مقدمه
از زمان بشر اولیه تا کنون انسان همواره سعی داشته تا با ابداع و بکار گرفتن آلات مکانیکی عوارض سطح زمین را به طریقی تغییر دهد تا نیاز های او را رفع نماید.
وسایل ابتدایی که توسط بشر اولیه در ساختن کلیه ها و سر پناه ها مورد استفاده قرار می گرفت با گذشت زمان به ماشین آلات پیچیده و عظیمی تبدیل شده است که در شاهراهها و راهها و آسمان خراشها بکار می رود و قسمت بزرگی از آن در عملیات راهسازی و راهداری مورد استفاده قرار می گیرد. بدون تردید ماشین آلاتی که در آینده مورد استفاده قرار خواهند گرفت از حیس ظرفیت و قدرت کاربردی با ماشین آلات امروزی قابل مقایسه نخواهند بود.
امروزه ماشین آلات جزء کالاهای سرمایه ای بزرگی منظور می گردد. و از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لذا در صنعت ماشین آلات با دارا بودن یک سیستم عمومی سرویس و نگهداری و پیشگیری و با یک برنامه مدرن نه فقط برای حفظ قدرت کارایی و دقت در عملکرد آن ها بلکه به منظور کاهش هزینه های مختلف ماشین آلات از جمله هزینه ی تعمیرات و افزایش عمر مفید واقع می گردد. که اساس این سیستم علاوه بر نگهداری روزانه ارائه برنامه بازرسی منظم و انجام سرویس های برنامه ریزی شده که در فواصل زمانی معین برای هر دستگاه و یا مکانیز می باشد.
البته طول فواصل زمانی طرح ریزی شده بستگی به مشخصات ویژه این قبیل دستگاه ها و شرایط عملکرد کاری آنها دارد. که هدف از وجود این سیستم عبارتند از :
الف: نگهداری دستگاه در وضعیتی که کارایی معمولی آن را تضمین نماید.
ب: جلوگیری از کار افتادگی اتفاقی ماشین آلات
به منظور کاهش فرسودگی و افزایش طول عمر ماشین آلات توجه کارکنان هر موسسه ای به سرویس ها ی دوره ای و روزانه ای را طلب می نماید. تجربه نشان می دهد که قصور در رعایت استانداردهای عملی به خصوص در امور سرویس های منظم سبب افزایش فرسودگی و نیز از کار افتادن قطعات ویژه و ایجاد حوادث می گردد. بنا بر این نگهداری مرتب و رفع معایت از طریق تعمیرات به موقع از ایجاد این گونه حوادث جلوگیری می نماید اقدامات پیشگیری نوبه ای که در برنامه سرویس و نگهداری گنجانده می شوند شامل موضوعات:
الف: تمیز نگهداشتن دستگاه و قطعاتی که به هنگام کار در گرد و غبار در معرض فرسودگی شدید قرار دارند.
ب: تعویض روغن ها و صافی های مربوطه در فواصل زمانی معین
ج: کنترل بر وسایل اندازه گیری دقیق و حساس دستگاه
د: بازرسی از تجهیزات دستگاه به منظور انجام تعمیرات جزئی و یا اساسی
ه : انجام تعمیرات با برنامه
بمنظور روشن شدن اهمیت بیشتر سرویس و نگهداری اطلاعات و آمار زیر فقط جهت آگاهی ارائه می گردد.
یک اتومبیل ساده را بیش از سیزده هزار قطعه تشکیل می دهد که حدود 1500 جزء آن با یکدیگر سنکرون هستند تا حرکت را ایجاد نمایند.
در بعضی از این قطعات تلرانس در حدود 001/ میلیمتر می باشد حدود 60 نوع مواد اولیه در ساختن خود رو بکار گرفته شده از جمله نیکل ، فولاد ، چوب ، نایلون ...
عمر مفید متوسط یک ماشین را می توان حدود هشت سال در نظر گرفت که البته با سرویس و نگهداری می توان عمر آن را افزایش داد.
در موتور خودرو درجه حرارت تا حدود 700 درجه سانتیگراد می رسد که این گرما حدود 4/1 به حرکت تبدیل می شود.
در یک موتور بیش از 120 قطعه متحرک وجود دارد که باید روغنکاری گردد تا با سهولت کاری خوب و راندمان بالا کار کند.
بنابراین با توجه به اطلاعات و آمار فوق به روشنی مشخص می گردد که اگر ما بخواهیم دستگاهی آماده و با کار آبی بالا داشته باشیم باید برنامه ای دقیق و حساب شده برای سرویس و نگهداری داشته باشیم.
ما در این جزوه سعی داریم تا با نشان دادن اهمیت سرویس و نگهداری و نیز تاثیر آن بر روی قطعات مختلف و ارائه برنامه ای عمومی جهت رویس و نگهداری گامی در جهت سرویس و نگهداری دستگاه ها برداشته شود.
