رشته تحصیلی: کامپیوتر
مقدمه
راهاندازی، کنترل و نگهداری شبکه شاید یکی از مشکلترین و دشوارترین بخشهای کاری یک Administrator یا مسئول سایت باشد. چون مشکلات و عیوب ناشی از سخت افزارهای یک شبکه، با مشکلات وعیوب ناشی از برنامههای نرم افزاری شبکه ادغام شده و اگر به فرض در هنگام تنظیم شبکه مشکلی به وجود آید، وقت زیادی تلف خواهد گردید تا بفهمیم مشکل از ناحیه سخت افزاری است یا نرم افزاری لذا این جزوه حاصل تجربیات عملی اینجانب در مدت 240 ساعت کارآموزی در شرکت خدمات فنی ساعت شهر شرق میباشد که شامل مباحثی در موردAdministrator شبکه، پروتکلها، سرویسهای شبکه و طریقه نسب و بکارگیری آنها میباشد تا شاید کمکی هر چند ناچیز در جهت رفع مشکلات و موانع دانشجویان عزیز در این زمینه باشد.
تنظیم و کنترل برنامه Network Nelghborhood
بعد از نصب کارت شبکه آیکون تنظیمات آن در درون Conrtol Panel یا همچنین میز کار یا Desktop جهت تنظیمات قابل مشاهده است.
جهت تنظیم شبکه کافی است شما روی آیکونNetwork Neighborhood کلیک راست نموده و گزینهProperties را انتخاب نمایید.
قبل از شروع کار و تنظیمات لازم میدانم شما را کمی با این پنجره و مشخصات آن آشنا نمایم.
درون این پنجره پوشههای (Tab) گوناگونی وجود دارد و مهمترین آنها قسمت Configurations یا پیکربندی شبکه و بخش Jdentification یا مشخصات و شناسایی کامپیوتر میباشد.
در بخش Configurations یا پیکربندی معمولاً گزینههای جهت بکارگیری، Client Protocols ,( ) adapters ( ) ( ) وservices ( ) وجود دارد.
Clients .
نرم افزارهای Clients شما را قادر میسازد که پرینترها و فایهای مشترک (Shared) را در کامپیوترهای دیگر مشاهده و استفاده نمایید.
Adapters.
adapters ، یک وسیله سخت افزاری است که از نظر فیزیکی مشخص میکند کامپیوتر شما به شبکه متصل است.
Protocol :
نشانگر یک زبان مشترک است که کامپیوترها جهت ارتباط با یکدیگر از شبکه نیاز دارند. (کامپیوترها باید از یک زبان مشترکTcp/Ip جهت ارتباط با یکدیگر استفاده نمایند.)
Services:
بعضی از سرویسهای شما را قادر میسازند که شما بتوانید فایلهای و پرینترهای خود را با دیگران در شبکه مشترک (Share) نمایید و سرویسهای دیگری جهت گرفتن پشتیبان اتوماتیک از سیستم (Automatic system bacukp) تنظیمات و ثبت از راه دور (Remote Registory) و عامل کنترل و مشاهده شبکه(Network Monitor Agent) وجود دارند.
در زیر این گزینهها سه دکمه Remove, AddوProperties وجود دارد که با کلیک روی دکمه Add پنجرهای باز میشود که شما میتوانید در صورت نیاز از آن protocol) , services,clint , (adapter مورد نیاز خود را اضافه نمایید.
و درصورتی که بخواهید گزینهای را حذف نمایید آن را انتخاب نموده و روی دکمه Remove کلیک نمایید. برنامه حذف خواهد گردید.
با انتخاب گرینهای و کلیک روی دکمه properties شما مشخصات و تنظیمات جزئی و بیشتری را در پنجره باز شده مشاهده خواهید نمود.
در بخش Primary Network Logon ، شما میتوانید با کلیک در مثلث پایین رو، نوع اتصال به شبکه را انتخاب نمایید. این بخش نشان میدهد که کدام شبکه اتصال شما را پشتیبانی خواهد نمود. بنابراین شما از آن شبکه استفاده نمایید. مثلاً اگر شما windows Logon را انتخاب نمایید شما به ویندوز 98 متصل بوده و در صورتی که شبکه شما قطع باشد شما هیچ پیامی بر این مبنی نخواهید داشت. ولی اگر گزینه Client for Microsoft network را انتخاب نموده باشید، هنگام ورود به ویندوز پنجرهای از شما نام کاربرد (User Name) و رمز ورود (password) و احتمالاً Domain یا نام شبکه را از شما خواهد خواست و در صورتیکه شبکه شما دچار مشکل باشد، پیامهای هشدار دهنده رد این بخش مشاهده خواهید نمود.
