شبکه چیست؟
شبکه مجموعهای از سرویس دهندهها و سرویس گیرندههای متعددی میباشد کهبه یکدیگر متصل هستند.
در این بین سرویس دهندهها (server) نقش سرویس دهنده و خدمات دهی وسرویس گیرندهها (Client) نقش سرویس گیرنده یا همان مشتری را بازی میکنند.
انواع شبکه:
شبکهها را میتوان به دو دستهی «شبکههای محلی» LAN و شبکههای بزرگتر از آن(WAN) تقسیم کرد.
شبکههای محلی: Local Area Network
این نوع شبکهها به شبکههای( (LAN) معروف هستند. شبکه های محلی معمولا میزبان 2 تا 20کامپیوتر و در غالب Work Group میباشند. سرعت این نوع شبکه بسیار زیاد است (معمولا 100MB Per Sec) و می توان حجم داده های بالا را در مدت بسیار کم انتقال داد.
شبکههای گسترده: Wide Area Network
این نوع شبکه ها به شبکه های WAN معروف هستند. این شبکه ها بزرگتر از شبکه های LAN و اغلب برای امور عمومی از آن استفاده می شود.
ازجمله این شبکه ها میتوان شبکه های VAN و یا شبکه های بزرگتر مانند Internet و.. را نام برد
سرعت انتقال داده ها در این نوع شبکه ها نسبت به LAN (در ایران) بسیار ناچیز میباشد. این سرعت به خاطر استفاده از خطوط 56K است. البته می توان با استفاده از خطوط DSL یا ISDN و یا بی سیم Wire Less سرعت این ارتباط را به اندازه ,256 k , 512 kیا بالاتر افزایش داد.
Internet Protocol: IP
IP یک عدد 32 بیتی (bit) است که پس از اتصال به شبکه(... , Internet , LAN) به ما متعلق میگیرد.
شکل کلی IP را می توان به صورت http://www.xxx.yyy.zzz در نظر گرفت که با هر بار اتصال به اینترنت به صورت Dial Up این عدد تغییر می کند.
به عنوان مثال در حال حاضر IP ما 213.155.55.104 است اما در اتصال بعدی ممکن است این عدد به 213.155.55.20 تغییر کند.
IP چه کاربردی دارد؟
IP به عنوان یک شناسنامه در شبکه است و کاربردهای بسیاری دارد .برای توصیف کامل IP نیاز به شرح TCP/IP است که بعدا به آن اشاره خواهیم کرد.
همان طور که در جامعه شناسنامه وسیله ای برای احراز هویت ماست و بدون آن جزو آن جامعه محسوب نمی شویم ، IP نیز وسیله ای برای شناسایی ما در شبکه است و امکان اتصال به شبکه بدون آن وجود ندارد.
به طور مثال هنگامی که در شبکه مشغول چت (Chat) هستیم ، کامپیوتر شما دارای یک IP می باشد. و جملاتی را که شما تایپ می کنید به وسیله مسیر یابها (Router ) مسیر یابی (Routing) شده و به کامپیوتر شخص مقابل میرسند و متنی را هم که شخص مقابل تایپ میکند روی IP شما فرستاده می شود.
خط فرمان در ویندوز چیست؟
خط فرمان یا همان "Command Prompt" در ویندوز نوعی شبیه ساز سیستم عامل Dos در ویندوز است که فایلهای اجرایی "exe,com" در آن اجرا می شود.
خط فرمان ویندوز دستورات بسیار زیاد و کاربردی دارد که به مرور زمان انها را خواهیم آموخت.
دسترسی به خط فرمان در ویندوز:
دسترسی به خط فرمان به دو روش میسر است.
روش اول : روی Start Menu کلیک کرده و گزینه Run را انتخاب می کنیم . سپس در پنجره ظاهر شده اگر ویندوز شما 98/ME باشد عبارت "Command" و اگر 2000/2003/XP باشد عبارت "CMD" را تایپ می کنیم هم اکنون محیط Command Prompt در جلوی شما قرار دارد!
روش دوم : با طی کردن مسیر Start> Programs>Accessories و کلیک کردن برروی Command Prompt این محیط برای شما باز میشود.
چگونه IPخود را بدست آوریم :
برای بدست آوردن IP خود در سیستم عامل ویندوز کافی است همان طور که در بالا توضیح داده شد به محیط Command Prompt رفته و عبارت " IPCONFIG " را تایپ کنیم.
به طور مثال پس از اجرای دستور به نتایج زیر می رسید :
Windows IP Configuration
Ethernet adapter :
IP Address. . . . . . . . . : 213.155.55.232
Subnet Mask . . . . . . . . : 255.255.255.0
Default Gateway . . . . . . : 213.155.55.232
فعلا تنها به سطر IP Address توجه کنید (Default Gateway و Subnet Mask) بعدا برسی خواهد شد. ملاحظه میکنید که IP ما213.155.55.232 است.
