دانلود گزارش کارآموزی شبکه سایت دانشگاه در سایت دانشگاه آزاد اسلامی واحد ماهشهر

مقدمه:

واحد فن آوری اطلاعات اقدام به برنامه ریزی و تدوین سیاست ها و استراتژی های راهبردی فن آوری جهت توسعه و تکمیل زیرساخت ها و بهره وری مناسب و کارآمد از ظرفیت های بالقوه  داشته است . امید است با استعانت پروردگار متعال گام های بزرگ جهت ایجاد جنبش نرم افزاری وسخت افزاری و ارتقای این واحد دانشگاهی و جهش علمی وفنی آن نمائیم. اهم فعالیت های صورت گرفته در حوزه زیرساخت های  فن آوری اطلاعات و همچنین موضوعات مربوطه به تفصیل تشریح می گردد.

فصل اول:

آشنایی کلی با دانشگاه آزاد اسلامی واحد ماهشهر

1- آشنایی کلی با دانشگاه آزاد واحد بندر ماهشهر

1-1)      تاریخچه دانشگاه آزاد واحد ماهشهر :

تاسیس  دانشگاه ازاد اسلامی ماهشهر با عنایت دکتر جاسبی ریاست محترم دانشگاه ازاد اسلامی در 9 تیر ماه سال 1368 با تاسیس رشته مهندسی شیمی گرایش پتروشیمی با پذیرش 120 دانشجو کار خود را اغاز کرد. لازم بذکر است بندر ماهشهر یکی از شهرستانهای استان خوزستان با مساحت 7537.5 کیلومتر مربع دومین شهرستان بزرگ استان خوزستان می باشد. این شهرستان از نظر موقعیت جغرافیایی بین 48 درجه و 54 دقیقه تا 50درجه و 12 دقیقه طول شرقی از نصفالنهار گرینویچ و 30 درجه و 1 دقیقه تا  31 دقیقه عرض شمالی از خط استوا قرار دارد.این شهرستان از شمال به شهرستان اهواز ،از جنوب به خلیج فارس ،از غرب به شهرستان شادگان و از شزق به شهرستان امیدیه متصل می باشد.

شهرستان ماهشهر به علت موقعیت جغرافیایی مناسب یعنی قرارگیری در سواحل خلیج فارس و کانال طبیعی( 42 کیلومتر) و اتصال مرکز کشور از طریق راه اهن به خلیج فارس و ابهای ازاد اروپا به اسیای میانه توانسته است یکی از قطبهای اقتصادی و صنعتی کشور را به خود اختصاص دهد.

1-1-         چارت سازمانی دانشگاه آزاد واحد ماهشهر :

اساتید و کارکنان مرکز با داشتن مدرک تحصیلی دکترا ، کارشناسی ارشد ، کارشناسی مشغول ارائه خدمات به دانشجویان می باشند.در شرایط فعلی چارت سازمانی این مجتمع به صورت زیر می باشد.

مدیریت مرکز

روابط عمومی عمومی

مالی

آموزش

تدارکات

امور فرهنگی

سایت و شبکه دانشگاه

حراست

معاونت مالی

معاون پژوهشی

معاونت آموزشی

معاونت اداری

1-2- خدمات مرکز کامپیوتر و سایت   :

کارگاه های کامپیوتر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ماهشهر در حوزه کامپیوتر شامل چندین کلاس به مساحت 800 متر مربع که هر کلاس شامل 25 سیستم کامپیوتری با تجهیزات پیشرفته جهت برگزاری کلاس های عملی کامپیوتر مربوط به 45 رشته و کلیه گرایش های موجود در دانشگاه می باشد. خدمات جدید سایت نیز به شرح زیر می باشد.

. تحلیل ، طراحی و اجرای پروژه شبکه فیبر نوری دانشگاه  به عنوان Backbone     کل شبکه دانشگاه.

-   ارتقای پهنای باند دانشگاه از Mb/s 1 به Mb/s 20 جهت رفاه حال دانشجویان و کارکنان در هنگام ثبت نام واستفاده از اینترنت.

-     راه اندازی ویدئو کنفرانس جهت ارتباط مدیران و معاونان دانشگاه با سازمان مرکزی.

-   رشد بی سابقه اینترنت در سالیان اخیر این نوید را می دهد که بتوان از زیرساخت موجود به عنوان یک گزینه مطلوب به منظور ارتباطات در سیستم VOIP  استفاده نمود.

-     خرید خط E1 جهت خدمات رسانی اینترنتی به اساتید  و کارکنان خارج از دانشگاه.

