پی کنی :
اصولا پی کنی به دو دلیل انجام می شود .1-دسترسی به زمین بکروبرای محافظت ازپی ساختمان .
با توجه به اینکه کلیه بار ساختمان به وسیله دیوارها یاستونها به زمین منتقل می شود در نتیجه ساختمان باید روی زمینی که قابل اعتماد بوده و قابلیت تحمل بار ساختمان داشته باشد بنا گردد. برای برای دسترسی به چنین زمینی ناچار به ایجاد پی برای ساختمان می باشیم . برای محافظت پایه ساختمان وجلوگیری از تاثیر عوامل جوی در پایه ساختمان باید پی سازی کنیم در این صورت حتما در بهترین زمینها باید حداقل پی هایی به عمق 40تا50 سانتیمترحفر کنیم.
طول وعرض وعمق پی ها کاملا بستگی به وزن ساختمان وقدرت تحمل خاک محل ساختمان دارد.
در ساختمانهای بزرگ قبل از شروع کاربوسیله ازمایشهای مکانیک خاک قدرت مجاز تحملی زمین را تعیین نموده وازروی ان مهندس محاسب ابعاد پی را تعیین میکند. ولی در ساختمانهای کوچک که ازمایشات مکانیک خاک در دسترس نیست باید از مقاومت زمین در مقابل بار ساختمان مطمئن شویم.
اغلب مواقع قدرت مجازتحملی زمین برای ساختمانهای کوچک با مشاهده خاک پی ودیدن طبقات ان وطرز قرار گرفتن دانه ها به روی همدیگرو با ضربه زدن بوسیله کلنگ به محل پی قابل تشخیص است.
البته قبل از ان باید مهندس محاسب وزن ساختمان و میزان باری که ازطرف ساختمان به زمین وارد میشود اگاه باشد.
باید متذکر شد که نوع پی استفاده شده در این ساختمان پی نواری میباشد. با توجه به تشخیص مهندس محاسب ساختمان وبررسی نوع خاک محل حداقل عمق پی در این پروژه 50 سانتیمتردر نظر گرفته واجرا شد.
البته باید در نظر داشت که اگر در این عمق به زمین بکرنرسیدیم باید عمق پی را تا زمین بکر ادامه داده ویا از روشهایی دیگراز جمله شمع کوبی ویا تسطیع اقدام به اصلاح مقاومت زمین کرد
کرسی چینی:
معمولا در طبقه همکف ساختمانها سطح اتاقها را چند سانتیمتراز کف حیاط یا کوچه بلندتر میسازند که به این اختلاف ارتفاع کرسی چینی .
معمولا کرسی چینی به سرعت انجام میشود.هدف از ساخت کرسی در ساختمان این است که درابتدا از قدیم بشر تمایل بیشتر داشت قدری بلندتر از کف زمین سکونت کند وبدین ترتیب احساس امنیت بیشتری میکرد درثانی ارتفاع طبقه همکف با سطح زمین مانع ورود برف وباران وغیره به داخل اطاقها میگردد. وسوم اینکه چون اغلب زمینهایی که ما برای ساختمان انتخاب میکنیم کاملا مسطح نبوده ودارای شیب میباشند واز طرفی اتاقها وسالنهای ساختمان باید کاملا در یک سطح ساخته شوند لذا برای مسطح کردن اطاقها قسمتهای پایین را بوسیله کرسی چینی با قسمتهای دیگرهم سطح میکنند. عرض کرسی چینی باید قدری از دیوار اصلی وقدری کمتر از پی زیر ان باشد اگر ارتفاع کرسی چینی فقط در حدود 10الی 15 سانتیمتر باشد میتواند پهنای
ان مساوی دیوار روی ان باشد اماهمیشه بایددر نظر داشت برای کلیه دیوارهای اعم از حمال ویا تیغه ای و پارتیشنها پی سازی و کرسی چینی انجام شود.
نحوه کرسی چینی یا ساخت پی سنگی:
روز قبل از اجرای کرسی چینی چند کمپرسی سنگ معدنی(لاشه) و چند کمپرسی ماسه شسته به دستور مهندس گارگاه به محل آورده شد. پس از اماده شدن ملات سیمان انرا بوسیله فرغون در کنار پی برای شروع اجرای پی میاوردند. ملات ماسه وسیمان را به نسبت 1به4 با پیمانه مخلوط وبه ان اب دادند.اب دادن به این طریق بود که مخلوط ماسه وسیمان رابصورت
دپو در اوردند سپس شروع به ساختن حوضچه کوچکی با این دپو کردند. بعد از ان اب را به اندازه کافی وبا نظر مهندس کارگاه درون این حوضچه ریختن به این کاردر اصطلاح آبخور کردن میگویند. سپس دو کارگر شروع به مخلوط کردن ان شدند.