انشاء الله
فصل اول :
آشنایی با مکان کارآموزی
تاریخچه
واحد ماشین آلات
تاریخچه
اداره راه و ترابری شهرستان ایذه رسماً در سال 1351 تحت عنوان راهدارخانه ایذه کار خود را با سه یا چهار نیرو آغاز نمود، که قبل از آن امور راهداری توسط شرکت پل تبریز که حدود دو سال از سال 49 تا سال 51 در شهر ایذه مستقر بوده و به فعالیت خود ادامه داد، انجام می گرفت که راهدارخانه ایذه تحت حمایت راهداری شهر اهواز که از راهدارهای مهم جنوب کشور بود و زیر نظر وزارت طرق شواره (وزارت راه و ترابری) به فعالیت می پرداخت، قرار گرفته بود.
حوزه ی استحفاظی راه و ترابری شهرستان ایذه از سمت ایذه به استان چهار محال بختیاری تا اولین تونل نزدیک سد کارون 4 (لپر شیران) از طرف ایذه مسجدسلیمان دهستان مرغاب (روستای کمبو بردزرد) و از سمت ایذه به شهرستان باغملک، بارانگرد (روستای شهید زندی فر) می باشد.
در سال 85 نیروی انسانی اداره حدود 75 نفر می باشند که بصورت رسمی، قراردادی و روزمزد مشغول بکارند که بیشتر این افراد در بخش ماشین آلات مشغولند.
واحد ماشین آلات
واحد ماشین آلات که بخش عمده کارهای اجرایی شامل کل عملیات راهداری و نگهداری را پشتیبانی را تامین می کند و بطور کلی به چند شعبه منجمله شعبه مکانیکی، برق و باطری، آهنگری، سرویس کاری، انبار فنی، پنچرگیری و سوخت رسانی تقسیم می شود که هر کدام از اینها به تناسب نوع شغل فعالیت می نمایند.
لیست ماشین آلات فعال اداره راه و ترابری ایذه به شرح ذیل می باشند.
1 دو دستگاه بولدوزر کوماتسو D155
2 بولدوزر کوماتسو D85
3 بولدوزر کاترپیلار
4 گریدر کاترپیلار
5 گریدر میتسوبیشی
6 دو دستگاه لودر W90
7 لودر W95
8 دو دستگاه غلطک هپکو
9 بنز آبپاش مایلر ده چرخ
10 چهار دستگاه بنز کمپرسی ده چرخ
11 بنز کمپرسی ده تن
12 بنز کمپرسی تک 19 21
13 بنز کمپرسی تانکر سوخت 911
14 مینی بوس بنز 17 نفره
15 دو دستگاه تویوتا لندکروز
16 تویوتا لندکروز وانت
17 تویوتا دو کابین
18 میتسوبیشی دو کابین
19 پیکاپ دو کابین
20 بیل مکانیکی
لازم به ذکر است واحدهای استیجاری اداره راه به شرح ذیل می باشند :
1 دو دستگاه پراید
2 یک دستگاه پژو 405
3 یک دستگاه پژو 206
4 یک دستگاه پیکان
فصل دوم
بخش اول _سرویس و نگهداری
سرویس و نگهداری یعنی:
1-باز دید های به موقع
2- کنترل با دقت
3- سرویس و آچار کشی
4- تعویض کلیه روغن ها طبق استاندارد کارخانه سازنده در موقعیت های مختلف جغرافیایی
5- ستفاده مناسب از امکانات موجود در مناطق گوناگون
6- طریقه رانندگی صحیح نسبت به جاده
7- رفع به موقع معایبی که در بازدید های روزانه ، هفتگی و ... مشاهده می شود.
یکی از مهمترین قسمت در واحد ماشین آلات شرکت جهاد توسعه ، بخش سرویس کار ها می باشد که دارای یک اکیپ سیار برای تعویض فیلتر های هوا و گریس کاری می باشد و یک اکیپ ثابت برای تعویض روغن و فیلتر های روغن در خود واحد می باشد. با توجه به اهمیت و شناخت درست مسئولین شرکت، سیاست اجرایی برنامه سرویس های پیش گیرانه واحد نیز بیشتر به این سمت متمایل شده است.
فرم های زیر رو و پشت ِیک نمونه کارت سرویس و نگهداری میباشد . برای هر ماشین یک نمونه از این کارت ها وجود دارد که با توجه به تاریخ و کیلومتر یا ساعت کار، سرویس کاری را انجام می شود و موارد انجام شده در این کارت ثبت می شوند.
