دانلود گزارش کارآموزی آموزش و پرورش در آموزش و پرورش ناحیه 7 مشهد

مقدمه :

مدیریت آموزشی با اهمیت ترین ، مؤثرترین و ظریف ترین نوع مدیریت است که موضوع انسان در آن مورد بحث قرار می‌گیرد. در این زمینه و همچنین آموزش و پرورش موضوعی تحت عنوان سازمان و قوانین آموزش و پرورش ایران به این گروه واگذار شد تا تحقیقی جامع در مورد آن به عمل آورده و ارائه کند . دراین تحقیق سعی برآن شده است که خود سازمان آموزش و پرورش و اجزای آن وعملکردهای متفاوت آن مورد بحث قرار گیرد و سپس قوانین حاکم براین سیستم آموزشی و چگونگی وضع این قوانین مورد توجه قرار گیرد.

دراین گزارش ابتدا به سیر تاریخی و تحولات نظام آموزش و پرورش پرداخته شده است و سپس به سیستم حقوق و دستمزد آموزش و پرورش ناحیه 7 پرداخته شده است.

دراین تحقیق سعی شده است تمام جوانب موضوع مورد بحث قرار گیرد ، البته شاید به دلیل بعضی از موانع این امکان میسر نشده باشد، از جمله این موانع می‌توان به مهمترین آنها اشاره کرد و آن هم کمبود منابع ومطالب در دسترس بود ، چون بسیاری از این منابع و مآخذ در مخزنهای بسته نگهداری می شد وعملاً امکان دسترسی به آنها به آسانی نبود.

همچنین می‌توان از کمبود زمان لازم هم نام برد ، شاید اگر زمان بیشتری هم برای تحقیق و هم برای ارائه کنفرانس آن در اختیار بود بسیار بهتر از آنچه که اکنون آماده شده است، فراهم می شد.

موضوع کارآموزی:

سیستم حقوق و دستمزد آموزش و پرورش ناحیه  7 خراسان رضوی

مکان کارآموزی :

آموزش و پرورش ناحیه 7 واقع در قاسم آباد خیابان استاد یوسفی.

مطالعات و تحقیقات در مکان کارآموزی :

جمهوری اسلامی ایران با مساحت 195 / 648 /1 کیلومتر مربع در نیمکره شمال شرقی و در جنوب آسیا و منطقه خاورمیانه واقع شده است. این کشوراز شمال با ترکمنستان ، آذربایجان ، ارمنستان و دریای خزر ، از جنوب با خلیج فارس ، دریای عمان ، از غرب با عراق و ترکیه و از شرق با پاکستان و افغانستان همسایه است.کشور ایران به 28 استان تقسیم گردیده و این در حالیست که تعداد کل استانها در سال 1990 بر24 استان بالغ می گردید.طی سال 1993 استان اردبیل،طی سال 1995 استان قم ، طی سال 1996 استان قزوین و طی سال 1997 استان گلستان به ترتیب از استانهای آذربایجان شرقی تهران ، زنجان و مازندران تفکیک شده و مستقل گردیدند.

طبق سرشماری 1996، جمعیت ایران بر60 میلیون بالغ می گردد که از این میزان

24 /50 درصد جمعیت متعلق به زنان و 76 / 49 درصد متعلق به مردان می باشد. گفتنی است که31 / 61 جمعیت در محیط های شهری و69 /38 در محیطهای روستایی ساکن می باشند. نرخ رشد جمعیت طی دو دهه گذشته تا حد زیادی متفاوت بوده است. طی دهه 1976 تا 1986 این نرخ بر 2 / 3 درصد بالغ گردید. این در حالیست که با رشد جمعیت نرخ مذکور به عنوان مانعی جهت پیشرفتهای اجتماعی و توسعه پایدار مورد توجه قرار گرفته و تلاشهایی در جهت کاهش آن اعمال گردید. به نحوی که بنا بر داد ه های موجود نرخ فوق به 5 / 1 درصد در مناطق شهری و 2 درصد در مناطق روستایی کاهش یافت و از این روی متوسط نرخ رشد جمعیت طی سال 1998 بر 47 / 1 درصد بالغ گردید. بیش از نیمی از جمعیت کشور بین رده های سنی 64- 15 و 5 / 39 درصدکل جمعیت زیر رده سنی 14 قرار دارند.از این روی کشور ایران از لحاظ ترکیب سنی در زمره جوانترین کشورهای جهان قرار دارد.

سیاست های آموزشی

از آنجاییکه سیاست اصلی دولت ایران درحوزه آموزش همواره برسیاست تمرکززدایی استوار بوده است، کلیه استانهای کشورمجاز به اعمال روشهای گسترشی ، تسهیل اصلاحات ویا اداره برنامه های مختلف آموزشی می باشند. از جمله سیاستهای آتی دولت ایران در جهت نیل به هدف مذکور می توان به اعطای قدرت اجرائی بیشتر به استانها و استقرار سازمانهای آموزش و پرورش نسبتاً مستقل در استانها و تفویض بسیاری از مسئولیت های وزارت مرکزی به سازمانهای مذکور اشاره نمود.