-   خرید وراه اندازی فایروال  FortiGate 1000Aجهت امکان فیلترینگ ترافیک در تمام جهات به صورت Stateful ،کنترل دسترسی و پیشگیری از حملات به شبکه داخلی و DMZ ، امکان  NAT ، PAT و IP Publishing ، امکان استفاده از اشیاء و گروههای آدرس، سرویس و زمان در پیکربندیها ،امکان بستن IP/Port به تعداد نامحدود ، تشخیص / پیشگیری از نفوذ (IDS/IPS ) ، تشخیص و پیشگیری بیش از 1400 حمله رایج (نظیر حملات DOS ) ، بروز رسانی بانک حملات، پشتیبانی از IPSec VPN ، PPTP ، L2TP

-        نصب و راه اندازی شبکه بی سیم Wireless ، در راستای تسهیل ارتباط و پوشش و سرعت بیشتر دسترسی تکنولوژی جدیدی در حال شکل گیری است که به نام Wimax شناخته مشود.

-     خرید و نصب و راه اندازی کیوسکهای اطلاع رسانی دانشجویی .

-     خرید و نصب و راه اندازی نرم افزار تحت وب حضور و غیاب (کارت ساعت )

-   طراحی اتاق سرورServer Room  و  فضای اداری واحد فن آوری اطلاعات دانشگاه ماهشهر و بازسازی و نوسازی سایت اینترنت دانشجویان جهت بهره مندی حداکثری از فضای آموزشی و رفاهی دانشگاه جدید با جدیدترین استاندارد و تکنولوژی

بخش آموزش

1- اجرای دوره های متعدد آموزشی

- دوره های روزانه ، پاره وقت و تمام وقت در مقاطع کاردانی ،  کارشناسی و کارشناسی ارشد

- اجرای دوره برای سایر دستگاهها از طریق عقد قرارداد

- تشکیل دپارتمان های آموزشی

بخش فرهنگی هنری

1- برگزاری نماز جماعت سروقت به عنوان مرکز مبتکر و اخذ لوح تقدیر و جایزه از رئیس سازمان

2- برگزاری مراسم باشکوه شبی با قرآن در ماه مبارک رمضان

3- تفسیر سوره های یس و قصص در ماههای رمضان سال گذشته و سال جاری

4- تشکیل جلسات تفسیر قرآن

5- تشکیل کمیته های هفتگاه (مشاوره، ورزش، خبری، پژوهشی، قرائت قرآن، اعتلای روح معنوی دانشجویان، روابط عمومی و برنامه ریزی و سیاست گزاری )

6- برگزاری اردوهای زیارتی – علمی ، سیاحتی

7- برگزاری مسابقات ورزشی دانشجویان پسر سراسر کشور در تیرماه جاری به مدت یک هفته و به تعداد 600 نفر

8- برگزاری سخنرانی در زمینه های آموزشی و فرهنگی و هنری

بخش پژوهشی و تحقیقاتی

1- گرفتن پروژه ها ی تحقیقاتی با دستگاهها از طریق عقد قرارداد

2- برگزاری سمینارهای علمی

3- برگزاری مسابقات علمی

4- برگزاری مسابقات کتاب و کتابخوانی

5- پیشنهاد و ارائه طرح پژوهشی به دستگاههای زیربط

6- انتشار مجله ی علمی – تخصصی " شهید رجایی"

7- ارتباط با مراکز پژوهشی

8- شرکت در اردوهای پژوهشی دانشجوئی

9- ارسال مقالات پژوهشی به مراکز علمی

10- تهیه کتب مورد نیاز دانشجویان و استادان

11- تقدیر از استادانی که در سمینار های بین المللی مقاله ارائه داده اند .

بخش رفاهی دانشجویی

1- تامین خوابگاه، تامین وسایل ایاب و ذهاب، تامین غذا، فراهم کردن امکانات ورزشی، امکانات علمی شامل سایت رایانه و کتابخانه

2- برگزاری اردوهای زیارتی و سیاحتی داخل استان و خارج استان

3- معرفی دانشجویان به مراسم جشن ازدواج دانشجویی

4- فراهم کردن امکانات برای دانشجویان به منظور انجام مناسک حج تمتع و عمره

5- اجرای مسابقات ورزشی

6- اعزام دانشجویان به مسابقات ورزشی

 1-3-1- گرایش های آموزشی  :

دانشگاه آزاد واحد ماهشهر شامل 45 رشته و گرایش های متعدد می باشد که در مقاطع کاردانی ، کارشناسی و کارشناسی ارشد ارائه می گردد.

4-1- کاربرد کامپیوتر در مراکز آموزش دانشگاهی

در تمامی مراکز آموزشی - اداری به دلیل فاصله ی قسمت های اداری در بخش های مختلف از یکدیگر سرعت انجام امور اداری و همچنین رفع ایراد های نرم افزاری سیستم های کامپیوتری مستقر در هر بخش با کاهش چشمگیری مواجه است در یک نگاه کلی میتوان این کاهش سرعت را با افزایش نیروی کاری مرتبط افزایش داد اما این شیوه باز هم جوابگوی این تقاظا ها نیست و راهکار معقولانه ی آن استفاده از یک شبکه ی یکپارچه در این شرکت ها است که هم از طریق آن میتوان به کنترل سیستم های رایانه ای و سرویس دهی به آنها پرداخت و هم از طریق ایجاد یک اتوماسیون داخلی کارهای اداری را بدون استفاده از کاغذ انجام داد.