آدرسهای IP به چند دسته تقسیم می شوند؟
آدرسهای IP به پنج کلاس A,B,C,D,E تقسیم می شوند. از بین این کلاسها تنها کلاسهای A,B,C کاربرد دارند که به شرح آنها می پردازیم .
کلاس A :
تمام IP هایی که www آنها (در درس قبل شکل کلی IP را به صورت http://www.xxx.yyy.zzz معرفی کردیم) بین 1 تا 126 است ، جزو کلاس A محسوب می شوند.
به عنوان مثال : 112.10.57.13 یک IP کلاس A است. این کلاس ویژه پایگاهای بزرگ اینترنتی است.
کلاس B :
تمام IP هایی که WWW آنها بین 128 تا 191 می باشد را شامل می شود. مانند IP ی 172.155.55.73 که جزو کلاس B است.
کلاس C :
این کلاس تمام IP هایی که WWW آنها بین 192 تا 223 است را شامل می شود: مانند 213.133.52.138 که جزو کلاس C محسوب می شود.
تحلیل IP :
همان طور که گفته شد IP یک عدد 32 بیتی است. هم اکنون این گفته را کاملتر شرح داده و مطلب را بازتر می کنیم(
درک این قسمت از مطلب نیازمند دانستن مفاهیم Bit و Byte است . این در حقیقت واحدهای اندازه گیری حافظه کامپیوتر هستند که در پایین آنها را شرح می دهیم :
BIT: به کوچکترین واحد اندازه گیری حافظه کامپیوتری می گویند.
Byte: به مجموع 8 بیت ، یک بایت می گویند.
بنابر این نتیجه می گیریم 32 بیت همان 4 بایت در مبنای اعشاری (مبنای 10 ) است و برای این که کامپیوتر اعداد را در مبنای 2 در نظر می گیرد آن را به صورت Binary (مبنای 2 ) می نویسیم.
برای اینکه این مفاهیم را بهتر متوجه شوید آنها را در جدول برسی می کنیم.
IP از چند قسمت تشکیل شده است؟
IP از دو قسمت Net ID و Host ID تشکیل شده است و مقادیر بیت ها در این دو قسمت در کلاسهای مختلف IP متفاوت است. Net ID در واقع شناسه شبکه و Host ID شناسه میزبان در IP است.
برسی Net ID در کلاساهی مختلف:
Net ID در کلاس A به صورت http://www.0.0.0 یعنی تنها www را شامل می شود.
در کلاس B به صورت : http://www.xxx.0.0 است یعنی http://www.xxx در واقع Net Id می باشد.
و در کلاس C به صورت : http://www.xxx.yyy.0 است یعنی NetID ..
کلاس A :
Net ID هشت بیت است و Host ID آن 24 بیت که مجموعا 32 بیت می شود.
این کلاس می تواند 16.777.14 میزبان (Host) داشته باشد یعنی 16.777.14 IP که زیر مجموعه آن قرار می گیرند. به عنوان مثال http://www.44.4.13 که 44.4.13 یکی از میزبان ها (Host) می باشد.
کلاس B :
NetID از هشت بیت به شانزده بیت افزایش می یابد و فضا را برای host ID کمتر می کند، به همین دلیل IP های زیر مجموعه آن به 56.534 کاهش می یابد. به عنوان مثال IP : http://www.xxx.55.137 که 55.137 یکی از میزبانهاست .
کلاس C :
NetID باز هم بزرگتر شده و از 16 بیت در کلاس B به بیست و چهار افزایش می یابد و Host ID به کوچکترین مقدار خود یعنی هشت بیت می رسد. این کلاس تنها 242 IP را پشتیبانی می کند. به عنوان مثال http://www.xxx.yyy.93 که در آن 93 یکی از میزبانهاست.
نکات مهم درس :
سعی کنید بیشتر در محیط Command Prompt کار کنید تا به آن عادت کرده و دست خود را در اجرای دستورات سریع تر کنید .
با کمی دقت حتما متوجه می شوید که IP ای که www آن 127 باشد در هیچ یک از کلاسهای مطرح شده وجود ندارد. در حقیقت IP ی 127.0.0.1 از قبل برای کامپیوتر خودمان رزرو شده و به آن Local Host می گویند.
هنگامی که به صورت Dial Up به اینترنت متصل می شوید معمولا IP کلاس C به شما تعلق می گیرد.
توصیه و پیشنهاد برای استفاده از Command Line ویندوز 2000 یا XP است.
مفاهیم اولیه شبکه
شبکه: از به هم پیوستن چند کامپیوتر به یکدیگر و برقراری ارتباط بین آنها یک شبکه تشکیل می گردد.