علاوه بر این، از سال 1999 سیاست مدرسه سالاری در جهت بهبود کیفیت آموزش و سیاست تمرکز زدایی آموزشی در ادرات انسانی آموزش و پرورش به مورد اجرا گذارده می شود.

گفتنی است که طی طرح مذکور، علاوه بر اعطای اختیارات بیشتر به مدارس، شورای معلمان، شورای دانش آموزان و انجمن های اولیا- مربیان تشکیل یافت. این طرح در برنامه ریزی و اداره آموزش، شامل والدین و دانش آموزان نیز می شود. از جمله نقاط قوت طرح مذکور می توان به افزایش کمیت ثبت نام و حضور تعداد بیشتری ازدانش آموزان در مدارس اشاره نمود.

از جمله مهمترین سیاستهای آموزشی کشور ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

1- بازنگری و اصلاح ساختار برنامه ریزی و برنامه های آموزشی و روزآمدنمودن آنها در جهت پاسخگویی به نیازهای بومی و رهیافتهای جدید علمی

2-تقویت و توسعه دوره های تحصیلات تکمیلی و ارتقاء کیفیت علمی آن درجهت تأمین اعضای هیأت علمی مراکز آموزشی و پژوهشی، رفع نیازهای تخصصی بخشهای مختلف و کاهش اعزام دانشجو به خارج از کشور

3- راه اندازی و تقویت دوره ها و مراکز جدید آموزشی در علوم پایه و پیشرفته از قبیل زمینه های خاص در علوم پایه، تکنولوژی اطلاعاتی و بیوتکنولوژی

4- ساماندهی و نهادینه نمودن سیاست آموزش استعدادهای خلاق درمراکز آموزش عالی و وضع مقررات و ضوابط ویژه آموزشی و پژوهشی

5- فراهم آوردن فرصت و افزایش دسترسی افراد با استعداد به مراکز دانشگاهی در سراسرکشور و حمایت از اقشار محروم جهت دستیابی به امکانات دانشگاهی و تکمیل تحصیلات عالی

6 - تقویت ارتباط، همبستگی وتطابق میان نظام آموزش عالی، توسعه فناوری و بازارکار

7- تأمین اعضای جدید هیأت علمی

8-گسترش و تقویت آموزشهای علمی - کاربردی و فنی- حرفه ای با هماهنگی دستگاههای تولیدی و خدماتی

9- ارتقای کیفیت آموزشی

ساختارنظام آموزشی

آموزش پیش دبستانی :که مشتمل بر دوره آموزش اختیاری 1ساله ویژه کودکان رده سنی 5 سال با هدف آمادگی کودکان جهت ورود به مراکز آموزش ابتدایی می باشد.

آموزش ابتدایی : مشتمل بردوره آموزشی 5 ساله ویژه کودکان رده های سنی 6 تا 11 سال می باشد.

آموزش راهنمایی : مشتمل بردوره آموزشی3 ساله ویژه دانش آموزان رده های سنی14-11سال می باشد.

آموزش متوسطه: مشتمل بردوره آموزشی 3 ساله بوده و به 3 شاخه نظری ، فنی حرفه‌ای و مهارتی (کاردانش ) تقسیم می گردد.

شاخه نظری : آندسته ازدانش آموزانی که به انتخاب شاخه فوق مبادرت می نمایند ملزم به گذراندن 96 واحد آموزشی تا زمان اخذ گواهینامه آموزش متوسطه در یکی از 3 رشته ادبیات و علوم انسانی، ریاضی و فیزیک و علوم تجربی می باشند.

شاخه فنی و حرفه ای : آندسته از دانش آموزانی که به انتخاب شاخه فوق مبادرت می نمایند در یکی از گرو ه های آموزشی صنایع،کشاورزی ،خدمات برق ، مواد ،صنایع کشتیرانی، کشاورزی، هنر ، مدیریت ، اقتصاد داخلی ، مالی و اداری آموزش دیده و در پایان دوره آموزشی 3 ساله و پس از گذراندن 96 واحد آموزشی به کسب مهارتهای لازم جهت احراز شغل مناسب و گواهینامه آموزش فنی و حرفه ای نائل می آیند.

شاخه مهارتی ( کاردانش ) : آندسته از دانش آموزانی که به انتخاب شاخه فوق مبادرت می نمایند ملزم به گذراندن 49 واحد عمومی جهت اتخاذ مدرک کلاس اول می باشند. پس از گذراندن 96 واحد درسی گواهینامه مهارتهای تحصیلی به فارغ التحصیلان اعطاء میگردد. هدف دوره آموزشی مذکور آموزش وتربیت نیروی کاری ماهر و نیمه ماهر در حوزه های خدمات و کشاورزی است.