بر این اساس دانشگاه آزاد واحد ماهشهر نیز از این فن آوری بهره برده و ارتباط میان بخش های خود را از طریق شبکه بر قرار نموده. در ساختار شبکه ی قبلی این شرکت برای برقراری ارتباط میان سویچ های اصلی موجود در بخش های مختلف از خطوط فیبر نوری و با بهره گیری از مودم  وایرلس انجام می گرفت.

بخش کامپیوتر که وظیفه ی کنترل شبکه و تعمیرات آن را بر عهده دارد پس از بررسی هایی که در زمینه ی ارتقای شبکه ی خود انجام داد تصمیم به ایجاد تغییراتی اساسی در ساختار شبکه ی خود گرفت.

فصل دوم

ارزیابی بخش­های مرتبط با کاردانی کامپیوتر

2- ارزیابی بخش­های مرتبط با کاردانی کامپیوتر

2-1- جایگاه فناوری اطلاعات در ارائه  خدمات به مراکز آموزشی

عصر حاضر با ظهور الکترونیک و کامپیوتر که تمامی جهات زندگی بشر را تحت تاثیر خود قرار داد، سبب شد تا فرآیند اطلاعاتی گذشتگان همچون استفاده از چاپار و کبوتر و پیک به­ناچار از یادها برود و بشر متمدن امروزی بخصوص در کشورهای پیشرفته جهت بهنگام بودن و استفاده هر چه بیشتر از امکانات موجود عصر دیجیتال، به شبکه­های کامپیوتری در سطوح مختلف داخل سازمانی، درون شهری، کشوری و یا بین المللی روی آورده­اند.

یکی از مباحث مطرح طی سالیان اخیر، تأثیر پیشرفت‌های حاصل در فناوری‌های اطلا‌عات و ارتباطات بر بخش آموزشی و خدماتی است. با نگاهی دقیق بر مفهوم فن آوری اطلاعات و ارتباطات به راحتی میتوان دریافت که این اداره برای هماهنگی بین بخش های خود را برای یکپارچه شدن و تولید چنین محصولاتی را با استفاده از شبکه های کامپیوتری انجام می دهند .گروهی معتقدند که هم زمان با رشد و توسعه IT و کاربری‌های مرتبط با آن مانند شبکه های درون سازمانی(LAN) و اینترنت ، بخش شبکه جایگاه خود را به تدریج  ارتقا داده و به اهمیت آن افزوده شده است، که این مهم باعث افزایش سرعت در بین بخش های مختلف درون سازمانها از جمله دانشکده ها شده است.

پیشرفت‌های سالیان اخیر در زمینه ی شبکه به ویژه از بُعد افزایش رقابت برای کیفیت بهتر تجهیزات و آزادسازی بازارها و همچنین کاهش قیمت تجهیزات و مزایایی که شبکه ها ایجاد می کنند  موجب سوق‌ یافتن  اداراها و شرکت های مختلف به استفاده از این فناوری‌(شبکه) و توسعه شبکه‌های درون سازمانی شده که نتیجه چنین فرآیندی، ارتقای جایگاه  ITبه عنوان قلب جامعه‌ اطلا‌عاتی است.

در اینجا به معرفی تجهیزات فیزیکی که در این دانشکده برای ایجاد شبکه میان بخش های مختلف به کار برده شده می پردازیم.

در اینجا به معرفی تجهیزات فیزیکی که در این دانشکده برای ایجاد شبکه میان بخش های مختلف به کار برده شده می پردازیم.

2-2- کارت شبکه

به کارت شبکه ، کارت اینترفیس شبکه و یا NIC ( برگرفته از Network Interface Cards ) نیز گفته می شود . مهمترین وظیفه کارت شبکه ، اتصال فیزیکی یک کامپیوتر به شبکه است تا امکان مبادله اطلاعات برای وی فراهم گردد .

کارت شبکه می بایست با نوع محیط انتقال مطابقت و به نوعی با آن سازگار باشد . منظور از محیط انتقال ، نوع کابلی است که از آن در شبکه استفاده می گردد ( مثلا شبکه های بی سیم شرایط مختص به خود را دارند) .

با توجه به وجود استانداردهای متعدد ، تشخیص سازگاری کارت شبکه با محیط انتقال ، کار چندان مشکلی بنظر نمی آید . قبل از ایجاد شبکه و خرید تجهیزات سخت افزاری مورد نیاز( نظیر کارت شبکه و کابل ) ، می بایست در ابتدا مشخص گردد که قصد استفاده از کدام استاندارد شبکه را داریم .