در قسمت انتهایی این پنجره یک دکمه فشاری به نام File and printers Sharing وجود دارد که با کلیک روی آن پنجره دیگری باز میشود که شما میتوانید با کلیک درون جعبههای دو گزینه موجود اجازه دهید دیگران از فایلها و پرینترهای Share شده و مشترک شما استفاده نمایند.
در قسمت Tab (Identification) یا مشخصات کامپیوتر شما سه کادر وجود دارد که عبارتند از:
Computer Name :
در جلو این کادر شما میتوانید نام کامپیوتر خود را برای شناخته شدن در شبکه برای دیگران درج نمایید. (حداکثر 15 حرف و بدون فاصله باشد.)
Workgroup :
نام گروه کامپیوتری است که در ارتباط میباشند و کامپیوترها باید هم جهت مشاهده و هم قرار گرفتن در یک گروه حتماً دارای یک Workgroup مشترک باشند. (حتماً رعایت حروف بزرگ و کوچک در این قسمت دقت شود و در اینجا هم بیش از 15 حرف و فاصله ممنوع است. بهتر است جهت راحتی کار اسمی مشخص و کوچک و با حروف بزرک نوشته شود. مثلاً SAF )
Computer Descrption:
در این بخش شما میتوانید جهت مشخص شدن دقیق هر کامپیوتر توضیحات خاصی را درج نمایید که اختیاری است و دیگران را قادر میسازد اطلاعات بیشتری را در رابطه با آن کامپیوتر در صورت لزوم مشاهده نمایند.
تنظیم شبکه
همانطور که گفتیم جهت تنظیم شبکه روی آیکون Network Neighborhood کلیک راست نموده و سپس گزینه properties را انتخاب مینماییم.
در پنجره باز شده دقت میکنیم حتماً گزینههای مورد نیاز موجود باشند از جمله:
Client for Microsoft nework
Dial- up Adapter
Tcp/Ip
File and printer sharing for Microsoft
در صورتی که یکی از آنها نبود به روشی که گفته شد با کلیک بر دکمه Add آن را انتخاب و اضافه مینماییم. مثلاً برای اضافه نمودن پروتکل Tcp/Ip روی دکمه Add کلیک کرده و از پنجره دکمه Add موجود را کلیک میکنیم. پنجرهای باز میشود که دو قسمت میباشد.
در بخش Network Protocols پروتکل مورد نیاز مثلاً Tcp/Ip را انتخاب مینماییم. برای افزودنFile and printer sharing for Microsoft Network روی دکمه File and printer sharing واقع در پنجره Configuration کلیک نموده و در کادر جعبهای گزینهها کلیک کرده و انتخاب مینماییم.
بعد از تنظیم و کنترل Configuration در قسمت Identification کلیک نموده و یک اسم به کامپیوتر خود جهت شناسایی راحت دیگران در شبکه در قسمت نام کامپیوتر (Name Computer) توضیحی در زمینه آن کامپیوتر مینویسیم که لزومی نیست.
بعد از اتمام تنظیمات اگر روی دکمه OK کلیک نمایید، پنجره شروع به فعالیت نموده و نسبت به تنظیم و نصبت برنامههای تنظیمی اقدام میکند و احتمالاً سی دی ویندوز ویا درایور یا راهانداز کارت شبکه را از شما خواهد خواست که با هدایت آن به مسیر مربرطه و نصب موارد خواسته شده کامپیوتر مجدداً راهاندازی (Restart) شده و بالا خواهد آمد و در صورتی که گزینه Client for Microsoft network را در پنجره Configurationدر بخش Primary Network Logon انتخاب نموده باشید، کامپیوتر هنگام بالا آمدن پنجره ورودی کاربر را بالا خواهد آورد و شما با نوشتن نام کاربر و رمز ورود میتوانید وارد شبکه شوید.
دقت شود که میتوانید در صورت عدم رمز ورودی را برای راحتی همه خالی گذاشته و شماره کامپیوتر را به عنوان نام کاربر نوشته و دکمه OK را کلیک نمایید.