LAN: به شبکه محلی که در آن کامپیوتر ها نزدیک به هم بوده و ارتباط آنها از طریق Hub ،Switch و یا Wireless باشد اطلاق می شود.
Intranet و Internet: منظور از اینترانت همان شبکه جهانی اینترنت است که در محیط بسته (Lan) پیاده سازی شده و با دنیای خارج از آن ارتباطی ندارد.
Protocol: عبارتست از قراردادی که تعدادی کامپیوتر طبق آن با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و به تبادل اطلاعات می پردازند.
TCP/IP: یک پروتکل جامع در اینترنت بوده و تمام کامپیوترهایی که با اینترنت کار می کنند از آن تبعیت می کنند.
IP Address: در اینترنت هر کامپیوتر دارای یک آدرس IP است. هر IP متشکل از 4 عدد بوده که با یک نقطه ازهم جدا می شوند. ( مثل 217.219.175.11 ) هر کدام از این اعداد حداکثر می توانند 254 باشند. هر IP دارای یک Mask می باشد که از روی آن می توان تعداد IP های یک شبکه محلی را تشخیص داد.
Valid IP: به IP هایی گفته می شود که در اینترنت معتبر بوده و قابل شناسایی باشند.
Invalid IP: به IP هایی گفته می شود که در اینترنت فاقد هویت و غیر قابل شناسایی می باشند. از این IP ها معمولا در شبکه های Lan در صورت نداشتن Valid IP به میزان کافی و یا جهت امنیت شبکه استفاده می شود. از Invalid IP بدلیل نداشتن هویت در اینترنت نمی توان برای اتصال به اینترنت استفاده کرد. بلکه باید از تکنیکهایی مثل NAT یا Proxy استفاده کرد.
Proxy: در مفهوم عامیانه به سانسور کردن سایتها تعبیر می شود. اما از نظر فنی راه حلی است برای اینکه ما بتوانیم از Invalid IP ها برای اتصال به اینترنت استفاده کنیم. در این روش باید یک Proxy Server در شبکه نصب شود. در کل این روش مطلوب نبوده و دارای نقاط ضعف عمده زیر است: 1- نیاز است که کاربران تنظیمات خاصی را در کامپیوتر خود انجام دهند. 2- در این روش بسیاری از پروتکلها پشتیبانی نشده و قابل استفاده نیستند.
با این حال برخی از مراکز اینترنتی نظیر دانشگاهها، مؤسسات دولتی و امنیتی و ... برای کنترل بیشتر کاربران خود و گزارشگیری از سایتهای مرور شده توسط هر کاربر از Proxy استفاده می کنند. از جمله نرم افزارهای Proxy Server می توان به Squid، ISA، CacheXpress و . . . اشاره کرد.
NAT: یک تکنیک خوب برای بکارگیری Invalid IP است. در این روش تقریبا تمام پروتکل ها پشتیبانی می شوند و مهمتر اینکه نیاز به تنظیم خاصی بر روی کامپیوتر کاربران نیست. از جمله نرم افزارهایی که کار NAT را انجام می دهند می توان به ISA و Winroute اشاره کرد.
DNS: پروتکل تبدیل اسم Domain به IP می باشد. در شبکه به دستگاهی که این کار را انجام می دهد DNS Server گفته می شود. (62.217.156.205 = www.yahoo.com )
Routing: اگر کامپیوتری بخواهد با یک کامپیوتر دیگر در اینترنت ارتباط برقرار کند، Packet هایش الزاما از چندین Node (کامپیوتر یا Router ) عبور می کند تا به مقصد برسد. به عملی که یک Node بر روی Packet ها و ارسال آنها به Node دیگر برای رسیدن به مقصد انجام می دهد Routing گفته می شود.
Mail Server: در شبکه به سروری گفته می شود که کار دریافت، ارسال و نگهداری Email را انجام میدهد. از جمله نرم افزارهایی که برای Mail Server مورد استفاده قرار می گیرند می توان به MDaemon و Exchange اشاره کرد.
Web Server: به سروری گفته می شود که صفحات Web بر روی آن قرار گرفته و Page های آن از طریق اینترنت قابل دستیابی است.
FTP Server: به سروری گفته می شود که فایلهای مورد نیاز برای Download کردن کاربران بر روی آن قرار گرفته است. و کاربران می توانند فایلهای موجود در FTP Server را Download کنند.
Domain: به نام یک شبکه که منحصر بفرد بوده و در اینترنت Register شده است گفته می شود. مثل www.ilam.ac.ir . یک شبکه می تواند دارای یک یا چند Domain باشد. البته یک شبکه می تواند بدون Domain یا دارای Domain محلی نیز باشد.