دوره پیش دانشگاهی : دوره آموزش پیش دانشگاهی دوره آموزشی 1 ساله ویژه آندسته از دانش آموزانی است که به اتمام مقطع آموزش متوسطه نائل آمده و قصد ورود به دانشگاه ها یا سایر موسسات آموزش عالی را دارند.

سیستم حقوق و دستمزد آموزش و پرورش ناحیه 7

معمولا بررسی تحولات اقتصادی و اجتماعی و شناخت جامعه و روابط در هر دوره تاریخی و قوانین و مقررات جاری آن زمان از اهمیت به سزایی برخوردار است . همه می دانیم که قانون کار در هر کشوری از مهمترین قانون قانون بعد از قانون اساسی می باشد و بی تردید آگاهی و شناخت دست اندرکاران از قوانین کار و تامین اجتماعی صرف نظر از قانون اساسی که همه مرد بایستی از آن آگاه باشند هم به لحاظ اجرایی و هم به لحاظ نظری مفید و موثر خواهد بود ، زیرا بسیاری از اختلافات در محیطهای کار که سبب تضییع وقت و منابع می شود از عدم آگاهی از قوانین ومقررات است . پس لازم است افرادی که مسئولیتی را می پذیرند به قوانین و مقررات حوزه فعالیت خود شناخت کافی پیدا کنند .

کارگر

کارگر از نظر قانون کار کسی است که در مقابل دریافت حق السعی اعم از مزد ، حقوق , سود ، کمک عائله مندی ، هزینه مسکن ، خواروبار ، ایاب و ذهاب یا سایر مزایا به درخواست کارفرما کار می کند  .

کارفرما

کارفرما شخصی است حقیقی یا حقوقی که کارگ به درخواست و به حساب او در مقابل دریافت حق السعی کار می کند . کلیه کسانی که عهده دار اداره کارگاه هستند نماینده کارفرما محسوب می شوند و کافرما مسئول کلیه تعهداتی است که نمایندگان مذکور در قبال کارگر به عهده می‌گیرند .

کارگاه

کارگاه محلی است که کارگر به درخواست کارفرما یا نماینده او در آنجا کار می کند از قبیل موسسات صنعتی ، کشاورزی ، معدنی ، ساختمانی ، خدماتی ، تجاری ، تولیدی و .... .

قرارداد کار

قرارداد کار عبارت است از قرارداد کتبی یا شفاهی که به موجب آن کارگ در قبال دریافت حق السعی کاری را برای مدت موقت یا مدت غیر موقت برای کارفرما انجام می دهد .

کارهایی که طبیعت آنها جنبه مستمر دارد ، در صورتی که مدتی در قرارداد ذکر نشود قرارداد دائمی تلقی  می شود ، هرگاه قرارداد برای مدت موقت و یا برای انجام کار معین منعقد شده باشد هیچ یک از طرفین به تنهای حق فسخ آنها را ندارند .

 برای اینکه قرارداد بین کارگر و کارفرما صحیح باشد رعایت شرایط ذیل الزامی است :

مشروعیت مورد قرارداد

معین بودن موضوع قرارداد

عدم ممنوعیت قانونی و شرعی طرفین در تصرف اموال و یا انجام کار مورد نظر

بنابراین قرارداد کار علاوه بر مشخصات فوق الذکر بایستی حاوی موارد ذیل باشد :

حقوق و مزد مبنا

ساعات کار و مرخصی ها و تعطیلات

محل انجام کار

تاریخ انعقاد قرارداد

مدت قرارداد چنانچه برای مدت معین باشد

مواردی دیگر که عرف و عادات شغل یا محل ایجاب می کند .

تعلیق قرار داد

چنانچه تعهدات یکی از طرفین ( کارگر ، کارفرما ) موقتا متوقف شود کار به حالت تعلیق در می‌آید و پس از رفع آن قرارداد کار با احتساب سابقه خدمت ( از لحاظ بازنشستگی و افزایش مزد) به حالت اول بر می گردد . اگر چنانچه کارگری توقیف گردد و توقیف وی منتهی به حکم محکومیت نشود در مدت توقیف قرارداد به حالت تعلیق در می آید و کارگر پس از رفع توقیف به کار خود باز می گردد . اگر توقیف کارگر به سبب شکایت کارفرما باشد و این توقیف در مراجع حل اختلاف منتهی به حکم محکومیت نگردد، مدت آن جزء سابقه خدمت کارگر محسوب می شود ، و کارفرما مکلف است علاوه بر جبران ضرر و زیان وارده که مطابق حکم دادگاه به کارگر می پردازد ، مزد و مزایای وی را نیز پرداخت کند و تا زمانی که تکلیف کارگر از طرف مراجع حل اختلاف مشخص نشده باشد کارفرما بایستی برای رفع احتیاجات خانواده وی حداقل 50 درصد از حقوق ماهیانه او را به طور علی الحساب به خانواده اش پرداخت نماید . 