تذکر
مشاهده میشود بعضی از کاربران بدون زدن دکمه OK ویا Enter با زدن دکمه Cancel یا دکمه Escape وارد کامپیوتر میشوند که در این صورت قادر نخواهند بود از شبکه استفاده نمایند. شما برای اطمینان از اینکه کاربر دست وارد شبکه گردیده است، اگر در قسمت Start کلیک نموده و در بخش Log off نام کاربر را ببینید، مطمئن میشوید کاربر وارد شبکه گردیده و میتوانید از آن استفاده نمایید. ولی اگر در آن قسمت چیزی نبود نشان میدهد که کاربر با زدن دکمه کنسل (Cancel) وارد شبکه نگردیده است.
استفاده از شبکه و عمل sharing
اگر شبکه یک سایت درست راهاندازی شده باشد و مشکلی نباشد، هنگامیکه شما دو بار روی آیکون Network Neighborhood کلیک مینمایید قادر خواهید بود کامپیوترهای مورد نظر وارد آن شده واز برنامههای مشترک آن (Shared) استفاده نمایید.
توجه: حتماً کامپیوتر مورد نظر نیز روشن باشد و ضمناً برنامهای را Share کرده باشد. چگونه میشود برنامهای را Share نمود که دیگران نیز به آن از کامپیوتر ما دسترسی داشته باشند؟
نکته مهم: فقط درایوها (d:; CD-rom floppy A;c) ، سی دی و پوشهها قابل اشتراک هستند و در صورتی بخواهیم فایل یا سندی را Share نماییم، حتماً ابتدا آن را در پوشهای قرار دهیم.
برای عمل Sharing روی درایو و یا پوشه مورد نظر کلیک راست نموده و گزینه Sharing را انتخاب میکنیم. پنجرهای باز میشود که در قسمت دکمه رادیویی Shared as کلیک مینماییم.
میتوانیم در بخش Comment نام یا توضیح خاصی جهت اطلاع افرادی که آن پوشه را میبینید بنویسیم. (مثلاً CD-Rom ) و با زدن دکمه OK پوشه یا درایو ما به شکل یک دست خواهد شد که نشان میدهد این پوشه ما مشترک قرار داده شده است و در صورتی که مجدداً بخواهیم آن را از حالت اشتراک در بیاوریم تا کامپیوترهای دیگر به آن دسترسی نداشته باشند، کافی است مجدداً روی آن کلیک راست نموده و گزینه Not Shared را انتخاب نماییم. با زدن OKاز حالت اشتراک درآمده و شکل دست نیز از روی آیکون Share شده. پاک خواهدشد.
در پنجره باز شده Shared سه گزینه در بخش پایین وجود دارد که بطور پیش فرض همیشه گزینه Read only یا فقط خواندنی فعال است و به کاربری که از فایل مشترک استفاده میکند، فقط اجازه میدهد آن را دیده، در صورت لزوم برای خود کپی نمایید ولی حق ویرایش، حذف و یا تغییراتی در آن را ندارد.
اما اگر گزینه Full و یا Depended on the password را انتخاب نماییم و در جلوی کارد آنها پسووردی درج کنیم و به کاربر کامپیوتر دیگر دهیم. او قادر خواهد بود با دادن رمز درخواستی تغییرات مورد لزوم را نیز بر روی آن وارد نمایید، لذا دقت کنید در صورت عدم نیاز همیشه از گزینه Read only استفاده نمایید.
اما اگر گزينه Full و يا Depended on the password را انتخاب نماييم و در جلوي كارد آنها پسووردي درج كنيم و به كاربر كامپيوتر ديگر دهيم. او قادر خواهد بود با دادن رمز درخواستي تغييرات مورد لزوم را نيز بر روي آن وارد نماييد، لذا دقت كنيد در صورت عدم نياز هميشه از گزينه Read only استفاده نماييد.
چند تذكر:
-اگر سي دي رام خود را Share نماييد ميتوانيد از كامپيوترهاي ديگر از آن استفاده نماييد و برنامههاي موجود در آن را در كامپيوترهاي ديگر كپي نموده و يا نصب كرده استفاده نماييد ولي اگر برنامهاي را نصب نماييد كه احتياج به سي دي داشته باشد بايد همواره كامپيوتر مورد مشترك روشن بوده و آمار دادن اطلاعات باشد. توجه شود كه سي ديهاي اجرايي كه احتياج به سي دي دارند را بايد در سي دي رام هر دستگاه جداگانه گذاشته و اجرا نماييد و نميتوانيد از چند دستگاه به اجراي آن در سيستم اقدام نماييد.)