فرم بازدید فنی ماشین آلات سنگین شهرستان
تعدادی از دستگاها ی شرکت جهاد توسعه به همراه ظرفیت های روغن خوری آنها
در برنامه سرویس و نگه داری و تعمیرات پیشگیرانه ، برای هر وسیله تعمیرات و بازدِید های دوره ای تعرِیف می شود ، برای مثال یک دوره کامل از آنها را در زیر آورده ایم
نام دستگاه
توضیحات
بلدوزر طرح قدیم D-155
موتور 60 لینر ،با فیلتر75 لیتر گیربکس 130 لیتر روغن 30
دنده خورشیدی 60 لیتر واسکازین 140 هیدرولیک 200 لیتر روغن 68 یا پارس قطره
روغن های زنجیر چرخ هرکدام 2 لیتر واسکازین 140
بلدوزر طرح جدید D-155
موتور 37 لینر ،با فیلتر40 لیتر گیربکس 130 لیتر روغن 30
دنده خورشیدی هر کدام 60 لیتر روغن 30 هیدرولیک 200 لیتر روغن 68 یا پارس قطره
روغن های زنجیر چرخ هرکدام 2 لیتر واسکازین 140
بیل P220
موتور 24 لیتر با فیلتر 25 لیتر
هیدرولیک 140 لیتر روغن هِدرو لیک 68
گردان 24 لیتر گریس نسوز
پمپ گردان 3 لیتر روغن نمره 30
پمپ هِدرولیک 5/1 واسکاژین 140
در 50 ساعت اولیه کار های زیر باید انجام گیرد
سرویس های 250 ساعته
سرویس های 500 ساعته به قرار زیر است
سرویس های 1000 ساعته
سرویس هایی که برای 2000 ساعت احتیاج است
سرویس 4000 ساعت
سروِیس کاری هایی که در صورت لوزوم باِید انجام شود
این فرم لیستی از قطعات فرسایشی است که ساعت سرویس و تعویض آنها بیان شده است
بخش دوم
باطری و مباحث مربوطه
نگه داری باطری : لازمه ی اینکه باطری ها بدون عیب و اشکال کار کنند این است که همیشه آنها را باید تمیز نگه داشت.
قطب ها و سر کابلها را باید بطور منظم تمیز کرده و با لایه ضعیفی ا ز گریس مقاوم در مقابل اسیدپوشاند.
سطح آب اسید در خانه های باطری باید10 الی 15 میلی متر بالاتر از صفحات باطریی باشد ، در صورتی که در اثر تبخیر سطح آب پایین رفت آنرا با آب مقطر به سطح نرمال برسانید . مقدار اسید باطری را بطور منظم با هیدرو متر اندازه گِیری کنِید – وزن مخصوص اسید باطری ...... 280/1 باشد و اگر کمتر از این مقدار شد به منزله اینست که باطری تنظیم شود و باید آنرا شارژ کرد.
قبل از شروع تعمیراتروی سیستم الکتریکی یا جوشکاری باطری را از مدار خارج کنید (کابلها باز شوند) .
هیچگاه در حین کار کردن آلترناتور ، سیستم آفتامات را باز نکنید.
طریقه شارژ باطری ها
قطب های باطری
دستگاه شارژ
سیم مثبت
سیم منفی
اشکالاتی که ممکن است در قسمت برق ماشین به وجود آید توسط چراغ های هشدار (درصورت مجهز بودن) به قرار زیر اعلان میگردد
رانندگان باید به موارد عمومی زیر توجه داشته باشند
موتوردرحداکثر
َََ
بخش سوم
روغن و گریس
خواص روغن
< >کاهش سایشماندن لایه روغن در بین سطوح اصطکاکمقاومت در برابر حرارت و اکسیده شدنثابت ماندن غلظت در تغیرات حرارتجلوگیری از لجن شدنشستشو دهمده و روان باشددوده زداییمقاومت در برابر سوختنبی تفاوت در مقابل اسید هاضد زنگ باشدواشر ها را خراب نکند سرد کننده خوبی باشد ویسکوزیته مناسب داشته باشد( جلوگیری از نشت )دیر مصرف شود قابل مخلوط شدن باشدقابل نگهداری باشدکف نکند کاهش اصطکاک
موارد زیر حاصل مقایسه های علمی و تجربه می باشد که تقریبا حالت عمومیت دارد
نام قسمت
نوع روغن
مارک پیشنهاد شده
روغن موتور تمام ماشین های سبک و سنگین
15w40
بهران توربو دیزل
روغن هیدرولیک کلیه دستگاها
68-10
پارس بابک، پارس قطره ، بهران هیدرولیک 68
گیربکس ماشین های سبک
گیربکس ماشین های سنگین
واسکازین 90
واسکازین 140
.......................................
........................................