چنانچه تعهدات يکي از طرفين ( کارگر ، کارفرما ) موقتا متوقف شود کار به حالت تعليق در مي‌آيد و پس از رفع آن قرارداد کار با احتساب سابقه خدمت ( از لحاظ بازنشستگي و افزايش مزد) به حالت اول بر مي گردد . اگر چنانچه کارگري توقيف گردد و توقيف وي منتهي به حکم محکوميت نشود در مدت توقيف قرارداد به حالت تعليق در مي آيد و کارگر پس از رفع توقيف به کار خود باز مي گردد . اگر توقيف کارگر به سبب شکايت کارفرما باشد و اين توقيف در مراجع حل اختلاف منتهي به حکم محکوميت نگردد، مدت آن جزء سابقه خدمت کارگر محسوب مي شود ، و کارفرما مکلف است علاوه بر جبران ضرر و زيان وارده که مطابق حکم دادگاه به کارگر مي پردازد ، مزد و مزاياي وي را نيز پرداخت کند و تا زماني که تکليف کارگر از طرف مراجع حل اختلاف مشخص نشده باشد کارفرما بايستي براي رفع احتياجات خانواده وي حداقل 50 درصد از حقوق ماهيانه او را به طور علي الحساب به خانواده اش پرداخت نمايد .

وي اگر کارفرما پس از رفع حالت تعليق از پذيرفتن کارگر خودداري کند اين عمل حکم اخراج غيرقانوني محسوب مي شود و کارگر حق دارد مدت 30 روز به هيئت تشخيص مراجعه نمايد و اگر کارفرما نتواند ثابت کند که نپذيرفتن کارگر مستدل بر دلايل موجه بوده است به تشخيص هيئت مزبور مکلف به بازگرداندن کارگر و پرداخت حقوق يا مزد وي از اريخ مراجعه به کارگاه مي باشد و اگر بتواند آن را اثبات کند به ازاي هر سال سابقه کار بايستي معاده 45 روز آخرين مزد به وي پرداخت نمايد و اگر چنانچه کارگر بدون کارگر بدون عذر موجه حداکثر 30 روز پس از رفع حالت تعليق آمادگي خود را براي انجام کار به کارفرما اعلام ننمايد و يا پس از مراجعه و ممانعت کارفرما به هيئت تشخيص مراجعه نکند مسعفي شناخته مي شود و کارگر حق اخذ سنوات به ازا هرسال يک ماه آخرين حقوق را دارد.

جبران خسارت و پرداخت مزايا پايان کار

طبق ماده 29 قانون کار در صورتي که بنا به تشخيص هيئت حل اختلاف ، کارفرما موجب تعليق قرارداد از ناحيه کارگر شناخته شود ، کارگر استحقاق دريافت خسارت ناشي از تعليق را خواهد داشت و کارفرما مکلف است کارگر تعليقي از کار را به کار سابق وي بازگرداند .

طبق ماده 31 چنانچه خاتمه قرارداد به لحاظ از کار افتادگي کلي و بازنشستگي کارگر باشد ، کارفرما بايد براساس آخرين مزد کارگر به نسبت هر سال سابقه خدمت ، حقوقي به ميزان 30 روز مزد به وي پرداخت نمايد .

خاتمه قرار داد کار

قرارداد کار به يکي از طرق زير خاتمه مي يابد :

فوت کارگر

بازنشستگي کارگر

از کارافتادگي کارگر

انقضا مدت قرارداد کار يا مدت موقت و عدم تجديد صريح يا ضمني

پايان کار در قراردادهايي که مربوط به کار معين است

استعفاي کارگر

کارگري که استعفا مي دهد موظف است يک ماه به کار خود ادامه دهد و در ابتدا استعفاي خود را کتبا به کافرما اطلاع دهد و در صورتي که حداکثر ظرف مدت 15 روز انصراف خود را کتبا به کارفرما اعلام نمايد استعفاي وي منتفي مي شود و کارگر موظف است رونوشت استعفا و انصراف آن را به شوراي اسلامي کارگاه يا انجمن صنفي و يا نماينده کارگران تحويل دهد . کارفرما وظيفه دارد در پايان کار کليه مطالباتي که ناشي از قرارداد کار و مربوط به دوره اشتغال کارگر مي شود به کارگر و در صورت فوت به وراث قانوني وي پرداخت کند و چنانچه کارگر فوت کند تا تعيين تکليف وراث قانوني و انجام مراحل کار اداري و برقراري مستمري توسط سازمان تامين اجتماعي مشخص شود کارفرما وظيفه دارد نسبت به پرداخت حقوق و ميزان آخرين حقوق دريافتي به طور علي الحساب و به مدت سه ماه به عايله تحت تکلف وي اقدام کند و در صورت خاتمه قرارداد کار معين يا مدت موقت کارفرما مکلف است به کارگري که مطابق قرارداد يکسال يا بيشتر به کار اشتغال داشته است براي هر سال سابقه متوالي يا متناوب براساس آخرين حقوق مبلغي معادل يک ماه حقوق به عنوان مزاياي پايان کار به وي پرداخت کد . اگر خاتمه قرار داد به نتيجه کاهش توانايي هاي فکري و جسمي ناشي از کار کارگر باشد . بنابراين تشخيص کميسيون پزشکي و نمايندگان قانوني کارگر ، کارفرما مکلف است به نسبت هر سال خدمت معادل دو ماه آخرين حقوق به وي پرداخت نمايد .