پس از ساخت ملات ماسه سیمان برای حمل کردن ان به محل از فرغون استفاده شد وبعد ازاوردن ملات به محل ایجاد پی یک نفر کارگر با بیل ملات را در پی میریخت و استاد کار بوسیله کمچه ملات را درون پی پخش میکرد
وسنگ های لاشه را روی ان میچید. از این ملات هم به عنوان بتن مگر وهم به عنوان ماده چسباننده بین سنگها استفاده میشد در موقع چیدن سنگها اگر سنگی وجود داشت که نسبتا بزرگ بود یکی از کارگرهابوسیله پتک اقدام به شکستن انها میکرد واز قطعات کوچکترمعمولااستفاده میشد. این کاررادر سرتاسرپی انجام میدادند تااینکه کار بعد از3 روز به پایان رسید.
استاد کارساختمان با وسیله ای بنام شیلنگ ترازسطح پی ها راترازنمود و ریسمان کشی کرد وملات صافی را روی ان کشید. بعد از خشک شدن پی ها تا چند روز سطح پی ها را اب میدادند تا ملات سیراب شود وبه مقاومت خوبی برسد ودر این مدت زمان که سطح پی ها را اب میدادند کار تعطیل بود.
برش در شناژ :
هنگامی که در بتن ریزی پی نمی توانیم بتن ریزی را طی یک روز انجام دهیم و بتن ریزی به روز بعد کشیده می شود باید در جایی که بتن ریزی قطع می شود را تخته ای به صورت عمود بگذاریم . دلیل اینکه به صورت عمود می گذاریم و به صورت مایل یا 45 درجه نمی گذاریم این است که ترک بتن یا برش در بتن به صورت 45 درجه صورت می گیرد و اگر ما بتن را به صورت 45 درجه رها کنیم و بتن ریزی را در روز بعد انجام دهیم ، هنگامی که بتن تحت تأثیر بار قرار گیرد راحت برش می خورد ولی اگر به صورت عمود باشد مقاومتر در برابر برش می باشد .
در پی می توان به صورت شکل مقابل بتن ریزی را در دو زمان انجام داد :
1-طبق آئین نامه یک سوم فاصله از آکس ستون .
2-آرماتور حرارتی در جهت عمود بر تیرچه ها می باشد .
سقفهای تیرچه بلوک :
میله گرد فشاری :
صلبیت ایجاد می کند و باعث می شود که میله گرد را در دهانه قرار دهند (قبل از بتن ریزی )
میله گرد کششی :
برای جلوگیری از خمش به کار می رود .
میله گرد برشی یا زیکزالی :
برای ایجاد صلبیت و تحمل نیروی کششی و برشی به کار می رود .
طبق آئین نامه :
بلوکها را تا 70 سانتیمتر می توان روی سقفهای تیرچه بلوک استفاده کرد (در ایران بلوک 40 سانتیمتر)
تایبیم:
فاصله ای است بین بلوکها در دهانه های بزرگ که هر 2 متر فاصله ای به اندازه 10 سانتیمتر که بین این فاصله را میله گرد می گذارند ( Φ 12یا Φ10 )این میله گردها تیرچه ها را به یکدیگر درگیر می نمایند یعنی یکپارچه می نمایند و از خیز جلوگیری می نمایند .
صلبیت سقف را بالا می برند ( در جهت عمود بر تیرچه و به اندازه ضخامت تیرچه )
(میله گردها یکی در پائین یعنی روی میله گرد کششی و یکی در بالا یعنی روی میله گرد فشاری قرار می دهند )
میله گرد حرارتی را در دال فوقانی یعنی در جهت تیرچه (در وسط )ودر جهت عمود بر تیرچه قرار می دهند و از انبساط و انقباض سطح تیرچه جلوگیری می کند (حداقل 15 سانتیمتر در شناژ )
طبق آئین نامه :ضخامت بتنی که بر روی آن می ریزند حداقل 5 سانتیمتر می باشد .
تعریف سقف و انواع آن :
سقف پوششی است برای جلوگیری از نفوذ عوامل طبیعی به داخل ساختمان .از جمله عوامل طبیعی می توان تابش مستقیم آفتاب ، باد ،باران و برف را نام برد .
همچنین سقف و دیوارها ،ساختمان در مقابل نیروهای وارده از مقاومت بیشتری برخوردار خواهد بود .سقفها از نظر شکل ظاهری عبارتند از سقفهای تخت ،شیبدار و قوسی .
اجرای طاق ضربی :
برای زدن طاق ضربی یکنواخت بنا باید از تجربه کافی برخوردار باشد .
برای آنکه بنا بتواند طاق ضربی را اجرا نماید احتیاج به داربست مناسب دارد ،زیرا ارتفاع مناسب داربست وتسلط بنا بر طاق ،می تواند در یکنواخت زدن مؤثر باشد .