اترنت ، Token ring و Arcnet نمونه هائی از استانداردهای مختلف شبکه می باشند . توجه داشته باشید که هر فناوری شبکه دارای نقاط قوت و ضعف مختص به خود می باشد و همواره می بایست گزینه ای انتخاب گردد که قادر یه تامین نیازهای یک سازمان با شرایط مطلوب تری باشد .

اکثر فناورهای شبکه که به آنها اشاره گردید ، منسوخ و در حال حاضر تقریبا" اترنت تنها گزینه برای ایجاد شبکه های کابلی در اکثر سازمان ها و شرکت ها (صرفنظر از ابعاد آنها ) می باشد . شکل زیر یک نمونه کارت شبکه را نشان می دهد .

در شبکه های اترنت پیشرفته ، از کابل های بهم تابیده موسوم به twisted pair با هشت رشته سیم استفاده می شود  که با یک نظم خاص سازماندهی می گردند که باعث کاهش اثر نویز در بستر شبکه می شود . از یک کانکتور RJ-45 در دو سر کابل استفاده می گردد . کانکتور RJ-45 نظیر کانکتورهای استفاده شده در خطوط تلفن است با این تفاوت که اندازه آن بزرگتر می باشد . در خطوط تلفن از کانکتورهای RJ-11 استفاده می شود . شکل زیر یک کابل اترنت به همراه یک کانکتور RJ-45 را نشان می دهد .

کابل اترنت به همراه یک کانکتور RJ-45

2-3- هاب و سوئیچ:

کامپیوتر های موجود در یک شبکه  از کارت شبکه به منظور ارسال و دریافت داده استفاده می نمایند. داده بر روی کابل های اترنت منتقل می گردد . معمولا" نمی توان صرفا" از یک کابل اترنت بین دو کامپیوتر استفاده نمود و نام آن را هم شبکه گذاشت .

همزمان با گسترش و عمومیت دستیابی سریع به اینترنت ، احتمالا" با واژه broadband بدفعات برخورد نموده اید . در شبکه های broadband ، ارسال و دریافت داده بر روی رشته سیم های مشابه انجام می شود . در شبکه های اترنت از  فناوری Baseband به منظور مبادله اطلاعات استفاده می گردد . در این نوع شبکه ها به منظور ارسال و دریافت داده از رشته سیم های جداگانه ای استفاده می گردد . این بدان معنی است که اگر کامپیوتری در حال ارسال داده از طریق رشته سیم هائی خاص از یک کابل اترنت باشد ، کامپیوتر دریافت کننده داده نیازمند رشته سیم هائی است که به پورت دریافت هدایت شده اند.

با استفاده از روش فوق می توان دو دستگاه کامپیوتر را به یکدیگر متصل نمود . در چنین مواردی می بایست از یک کابل کراس ( cross ) استفاده نمود . کابل کراس ، یک کابل شبکه است که رشته سیم های ارسال و دریافت آن بصورت معکوس بسته شده اند . بدین ترتیب ، می توان دو کامپیوتر را مستقیما" به یکدیگر متصل نمود .

به منظور مبادله موفقیت آمیز داده ، رشته سیم های دریافت و ارسال می بایست در نقاط خاصی معکوس گردند . این وظیفه بر عهده هاب و یا سوئیچ است . در ابتدای شکل گیری شبکه های کامپیوتری ، استفاده از هاب بسیار متداول بود ولی امروزه این وضعیت وجود ندارد و سوئیچ جایگزین آن شده است . به منظور تشریح عملکرد سوئیچ ، بد نیست که در ابتدا با نحوه عملکرد هاب آشنا شویم .

با این که هاب در شکل و اندازه های متعددی تولید و ارائه شده است ولی آنها چیزی بیشتر از یک جعبه به همراه تعداد محدودی پورت RJ-45 نمی باشند .هر کامپیوتر موجود در شبکه از طریق یک کابل اترنت به هاب متصل می شود . شکل زیر یک نمونه هاب را نشان می دهد .

یک نمونه هاب

2-3-1- وظیفه ی هاب در شبکه

هاب دارای دو وظیفه عمده در شبکه است :

·     ارائه یک نقطه مرکزی برای اتصال تمامی کامپیوترهای موجود در شبکه . هر کامپیوتر موجود در شبکه به هاب متصل می گردد . در صورت نیاز می توان چندین هاب را به یکدیگر متصل تا بتوان کامپیوترهای بیشتری را به شبکه متصل نمود .

·     سازماندهی پورت های ارسال و دریافت داده . در صورتی که یک کامپیوتر اقدام به ارسال داده نماید ، داده بر روی رشته سیم های دریافت کننده ارسال گردد .