گیربگسf
روغن 30
بهران آذرخش 30( بخاطر داشتن اویل پمپ)
روغن ها و گریس هایی که معمولا در قسمت سرویس و نگهداری شرکت جهاد سفارش داده می شود
نام روغن یا گریس
توضیحات مربوطه
گریس پارس شاسی
گرید 3 – ساخت ایران – استاندارد ملی 142
روغن موتور
شرکت نفت سپاهان –اسپیدی دیزلی 40SAE این روغن به دلیل کیفیت نامطلوب از لیست خرید حذف گردید
بهران توربو دیزل
شرکت نفت بهران (سهامی عام) –BOC.B16
AB.CD . A
روغن هیدرولیک
پارس بابک 68 استاندارد ملی 1345 ISO.VG.68
بهران آذرخش
ویژه 30 BOC.B4 و AB.A.CA
BOC.B5 و AB.CD.UE
روغن هیدرولیک کاوه
محصول شرکت سامان شیمی قابل استفاده در محور های هیدرولیک و بخش انتقال قدرت ماشین آلات صنعتی لستاندارد DIN 51524
شرکت نفت بهران-بهران سمند
BOG.BI و AE .U.MD
روغن دنده-پارس مدوس ای پی 140
استاندارد ملی 2873 MIL-L 2105 GEAR-OIL
چند نمونه فرم در زیر آورده شده که نشان دهنده نوع روغن و گریس های مورد استفاده در ماشین آلات می باشند
چند نمونه فرم در زير آورده شده که نشان دهنده نوع روغن و گريس هاي مورد استفاده در ماشين آلات مي باشند
بخش چهارم
سيستم خنک كننده ـ رادياتور
در قسمت ماشين آلات شرکت جهاد توسعه در واحد تعميرات قسمتي را به تعمير و بازسازي رادياتور ها اختصاص داده شده است . در اين بخش رادياتور ها پس از باز شدن از سر دستگاه ، به اين واحد منتقل شده و مورد بازبيني و تعمير قرار مي گيرد. رادياتور هاي آبي : پس از آماده شدن شعله ، با حرارت دادن و ذوب کردن لحيم محل هاي اتصال درپوش و بدنه ، در پوش را برداشته و حفره ( لول ) ها را به وسيله نوار فلزي( سيخ) تميز کرده سپس درون آن را آب پر فشار گرفته تا شوره ها و مواد زائد از لوله خروجي پايين کاملا خارج شود.در ضمن لول هاي که به هر علت نشتي داشته باشند ، اگر در دسترس بوده جوش وگرنه آن را از بالا مسدود مي کنند.
توجه: معمولا تعمير کاران رادياتور از نوار فلزي که براي سيم کشي ساختمان استفاده مي شود به اسم رايج سيخ براي تميز کاري لول ها به کار مي گيرند. پس از تميز كاري تعمير ِيا جوشکاري رادياتور ، پس از لحيم کردن درپوش در محل خويش ، قبل از نصب کردن رادياتور بر روي دستگاه ، تعمير کاران براي جلوگيري از دوباره کاري دريچه هاي بالا و پايين رادياتور را مسدود کرده و از طريق سوزنک دست ساز ، بر روي آب درون رادياتور هواي فشرده تزريق کرده و چند روز آن را به حال خود گذاشته تا در صورت داشتن نشتي دوباره قبل از نصب روي ماشين تعمير شود.
رادياتور روغني: در اين نوع رادياتور ها بجاي سيخ زدن ، براي تميز کاري از تيز آب استفاده مي شود و بقيه مراحل تعمير مثل رادياتور هاي آبي مي باشد.
توجه : براي تميز کاري سطح جوشکاري از تيز آب کشته( مخلوط روي و تيز آب ، براي تمزکردن لول از تيز آب خالص و براي جوشکاري از سيم قلع- سرب استفاده مي شود.
رادياتور لودر w95:
اين رادياتور با قيمتي معادل 8 ميليون تومان ، از 16 تکه ،هر تکه 16 لول تشکيل شده است . براي تميز کاري اين رادياتور بايد هر دو درپوش سر و ته آن باز شود و براي بستن نيز به چسب سيليکوني مخصوص براي جلوگيري از نشتي احتياج دارد . اين رادياتور داراي شير فشار شکن بوده و براي تعمير اين نوع رادياتور، حدود 80 ليتر آب در مخزن که مجرا هاي سر و ته مسدود شده ريخته سپس 2/4 bar معادل 60 psi درون آن باد ميزنند و آن را چند روز به حال خود مي گذارند تا اگر نشتي ملاحظه نشد مجددا بر روي دستگاه بسته شود.