فاصله مناسب بین داربست و تیر آهن ،برابر قد بنا + 5 سانتیمتر است .قبل از شروع طاق زنی باید تیرآهن 3 رج آجر چیده شود (روی کلاف بتنی که سر تیرآهن ها بر آن قرار دارد )به این قسمت که طاق ضربی از آن شروع می شود گلوگاه گفته می شود .
فاصلة مناسب بين داربست و تير آهن ،برابر قد بنا + 5 سانتيمتر است .قبل از شروع طاق زني بايد تيرآهن 3 رج آجر چيده شود (روي كلاف بتني كه سر تيرآهن ها بر آن قرار دارد )به اين قسمت كه طاق ضربي از آن شروع مي شود گلوگاه گفته مي شود .
ملات گچ و خاك به قطر 5/1 سانتيمتر بر سطح ديوار (گلوگاه )با دست كشيده مي شود (اصطلاحاً كف كش يا كف سوز مي شود )و آجري كه آبخور شده با ضربه به روي گچ خاك مي چسبد ،به طوري كه آجر ،روي نيمي بال پائين آهن قرار گيرد .
بادست چپ (دست ضعيفتر )آجر اولي نگهداري مي شود ،آجر قبلي چسبانده مي شود .
وقتي كه آجر ها تا وسط دو تير آهن (وسط دهانه )رسيدند ،طاق زني از طرف ديگر شروع مي شود تا دو نيمة طاق به يكديگر ، برسند در وسط دهانه در اينجا براي پر كردن فاصله اي بين دو آجر ،از تكه هاي كوچك آجر به نام كاربند استفاده مي شود .كاربند بستگي به اندازه شان (پولي بند ) (شصتي بند )و(كلوك بند) نام گذاري شده اند .
بعد از اتمام رج ،يك لايه نازك ملات روي آن كشيده شود تا تمام درزها پر شود سپس به قطر 5/1 سانتيمتر ملات گچ وخاك بر روي رج قبلي كشيده مي شود و در سراسر كار بايد دقت شود ،كه اندازة خيز طاق (3 تا 4 سانتيمتر ) تغيير نكند و تمام رج ها عمود بر تيرآهن ها به صورت يكنواخت بدون پستي و بلندي اجرا شود . در ضمن در آجرها پيوند برقرار گردد .
پس از اتمام طاق زني ،در غاب گچ بر تمام سطح ريخته مي شود تا منافذ (چشمه ها )پر شوند وپوستة نازكي از ملات گچ در سقف به وجود آيد .
سقف كاذب :
رابيتس و رابيتس كاري:
يكي از نكات بسيار مهم كه در ساختمان سازي بايد به آن توجه شود ،صرفه جويي در مصرف انرژي براي گرم و سرد كردن ساختمان است عوامل متعددي در اين صرفه جويي مؤثرند كه يكي از آنها دو جداره كردن سقف است .
با ايجاد سقفي در زير سقف اصلي (باربر )كه اصطلاحاً به آن سقف كاذب گفته مي شود مي توان محاسن زير را به وجود آورد :
عايق حرارتي مناسب
عايق صوتي مناسب
محلي براي عبور كانالهاي تاسيساتي بدون اينكه ديده شوند .
جلوگيري از ديد تيرهاي باربر مانند خرپاها كه معمولاَ از منظره زيبايي برخوردار نيستند
كوتاه كردن ارتفاع سقف بعضي قسمتهاي ساختمان كه نياز به سقف بلند ندارند نظير حمام و توالت .
چون هدف از ساختن سقف كاذب ، خاصيت بلربري آن نيست ، بنابراين هر قدر سبكتر و ظريفتر اجرا شود ، مناسبتر خواهد بود بعضي انواع آن ، بار خود را به ديوارهاي كناري منتقل مي كنند و نوعي ديگر معلق هستند يعني وزن آنها را سقف تحمل مي كنند اين سقفها بسيار متنوع ، با مصالح و شكلهاي گوناگون مي سازند سقف كاذب آجري ، سقف كاذب چوبي توخالي با اندود گچ ، سقف كاذب با نماي چوب ، سقف كاذب كنيتكس ،سقف كاذب رابيتس ، سقف كاذب با پوشش آكوستيك ، سقف كاذب با پوشش قطعات گچي پيش ساخته ، سقف كاذب با استفاده از آلومينيوم و فايبرگلاس .
استفاده از رابيتس براي اجراي سقفهاي كاذب بسيار متداول است . رابيتس عبارت از شبكه اي از ورقهاي فلزي گالوانيزه به قطر 2/0تا5/0ميليمتر ، به عرض 60، طول 250 سانتيمتر و مساحت هر ورق آن 5/1متر مربع است . وزن آن سبك و تابع ضخامت ورق است . وزن يك متر مربع آن با ورق 2/0ميليمتر تقريباً 900 گرم و با ورق 5/0ميليمتر تقريباً 5/2 كيلوگرم است با قيچي ورق بر به راحتي بريد ه مي شود و مي توان آنرا به شكلهاي مختلف در آورد .