جرائم و مجازاتها

طبق ماده 172 قانون کار ، کار اجباري با توجه به ماده 6 قانون کار به هرشکل ممنوع است و متخلف علاوه بر پرداخت اجرالمثل کار انجام يافته و جبران خسارت با توجه به شرايط و امکانات خاطي و مراتب جرم به حبس از 91 روز تا يکسال و جريمه نقدي معادل 50 تا 200 برابر حداقل مزد روزانه محکوم خواهد شد .

طبق ماده 38 قانون کار براي انجام کار مساوي که در شرايط مساوي در يک کارگاه انجام مي‌گيرد ، بايد به وزن و مرد مساوي پرداخت شود و تبعيض در تعيين ميزان مزد بر اساس سن ، جنس ، نژاد و قوميت و اعتقادات سياسي و مذهبي ممنوع است .

کارفرمايان موظف هستند که در ازاي انجام کار در ساعات تعيين شده قانوني به هيچ کارگري کمتر از حداقل مزد تعيين شده جديد پرداخت ننمايد و در صورت تخلف ضامن تاديه ما به التفاوت مزد پرداخت شده و حداقل مزد جديد مي باشد .

مستمري بازنشستگاه و تعيين سن بازنشستگي

مستمري بازنشستگان تامين اجتماعي در واقع مجموع پس انداز ماهيانه آنهاست که به عنوان حق بيمه سهم کارفرما 20% و بيمه بيکاري 3% و سهم کارگر 7% و سهم دولت 3% به حساب سازمان تامين اجتماعي واريز مي شود .

شرايط بازنشستگي بيمه شدگان تامين اجتماعي

الف : بيمه شدگاني که 35 سال تمام سابقه پرداخت حق بيمه داشته باشند بدون در نظر گرفتن شرايط سني .

ب : بيمه شدگاني که داراي 30 سال سابقه پرداخت بيمه در صورت داشتن 50 سال سن براي مردان و 45 سال براي زنان مي توانند درخواست بازنشستگي کنند .

ج : افرادي که حداقل مدت 20 سال متوالي و 25 سال متناوب در مناطق بد آب و هوا کار کرده و يا به کارهاي سخت و زيان آور اشتغال داشته و در صورت داشتن 55 سال سن براي مردان و 45 سال براي زنان مي توانند درخواست بازنشستگي کنند .

د : بيمه شدگان داراي حداقل 10 سال سابقه پرداخت حق بيمه قبل از تاريخ تقاضاي بازنشستگي با داشتن 60 سال تمام سن براي مردان و 55 سال براي زنان مي توانند تقاضاي بازنشستگي کنند .

غرامت دستمزد ايام بيماري

غرامت دستمزد ايام بيماري به وجوهي اطلاق مي شود که برا جبران دستمزد بيمه شده در زمان بيماري و عدم اشتغال به کار پرداخت مي شود . هر بيمه شده در طول مدت کار و فعاليت ممکن است چندين بار به علت بيماري و يا حوادث ناشي از کار به طور موقت از گردونه توليد خارج شود . غرامت دستمزد ايام بيمار مبلغي است که براي تامين معاش بيمه شده و خانواده وي در طول ايام بيماري و عدم توانايي موقت اشتغال به کار از دو طرف سازمان تامين اجتماعي پرداخت مي‌شود .

افرادي که بيمار مي شوند و از مرخصي استعلاجي استفاده مي کنند مدت زمان مرخصي هيچگونه حقوقي از کارفرما دريافت نمي کنند و حقوق اين مدت به عهده سازمان تامين اجتماعي مي باشد و نام کارگر در مدت زمان بيماري از ليست بيمه آن ماه حذف مي شود .

شرايط دريافت غرامت دستمزد در ايام بيماري

بيمه شدگاني که تحت معالجه و يا درمانهاي توانبخشي قرار مي گيرند چنانچه برحسب تشخيص پزشکان معتمد تامين اجتماعي به طور موقت قادر به کار نباشند . با رعايت شرايط زير استحقاق دريافت غرامت دستمزد را خواهندداشت .

الف : عدم اشتغال به کار ، اگر بيمه شده با وجود بيماري به کار اشتغال ورزد ، غرامت دستمزد به وي تعلق نمي گيرد .

ب : عدم دريافت مزد يا حقوق در طول مدت بيماري

ج : درتاريخ اعلام بيماري به شعبه تامين اجتماعي را به بيمه شده با کارفرما قطع نشده باشد .