بخش پنجم
فيلتـر ها
کثيف بودن فيلتر هوا به وسيله انديکاتوري که به رنگه قرمز-سبز است مشخص مي شود که در محفظه موتوري ، روي مجموعه ورودي هوا نصب شده و زمان تعويض فيلتر را معين مي کند
تميز کردن فيلتر ها به طريق هواگيري
فيلتر اوليه هوا را از داخل به خارج با هواي فشرده ( مقدار اين فشار بايد از کتابچه دستگاه استخراج گردد) تميز مي کنند سر شيلنگ را درون فيلتر قرار داده و با چرخاندن شيلنگ تمام سطوح بالا و پايين را تميز نموده توجه داشته باشيد سر شيلنگ هوا در فاصله دو سانتيمتري از داخل فيلتر قرار گرفته عمل تميز کردن فيلتر را تا زماني که ديگر هيچ گونه گرد و خاکي از آن بيرون نشود، ادامه دهيد.
بازرسي فيلتر اوليه : لامپ روشني را درو آن قرار دهيد سپس فيلتر را به آرامي بچرخانيد تا اشکالات آن پديدار شوند
توجه: هرگز جهت تميز کردن فيلتر به آن ضربه نزنيد زيرا اين عمل هيچ گونه فايده اي نداشته بلکه ممکن است به فيلتر نيز آسيب جدي وارد شود.
توجه: در بيشتر دستگاه ها فيلتر ثانويه به هيچ وجه هواگيري نمي شود( مطابق کاتالوگ دستگاها عمل شوَد) و بعد از چند بار هواگيري ( معمولا سه بار ) فيلتر اوليه به همراه فيلتر ثانويه تعويض مي شود.
در تعمير گاه ماشين آلات کارون 4 از دو نوع ژنراتور استفاده مي شد که تعداد فيلتر هاي مود در آن دو نوع به قرار زير است
ژنراتور: Cummins V -AC400
توضيحات: 140 ليتر روغن بهران 15 w 40
ژنراتور Caterpilar 270 kw
فصل سوم
آزمون آموخته ها و نتايج
پيشنهادات
مشكلات
نتايج و پيشنهادت:
براي هر دستگاه بطور جداگانه يك دفترچه سرويس و نگهداري در نظر گرفته شود و زمان بين هر سرويس بطور دقيق و بر حسب ساعت كاركرد دستگاه كنترل شود.
در كارگاه از سيستم تعمير و نگهداري كامپيوتري استفاده شود كه از اين طريق مي توان موجودي انبار را كنترل و دسترسي به هر قطعه از تجهيزات را به راحتي امكان پذير كرد و از اين روش مي توان به آساني عمليات تعمير و نگهداري را امكانپذير كرد.
برگزاري كلاس آموزش براي نيروگاه و رانندگان دستگاه ها
انتقادات
در اين كارگاه سرويس و نگهداري دستگاه بطور صحيح انجام نمي شد و علت خرابي بيشتر اين دستگاه از همين علت باعث مي شد تا جاييكه شايد هزينه تعميرات بيش از بازده كاري دستگاه اتفـاق مـي افتاد.
ايمني در اين كارگاه بطور كلي رعايت نمي شد.
بازاي كليه دستگاه ها نيروي كافي وجود نداشت.
نبود نيروي مجرب و كاري از لحاظ فني و علمي امروزي.
پيشنهادات
الف) پيشنهاد به معاونت آموزشي و گروه مكانيك :
در دوره تابستان زمان بسيار خوبي بوده و دانشجو دغدغه امتحانات پايان ترم را ندارد و با خيالي راحت به محل كارآموزي مي رود و زمان كارآموزي اگر كمي بيشتر باشد بهتر است.
ب) پيشنهادات به واحد ماشين آلات :
1ـ به مديريت ماشين آلات پيشنهاد داده شد كه دفترچه راهنماي ماشين آلات را ترجمه كرده و در اختيار رانندگان و تعميركاران قرار داده شود.
2ـ بكارگيري برنامه هاي نرم افزاري رايانه در انبار فني ماشين آلات.
3ـ استفاده از انبارداري به روش موجودي صفر يا توليد به موقع
4ـ بكارگيري نيروي انساني كافي در شعبه سرويسكاري به علت تعدد ماشين آلات سبك، نيمه سنگين و سنگين.
5ـ خريد دستگاه هاي جديد (ماشين آلات جديد) به علت عمر بالاي دستگاه ها و عبور از عمر مفيد آنها.
6ـ مخلوط نكردن دو روغن متفاوت با هم.
7ـ برنامه ريزي سرويس نگهداري براي ماشين آلات.
8ـ هنگام تعويض روغن مواظب باشند گرد و خاك وارد روغن نشود و روغن را در جاي خشك و تميز عوض كنند.
9ـ بشكه هاي روغن حدوداً 10 تا 20 سانتيمتر از زمين فاصله داده شود به خاطر عوامل جوي.
10ـ استفاده از كفش هاي ايمني، لباس، عينك مخصوص، دستكش و ...