روش اجراي اين نوع سقف به اين ترتيب است كه ابتدا ميلگردهايي را به سقف آويزان مي كنند پس به آ ويزها ( ميلگردها ) تعدادي سپري جوش مي دهند جاي اين سپرها شبكه اصلي سقف كاذب را تشكيل مي دهند . در موقع جوش دادن سپريها با يد به قائم بودن آويزها توجه كرد ، در ضمن تمام سپريها با يد در يك ارتفاع و تراز باشند . در جهت عمود بر سپريها ، شبكه اي از ميلگردها بوجود مي آورند . براي اين منظور تعداد ي ميلگرد به فواصل 30سانتيمتر از هم به زير سپريها جوش مي دهند . پس از اجراي شبكه و اطمينان از صحت و استحكام آن ، رابيتس را بوسيله مفتول به ميلگردها وصل كرده ، سپس از زير ، رابيتس را اندود مي كند . (نوع اندود بستگي به محل استفاده سقف كاذب دارد ) ، چون مقداري ملات به لاي پره هاي رابيتس مي رود ، در گيري خوبي بين آنها ايجاد مي شود . فواصل ميلگردهاي آ ويز در شبكه اصلي ، نمرة ميلگردهاي شبكه فرعي ، شبكه فرعي نمرة سپري شبكه اصلي و نمرة ميلگردهاي آويز مشخص شده است .
تعريف ديوار :
ديوار از مهمترين اجزاي ساختمان است كه به صورت قائم و پيوسته از مجموعة مصالح پر كننده سنگين يا سبك كه بوسيلة ملات به هم متصل مي شو ند ، تشكيل شده است .
هدف از ديوار سازي :
ديوار به منظور تحمل فشرده و جلوگيري از نفوذ عوامل جوي مانند باد وبرف وباران ،سرما وگرما و نيز جلوگيري از انتقال صدا تقسيم فضاهاي داخلي ساختمان به فضاها و اتاقهاي مختلف و بعضي از ديوارها به منظور نگهداري شيرواني ، خاكريزها و خاكبرداريها ساخته مي شود .
انواع ديوارها :
ديوارها از نظر وظيفه اي كه به عهده دارند، به ديوارهاي باربر و غير باربر از نظر مصالح مصرفي به ديوارهاي آجري ، بلو كي ، سنگي ، بتوني ، چوبي ، فلزي و گلي تقسيم مي شوند .
ديوارهاي باربر آجري :
ديواري است كه با آجر فشاري توپر و ملات ساخته مي شوند . اين ديوار وزن سقف ساختمان و ساير بارهاي وارد از ساختمان مانند وزن اشيا و وسايلي كه در فضاهاي مختلف قرار مي گيرند را تحمل مي كنند و اين وضع را به كرسي و پي منتقل مي كنند . مصالح اصلي اين گونه ديوار ها آجر است كه در كشورهاي مختلف داراي اندازه هاي مختلف است .
بعنوان مثال: ابعاد آجر در آلمان 5/6*12*25سانتيمتر ودر ايران 5*10*21يا5*5/10*22سانتيمتر است ولي آجر به هر اندازه به ابعادي كه باشد ، بايد طول آن به اندازه 2برابر عرض به اضافه يك سانتيمتر باشد يعني اگر طول آجري برابر با a و عرض آن برابر با b باشد ، بايد از رابطه ير استفاده گردد . a=2b+1
هر چه ابعاد آجر بزرگتر باشد ، مقاومت آجركاري بيشتر است زيرا مقاومت آجر از ملاتها بيشتر است .
ولي اگر اندازة آن از مقدار معين بزرگتر باشد ،كار كردن با آن مشكل است واز نظر اقتصادي نيز مقرون به صرفه نيست .
جنس آجري كه براي ديوار سازي مصرف مي شود ،بايد مقاوم و مرغوب و مطابق با استانداردهاي آجر ايران باشد .
ملات مصرفي :
ملاتي كه براي ساختن ديوارهاي آجري مصرف مي شود ،گل آهك ،ماسه آهك ،باتارد و ملات ماسه سيمان است .
ملات گل آهك :
مخلوطي است از خاك سرند شده و حدود 150 تا 250 كيلوگرم پودر آهك و يا خمير آهك در متر مكعب خاك كه با آب خوب مخلوط مي كند و براي ديوارهاي كم اهميت در ساختمانهاي كوچك به كار مي رود .