د : زماني که استراحت بيمه شه بيمار و يا حادثه ديده توسط پزشک معتمد سازمان تامين اجتماعي تاييد شده باشد .

نحوه محاسبه ميزان غرامت دستمزد ايام بيماري

ميزان غرامت دستمزد ايام بيماري بيمه شدگان براساس آخرين مزد يا حقوق روزانه آنان در دوران پيش از بيماري ، به شيوه زير محاسبه مي شود :

غرامت دستمزد ايام بيماري بيمه شده متاهل يا متکفل بر مبناي 34 آخرن مزد يا حقوق روزانه وي پرداخت مي شود . غرامت دستمزد ايام بيماري بيمه شده مجرد در صورتي که به هزينه هاي سازمان بستري مي شود ، بر مبناي 12 آخرين مزد يا حقوق روزانه و در غير اينصورت بر مبناي 23 آخرين حقوق يا مزد روزنه وي محاسبه و پرداخت مي شود . آخرين مزد يا حقوق روزانه عبارت است از جمع کل حقوق و مزاياي وي که به ماخذ آن بيمه شده است در آخرين 90 روز قبل از استراحت تقسيم بر روزهاي کارکرد .

کمک هزينه باردار و مرخصي زايمان

بانوان بيمه شده مشمول قانون تامين اجتماعي در دوران استراحت ايام حاملگي مي توانند از غرامت دستمزد دوران باردار بهره مند شوند . ضمنا اين مدت جز سوابق بيمه اي آنها محسوب مي شود ميزان مرخصي زايمان حداکثر تا 3 فرزند و براي هر فرزند 4 ماه است و غرامت هر ماه از اين دوران معادل دو سوم آخرين مزد يا حقوق روزانه بيمه شده است که حداکثر براي چهار ماه جمعا قبل يا بعد از زايمان بدون کسر سه روز اول پرداخت مي شود .

مقرري بيکاري

موضوع بيمه بيکاري درکشور ما بسيار جوان است با اين وجود ايران سومين کشور خاورميانه مي‌باشد که اين نوع حمايت بيمه اي را براي کارگران خود قرارداده است .

مطابق بيمه بيکاري تمام افراد تحت حمايت پوشش قانون کار که مشمول تامين اجتماعي هستند به جزء ( صاحبان حرفه و مشاغل آزاد ، بيمه شدگان اختياري و اتباع خارجي ) زير پوشش نيز قرار دارد و کارفرمايان اين افراد ملزم به پرداخت حق بيمه مقرر آنها هستند .

از نظر قانون ، بيکار ، بيمه شده اي است بدون ميل و اراده بيکار شده و آماده کار مي باشد . اين گونه بيکاري ناشي از تقصير بيمه شده نيست بلکه به واسطه عواملي چون موانع طبيعي مانند سيل ، زلزله ، جنگ و آتش سوزي و يا به خاطر جابه جايي کارگاه و يا ماشين آلات با هدف کاستن وابستگي و افزايش توليد بپيوند .

تشخيص ارادي و غير ارادي بودن بيکاري بيمه شدگن بر عهده اداره کار و امور اجتماعي محل اشتغال بيمه شده است و شعب تامين اجتماعي براساس راي و نظر ادارات کار و امور اجتماعي در خصوص برقراري بيمه بيکاري اقدام مي کند .

مدت پرداخت مقرري بيمه بيکاري

در مورد سقف مدت زمان پرداخت مقرري بيمه بيکاري تنها يک استثنا وجود دارد . افراد مسن مشمول قانون بيمه بيکاري که 55 سال و يا بيشتر سن داشته باشند . در صورتيکه کار ديگري به آنها پيشنهاد نشود مي توانند تا رسيدن به سن بازنشستگي از مقرري بيمه بيکاري استفاده نمايند .

کمک هزينه ازدواج

سازمان تامين اجتماعي به منظور جبران قسمتي از هزينه ازدواج بيمه شدگاني مبلغي را به عنوان کمک هزينه ازدواج به افراد واجدالشرايط پرداخت مي کند . اين کمک هزينه به بيمه شدگاني که براي اولين بار ازدواج مي کنند پرداخت مي شود و ميزان آن معادل يک ماه متوسط مزد يا حقوق بيمه شده است و در صورتي که عروس و داماد هر دو بيمه شده بوده و واجد شرايط مقرر باشند کمک هزينه ازدواج به هر دو زوج پرداخت مي شود .

شرايط پرداخت کمک هزينه ازدواج

شرايط پرداخت کمک هزينه ازدواج به شرح زير است .

در تاريخ ازدواج ، رابطه استخدامي بيمه شده با کارفرما قطع نشده باشد .

در 5 سال قبل از ازدواج ، بيمه شده حداقل حق بيمه 720 روز کار را به تامين اجتماعي پرداخته باشد.

عقد ازدواج دائم بوده و در دفاتر رسمي ازدواج به ثبت رسيده باشد .