Domain Registration: به عمل ثبت Domain گفته می شود. چنانچه شما بخواهید یک Domain برای خود رجیستر کنید ابتدا باید یک نام را که تا کنون در اینترنت استفاده نشده است انتخاب کنید. سپس توسط شرکتهایی که عمل Domain Registration را انجام می دهند آنرا بنام خود به مدت زمان معین Register کنید.
Host: به کامپیوترهای میزبان که صفحات Web یا فایلهای FTP بر روی آن قرار دارند Host گفته می شود.
PC 2 Phone: به امکان ایجاد ارتباط تلفنی بوسیله اینترنت از طریق یک کامپیوتر با یک تلفن PC2Phone گفته می شود.
Phone 2 Phone: به امکان ایجاد ارتباط تلفنی بوسیله اینترنت از طریق یک تلفن با یک تلفن دیگر Phone2Phone گفته می شود.
ISP: به مراکز سرویس دهی اینترنت ISP گفته می شود. (Internet Service Provider)
ITSP: به مراکز سرویس دهی Phone2Phone گفته می شود. (Internet Telephony Service Provider)
DVB: به کارت سخت افزاری اطلاق می شود که در یکی از Slot های کامپیوتر قرار می گیرد و بوسیله یک کابل به دیش متصل شده و از طریق آن می تواند Receive کند.
Receiver: یک Device است که به دیش وصل شده و عمل دریافت اطلاعات از دیش را انجام می دهد.
Transiver: یک Device است که به دیش وصل شده و عمل ارسال اطلاعات به دیش را انجام می دهد.
Cache Server: در حقیقت Proxy Server ای است که بتواند هنگام کارکردن کاربران، سایتهای بازدید شده توسط آنها را در خود نگهداری کرده و در صورتی که کاربر دیگری بخواهد همان سایتها را بازدید نماید با سرعت بیشتر و صرفه جویی در پهنای باند پاسخ خود را از طریق Cache Server دریافت کند. وجود Cache Server در شبکه می تواند تا 50 درصد در اندازه پهنای باند صرفه جویی کند و راندمان شبکه را بالا ببرد. (در شرایط بهینه این میزان تا 60 درصد هم افزایش می یابد.) Cache Server هم می تواند سخت افزاری باشد (مثل Cache Force) و هم می تواند نرم افزاری باشد.(مثل: 1- Squid که تحت Linux و Windows قابل نصب است. 2- ISA که تحت Win2000 قابل نصب است. 3- CacheXpress که تحت Linux و اکثر Windowsها قابل نصب است.)
Accounting/Billing: به نرم افزارهای مدیریت کاربران در یک ISP گفته می شود. این نرم افزارها کنترل میزان استفاده کاربران از شبکه اینترنت را برعهده دارند. پر استفاده ترین نرم افزار در این زمینه، NTTacPlus است.
Firewall: هم بصورت سخت افزاری و هم بصورت نرم افزاری وجود دارد و وظیفه آن بالا بردن ضریب امنیتی شبکه به منظور جلوگیری از Hack شدن و سوء استفاده توسط افراد سودجو می باشد.
Filtering: هم بصورت سخت افزاری و هم بصورت نرم افزاری وجود دارد و وظیفه آن جلوگیری از ورود کاربران به سایتهای غیر مجاز می باشد.
MultiPort : دستگاهی است که معمولا در ISPها مورد استفاده قرار می گیرد. دارای یک کارت PCI بوده و بر روی Mainboard یک کامپیوتر نصب می شود. با نصب MultiPort می توان Comport های یک کامپیوتر را افزایش داد و تعداد زیادی Modem به یک کامپیوتر متصل کرد.
RAS: به کامپیوتری گفته می شود که تعداد زیادی Modem به آن متصل بوده و کاربران می توانند به آن Connect کرده و از اینترنت استفاده کنند.
Access Server: به دستگاههایی گفته می شود که کاربران اینترتنی قادر باشند به آن Connect کرده و از طریق آن به اینترنت دسترسی پیدا کنند.
Access Server: به دستگاههايی گفته مي شود که کاربران اينترتنی قادر باشند به آن Connect کرده و از طريق آن به اينترنت دسترسی پيدا کنند.
VOIP Gateway: به دستگاههايی گفته می شود که کاربران تلفنی قادر باشند به آن Connect کرده و از طريق آن با کشورهاي مختلف ارتباط تلفنی برقرار کنند.
VOIP Carrier: به تشکيلاتی گفته می شود که با VoIP Gateway از طريق اينترنت در ارتباط بوده و ارتباط های تلفنی بين VoIP Gateway و کشورهای مختلف را برقرار می سازد.