همانگونه که اشاره گردید ، در مواردی که کامپیوترهای موجود در یک شبکه از طریق هاب به یکدیگر متصل می گردند ، هر بسته اطلاعاتی برای هر یک از کامپیوترهای موجود در شبکه ارسال خواهد شد . یکی از نکات قابل تامل در این سناریو ، ارسال فرازمانی داده توسط هر کامپیوتر است ( در هر زمان دلخواه امکان ارسال داده وجود خواهد داشت ) . این وضعیت مشابه طرح سوال همزمان از طرف دو دانشجو در یک کلاس درس است که قصد استفاده از یک منبع مشترک ( معلم ) را دارند . وضعیتی اینچنین بدفعات در شبکه اتفاق می افتد .

زمانی که یک کامپیوتر قصد ارسال داده را داشته باشد ، در ابتدا بررسی می نماید که سایر کامپیوترها چنین قصدی را نداشته باشند و در صورت آزاد بودن محیط انتقال ، اقدام به ارسال داده مورد نظر می نماید . در صورتی که کامپیوتری دیگر سعی در مبادله اطلاعات و در زمان مشابه را داشته باشد ، بسته های اطلاعاتی حاوی داده در طول شبکه با یکدیگر برخورد و از بین خواهند رفت . به همین علت است که به این نوع شبکه ها یک collision domain نیز گفته می شود . در صورت بروز تصادم ، دو کامپیوتر مجبور خواهند بود که پس از یک مدت زمان کاملا" تصادفی ، مجددا" تلاش نمایند تا داده خراب شده را ارسال نمایند .

به موازات افزایش کامپیوترهای موجود در یک collision domain ، احتمال بروز تصادم نیز افزایش خواهد یافت . وضعیت فوق کارآئی شبکه را به شدت کاهش خواهد داد . به همین علت است که سوئیچ در شبکه مطرح و جایگزین هاب گردید .

شکل زیر یک نمونه سوئیچ را نشان می دهد.

یک نمونه سوئیچ

عملکرد سوئیچ ، همانند هاب است و تمامی کارهای مشابه یک هاب را انجام می دهد با این تفاوت که زمانی که یک کامپیوتر نیازمند مبادله داده با کامپیوتر دیگر باشد ، سوئیچ از مجموعه ای مدارات منطقی داخلی به منظور ایحاد یک مسیر منطقی و اختصاصی بین دو کامپیوتر استفاده می نماید . این بدان معنی است  که دو کامپیوتر بدون نگرانی در خصوص بروز یک تصادم می توانند با یکدیگر داده مبادله نمایند .

استفاده از سوئیچ بطرز کاملا" محسوسی افرایش کارآئی شبکه را به دنبال خواهد شد و باعث حذف تصادم در یک شبکه می گردد . ویژگی فوق تنها مزیت سوئیچ محسوب نمی گردد و علاوه بر آن می تواند مسیرهای مبادله داده موازی را ایجاد نمایند . به عنوان نمونه زمانی که کامپیوتر A با کامپیوتر B ارتباط برقرار می نماید ، دلیلی ندارد که کامپیوتر C نتواند با کامپیوتر D داده مبادله نماید . در یک collision domain این نوع مبادله داده موازی امکان پذیر نمی باشد .

حال به بررسی سایر عناصر سخت افزاری موجود در این شرکت می پردازیم.

2-4- کابل ها :

در شبکه های محلی خطی (BUS ) دو نوع کابل هم محور استفاده می شود :

RG-8 یا ضخیم( Thick Ethernet)

RG-58 یا نازک(Thin Eternet)

کابل هم محور نوع ضخیم دارای ضخامت ۰.۴۰۵ اینچ است ودارای انعطاف کمتری است و در شبکه های خطی از Transceiver برای گرفتن انشعاب از این کابل ها استفاده می شود. در این حالت کامپیوتر ها از طریق کابل های AUI مجزایی که به کارت شبکه آنها متصل است به شبکه وصل می شوند. به Thick  Ethernetگاهی Base5 10 نیز می گویند که به معنی این است که دارای سرعت ۱۰Mbps ،انتقال تک باند و حداکثر طول ۵۰۰ متر در هر  Segment می باشد.

کابل هم محور نوع نازک دارای ضخامت ۰.۱۹۵ اینچ است ودارای انعطاف بیشتری است و در شبکه های محلی خطی از اتصال دهنده های نوع BNC که به شکل T می باشند، برای اتصال مستقیم این کابل ها به کارت شبکه استفاده می شود. به Thin Ethernet گاهی Base210 نیز می گویند که به معنی این است که دارای سرعت Mbps 10، انتقال تک باند و حد اکثر طول 200 متر در هر Segment  می باشد.

از این نوع کابل ها برای اتصال سیستم های موجود در اتاق های کنترل که وضیفه ی کنترل تجهیزات ابزار دقیق را بر عهده دارند استفاده می شود.

: BNC2-4-1- نمونه هایی از کابل ها و کانکتور های

2-4-2- اتصالات کابل های هم محور :

از کابل های هم محور در شبکه های خطی استفاده می شوند . برخی از اتصال دهنده ها و نحوه کابل کشی این نوع از کابل ها در شکل های زیر مشاهده می شوند.