مشـكلات
1ـ عدم دسترسي به موقع به نيروي متخصص مكانيك در شعب مكانيكي و برق و باطري تعميرگاه به دليل فعاليت و همكاري بصورت ساعتي يا روزمزد با اداره كه عدم تأمين نيروي انساني جايگزين نيروهاي بازنشسته باعث ايجاد تاخيرات زماني در امور تعميراتي مي گردد و به تبع آن هزينه هاي تعميراتي افزايش مي يابد.
2ـ انجام تعميرات اساسي ماشين آلات در خارج از شهرستان، چه در مركز استان و چه در مراكز استانهاي همجوار كه اين عمل به خودي خود باعث عدم راه اندازي ماشيـن آلات در زمــان مناسـب مــي گردد.
3ـ نبود كپسول آتش نشاني (اطفاء حريق) در داخل كابين ماشين آلات و شعب تعميرگاه.
4ـ عدم تأمين مناسب وسايل حفاظتي و پوشش هاي ايمني نيروهاي شاغل در بخش ماشين آلات.
فصل چهارم :
پيـوسـت ها و ضمـائـم
عكس ها
توضيحاتي در مورد بعضي از ماشين هايي كه در اداره راه و ترابري در حال كاركردن هستند :
1ـ بلدوزرها : تراكتوري كه مجهز به يك تيغ در قسمت جلويي باشد، بولدوزر موسوم است. عبارت بولدوزر ممكن است به مفهوم اعم كه شامل بلدوزر و انگروز راست به كار گرفته شود.
موارد استفاده بولدوزرها
بولدوزرها موارد استفاده فراواني دارند نظير :
1ـ تسطيح زمين و پاكسازي آن از بوته ها و كنده هاي درخت
2ـ ايجاد راه هاي اوليه در كوهستان ها و زمين هاي سنگلاخي
3ـ جابجا كردن توده خاك بصورت فشار دادن در حجمهاي زياد
4ـ كمك و فشار دادن اكريپرها
5ـ پخشكردن خاك در خاكريزها
6ـ پشته كردن خاك در كنا شهرهاي ايجاد شده
7ـ تسطيح و پاكسازي بقاياي مانده از عمليات ساختماني
8ـ نگهداري راه هاي موقت خاكي
9ـ پاكسازي محل گودال قرضه و گودال هاي كف معادن
2ـ ريپرها و خراشنده ها :
خراشنده ها قرنها براي شكافتن سنگ بكار رفتـه اند، روميهـاي قديـم خراشنـده را به گاوهـاي نر مي بستند و سنگها را مي شكافتند. بعضي خراشنده ها توسط يك ماشين يدك كشيده مي شوند. ولي امروزه اغلب خراشنده ها بر تراكتور ي بولدوزر سوار مي شوند. اينگونه ريپرها قادرند به مقدار بسيار زيادتري نيروي فشاري در جهت پايين نسبت به ريپرهـاي يدكـي اعمـال نماينـد. عـلاوه بر اين ريپـر را مي توان بطور دائم به بولدوزر وصل نمود بدون اينكه در كا بولدوزر اشكالي پيش بيايد.
موارد استفاده ريپرها :
1ـ براي كندن سطح آسفالتهاي كهنه و يا آماده كردن يك منطقه باي كار كردن اسكريپر و گريدر.
2ـ براي انجام عمليات پاك كردن يك منطقه.
3ـ براي كندن ريشه هاي درختان و كشيدن تنه درختان.
4ـ براي شكستن رويه هاي بتني راه ها.
3ـ بيل مكانيكي (نوع بيل معكوس)
بيل هاي مكانيكي از اولين ماشين آلات مدرن ساختماني است كه در عمليات خاكي بكار رفته است. ويليام. اس. اوتيس در سال 1836 ماشيني ساخت كه بطور مكانيكي حركات انسان را در حال حفاري با يك بيل دستي تقليد مي كرد.
نمونه اي از ماشين آلات عمراني مورد استفاده در پروژه
موارد استفاده بيل مكانيكي :
1ـ براي گودبرداري در خاك
2ـ براي بار كردن خاك به كاميون يا تريلي و يا تسمه نقاله
3ـ اصلاح شيب ها
4ـ ريختن خاك براي پوشاندند كف
5ـ براي خندق كي
4ـ لودر :
نمونه اي از ماشين آلات عمراني مورد استفاده در پروژه
بدون اغراق لودر كاربردي ترين ماشين در انجام كارهاي ساختماني و عمراني است. اين ماشين كه در اندازه هاي مختلف ساخته مي شود و به دليل عملكرد و انعطاف پذيري زيادي كه دارد و نيز ب تغيير جام مي تواند بسياري از امور را انجام دهد.