Bridge :
وسيله ايست كه دو LAN مختلف يا دو سگمنت از يك LAN را كه از پروتوكل ارتباطي يكساني استفاده مي كنند، به يكديگر متصل مي سازد. Bridge توانايي كنترل ترافيك، فيلتر كردن بسته هاي داده و ... را دارد. توسط Bridge مي توان يك LAN با تعداد ايستگاههاي كاري زياد را به سگمنت هاي كوچكتري تقسيم كرد كه در نتيجه هر سگمنت مانند يك شبكه مستقل عمل كرده و برقراري ارتباط ايستگاهها راحتتر انجام مي شود. هرگاه دو ايستگاه بطور همزمان اقدام به ارسال بسته هاي داده در شبكه كنند، تصادم (collision) رخ مي دهد كه مانع ارسال صحيح داده مي شود و هر چه تعداد ايستگاهها بيشتر باشد، احتمال رخ دادن تصادم نيز بيشتر مي گردد . Bridge با تقسيم شبكه به چندين سگمنت از احتمال رخ دادن تصادم مي كاهد. همچنين اگر پيامي از يك ايستگاه براي ايستگاهي ديگر در همان سگمنت ارسال شود Bridge مانع انتشار پيام در سگمنت هاي ديگر شده و بار ترافيك ساير سگمنت ها را سنگين نمي كند. .
تجهيزات شبکه:
Repeater:
ساده ترين جزء ارتباطي در شبكه LAN ، كه سيگنالهاي ارتباطي در كابلها را تقويت يا دوباره سازي مي كند، Repeater مي باشد. سيگنالهاي ارتباطي در طول مسير كابلها بر اثر عواملي مانند نويز و غيره دچار تغيير شكل و يا ميرايي (ضعيف شدن تدريجي) مي شوند. يك Repeater آنالوگ مي تواند سيگنالهاي دريافتي را تقويت نمايد، در حاليكه Repeater ديجيتال توانايي بازسازي سيگنالهاي دريافتي با كيفيتي نزديك به كيفيت اصلي را داراست. با استفاده از Repeater ها مي توان طول كابلهاي داده را افزايش داد و در نتيجه ايستگاههاي كاري كه در فاصله دورتري (البته تا حد معيني از فاصله) از يكديگر واقعند را نيز مي توان بهم متصل كرد كه در نهايت باعث گسترش فيزيكي شبكه مي شود.
Router:
وسيله ايست كه وظيفه انتقال بسته هاي داده بين شبكه هاي مختلف را بر عهده دارد. يك روتر حداقل به دو شبكه LAN ، WAN و يا يك LAN و ISP متصل است. روتر اصطلاحا Protocol Independent است؛ يعني انتقال بسته هاي داده بين دو شبكه كه از پروتوكلهاي مختلف در ارتباطات داخلي خود استفاده مي كنند، را نيز به درستي انجام مي دهد. روترها در GATEWAY ، يعني محل ارتباط دو شبكه قرار دارند.
در Header هر بسته داده، مشخصات ايستگاه گيرنده آن مشخص شده است. روتر پس از خواندن آدرس گيرنده، بر اساس جدول مسيريابي و الگوريتم هاي مسيريابي و با توجه به بار ترافيك شبكه، بسته را از كوتاهترين و كم ترافيك ترين مسير به مقصد مي رساند. روترها براي تشخيص مسير مناسب، توسط پروتوكلهايي نظير ICMP با يكديگر ارتباط برقرار مي كنند. دو نوع روتر داريم؛ روتر Static كه جدول مسيريابي آن توسط مدير شبكه مقدار دهي مي شود و روتر Dynamic كه جدول مسريابي را خودش تنظيم مي كند و بطور اتوماتيك آنرا Update مي نمايد. همچنين اين روتر اطلاعات خود را با مسيرياب بعدي مبادله مي كند.
Gateway:
Gateway ؛ يك عضو در شبكه مي باشد كه به مثابه يك ورودي به شبكه اي ديگر است. طبق اين تعريف ISP شما كه باعث برقراري ارتباط شما با اينترنت مي شود يك Gateway است. Gateway مي تواند سخت افزاري يا نرم افزاري باشد و وظيفه اصلي آن تبديل پروتكل ها به يكديگر است. مثلا اگر شما در يك LAN از پروتكلي خاص استفاده مي كنيد، براي اتصال به اينترنت احتياج به Gateway داريد تا اين پروتكل را به پروتكل مورد استفاده در اينترنت تبديل كند. Gateway همچنين به عنوان يك Proxy Server يا Firewall عمل مي كند.