گرچه امروزه کابل های هم محور کاربردهای زیادی مانند تلویزیون های کابلی دارند ولی به دلیل پذیرش تحمل خطای کم محدودیت اندازه و انعطاف پذیری پایین  استفاده آنها در شبکه های محلی رایج نمی باشد.

دلیل استفاده ی این شبکه برای اتاق های کنترل کم بودن فاصله ی سیستم های موجود در اتاق کنترل و سازگاری سیستم ها و نرم افزار های کنترلی موجود در این بخش با این نوع از شبکه است.

به دلیل محدودیت طول کابل های کواکسیال درشبکه های خطی سیگنال ها ضعیف می شوند که در این مورد از دستگاهی به نام تکرار کننده برای تقویت سیگنال های تضعیف شده استفاده می نمایند.

2-4-3- اتصال کامپیوتر ها با کابل نازک و ضخیم:

2-4-3-1- اتصال با کابل نازک :

BNC-T type connectors

RG58-AU 50-ohm cable, 0.2"

2-4-3-2- اتصال با کابل ضخیم :

2-4-4- تست اتصالات BNC:

بهترین وسیله برای تست کابل ها و کانکتور های بسته شده استفاده از دستگاهی به نام اهمتر است. که به صورت موازی به کابل یا کانکتور ها متصل می شود و نمایش عدد 0.25 نشان دهنده ی سالم بودن آن کابل کشی است. در صورتی که عددی بیشتر ازآن را نمایش دهد ایرادی در کانکتور ها و یا خود کابل می باشد.

2-4-5- تکرار کننده (Repeater):

تکرار کننده ، وسیله ای است که برای خنثی کردن پدیده تضعیف در کابل ها از آن استفاده می شود .در جاهایی که فاصله بین کامپیوترهای شبکه بیشتراز طول مفیدکابل (بدون تضعیف سیگنال آن ) است از تکرار کننده استفاده می نمایند. تکرار کننده سیگنال تضعیف شده را تقویت کرده و مجددا آن را به شبکه ارسال کرده و مجددا آن را به شبکه ارسال میکند.

2-4-5-1- نمونه هایی از تکرار کنندها:

2-5- کابل زوج بهم تابیده : (Twisted  pairs )

امروزه استفاده از این کابل ها در توپولوژی ستاره ای بسیار رایج است. استفاده از این کابل ها دارای دو مزیت اصلی می باشد:

به دلیل وجود چند رشته سیم در داخل آنها نسبت به کابل های هم محور انعطاف پذیر ترند.

به دلیل استفاده آنها در کابل کشی تلفن، نصب آنها رایج تر و ساده است.

دو نوع کابل زوج بهم تابیده رایج هستند:

زوج بهم تابیده بدون پوشش( UTP ) -  Unshielded Twisted Pair

زوج بهم تابیده با پوشش shielded  twisted pair- ( stp )

shield : پوشش مسی (اتصال زمین)

2-5-1- کابل UTP :

کابل های UTP دارای 8 رشته سیم هستند که به صورت دو به دو به هم تابیده شده اند و مجموعا 4 جفت رشته سیم به هم پیچیده شده را تشکیل می دهند و تمام چهار جفت داخل یک پوشش عایق قرار می گیرند. پیچیدن دو به دوی رشته سیم ها دو مزیت دارد:

سیگنال های مختلف در حال عبور از زوج های مختلف با یکدیگر تداخل نمی کنند. (اثر نویز کمتر است.)

مقاومت خارجی زوج سیم ها ودر نتیجه کابل در مقابل کشش بیشتر می شود.

کابل های UTP توسط انجمن صنایع الکترونیک ELECTRONICS INDUSTRY ASSOCIATIONو انجمن صنایع مخابرات TELECOMMUNICATION INDUSTRY ASSOCIATION که در واشنگتن دی سی مستقر هستند ،در گروه های مختلف به شرح جدول زیر دسته بندی شده است که به هر گروه اصطلاحا CATEGORY گفته میشود و اغلب در شبکه های LAN اترنت بکار می روند.

2-5-2- جدول گروه بندی کابل های UTP

نکته:

گر چه طبقه بندی کابل توسط EAI و TIA بر اساس نوع و قابلیت های کابل انجام شده است ولی سایر قطعات و اجزای شبکه نیز باید با این درجه بندی سازگار باشند. مثلا برای ساختن یک شبکه با کابل cat5 باید همه اتصالات شبکه مانند جک ، پریز،پچ پانل و ... با آن سازگار باشد.