-اگر از كامپيوتري برنامهاي سنگين و طولاني را براي كامپيوترهاي مختلف ميخواهيد كپي نماييد چون اين عمل كار آن كامپيوتر را بسيار كند ميكند در يك لحظه اجازه دهيد يك يا دو دستگاه اين عمل را انجام دهد و سپس ميتوانيد جهت سرعت دادن به كار از آن دو دستگاه نيز جهت اشتراك گذاري استفاده نماييد و سرعت كار را افزايش دهيد.
مواظب باشيد در وسط عمل كپي و يا نصب، كسي كامپيوتر مشترك دهنده فايل را خاموش ننمايد.
-در هنگام بستن كامپيوتر اگر پيامي بدين مضموم:
3 …) users using your computer,There are one (2
ظاهر شود، نشان ميدهد كه يك يا چند كامپيوتر ديگر دارند از برنامههاي كامپيوتر شما استفاده مينمايند. لذا منتظر و يا مطمئن شويد كه ديگر به كامپيوتر شما متصل نبوده و كاري ندارند و سپس اقدام به خاموش نمودن سيستم نماييد.
بررسي ساير گزينههاي Network neighborhood
اگر روي آيكون شبكه يا Network neighborhood كليك راست نماييد گزينههاي ديگري را علاوه بر Properties مشاهده خواهيد نمود.
نصب و تنظيم برنامه Wingate جهت اتصال شبكه به سرور و اينترنت
از آنجايي كه استفاده از ويندوز NT و يا ويندوز Advanced Server 2000 جهت اتصال نرمافزاري شبكه و نگهداري و كنترل آن براي خيلي از سايتها مشكل ميباشد، توصيه ميشود از بنرامه ساده Wingate كه يك برنامه بسيار قوي و ساده ميباشد جهت انجام اين امور استفاده نماييد. اين برنامه كه قفل شكسته آن نيز در بازار در درون سي دي ها وجود دارد ميتوانيد از اينترنت نيز آن را Download نماييد.
تذكر مهم:
اين برنامه فقط روي سرورسايت نصب خواهد گرديد و بطور اتوماتيك به دستگاههايي كه در يك گروه كاري قرار دارند و به اين سرور متصل هستند يك IP آدرس خواهد داد و هيچ احتياجي نيست به دستگاهها بطور دستي آيپي آدرس دهيم.
نكته:
اين برنامه علاوه بر ويندوز 98 قابل نصب بر روي ويندوز2000 وNT نيز ميباشد و تمامي مراحل تنظيم آن يكسان و شبيه بوده و فقط دقت شود كه برنامه Wingate قابل نصب مخصوص NT را بايد اجرا نماييد (Wgntsetup) نه ويندوز 98 (Wg9xsetup).
1-مراحل تنظيم سرور قبل از نصب
2-مراحل نصب برنامه Wingate
3-مراحل تنظيم Wingate
4-نحوه تنظيم دستگاههاي موجود در شبكه جهت اتصال به شبكه
5-نحوه استفاده از برنامه Wingate براي كنترل شبكه
مراحل تنظيم سرور قبل از نصب
قبل از نصب Wingate بايد شما فقط سرور خود را به نحوي كه گفته ميشود آماده نماييد.
ابتدا روي آيكون Network Neighborhood كليك راست نموده و گزينهProperties را انتخاب نماييد. (نحوه تنظيم كردن شبكه و اين بخش قبلاً بطور كامل بيان گرديده است) در پنجره Configuration گزينه TCP/IP را انتخاب نماييد و سپس روي دكمه Properties كليك نماييد تا پنجرهاي باز گردد.
درهمه كامپيوترها به پيش فرض قسمت Obtain an IP address automaticaly تيك خورده و فعال است. (اين گزينه قادر ميسازد كامپيوتر از سرور بطور اتوماتيك IP address بگيرد.) شما در سرور بايستي گزينه پاييني آن يعني Specify an Ipaddress را كليك نموده و آن را فعال سازيد، بعد از فعال نمودن، كادرهاي پايين آن جهت درج آدرس فعال خواهند گرديد و شما قادر خواهيد بود يك آدرس به سرور خود دهيد و سپس بعد از نصب Wingate بقيه دستگاهها بطور تصادفي (Random) يك آدرس ار سرور خواهند گرفت. درقسمت IP address يك آدرس معتبر مثلاً 10.0.0.1 را نوشته و در بخش Subnet Mask نيز عددهاي 0.255.0.0 را درج نماييد و سپس دكمه OK را كليك كرده و كامپيوتر رامجدداً راهاندازي نماييد.