Hub:
وسيله ايست داراي چندين پورت كه از آن براي اتصال ايستگاههاي كاري موجود در يك LAN (اعم از كامپيوتر، پرينتر و...) به يكديگر استفاده مي شود. مي توان عملكرد آنرا شبيه يك Repeater چند پورته (Multi Port) دانست. هر ايستگاه توسط كابلي به يكي از پورتهاي موجود در هاب متصل مي شود و به اين طريق اطلاعات ارسالي از يك ايستگاه براي ساير ايستگاهها قابل دسترسي خواهد بود. يك Passive Hub اطلاعات ارسالي از يك ايستگاه را فقط به يك ايستگاه ديگر ارسال مي كند ( و نه ساير ايستگاهها ) و در مقابل، Active Hub اطلاعات ورودي را روي همه پورتها كپي مي كند و بدين ترتيب اطلاعات براي همه ايستگاهها ارسال مي شود. استفاده از هاب عمل حذف و اضافه كردن ايستگاهها به شبكه را بدليل عدم نياز به پيكربندي مجدد، آسانتر مي سازد.
در ميان محصولات شبکه, Cisco آشناترين و محبوبترين نام را دارد. محصولات Cisco معمولا" بهترين و مطمئن ترين ابزارهاي شبکه هستند. با داشتن يک روتر Cisco بعيد است مدير يک شبکه در حل مسائل و مشکلات خود به بن بست برسد. چرا که Cisco براي هر مسئله اي راه حلي را پيشنهاد کرده است.
ما در اينجا تنها مقداري درباره روترهاي Cisco بحث مي کنيم و وارد ساير محصولات Cisco نمي شويم.
بديهي است پرداختن به جزئيات کامل روترهاي Cisco نيز امکان پذير نيست. براي آگاهي کامل از محصولات و هر يک از تجهيزات Cisco مي توانيد به سايت cisco.com مراجعه نماييد.
امروزه استفاده از روترهاي Cisco به منظور برقراري ارتباط کاربران با ISP از جمله رايج ترين روشهاي موجود است. علاوه بر اين روترهاي Cisco مي توانند به منظورهاي مختلفي نظير Firewall , Routing , VoIP , ... مورد استفاده قرار گيرند.
روترهاي Cisco داراي مدلهاي مختلفي بوده که برخي از آنها به اختصار عبارتند از :
Cisco 2511:
اين مدل داراي 1 ماژول Ethernet مي باشد.
ــ براي اتصال خط Leased داراي پورت سريال Onboard است.
ــ مــيزان Ram آن4 الي 8 مــگابايت مي باشد و امکان افزايش را نيز داراست.
ــ ميزان Flash آن8 الي 16 مگابايت بوده و امکان تعويض يا افزايش را نيز داراست.
ــ ماژول نمي توان به آن اضافه کرد. اما مي توان 2 پورت سريال براي اتصال خط Leased يا E1/T1 به آن اضافه کرد.
ــ سرعت Ethernet آن 10 Mb/s مي باشد.
Cisco 26XX:
ــ اين مدل داراي 1 پورت يا 2 پورت Ethernet مي باشد.
ــ بــراي اتــصــال خــط Leased به کارت سريال WIC1T يا WIC2T نياز است.
ــ ميزان Ram آن حداقل 16 و حداکثر 256 مگابايت مي باشد.
ــ ميزان Flash آن حـــداقل 8 و حـــداکثر 128 مگابايت مي باشد.
ــ حداکثر 1 ماژول مي توان به آن اضافه کرد.
ــ حداکثر 2 کارت WIC مي توان به آن اضافه کرد.
ــ سرعت Ethernet آن 100/10 يا10 مي باشد.
Cisco 36XX:
ــ اين مدل داراي 1 پورت يا 2 پورت Ethernet مي باشد.
ــ براي اتصال خط Leased به آن به ماژول NM-1FE2W و کارت سريال WIC1T يا WIC2T نياز است
ــ مــيزان Ram آن 32 مــي باشــد و امــکان افــزايش را نيز داراست.
ــ ميزان Flash آن 8 بوده و امکان تعويض يا افزايش را نيز داراست.
ــ حداکثر 6 ماژول مي توان به آن اضافه کرد.
ــ سرعت Ethernet آن 100 مي باشد.
Cisco 5300:
ــ اين مدل Router نبوده و فقط Access Server مي باشد.
ــ داراي 2 پورت Ethernet است. يکي با سرعت 10 و ديگري با سرعت 100 است.
ــ خط Leased نمي توان به آن اضافه کرد.
ــ ميزان Ram آن 64 مي باشد و امکان افزايش را نيز داراست.
ــ ميزان Flash آن 16 بوده و امکان تعويض يا افزايش را نيز داراست.
ــ حداکثر 3 ماژول مي توان به آن اضافه کرد.
ــ حداکثر 4 خط E1 مي توان به آن اضافه کرد. (براي 120 خط VoIP همزمان)
Cisco 5350:
ــ اين مدل داراي 2 پورت Ethernet با سرعت 10/100 مي باشد.