الحاقاتي كه مي توان به لودر وصل كرد :
به ماشين لودر مي توان انواع الحاقات را نصب كرد و كاربردهاي ديگري از آن گرفـت، نظيـر : برف روب ـ كانال كني ـ لوله بر ـ لوله گذار ـ جرثقيل ـ ليفت تراك.
كاربردهاي لودر : 1ـ ايجاد خاكريزها 2ـ حفاري زير زمين بناها 3ـ پر كردن خندق و خاكريزها 4ـ بار كردن كاميون ها 5ـ حمل بتن و محل قالب ها و بلند كردن و حمل مصالح ساختماني.
كاميونها :
اگرچه براي حمل و نقل مواد خاكي از وسايلي مانند اسكريپر، تسمه نقاله، قطار استفاده مي شود ولي معمولي ترين وسيله براي حمل و نقل مواد خاكي، كاميون ها هستند. اين ماشين هاي حمل كننده بخاطر سرعت زياد بر روي راه هاي هموار، همچنين ظرفيت زياد، هزينه حمل و نقل مواد را نسبتاً پايين مي آورد. كاميونها داراي قابليت انعطاف زيادي مي باشند. زيرا تعداد آنها را كه در يك پــروژه مــورد استفــاده قرار مي گيرند، مي توان اضافه يا كم نمود تا در ظرفيت مورد نياز تعديل بوجود آيد. كاميون ها به دو نوع كاميون هاي معمولي و كاميون هاي كمرشكن تقسيم مي شوند.
كاميون عادي : اين كاميون ها در دو نوع، يكي مخصوص حركت در جاده ها و ديگري خارج از محدوده ي جاده ساخته مي شوند. كاميون هاي خارج از جاده مي توانند در ابعاد بزرگتر و با ظرفيت چند صد تن ساخته شوند. هر كدام از آنها انواع مختلفي دارند، اما نوع كمپرسي آن بيش از ساير انواع بكا برده مي شوند.
كاميون هاي كمرشكن : همانطور كه از نام اين نوع كاميون ها مشخص است از دو قسمت تشكيل شده اند. قسمت موتور و قسمت مخزن كه توسط يك مفصل به هم متصل هستند. در واقع كاميونهاي كمرشكن، تريلرهاي مخصوص حمل مواد خاكي هستند كه بوسيله تراكتــور يا كاميون تراكتور كشيـــده مي شوند. اين واحد فقط براي حمل مواد خاكي طرح شده اند و مواد حمل شده را يا از عقب و يا از كف واگن و يا از پهلو تخليه مي نمايند. بعضي از اين كانيون ها داراي مجراي تخله طولي هستند، كه بيشتر در مورد ايجاد خاكريزها مورد استفاده قرار مي گيرند. اين كاميون ها نيز بر دو نـوع داخـل جـاده اي و خارج از محدوده جاده هستند.
انواع غلتك ها :
1ـ غلتك هاي پاچه بزي Tamping Foot Rollers – Sheeps Foot Rollers.
2ـ غلتك هاي شبكه اي Grid Mesh Rollers
3ـ غلتك هاي ارتعاشي Vibrator Mesh Rollers
4ـ غلتك هاي فولادي صاف Smooth Steel Drum
5ـ غلتك هاي پنوماتيك Pneumatic Rollers
6ـ غلتك هاي كفشك دار Segmented Pad Rollers
7ـ بولدوزرهاي متراكم شده Soil Compactors
غلتك نوع پاچه بزي : غلتك هاي پاچه بزي داراي استوانه اي مجهز به تعدادي پايه هاي بيرون آمده استو اين پايه ها كه به پاچه بزي موسومند به عمل تراكم كمك مي كنند. وجه تسميه پاچه بزي اين است كـه عمـل كـوباندن اين غلتـك شبيـه آخـري اسـت كه يك گلـه گوسفنـد يا بز بر روي زمين بر جاي مي گذارند. انواع پاچه در اندازه ها و اشكال مختلف وجود دارد. اين غلتك عمل تراكم را با استفاده از فشار استاتيكي و همچنين كنترل انجام مي دهد. اين غلتك در ضمـن تقريبـاً عمـل ضـربه اي هم انجـام مي دهد. اما در هنگام وارد شدن به زمين و خارج شده از آن، دانه هاي خاك را تغيير مكان داده، سطـــح زميـــن را مي درد. اين غلتك ها معمولاً داراي چندين استوانه بوده و بصورت جفتي هم بكار مي روند.
گريدر : براي تسطيح زمين و از بيـن بـردن پستـي و بلنـــدي ها از ماشيـــن آلات مختلــفي استفـاده مي شود. امام مهمترين وسيله براي عمليات تنظيم شيب و تسطيح خاكريزها و خاكبرداريها و رساندن سطح خاك به سطح مورد نظر توسط گريدر انجام مي پذيرد. عمل تنظيم شيب از كارهاي بسيار مشكل است. بطوريكه كليه رانندگان، ماشين آلات راهسازي بر اين هقيده هستند كه كار كردن با گريدر مشكلتر از بقيه ماشين آلات است و راننده اي كه در زمينه كار با گريدر مهارت داشته باشـد به راحتـي مي تواند بقيه اين ماشين آلات را كنترل كند.