ملات ماسه آهك :
مخلوطي است از ماسه شسته و يا پودر ويا خمير آهك كه با آب مخلوط مي كنند و بهتر ومقاومتراز ملات گل آهك است و در ساختمانهاي كوچك مصرف مي شود .
ملات باتارد :
ملات مناسب براي ديوار چيني است . مخلوطي است از ماسه و سيمان و آهك به نسبت 100تا 150 كيلوگرم سيمان و از 150 تا 200 كيلوگرم آهك شكفته در متر مكعب ماسه كه با آب مخلوط مي كنند و پس از آماده شدن مصرف مي شود .
ضخامت ديوارهاي آجري :
با توجه به ابعاد آجر ،ضخامت ديوارهاي آجري باربر 35 سانتيمتريا 5/1 آجره براي ساختمانهاي تا دو طبقه و 45 سانتيمتر يا دو آجره براي ساختمانهاي دو تا چهار طبقه به كار مي رود .ساختمانهاي بيشتر از چهار طبقه را با ديوار آجري معمولاً نمي سازند چون با هم مشكلات اجرايي دارد و هم مقاومت لازم را ندارد ،در عين حال مقرون به صرفه هم نيست بعضي اوقات ديوارهاي باربر 22 سانتيمتري يعني يك آجره مي سازند كه اين نوع ديوار فقط براي دهانه هاي كوچك (كمتر از 3 متر) با بار بسيار كم و ارتفاع حداكثر 3 متر به كار مي رود.
ديوارهاي 55 سانتيمتري يا 5/2 آجره براي كرسي چيني زير ديوارهاي باربر5/1 تا 2 آجره و ديوارهاي 3 آجره يا بيشتر براي ديوارهاي پي ساختمان به كار مي رود .
ارتفاع ديوارهاي آجري :
ارتفاع ديوارهاي آجري ،فاصلة عمودي بين كف تا زير سقف هر طبقه است كه به آن طول آزاد ديوار هم گفته مي شود . ارتفاع ديوار با ضخامت آن رابطه مستقيم دارد ، يعني ارتفاع بيشتر باشد ،ضخامت آن هم بايد بيشتر باشد .
در ساختمانهايي كه ارتفاع همة طبقات آن يكسان است براي هر دو طبقه كه ساختمان مرتفع تر مي شود ،مي توان يك نيمه از ضخامت آن كم كرد مثلاً در يك ساختمان آجري چهار طبقه ، اگر ضخامت ديوارهاي طبقات اول و دوم دو آجره باشد ضخامت طبقات سوم و چهارم را به 5/1 آجر ،مي توان تغليل داد به هر حال ارتفاع ديوار آجري حدود 18 تا 20 برابر ضخامت آن است . يعني اگر يك ديوار يك آجره را در نظر بگيريم ،ارتفاع اين ديوار حداكثر مي تواند 4/4 متر 440= 22*20 = n مي باشد.
نحوة اجراي ديوارهاي آجري :
روش اجرا و ساخت انواع ديوارهاي باربر و غير بابر همراه با نحوة پيوندها و اتصالات و ساير نكات از قبيل شاقول كردن ،ريسماني كردن ،هشتگير با بند و… را بررسي خواهيم كرد چند نكته هنگام اجراي ديوارهاي آجري ضروري به نظر مي رسد :
1-جر مصرفي فشاري بايد داراي مفاومت بيش از 50 كيلوگرم برسانتيمتر مربع باشد .سالم و داراي كناره هاي تيز و بدون آلودگي و مواد خارجي باشد .حتي المكان آجر درسته به كار برده و از به كار بردن آجرهاي شكسته خودداري شود زيرا باعث مصرف زيادتر ملات مي شود كه از مقاومت ديوار كم مي كند .
2-آجرها قبل ازمصرف بايد زنجاب يعني از آب اشباه شود و براي اين منظور يا آجرها را داخل بشكه آب فرو مي برند ويا با شيلنگ به قدري روي آن آب مي پاشند كه ديگر آب جذب نكرده و سپس آنها را مصرفي مي كنند .درغير اين صورت اگر آجر به صورت خشك مصرف شود ،سريعاً آب ملات را مكيده و از اتصال آجر با ملات جلوگيري مي شود . همچنين در هواي گرم پس از آجر كاري بايد روي آن را آب پاشي كرد ودر هواي كمتر از 5درجه سانتيگراد (هواي سرد) نبايد آجر چيني را انجام داد .
3- سطح آجر كاري در هر رديف بايدكاملاً افقي باشد و به شكل موجي نباشد زيرا پخش بار در سطوح افقي يكنواخت صورت مي گيرد.
4- هنگام آجر چيني در قسمتهاي مختلف ساختمان ، اختلاف ار تفاع آجر كاري هر قسمت نبايد بيشتر از يك متر از ساير قسمتها باشد .
