعي3(جهت استان ) ريز شاخه تعريف مي گردد
كد40000 فرعي3 ريز اشخاص تعريف مي گردد
كد40100 فرعي3
ريز اشخاص عنوان تفصيل تعريف مي گردد
كد 41000 فرعي3 در كد 41-41000 ريز اشخاص تعريف مي گردد
كد 42000 فرعي3 ريزسپرده تعريف مي گردد
كد43000 فرعي3 ريز موارد تعريف مي گردد
كد45000 فرعي3 ريز اشخاص تعريف مي گردد
كد78000 فرعي 3 در كد 41- 78000 ريز اشخاص تعريف مي گردد
كد80000 فرعي3 توسط مركز تعريف مي گردد
توجه : در دفاتر استان در كليه كدهاي مربوط به شاخه ها در فرعي 3 نام شاخه ها با كدهاي مربوطه تعريف مي گردد در بقيه كد ها عنوان فرعي 3 در برنامه تعريف گرديده و نياز به معرفي كد حساب فرعي 3 نمي باشد .
دقت گردد در حساب 29000 حتماً عنوان بانك و شماره حساب جاري مربوطه ( در فرعي 3 ) تعريف مي شود.
اينك نمونه فهرست حسابهاي كل امداد امام خميني به شرح زير ارائه مي گردد
كميته امداد امام خميني ( ره )
فهرست حسابهاي كل
نكات مهم در خصوص حسابهاي پايان سال
در خصوص بستن حسابهاي پايان سال موارد ذيل را اجرا مي نمائيم 1- گزارشات را كنترل مي نمائيم تا مانده نداشته باشد معادلات وامها را انجام مي دهيم بانك ها نبايد مانده داشته باشد و تطبيق حسابها را با استان انجام مي دهيم و بعد از بستن مطالبه با مانده هاي تراز نامه صورت ريز را تهيه و در صورت مغايرت بانكي اقدام به تهيه صورت مغايرت و تائيده لازم را از بانك هاي مربوطه اخذ مي نماييم در كل در خصوص سيستم حسابداري امداد شرايط خاص خود را دارد و ممكن است بعضي از سر فصل ها و كد هاي آن با شركت هاي توليدي تفاوت داشته باشند اما در مجموع از روش و حسابداري و مطابق با آيين نامه هاي مالي و و معاملاتي خوبي برخوردار است به عنوان مثال در اينجا هم تراز كل و معين و تفضيلي و ... گرفته مي شود و هم مغايرت هاي بانكي ماهانه و هم پس از بستن حسابها اقدام به تهيه صورت ريز حسابها مطابق با مانده تراز نامه مي نمايد.