مورد استفاده گريدر : 1ـ براي تنظيم شيب 2ـ شكل دادن شيب ها 3ـ تسطيح دامنه خاكريزها و خاكبرداري ها 4ـ كندن جوي و مخلوط كردن و پراكندن مخلوط خاك و مواد قيري. 5ـ همچنين در به هم زدن و برداشتن لايه هاي سست سطح سطح زمين هم بكار مي رود.
عكـس ها
پمپ ترمز بلدوزر كوماتسو
مجموعه لوازم پمپ ترمز بلدوزر كوماتسو كه به دليل خرابي اورينگ ها و كاسه نمدها باز شده است
تعويض واشر و اورينگ در مجموعه ترمز بلدوزر كوماتسو
نمايي از پيستونهاي ترمز بلدوزر كوماتسو
منابع و مأخذ
كتاب تعريف ماشين هاي عمراني ساخت شركت هپكو
كتاب تعميرات ماشين هاي عمراني ساخت شركت هپكو
نام دستگاه | توضيحات |
بلدوزر طرح قديم D-155 | موتور 60 لينر ،با فيلتر75 ليتر گيربکس 130 ليتر روغن 30
دنده خورشيدي 60 ليتر واسکازين 140 هيدروليک 200 ليتر روغن 68 يا پارس قطره
روغن هاي زنجير چرخ هرکدام 2 ليتر واسکازين 140 |
بلدوزر طرح جديد D-155 | موتور 37 لينر ،با فيلتر40 ليتر گيربکس 130 ليتر روغن 30
دنده خورشيدي هر کدام 60 ليتر روغن 30 هيدروليک 200 ليتر روغن 68 يا پارس قطره
روغن هاي زنجير چرخ هرکدام 2 ليتر واسکازين 140 |
بيل P220 | موتور 24 ليتر با فيلتر 25 ليتر
هيدروليک 140 ليتر روغن هِدرو ليک 68
گردان 24 ليتر گريس نسوز
پمپ گردان 3 ليتر روغن نمره 30
پمپ هِدروليک 5/1 واسکاژين 140 |
نام قسمت | نوع روغن | مارک پيشنهاد شده |
روغن موتور تمام ماشين هاي سبک و سنگين | 15w40 | بهران توربو ديزل |
روغن هيدروليک کليه دستگاها | 68-10 | پارس بابک، پارس قطره ، بهران هيدروليک 68 |
گيربکس ماشين هاي سبک
گيربکس ماشين هاي سنگين | واسکازين 90
واسکازين 140 | .......................................
........................................ |
گيربگسf | روغن 30 | بهران آذرخش 30( بخاطر داشتن اويل پمپ) |
نام روغن يا گريس | توضيحات مربوطه |
گريس پارس شاسي | گريد 3 – ساخت ايران – استاندارد ملي 142 |
روغن موتور | شرکت نفت سپاهان –اسپيدي ديزلي 40SAE اين روغن به دليل کيفيت نامطلوب از ليست خريد حذف گرديد |
بهران توربو ديزل | شرکت نفت بهران (سهامي عام) –BOC.B16
AB.CD . A |
روغن هيدروليک | پارس بابک 68 استاندارد ملي 1345 ISO.VG.68 |
بهران آذرخش | ويژه 30 BOC.B4 و AB.A.CA
BOC.B5 و AB.CD.UE |
روغن هيدروليک کاوه | محصول شرکت سامان شيمي قابل استفاده در محور هاي هيدروليک و بخش انتقال قدرت ماشين آلات صنعتي لستاندارد DIN 51524 |
شرکت نفت بهران-بهران سمند | BOG.BI و AE .U.MD |
روغن دنده-پارس مدوس اي پي 140 | استاندارد ملي 2873 MIL-L 2105 GEAR-OIL |
نوع فيلتر | تعداد فيلتر | مشخصه |
فيلتر روغن | 4 | P 559000 |
فيلتر آب | 2 | P 554075 |
فيلتر گازوئيل | 1 | P 550202 |
فيلتر آبگير | 1 | Ps 1216 |
فيلتر هواکش | 2 | ...................... |
| | |
نوع فيلتر | تعداد فيلتر | مشخصه |
فيلتر روغن | 2 | P 554005 |
فيلتر آب | 1 | sP 990 m |
فيلتر گازوئيل | 2 | P 558223 |
فيلتر هواکش | 2 | ...................... |
| | |