بعد از نصب Wingate، دستگاهها IP آدرسهايي مثل 10.0.0.2و 10.0.0.3 و الي آخر را بطور اتوماتيك خواهند گرفت.
مراحل نصب برنامه Wingat
بعد از نصب سرور سراغ برنامه Wingat رفته ابتدا شماره سريال نامبر (Key) مثلاً در اينجا f0401f6970300d197276e13 را يادداشت يا كپي نموده و سپس برنامه نصب آن را اجرا مينماييد (براي ويندوز Wg9xsetup 98 و جهت ويندوز 2000 و ياNT از اين Wgntsetup استفاده نماييد.)
بعد از اجرا ابتدا پنجره توافقنامه يا قراردادنامه ميآيد.
كه با كليك روي گزينه Iagree موافقت خود را اعلام ميكنيد و وارد پنجره بعدي ميشود كه گزينه ( اين دستگاه را به عنوان سرور Wingat شناسايي و تنظيم نماييد سپس مجدداً پنجره ديگري كه هشدار ميدهد اين برنامه مخصوص ويندوز 95 و 98 ميباشد ظاهر ميشود.
و شما با كليك دكمه Next وارد پنجره License Info خواهيد گرديد. در اين پنجره حتماً گزينه اول (Install or Upgrade your Wingate Enter your key below) را انتخاب نموده و در كارهاي پايين كه فعال ميشوند مشخصات را درج نماييدو مثلاً در بخش License Name كلمه schoolnet و در بخش License Key همان كدي كه قبلاً كپي نمودهايد مثلاً f040dlf6970300d197276e13 وارد نماييد و سپس دكمه Next را كليك كنيد.
تذكر:
گرينه دوم (Evaluate Wingate home. Standard or (free for 30 day trial) اگر انتخاب نماييد احتياجي به سريال نداريد ولي برنامه شما فقط يك ماه كار خواهد نمود و بطور آزمايشي نصب ميشود و گزينه سوم (Purchase Wingate now (online) جهت خريد مستقيم برنامه از اينترنت ميباشد.
بعد از زدن دكمه Next را كليك نماييد.
بعد از آن پنجره زير كه در آن دو گزينه وجود دارد. اولين گزينه يا Express Setup (recommended) كه تنظيمات پيش فرض خود برنامه را نصب ميكند و گزينه دوم يا Custom Setup اجازه ميدهد شما خودتان آن تنظيم و انتخاب نماييد.
شما بهتر است گزينه دوم را انتخاب نموده و از پنجره باز شده چك مارك گزينههاي 3و 5 و6 و 7 را غير فعال سازيد ( بجز Telnet ,ftp ,Http)
سپس با زدن دكمه Next وارد پنجره تنظيم نامههاي SMTP از طريق Wingate ميباشد كه نيازي نيست و آن را خالي گذاشته و روي دكمه Next كليك نماييد.
پنجره بعدي نيز براي NEWS بوده و احتياجي نيست آن را خالي گذاشته و ريو دكمه Next كليك نماييد.
در پنجره www Cache Settings اجازه ميدهد برنامههاي اينترنت در Cache دستگاه ذخيره شده و دستگاههاي ديگر هنگام كار دراينترنت از اين Cache استفاده نماييد. لذا سرعت كار آنها بالا رود. شما ميتوانيد در صورت لزوم مقدار كش را پيش فرض 50 مگابايت تغيير داده و بيشتر و يا كمتر نمايي. (در صورت داشتن فضاي اضافي در سرور 350 مگابايت سفارش ميشود.)
و سپس با زدن دكمههاي Next اجازه دهيد برنامه نصب شود. بعد از اتمام نصب برنامه كامپيوتر اقدام به راهاندازي مجدد خواهد نمود.
مراحل تنظيم
بعد از راهاندازي مجدد و بالا آمدن دستگاه، آيكون برنامه Wingate در سمت راست نوار وظيفه پديدار خواهد شد. كافي است دو بار روي آن كليك راست نماييد پنجره ورودي باز خواهد شد و شما براي اولين بار بدون وارد نمودن رمزي روي ok كليك نماييد.
در پنجره باز شده در بخش Old password چيزي ننوشته و خالي بگذاريد و يك رمز كه بتوانيد بخاطر بياوريد را در زير آن يعني New password و همچنين مجدداً همان را در كادر Confirm new password وارد نماييد و با زدن دكمه OK وارد برنامه شويد.