کابل UTP و اتصالRJ-45 :

2-5-3- اتصالات کابل UTP:

امروزه در اکثر شبکه های محلی ،بویژه شبکه های ستارهای از کابل UTP و اتصالاتRJ-45 استفاده می شود. هر دو طرف کابل هایUTP از اتصالات (Registered Jack) RJ-45 استفاده می شود که مشابه اتصالات RJ-11 که در اتصالات تلفن ها استفاده می شوند ،می باشند با این تفاوت که به جای 4 یا 6 پایه دارای8 پایه می باشند. ترتیب پایه های این اتصالات در استاندارد TIA/EIA به شکل زیر تعریف شده اند ولازم است که در بستن کابل ها به اتصالات مختلف RJ-45 به رنگ و جای آنها توجه شود.

2-5-4- کد رنگ RJ-45 :

2-5-5- کد رنگ RJ-11:

در شبکه های LANاز دو جفت از سیم های یک کابل استفاده می شود که یک جفت از سیم ها برای ارسال و جفت دیگر برای دریافت اطلاعات به کار می رود .اگر بخواهیم دو کامپیوتر را به طور مستقیم با کابل UTP بهم متصل نماییم تا یک شبکه ساده از دو کامپیوتر  داشته باشیم باید سیم های جک های دو طرف کابل  طوری قرار گرفته باشند که جفت پایه های طرف ارسال کننده ،به پایه های دریافت طرف دریافت کننده متصل شود به چنین کابلی کابل متقاطع (Crossover) می گویند.

2-5-6- اشکال انواع کابل ها :

2-6- سخت افزار شبکه:

در شبکه های LAN معمولی اغلب کابل های UTPبه صورت مستقیم سیم کشی می شوند ، به عبارتی هر یک از پایه های یک اتصال دهنده، به پایه متناظر آن در اتصال دهنده دیگر متصل می شود به این روش ،روش سیم کشی مستقیم ( Straight through ) می گویند. زیرا در شبکه های LAN اغلب برای اتصال کامپیوتر ها به یکدیگر از دستگاهی به نام HUBیا Switch استفاده می شود که عمل جابه جایی زوج گیرنده و فرستنده را انجام می دهد.

اگر از کابل معمولی برای اتصال دو هاب استفاده کنیم باید دقت نماییم که هاب ها را توسط پورت UP LINK   آنها به هم متصل نماییم. برای اتصال دو هاب از طریق پورت های معمولی از کابل Crossover استفاده می کنیم .

2-6-1-HUB :

HUB ( تمر کز دهنده )، وسیله ای است که برای متصل کردن چند کامپیوتر در شبکه های ستاره ای و حلقه ای استفاده می شود. هاب ها به دو گروه کلی تقسیم می شوند.:

فعال ( Active)

غیر فعال ( Passive)

2-6-1-1- هاب های فعال :

هاب های فعال شبیه ریپیتر, سیگنال دریافتی از شبکه را تقویت می کند و سپس آن را به تمام پورتهای خود میفرستد. این هاب ها دارای آدابتور جهت اتصال به برق می باشند.

2-6-1-2- هاب های غیر فعال :

هاب های غیر فعال سیگنال ها را تقویت نمی کنندو صرفا مانند یک جعبه تقسیم سیگنال دریافتی را به تمام پورتهایش می فرستد. امروزه این هاب ها رایج نیستند.

هاب ها برای اتصال کامپیوتر های شبکه دارای پورت های مادگی RJ-45 هستند. هاب های موجود در بازار با توجه به نیاز دارای 4،8،16،32،48 پورت می باشند. هاب های مورد استفاده در شبکه های حلقه ای MAU نامیده می شوند. این نوع هاب ها از نوع غیر فعال می باشند و داده های دریافت شده را همزمان به تمام پورتهایش نمی فرستد بلکه آنها را به ترتیب به یک پورت ارسال کرده و پس از دریافت مجدد از همان پورت ، داده ها را به پورت بعدی میفرستد و این عمل را تکرار می نماید. تا حلقه منطقی ایجاد شود. هاب های ارزان قیمت معمولی قابلیت خواندن داده ها و تفسیر آنها را ندارند .امروزه هاب های هوشمندی ساخته شده اند که می توانند داده ها را پردازش نمایند و آنها را در خود بافر کنند و با توجه به نیاز هر داده را فقط به پورت مشخصی بفرستد که لازم است . برخی دیگر از هاب ها ی هوشمند دارای سرویس های بیشتری مانند امکان مدیریت پورتها می باشند . به این گونه  از هاب ها switch  نیز گفته می شود.

نصب و راه اندازی هاب ها بسیار ساده است . برای این کار کافی است کابل کامپیوتر های موجود در شبکه را به هاب وصل کرده و آن را به برق متصل نماییم. در این صورت هاب شروع به تبادل بسته های اطلاعاتی موجود در شبکه میکند و چراغ پورتهای مربوطه روشن و خاموش میشود.گاهی اوقات تعداد کامپیوترهای موجود در شبکه بیشتر از تعداد پورت های هاب است در این موارد از دو هاب استفاده می کنیم . در این صورت پورت های آپ لینک  هر دو هاب را با کابل معمولی (سیم بندی مستقیم ) به یکدیگر متصل می کنیم و برای اتصال کامپیوتر ها نیز به هاب از سیم بندی مستقیم استفاده می کنیم  زیرا عملیات تغییر سیم های فرستنده - گیرنده را بین دو کامپیوتر خود هاب انجام می دهد .