ــ حداکثر 7 خط E1 مي توان به آن اضافه کرد.
ــ داراي دو سريال پورت Onboard است که از آن مي توان براي اتصال خط Leased استفاده کرد.
ــ ميزان Ram آن 128 مگابايت مي باشد و امکان افزايش را نيز داراست.
ــ ميزان Flash آن 32 مگابايت بوده و امکان تعويض يا افزايش را نيز داراست.
ــ حداکثر 3 ماژول مي توان به آن اضافه کرد.
ــ حداکثر 7 خط E1 مي توان به آن اضافه کرد.
Cisco 1750:
ــ اين مدل داراي 1 ماژول Ethernet مي باشد.
ــ به اين مدل مي توان 2 کارت WAN اضافه کرد.
ــ مورد استفاده آن فقط به منظور Voice Gateway است.
ــ براي اتصال خط Leased به آن بايد ماژول WIC به آن اضافه کرد.
ــ ميزان Ram آن16 مگابايت مي باشد و امکان افزايش را نيز داراست.
ــ ميزان Flash آن 4 مگابايت بوده و امکان تعويض يا افزايش را نيز داراست.
ــ با استفاده از کارتهاي VIC-2FXO مي توان از حداکثر 4 خط به منظور VoIP استفاده کرد.
ــ ماژول نمي توان به آن اضافه کرد.
ــ سرعت Ethernet آن10/100 مي باشد.
Cisco Vg200:
ــ اين مدل داراي 1 ماژول Ethernet مي باشد.
ــ مورد استفاده آن فقط به منظور Voice Gateway است.
ــ اتصال خط Leased به آن ممکن نيست.
ــ ميزان Ram آن16مگابايت مي باشد و امکان افزايش را نيز داراست.
ــ ميزان Flash آن 4مگابايت بوده و امکان تعويض يا افزايش را نيز داراست.
ــ حداکثر 1 ماژول مي توان به آن اضافه کرد.
ــ سرعت Ethernet آن 100/10 مي باشد.
همانگونه که گفته شد روترهاي Cisco نسبت به ساير روترها قابليت انعطاف پذيري بيشتري داشته و ماژول هاي مختلفي مي توان بر روي آنها نصب کرد و به منظورهاي مختلف از آنها استفاده نمود. از ميان انواع ماژولهايي که مي توان بر روي روترهاي Cisco نصب کرد مي توان به موارد زير اشاره کرد :
NM16AM: ماژول Data براي 16 خط تلفن به همراه 16 مودم Internal با سرعت 56Kb/s مي باشد.
NM32A: ماژول Data براي 32 خط تلفن بدون مودم internal مي باشد. اگر از اين ماژول استفاده شود بايد 32 مودم External به روتر وصل شود.
NM16A: ماژول Data براي 16 خط تلفن بدون مودم internal مي باشد. اگر از اين ماژول استفاده شود بايد 16 مودم External به روتر وصل شود.
NM-HDV-2E1: بوسيله اين ماژول 2 خط E1 را مي توان به روتر متصل کرد.
NM-HDV-1E1: بوسيله اين ماژول مي توان 1 خط E1 به روتر متصل کرد.
NM-HDV-1E1e همانند NM-HDV-1E1 بوده با اين تفاوت که DSP Processor آن قوي تر است.
NM-HDV-1T1: بوسيله اين ماژول مي توان 1 خط T1 به روتر متصل کرد.
NM-HDV-2T1: بوسيله اين ماژول مي توان 2 خط T1 به روتر متصل کرد.
NM-2V: ماژولي است که روي روتر نصب مي شود و به آن مي توان 2 کارت FXO يا FXS وصل کرد.
VIC-2FXO: بوسيله اين کارت مي توان دو خط آنالوگ معمولي را به منظور VoIP به روتر وصل کرد.
VIC-2FXS: همانند FXO بوده با اين تفاوت که به ماژول FXO خطوط تلفن شهري (PSTN) وصل مي شود اما به ماژول FXS مستقيما" گوشي تلفن وصل مي شود.
RAM: روترها هم مثل کامپيوترها داراي Ram مخصوصي بصورت ماژول در ظرفيتهاي 8 , 16 و 32 و ... مگابايتي مي باشند.
Flash: در حقيقت به منزله يک Hard Disk کوچک براي روترها بوده و ظرفيت آن پايين است. Flash و Ram هردو بر روي Board اصلي روتر سوار مي شوند.