پنجره Wingate بطور پيش فرض به دو پنجره يا ناحيه تقسيم شده و درزير هر بخش سه گزينه جهت تنظيم وجود دارد.
در سمت چپ كه سه گزينه Users , Services,Services قرار دارد Services را انتخاب نموده و كليك نماييد.
از بين سرويسها شما گزينه www proxy server و همچنين Ftp proxy server را بايستي انتخاب و تنظيم نماييد. جهت اين كار روي آنها به نوبت دابل كليك نموده و در سمت راست در پنجره باز شده روي بخش Connection كليك نموده و گزينه Trough cascaded proxy server را انتخاب نموده و آدرسProxy و port خط اينترنت خود را (در صورتي كه پراكسي داشته باشد مانند شبكه مدارس) در كادر مربوطه درج ميكنيم. ( مثلاً براي مدارس ما (proxy. Schoolnet.ir 3128 و سپس روي دكمه Save در بالاي پنجره اصلي كليك ميكنيم و از پنجره خارج ميشويم.
بعد از ذخيره و تنظيم نمودن Wingate دقت شود كه اكنون بايد روي آيكون Internet Explorer خود بايستي كليك راست نموده و گزينه Properties را انتخاب نماييد. و از آنجا گزينهConnection را انتخاب نماييد.
و سپس در بخش Lan Setting كليك نموده و گزينه use a proxy server را انتخاب نموده و در آنجا آدرس IP address سرور را يعني 10.0.0.1 را نوشته و در قسمت port عدد 80 را درج نماييد و دكمه okرا كليك نموده خارج شويد.
حال وقتي كه دستگاه شما به اينترنت وصل ميشود برنامه ابنترنت كامپيوتر شما از طريق Wingate آن دريافت خواهد نمود و بعداً ياد خواهيد گرفت كه از طريق برنامه Wingate شما قادريد: اربرها را كنترل نموده و فعاليت آنها را زير نظر داشته و درصورت لزوم حتي ميتوانيد بر روي بعضي از سايتها محدوديت گذاشته و آن را غير قابل دسترسي نماييد.
نحوه تنظيم دستگاههاي موجود در شبكه جهت اتصال به شبكه
اگر تنظيمات Network Neighborhood كه قبلاً گفته شد تنظيم گرديده باشد و Workgroup دستگاهها با سرور يكسان باشد بعد از نصب Wingate بر روي سرور كافي است دستگاههاي موجود در سايت را يك بار راهاندازي نماييم، دستگاهها بطور اتوماتيك وار از سرور يك IP address خواهند گرفت. فقط كافي است جهت اتصال به اينترنت روي آيكون اينترنت (Internrt Explprer) هر دستگاه مانند سرور كليك راست نموده و گزينه Properties بخش Connrction را انتخاب و درقسمتLan settings گزينه Use a proxy serverرا انتخاب و آدرسIP سرور را مثلاً ما 10.0.0.1 را درآن قسمت و عدد 80 را در بخش Prot درج نموده و ok را انتخاب نماييم.
حال اگر سرور به اينترنت وصل شود تمامي دستگاههايي كه روي آن تنظيم شدهاند و متصل ميباشند قادر خواهند بود از طريق شبكه به اينترنت وصل شوند.
تذكر:
همانطور كه قبلاً نيز گفتيم در بخش Tcp/ IP ساير دستگاهها به غير از سرور كه بطور دستي آدرس داديم بايستي گزينه پيش فرضي Obtain an IP Address انتخاب شده باقي بماند تا بتواند از سرور و از طريق برنامه Wingate يك آدرس دريافت نمايد. براي آنكه كنترل نماييد آيا اين آدرس را گرفته است يا نه ميتوانيد در كادر Run از قسمت Start كليك كرده وبا اجراي برنامه Command آن را چك نماييد.
در پنجره باز شده كافي است فرمان ipconfig را نوشته و دكمه Enter را بزنيد. آدرس IP دستگاه مشخص خواهد شد. اگر يك آدرس شبيه آدرس سرور مثلاً 10.0.0.4 را مشاهده نمايي متوجه ميشود كه اين دستگاه از سرور يك آدرس گرفته و ميتوانيد با نوشتن فرمان Ping و آدرس سرور كاملاً به اتصال شبكه مطمئن شويد. يعني هنگاميكه مثلاً فرمان زير را مينويسيد ping 10.0.0.1 اگر سرور روشن باشد حتماً بايستي جواب يا Reply از آن به شما برسد.