2-6-2- سایر تجهیزات شبکه:

2-6-2-1- آچار پرس کابل شبکه وکابل تلفن:

آچار پرس های شبکه و تلفن نوعا دارای 2 یا 3 ورودی هستند . ورودی اول مخصوص کانکتورهایR j-45 است و ورودی دوم مخصوص کانکتورهایR j-12 و Rj-11 می باشد . برخی از انواع آن دارای ورودی سومی برای کانکتورهای کوچکتر مخصوص گوشی تلفن هستند . متناسب با قیمت کیفیت متفاوتی دارند و این کیفیت خصوصا هنگام نصب تعداد زیاد کانکتور مشهود است . برخی انواع آن دارای قفل اتومات جهت بستن آچار می باشند .

2-6-2-2- آچار پرس کانکتور BNC:

آچار پرس های کانکتور های BNC نوعا دارای 4 یا 5 سوراخ هستند و با کیفیت های متفاوتی در بازار یافت می شوند . این نوع آچار دارای قفل اتومات است . بعلت منسوخ شدن شبکه های مبتنی بر باس مصرف بسیارکمی دارند .

2-6-2-3- کابل لخت کن شبکه :

استریپر( کابل لخت کن) روکش یا همان ژاکت کابل را بدون زخمی کردن سیمهای درون کابل براحتی جدا می نماید و یک ابزار بسیار لازم هنگام نصب شبکه است . دارای سیم چین و پیچ تنظیم جهت تنظیم متناسب با ضخامت کابل می باشند .

2-6-2-4- کیف ابزار شبکه:

کیف ابزار های شبکه شامل تعدادی از ابزارهای نصب شبکه درون یک مجموعه هستند ابزارهایی که عموما در این نوع کیف ها وجود دارد : آچار پرس شبکه ، کابل لخت کن ، آچار پانچ و تستر شبکه می باشند . و متناسب با قیمت ، کیفیت و تعداد ابزارهای درون کیف نیز تفاوت می کند .

2-6-2-5- تستر های شبکه:

این نوع تسترها فقط برای تست برقراری ارتباط در لینک های شبکه محلی استفاده می شوند. برخی انواع آن علاوه برتست اتصالات Rj-45 شبکه های باس اتصالات BNC ، تلفن ، USB و PS/2 را نیز چک می کنند . به تناسب کیفیت عملکرد قیمت هایی متفاوت دارند . این تسترها به دو قسمت عمده تسترها و ریموت تستر تقسیم می شوند که ریموت در انتهای کابل و تستر در ابتدای آن وصل شده و عمل تست را انجام میدهند . نوعا با باطری 9 ولتی کتابی تغدیه می نمایند . برخی از آنها بر روی ریموت نیز نشانگر تست دارند . نشانگرهای این نوع تسترها بصورت چراغ های نورانی کوچک LED با صفحات LCD تک رنگ کوچک می باشد . هنگام تست با تسترها باید مطمئن شد که دو سر لینک به تستر متصل باشد و به کارت شبکه یا سوئیچ در حال کار وصل نباشد در غیر اینصورت ممکن است به تستر صدمه وارد شود .یک تستر که مدت زمان زیادی از ارائه آن در بازار نمی گذرد می تواند طول کابل تحت تست را نیز بر روی نشانگر LCD خود نمایش دهد . البته نسبت به سایر تسترها قیمت بالاتری دارد . مدلهایی از تسترهایی که در شکل می بینید می توانند نقشه کابل را نیز چک نمایند و نوع معمولی با کراس بودکابل را نیز اعلام کنند .

2-6-2-6- تستر های حرفه ای:

آنالیزرهای حرفه ای شبکه که معروفترین آنها ساخت Fluke آمریکا هستند می توانند تمام مشخصات کابل شبکه را تست کنند و برای هر لینک مقایسه آن با موارد استاندارد و امکان ارائه گزارش کامل این تستها بر روی پرینتر را دارند . قیمت این تسترها در حدود 8000 دلار است و برای تست های پچ کورد مسی و لینک های فیبر نوری نیز ماژولهای خاصی با قیمت بالا به آن افزوده می گردد . کارفرمایان شبکه های مهم و بزرگ معمولا در پایان کار بر اساس تستهای این آنالیزرها بستر شبکه را از پیمانکار تحویل می گیرند . بدیهی است پیمانکار نیز هزینه تست با چنین تسترهایی را بطور جداگانه اعلام و دریافت می نماید.