NM-1FE2W: ماژولي است که معمولا" روي روترهاي سري 3600 نصب مي شود و يک پورت Fast Ethernet و دو پورت WAN (سريال) به روتر اضافه مي کند. (البته کارت WIC1T يا WIC2T هم لازم است)
NM-2FE2W: ماژولي است که معمولا" روي روترهاي سري 3600 نصب مي شود و دو پورت Fast Ethernet و دو پورت WAN (سريال) به روتر اضافه مي کند. (البته کارت WIC1T يا WIC2T هم لازم است)
WIC1T: با اتصال اين کارت به روتر يک پورت سريال Wan به روتر اضافه مي شود.
WIC2T: با اتصال اين کارت به روتر دو پورت سريال wan به روتر اضافه مي شود.
ذکر اين نکته لازم است که ماژولهايي را که مي توان بر روي روترهاي Cisco نصب کرد خيلي بيشتر از موارد ذکر شده مي باشند. اما عملا" ماژولهاي فوق بيش از ساير ماژولها کاربرد دارند.
Cisco IOS: به سيستم عامل روترها IOS گفته مي شود. IOS ها براي مدلهاي مختلف Router متفاوت بوده و براي هر مدل هم داراي ورژنهاي مختلفي است.
انواع راههاي ارتباط كاربر به ISP:
خط آنالوگ، خط Leased، خط E1 ،Wireless ،ADSL
هر ISP می تواند براي دستيابی به اينترنت از يک يا چند روش از روشهای زير استفاده کند.
خط آنالوگ ، خط Leased، خط E1 ،Wireless ، ADSL ، Receive Only Satellite ،Send/Rec Satellite.
انواع دستگاههای ارتباطی كه كاربر را به ISP متصل می كند(برای خطوط آنالوگ و E1 ) عبارتند از:
1- روترهای Cisco: امروزه استفاده از روترهای Cisco به منظور برقراری ارتباط کاربران با ISP از جمله رايج ترين روشهای موجود است.
2- Multiports: همانگونه که قبلا گفته شد از Multiport برای افزايش دادن پورتهای Com و اتصال مودمهای External به آنها استفاده مي شود. رايج ترين Multiport محصول شرکت Moxa مي باشد که دارای دو مدل Desktop (روميزی) و Rackmount (قابل نصب در Rack ) می باشد. Multiport ها دارای مدلهای 8پورت، 16 پورت و 32 پورت هستند. از انواع ديگر مولتی پورت می توان به Equinox اشاره کرد.
3- Moxa Async Server: محصول شرکت Moxa بوده و دارای CPU می باشد و در شبکه مستقيما به Hub وصل می شود. و تعداد زيادي خطوط تلفن به آن وصل می شود و کاربران از طريق آن می توانند به شبکه وصل شوند.
4- Lucent Max TNT : محصول شرکت Lucent بوده و همانند Router قادر است هم به منظور Access Server برای ISP ها و هم به منظور VoIP Gateway براي ITSP ها مورد استفاده قرار بگيرد. در اين دستگاه کلا امکان نصب 10 Module وجود دارد. برخي از اين Module ها عبارتند از:
modem, ISDN, VoIP, V.110, and PHS MultiDSP module: support for analog Digital modem module: support for analog modem and ISDN users Analog modem module
Channelized T1/E1
Ethernet module
ضمنا اين دستگاه داراي چهار Ethernet با سرعت 10MB/s و يک Ethernet با سرعت 100MB/s می باشد. اين دستگاه توانايی پشتيبانی از انواع خطوط مخابراتی را دارد. هر ماژول MultiDSP توانايی پشتيبانی از 96 پورت Dialup را دارد. بنابراين اگر 10 ماديول MultiDSP را به Max وصل کنيم توانايی پشتيبانی از 960 خط را خواهد داشت!
Lucent Max 3000: اين دستگاه هم مانند Max TNT محصول Lucent بوده و دارای مشخصات زير است:
داراي 2 WAN براي اتصال خطوط E1 می باشد. 32MB اندازه Ram و 16MB اندازه ظرفيت Flash آن می باشد.
Taicom TopServer: اين دستگاه محصول شرکت Taicom بوده و دارای 30 مودم Internal برای اتصال به خطوط آنالوگ می باشد
USRobotics Net Server: اين دستگاه هم محصول شرکت USRobotics بوده و از خطوط معمولی و E1 پشتيبانی می کند.
Zyxel ModemPool: محصول Zyxel بوده که حاوی تعداد زيادی مودم است که در يک Box جاسازی شده اند و می توان آنرا به يک کامپيوتر متصل کرده و از آن استفاده نمود. اخيرا يک شرکت ايراني بنام قاصدک نيز يک ModemPool مشابه بنام Ghasedak را توليد کرده است.
Quintum Tenor: دستگاه تک منظوره ای است که فقط برای VoIP مورد استفاده قرار می گيرد. در انواع متنوع 2، 4 و 8 پورت موجود ميباشد.