نحوه استفاده از برنامه Wingate براي كنترل شبكه
اكنون در اين بخش قصد داريم كمي با كاركرد بعضي از برنامههاي Wingate آشنا شويم. به هيمن خاطر كافي است روي آيكون Wingate بر روي نوار وظيفه دوبار كليك نموده و با نوشتن رمز ورود وارد برنامه شويد. همانطور كه گفتيم اين پنجره بطور پيش فرض در دو طرف دو پنجره جداگانه كه هر كدام نيز شامل سه بخش ميباشد را باز مينمايد. در سمت زاست اگر روي Activity كليك نماييد شما ميتوانيد كاربرهاي متصل به شبكه را زير نظر داشته و حتي مشاهده نماييد وارد كدام برنامه يا سايت ميشوند.
در بخش History شما ميتوانيد فعاليتهاي كرابران خود را در تاريخها گذشته كنترل نماييد.
(چه ساعتي، كدام كاربر و كامپيوتر با كدام IP آدرس وارد چه عملي انجام داده (وارد كدام سايت شده) و چند لحظه طول كشيده و چقدر اطلاعات فرستاده يا گرفته است) را به دقت مشاهده نماييد و با كيليك راست روي صفحه ميتوايند آن را حذف يا ذخيره نماييد.
در بخش System messages هشدارها و ايرادهاي موجود در شبكه و برنامه جهت اطلاع آورده ميشود.
اما د سمت چپ همانطور كه ديديد در بخش Services شما از سرويسهاي و برنامههاي Wingate ميتوانيد استفاده، برنامه ريزي و تنظيم نماييد مانند استفاده Wingate كه مشاهده گرديد.
در بخش users شما در صورتي كه تمايل داشته باشيد ميتوانيد گروه group و كاربر user تعريف نموده و مانند ويندوز 2000 عمل نماييد.
و در بخش System نيز شما تنظيمات برنامه و دستگاه را درايد و ميتوانيد آن را در صورت آشنايي كامل تنظيم نماييد.
تذكر:
با كليك روي برنامه Help (برنامه كمكي) اين برنامه ميتوانيد از قسمتهاي و برنامههاي بيشتر سود بجوييد.
تذكر:
در صورتي كه احساس ميكنيد برنامه Wingate شما درست كار نميكند و تنظيمات آن به هم ريخته واحتياج داريد آن را مجدداً نصب نمايد. حتماً قبل از uninstall روي آيكون آن در نوار وظيفه كليك راست كرده و گزينه Exite را انتخاب نموده و آن را از فعاليت خارج نموده سپس از قسمت program files با انتخاب گزينهUninstall برنامه را حذف و سپس مجدداً نصب نماييد.
نصب و پيكربندي TCP/IP
TCP/IP از زمان عرضه ويندوز NT (نگارش 4) به عنوان پروتكل پيش فرض شناخته شده است و هنگام اجراي برنامه نصب كننده سيستم عامل، نصب ميشود. اما اكنون TCP/IP براي ورود به شبكه كار با Active Directory (AD) (DNS) Domain Name System و بسياري ديگر از ويژگيها به عنوان پيش نياز مطرح است. پشته TCP/IP در ويندوز 2000 پشتيباني تمام پروتكلهاي شرح داده شده در بخشهاي قبلي و نيز مجموعهاي بزرگ از سرويسها و برنامههاي كمكي را شامل ميشود. به اين ترتيب ميتوانيد TCP/IP را مورد استفاده قرار دهيد. آن را مديريت كنيد و يا به رفع اشكال در آن بپردازيد. ويندوز 2000 سرور همراه با تعداد زيادي از سرويسهاي مبتني بر TCP/IP فروخته ميشود، كه كار مديريت تعداد زيادي از كاربران مبتني بر TCP/IP (در شبكه) را آسان ميكنند.
همچنين در صورتي كه سيستم عامل قبلاً نصب شده باشد، ميتوان TCP/IP را به صورت اختياري نصب كرد. براي اين كار بايد در صفحه Local Area Connections properties، دكمه add را كليك كنيد. اگر براي برقراري ارتباط بين كامپيوترهاي مبتني بر ويندوز و شبكه محلي، بر اساس ساير 1پروتكلها (مانند NetBEUI) كار ميكرديد، مصرانه توصيه ميكنم بعد از اينكه تمام كامپيوترهاي خود را براي استفاده از TCP/IP پيكربندي كرديد، پروتكلهاي ديگر را حذف كنيد.