ميزان کمک هزينه ازدواج « متوسط مزد يا حقوق بيمه شده » به صورت زير محاسبه مي‌شود :

24 ÷ مجموع مزد يا حقوق مبناي کسر حق بيمه دو سال قبل از ازدواج=کمک هزينه ازدواج

حسابداري حقوق و دستمزد

تعريف حقوق و دستمزد

در شرکتها و کارگاههاي توليدي کارگران زير نظر کارفرما يا نمايندگان آن به فعاليت مي پردازند و با توجه به فعاليتي که طي ماه داشته اند حقوق و دستمزد دريافت مي کنند ، کارگاههاي کوچک چون تعداد کارگران زياد نيست پرداخت حقوق ودستمزد نياز به يک سيستم حسابداري پيچيده نيست ولي در کارگاههاي بزرگ وجود يک سيستم حسابداري قوي و پيچيده ضروري است که تمامي حسابها و فعاليتهاي شرکت را ثبت و ضبط نمايد ، در کارگاههاي بزرگ هر ماه با توجه به اطلاعاتيکه از قسمتهاي کارگزيني و قسمتهاي مربوط به حقوق و دستمزد به دايره حسابداري ارسال مي گردد ليست حقوق کارگران تهيه و حقوق آنها پرداخت مي شود .

حقوق و مزاياي مستمر و غير مستمر

کارگران شرکتها و موسسات علاوه بر حقوق مبنا ( حقوق اصلي ) مزاياي ديگري هم دريافت مي‌کنند مانند حق اولاد ، حق مسکن ، خواروبار ،جذب ، سختي شرايط کار ، ماموريت ، اضافه کار ، و .... به مزايايي که هر ماه کارگر از کارفرما دريافت مي کند مزاياي مستمر مي گويند و مواردي که هميشگي نيست و بستگي به موقعيت و شرايط خاص دارد ، مزاياي غير مستمري مي‌گويند .

مزد يا حقوق چيست ؟

مزد ثابت عبارت است از مجموع مزد شغل و مزاياي ثابت پرداختي به تبع شغل ، در کارگاههايي که داراي طرح طبقه بندي و ارزيابي نيستند . منظور از مزاياي ثابت پرداختي به تبع شغل مزايايي است که بر حسب ماهيت شغل يا محيط کار و براي ترميم مزد در ساعات عادي کار پرداخت مي‌گردد از قبيل مزاياي سختي کار ، مزاياي سرپرستي ، فوق العاد شغل و .... ولي مزاياي رفاهي و انگيزه اي از قبيل کمک هزينه مسکن ، خواروبار ، حق اولاد ، پاداش افزايش توليد و سود سالانه جزء مزد ثابت و مزد مبنا محسوب نمي شود .

مزد ممکن است براساس قرارداد روزانه يا هفتگي يا 15 روز يکبار پرداخت شود ، اگر پرداخت مزد به صورت ماهيانه باشد حقوق مي گويند . در ماههاي سي و يک روزه حقوق و مزايا براساس سي و يک روز پرداخت مي شود . حقوق و دستمزد مشمول بيمه تامين اجتماعي و ماليات مي‌باشند و ماليات آن بر اساس جدول مالياتي حقوق که هر ساله با ضريب سال جاري اعلام مي‌شود محاسبه مي شود .

مدت کار و مدت اضافه کاري چيست ؟

ساعات کار عادي کارگر 8 ساعت در شبانه روز يا 44 ساعت در هفته يا 176 ساعت در ماه مي‌باشد . طبق ماده 59 قانون کار و تامين اجتماعي ارجاع کار اضافي به کارگر زماني مجاز است که شرايط زير را داشته باشد .

الف : موافقت کار

ب : پرداخت 40% اضافه بر مزد هر ساعت کار عادي

ضمنا ساعات اضافه کاري کارگر از 4 ساعت نبايد ، بيشتر باشد مگر در مواردي استثنايي با توافق کارگر . اگر کارگري بيش از 44 ساعت در هفته يا 176 ساعت در ماه کار کند آن ساعات اضافي به عنوان اضافه کاري محسوب مي شود .

نوبت کاري

طبق ماده 55 کار و تامين اجتماعي کار نوبتي عبارت است ازکاري که در طول ماه گردش دارد به نحوي که نوبتهاي آن در صبح يا عصر يا شب واقع مي شود . طبق ماده 56 اگر کارگري نوبت کاري او در صبح و عصر واقع شود 10% و اگر نوبت کاري صبح و عصر و شب قرار گيرد 15% و اگر نوبت کاري صبح و شب يا عصر و شب باشد 5/22 % علاوه بر مزد به عنوان فوق العاده نوبت‌کاري دريافت خواهد کرد .

شب کاري

طبق ماده 53 کارهايي که زمان انجام آن از ساعت 6 بامداد تا 22 باشد کار روز مي گويند و کارهايي که زمان انجام آن بين 22 تا 6 بامداد قرار گيرد کار شب گويند . اگر قسمتي از ساعات کار در شب و قسمتي از ساعات کار در روز باشد کار مختلط گويند . اگر کارگري نوبت کار نباشد و ساعات کار او بين 22 تا 6 بامداد باشد شب کاري محسوب مي شود و به ساعات شب کاري او 35% شب کاري علاوه بر ساعات کاري عادي او تعلق مي گيرد .