5- در گوشه ها و محلها ي تقاطع ديوارها يك رج در ميان قفل وبست كامل ايجاد شود و گوشه هاي بيرو ني ديوار در هر رج قفل و بست كامل داشته باشند كه براي اين منظور نبايد ديوار چيني گو شه ها در امتداد قائم متوقف شود به عبارت ديگر در گوشه ها بايد يك رديف راسته با يك كله و ضلع رديف باشد . همچنين درزهاي قائم در طر ف داخل و خارج ديوار روي هم قرار گيرند . يعني فاصلة درزهاي قائم دو رديف بايد به اندازه يك دوم طول آجر تا حداقل يك چهارم طول آن از هم فاصله داشته باشد .
ديوارهاي جداكننده ( پارتيشن ) :
ديوارهاي جداكننده همانطوري كه از اسمشان پيداست نقش جدا كردن فضاهاي مختلف ساختمان را به عهده دارند و هيچگونه وظيفه باربري نداشته و از نظر نوع مصالح ممكن است در ساخت آنها از آجر فشاري ، سفالي ، يا مجوف و يا از جنس قطعات پيش ساخته سبك بتوني و بالا خره ديوارهاي چوبي استفاده كرد نكته مهم اين است كه اين ديوارها از هر جنس كه باشند بايد حتي المقدور وزن آنها سبك باشد ، خصو صاً هنگامي كه روي سقف طبقات زيرين قرار مي گيرند . در ضمن ديوارها بايد عايق صوت و حرارت نيز باشند .
ديوارهاي جدا كننده از نظر مصالح :
ديوارهاي جداكننده يا فشاري : اين ديوارها با آجر فشاري توپر ساخته مي شوند و ضخامت شان عموماً در طو ل ارتفا ع كم و با ضخامت 10سانتيمتر است . در اين ديوارها آجرها را به صورت راسته با رعايت پيوند ديوار ، روي هم قرار مي گيرند ، ارتفاع اين ديوار نمي تواند زياد باشد و معمولاً بعد از هر چند رج ديوار چيني روي بعضي قسمتهاي ديوار را براي استحكام و پايداري بيشتر گچ مي زنند . ملات اينگونه ديوار ها عموماً ماسه و سيمان است .
ديوارهاي جداكننده با آجر سوراخدار :
اين ديوارها از نوع آجر سوراخ دار و حجره اي ساخته مي شوند آجرهاي سوراخدار و حجره اي از آجرهاي توپر سبكتر و حجره ها و سوراخهاي آجر عمل خشك شدن و پخت را آسان مي كنند . صر فه جويي در خاك رس و در نتيجه كاهش وزن ديوارهاي غير باربر ، يك مزيت است ،چون آجرهاي حجره اي يك طر فشان بازو و طرف ديگرشان بسته است . هنگام چيدن طرف باز حجره ها رو به پائين است تا ملات داخل حجره ها شود و باعث سنگيني وزن ديوار نگردد .
ديوارهاي بلوكي و سفالي :
اين بلوكها به صورت تو خالي و يا مجوف به روش تزريقي ساخته ، و در كوره پخته شوند . سفالهاي مجوف و يا تو خالي كه به اشكال و اندازه هاي مختلف ساخته مي شوند براي ساختن ديوارهاي سبك كه فقط براي تقسيم فضاها و جلوگيري از عوامل جوي مدنظر باشند ، بكار ميروند . ديوارهايي كه با بلوكهاي سفالي فوق ساخته مي شوند بيشتر در ساختمانهاي اسكلت بتوني كه غالباً ديوار ها ، باري جز وزن خود را تحمل نمي كنند ، بكار مي رود اصولاً بايد هر چه ممكن است ، سبكتر باشند و مي توان آنها را در ديوارهاي تقسيم داخلي د ر طبقات مختلف ساختمان بكار برد . از مزاياي اين ديوارها علاوه بر سبكي ، سهولت بكار بردن و سرعت عمل در چيدن ديوار به علت بزرگ بودن سفالها و سبكي وزن آنهاست . ضمناً اين ديوارها از نظر جلوگيري از انتقال صوت و حرارت به مراتب از ديواره هايي كه با آجرهاي توپر معمولي ساخته مي شوند .
ابعاد بلوكهاي سفالي كه در كارخانهاي ايمان تهيه مي شو ند 20*20به ضخامت 7يا 10سانتيمتر ، 25*20با ضخامتهاي 8 و 10 و 25*25 با ضخامت 10سانتيمتر .
موزائيك و روش نصب آن :
در ساختمانهاي مسكوني ، ادارات و مدارس و … را بهترين پوشش كف ، موزائيك است . طريقه ساخت موزائيك است كه ملات سيمان كم آب را در قالب مي ريزند و آنها تحت فشار (پرس)قرار مي دهند تا متراكم شوند . براي ازدياد مقاومت ، در زمان خودگيري آنرا مرطوب نگه داشته است .