حق اولاد

حق اولاد معادل سه برابر حداقل مزد روزانه کارگر ساده در مناطق مختلف براي هر فرزند درماه پرداخت مي شود حق اولاد حداکثر تا دو فرزند بيمه شده پرداخت مي شود مشروط بر اينکه :

بيمه شده حداقل سابقه پرداخت 720 روز کار را داشته باشد .

سن فرزندان او از 18 سال کمتر باشد و يا منحصرا به تحصيل اشتغال داشته باشد تا پايان‌تحصيل يا در اثر بيماري يا نقص عضو طبق گواهي کميسيون هاي پزشکي موضوع ماده 91 قانون کار و تامين اجتماعي قادر به کار نباشد . حق اولاد مشمول ماليات مي شود ولي مشمول بيمه نمي شود .

حق خواربار و مسکن

حق خواروبار و مسکن مبلغي است که هر سال توسط هيئت دولت تعيين مي شود . حق خواروبار و مسکن براي افراد مجرد و متاهل متفاوت است . حق خوارو بار و مسکن مشمول ماليات و بيمه مي شوند .

ماموريت

کارگري که به خارج از محل خدمت اعزام مي شود فوق العاده ماموريت تعلق مي گيرد به شرط اينکه حداقل 50 کيلومتر از محل کارگاه اصلي دور شود و يا ناگريز باشد حداقل يک شب در محل ماموريت بماند . فوق العاده ماموريت نبايد کمتر از مزد مبناي روزانه کارگر باشد و همچنين کارفرما موظف است وسيله اياب و ذهاب آن را تامين نمايد .

اياب و ذهاب و کمکهاي غيرنقدي

کارفرما در صورت دوري کارگاه و عدم تکافوي وسيله نقليه عمومي بايستي براي رفت و برگشت کارکنان خود وسيله نقليه مناسب در اختيار آنها قرار دهد يا هزينه رفت و برگشت آنها را پرداخت کند . ارزش مزاياي غيرنقدي مستمر مانند غذا و پوشاک و نظاير آنها طبق آين نامه اي که به پيشنهاد هيئت مديره به تصويب شوراي عالي خواهد رسيد به طور مقطوع تعيين مي گردد .

تعطيلات و مرخصي ها

کارگران 6 روز هفته را کار مي کنند و روز جمعه تعطيلي هفتگي آنها با استفاده از مزدي مي باشد . در صورتي که روزهاي کار هفته کمتر از شش روز باشد روز تعطيلي هفتگي يک ششم مجموع مزد دريافتي کارگر در روزهاي کارکرد خواهد بود علاوه بر تعطيلات رسمي روز کارگر جزء تعطيلات رسمي محسوب مي شود . کارگري که روز جمعه کار کند در مقابل عدم استفاده از تعطيلي روز جمعه 40% اضافه بر مزد دريافت خواهد کرد .

مرخصي استحقاقي کارگران با احتساب 4 روز جمعه جمعا يک ماه مي باشد و ساير روزهاي تعطيل جز ايام مرخصي محسوب نمي شود . براي کار کمتر از يک سال مرخصي استحقاقي به نسبت کارکرد محاسبه مي شود . طبق ماده 65 قانون کار و تامين اجتماعي مرخصي سالانه کارگراني که به کارهاي سخت و زيان آور اشتغال دارند 5 هفته مي باشد که در دو نوبت و در پايان هر شش ماه صورت مي گيرد . کارگران بيش از 9 روز مرخصي را نمي توانند ذخيره کنند . کارگران در موارد زير حق برخورداري سه روز مرخصي با استفاده از مزد را دارند .

الف : ازدواج دائم

ب : فوت همسر ، پدر ، مادر و فرزندان

مدت مرخصي استعلاجي که به تاييد سازمان تامين اجتماعي رسيده باشد جز سوابق کار و بازنشستگي کارگر محسوب مي شود .

عيدي و پاداش پايان سال

عيدي عبارت است از مبلغي که هر ساله توسط هيئت دولت بر اساس حقوق و دستمزد کارگران تعيين مي گردد و براي پرداخت عيدي سقفي را قرار مي دهد که از مبلغ عيدي تعيين شده مبلغ 100000 ريال از ماليات معاف و مابقي آن مشمول ماليات مي باشد .

کسور قانوني چيست ؟

کسور قانوني وجوهي هستند که کارفرمايان هر ماهه از حقوق کارگران کسر کنند و به سازمانهاي مربوطه ارسال نمايند . کسور قانوني شامل :

الف : ماليات حقوق و مزاياي کارگران

ب : حق بيمه هاي اجتماعي

ج : بدهي کارگر به صندوق اجرا ( اجرائيات )