موزائيك از دو قشر تشكيل مي شو د :
الف )قشر زيرين يا آستر مخلوطي از سيمان پر تلند و ماسه شسته به قطر 5 ميليمتر مكعب و به نسبت حجمي 1 به3 است . (1 قسمت سيمان و 3 قسمت ماسه )
ب) قشر رويه ( پاخور )كه در معرض سايش است و از سيمان پرتلند با تكه هاي سنگ خاك سنگ وپودر سنگ به صورت سيقلي ساخته مي شود . پرمصرف ترين ابعاد موزائيك 5/2*25*25 و3*30*30 سانتيمتر است و بعد از آنها 4*4*40 سانتيمتر است .نصب موزائيك نسبتاً ساده است به اين ترتيب كه به يك امتداد مشخص (مثلاً يك ديوار ) را مبناي موزائيك كاري قرار مي دهند و اولين رديف (دليل موزائيك را به موازات آن بر روي ملات ماسه و سيمان مي چينند . با استفاده از گونياي بلند ،موزائيك هاي رديف دوم را عمود بر رديف اول وبالاخره رديف سوم را هم عمود بر رديف دوم مي چينند اين عمل را دليل گذاري مي گويند . مرحلة بعدي پر كردن متن (بين دليل ها )با موزائيك است .در اين مورد با استفاده از ريسمانكار ،موزائيك هاي متن را به صورت يك يا دو رديف برروي ملات سيمان مي چينند .ملات ماسه سيمان مصرفي براي موزائيك كاري بايد كم آب باشد و ضخامت آن بستگي به كف تمام شده موزائيك ازخط تراز و شيب موزائيك كاري دارد .موزائيك كاري بدون بند انجام مي شود (بدون فاصله وچسبيده به يكديگر نصب مي شود ) 12 ساعت پس از نصب موزائيك ها ، سطح را خيس مي كنند و روي آن را دوغاب سيمان مي ريزند ويا كمچه بندها را پر مي كنند .سپس روي سطح ماسة نرم مي پاشند و بلافاصله با گوني سطح را تميز مي كنند. آخرين مرحله ،ساب وپرداخت سطح موزائيك ها است .
كاشي :
كاشي فرآورده هاي سراميكي كه به سبب پخته شدن در در جه حرارت معين به حالت نيمه شيشه اي در آمده و خاصيت جذب آب آن بسيار كم وتحمل آن در برابرسائيدگي و فشار ضربه مكانيكي زياد باشد پختن كاشي لعابي قدمت بيش از شش هزار سال دارد .ايران زادگاه كاشي نيست ، بلكه پرورشگاه آن است ، بهترين كاشيكارهاي هنري جهان در ايران به ويژه درمشهد و اصفهان ساخته شده است ، از كاشي براي پوشش كف راهروها و سالنهاي عمومي ، ديوارها و كف حمام ، كف كشتارگاهها و آشپز خانه ها و همچنين كارخانجات توليد مواد غذايي استفاده مي كنند . از كاشي براي تزئينات داخل و خارج ساختمان استفاده مي شو ند . همچنين بعنوان يك پوشش و عايق رطوب به كار مي رود . مانند كاشيهايي كه در پوشش خارجي گنبد و مناره هاي مساجد و حرم حضرت رضا و امامزادهها به صورت ( كاشي معرق ) و يا كاشي هفت رنگ به كار رفته است كه صرفاً با دست ساخته مي شوند . اما كاشيهايي كه هم اكنون در ساختمانها و منازل ، در حمام و آشپزخانه و توالت به كار مي روند و با ماشين آلات به طور انبوه در طرحها و ابعاد گوناگون توليد مي شوند ، شامل كاشي ديوار و كاشي كف است .
روشهاي نصب كاشي :
نصب كاشي معمولاً به سه روش متداول انجام مي شود :
روش دوغاب
روش ملات گذاري
روش چسباندن
نصب كاشي با هر شيوه اي كه باشد بايد رجهاي كاملاً افقي و در يك سطح تراز باشد
بندهاي افقي بايد كاملاً مستقيم و بدون شكستگي و بندهاي عمودي در امتداد يكديگر قرار گيرند .پشت كاشي بايد از مصالح پر كننده كاملاً پر شوند و هيچگونه فضاهاي خالي در آن وجود نداشته باشد .
نصب كاشي به روش دو غاب :
در اين روش رديف اول كاشي به صورت كاملاً افقي و در حالي كه كاشيها شاقولي هستند ، به فاصله حدود 3سانتيمتر از ديوار با فتيله هايي از گل رس به طور موقت به ديوار نصب مي شوند ، عمل افقي كردن را با تراز دقيق و نسبتاً بلند و عمل شاقولي كردن رج اول را با استفاده از ترازهاي بنايي كه تراز عمودي دارند و نيز گونيا كردن را با استفاده از گونياي دقيق فلزي يا چوبي بلند ، انجام مي دهند پس از اينكه رديف اول كاشيها با رعايت فوق نصب شد پشت كاشيها را در چند مرحله و هر مرحله حداكثر به ارتفاع 5سانتيمتر با دوغاب ماسه سيمان عسلي پر مي كنيم ، تا فرصت مناسب براي جذب آب ملات باشد اگر پشت را يك مرتبه با دوغاب پر كنيم ، كاشي بلافاصله از ديوار جدا مي شود . پس از پر شدن پشت كاشي با دوغاب ماسه سيمان فتيله هاي گل رس را برداشته و اقدام به نصب رديف دوم مي كنيم . همين كار را تا يك رديف ادامه مي دهيم . چون دوغاب زيرين آخرين رديف مشكل است لذا كاشيهاي آ خرين رديف را با ملات سفت نصب مي كنيم . چنانچه روي كاشيها دوغاب ريخته شده باشد ، سريعاً آنرا تميز مي كنيم و در پايان با دوغاب عسلي سيمان سفيد يا رنگي و پودر سنگ نرم كاشيها را بندكشي مي كنيم .
طريقه كار بدين صورت است كه دوغاب را بر تمام سطح كاشيكاري مي ماليم ،به طوري كه تمام بندها را پر كند . پس از چند دقيقه با پارچه تميز دوغاب اضافي را برداشته و روي كاشيها را تميز مي كنيم .
نصب كاشي به روش ملات گذاري :
در اين روش پشت هر كاشي را به اندازه كافي ملات ماسه سيمان قرار مي دهيم. كاشي را روي ديوار گذاشته و با چكش لاتستيكي طوري روي كاشي ضربه مي زنيم كه اولاً كاشي در داخل ملات جاگير شود . ثانياً ملات ، ساير قسمتهاي پشت كاشي را پر كند در همين حال تراز و شاغولي بودن را انجام مي دهيم . اين روش احتياج به مهارتهاي زيادي دارد . چون ممكن است ملات پشت كاشيها را پر نكند و پس از مدتي كاشي از ديوار جدا شود .
سراميك يا كاشي كف :
سراميك پوششي است لعاب دار كه براي فرش كردن كفها از آ ن استفاده مي شود . چون داراي لعاب است و جذب آب آن ناچيز ( در حدود صفر ) است و مواد زايد را به خود نمي گيرد ، مناسبترين پوشش براي كف فضاهاي بهداشتي است و ساختمانهاي مسكوني براي فرش كردن كف آشپزخانه ، توالت وحمام و حتي سالنها به كار مي برند . از سراميك براي پوشش ديوارهاي داخلي و خارجي ساختمان نيز استفاده مي شود .
مواد اوليه سراميك :
شامل بدنه و لعاب بوده و همانند مواد اوليه كاشي است با اين تفاوت كه در صد تركيبات آن با درصد تركيبات كاشي ديواري اختلاف دارد ولعاب در مقابل سا يش خيلي مقاومتر از لعاب كاشي ديواري است .
2- ابعاد سراميك :
سراميك را در ابعاد و اندازه هاي مختلف مي سازند كه متداولترين آنها عبارتند از :…….
10*10، 20*10،20*20، 30*30سانتيمتر و يا بزرگتر و يا ضخامت حدود 7ميليمتر است .
نحوة اجراي سراميك (سراميك كاري ) :
ابتدا كف محلي را كه مي خواهند با سراميك فرش كنند ، با ملات ماسه وسيمان كرم بندي و شمشه گيري مي كنند ، در صورتي كه كف آبريزگاهها مانند حمام و آشپزخانه باشد ، كف را با شيب 1 تا 2 در صد به صورت شيب دار به طر ف كف شور شيب بندي مي كنند .پس از خشك شدن پلاستر ماسه سيمان كف ، سراميك ها را با دوغاب پودر سنگ وسيمان به نسبت 1به 1 يا با چسب كاشي همانند نصب كاشي روي پلاستر كف مي چسبانند . در صورتي كه از ملات پودر سنگ و سيمان براي نصب استفاده شده باشد با دو غاب پودر سنگ و سيمان بند كشي مي كنند و چنانچه از چسب خميري براي نصب استفاده شده باشد ، خمير مخصوص بند كشي به كا ر مي رو د و سپس آنرا تميز مي كنند . بعضي مواقع براي فرم دادن و پيوند بهتر ين سراميك ها ، درزهاي به فاصله چند ميليمتر ايجاد مي كنند . براي جلوگيري از لق شدن سراميك ، لازم است حاقل تا 24 ساعت بعد از نصب ، از رفت و آمد از روي كف سراميك شده خودداري شود .