همواره بهتر است كه تعدادي از پروتكلهايي كه در حال استفاده از آنها ميباشد، را به حدقال برسانيد.
پس از نصب TCP/IP، كه ميتوانند هنگام نصب سيستم عامل، يا از طريق صفحه Local Area Connections properties باشد، بايد براي مشخص كردن كامپيوتر و آماده ساز آن براي واكنش متقابل (تعاملي) با ساير اجزاي شبكه TCP/IP، پارامترهاي لازم را تنظيم كنيد. ويندوز 2000 نيز همچنان ويژگي DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol) را ارائه ميكند. با استفاده از اين ويژگي ويندوز2000 ميتواند به صورت خودكار تمام پارامترهاي لازم براي پيكربندي TCP/IP را تنظيم كند. در بخش مفهوم DHCP كه در قسمتهاي بعدي همين فصل ارائه شده، ويژگي ميتوانيد تمام مراحلههاي تنظيم پارامترها، كه در ادامه همين بخش ارائه شده است، را ناديده بگيريد. اما در اين مرحله تمام تنظيمهاي مورد نياز براي برقراري ارتباطي كارآمد از طريق TCP/IP و نحوه استفاده كامپيوتر از آنها براي برقراري ارتباط به شبكه را فرا خواهيد گرفت.
تمام پارمترهايي را كه براي استفاده از TCP/IP به آن نياز داريد در صفحه Internet Protocol (TCP/IP) Properties در ويندوز 2000 پيكربندي مي شوند.
براي دستيابي به صفحه Internet Protocol (TCP/IP) Properties مرحلهاي زير را دنبال كنيد:
1-از منوهايStsrt/Settings گزينه Network And Dial0Up Connections را انتخاب كنيد.
2-آيكون Local Area Connection را با استفاده از كليد سمت راست ماوس كليك كنيد. از منيو ميانبري كه ظاهر ميشود، گزينه Properties را انتخاب كنيد.
3-در صفحه Local Area ConnECTION properties كه بعد از انتخاب گزينه Interties Protocol دكمه Proprties را كليك كنيد.
به اين ترتيب صفحه Interties Protocol (TCP/IP) ارائه خواهد شد، كه حاوي چهار پارامتر بسيار حياتيTCP/IP ميباشد وبايد در تمام طرحهاي زيربنايي (Platform) تنظيم شوند:
-آدرس IP
-ماسك شبكه فرعي
-دروازه پيش فرض
-سرويس دهندههاي DNS مورد نظر و جايگزينهاي آنها
توجه:
ميدانيد سرويس دهنده DHCP را پيكربندي كنيد، اما تا زماني كه آن حالت مجاز قرار نداده باشيد، سرويسهاي خود را شروع نخواهد كرد.
بعد از اينكه قلمرويي را ايجاد كرديد، ميتوانيد پارمترهاي اضافي را نيز براي آنها تعريف كنيد. اين پارامترها نيز درهمان اعمال خواهند شد به جاي اين كار ميتوانيد فقط گزينههايي كه بايد در آدرس قلمرويي خاص اعمال شوند، را تعيين كنيد. دليل ارائه شدن چنين گينههايي اين است كه معمولاً بايد به ازاي هر كدام از شبكههاي فرعي، قلمرو مجزايي نيز تعريف شود، زيرا هر كدام تنظيمهاي مربوط به خود را نياز دارند (مانند دروازههاي پيش فرض)، كه بايد با ديگري تفاوت داشته باشد.
مثلاً شبكهاي معمولي در مقياس متوسط، بايد چندين شبكه فرعي داشته باشد و براي هر كدام نيز بايد قلمرويي خاص راتعيين كند. تنظيم پارامترهايي مانند نام حوزه، سرويس دهندههاي DNS وWINS احتمالاً براي تمام سرويس گيرندههاي موجود در تشكيلات مشابه خواهند بود. بنابراين بهتر است كه آنها را به صورت گزينههاي همگاني تعريف كرد. عيين تنظيمهاي صحيح براي تمام پارامترهاي مورد نياز براي پيكربندي TCP/IP به عهده خودتان خواهد بود. هدف معمولاً اين است كه به سرويس گيرندهها راه حل كاملي براي پيكربندي TCP/IP ارائه شود. اما هر پارامتري كه حذف شود و يا درست پيكربندي نشده باشد، موجب ميشود كه ارتباطات TCP/IP در سرويس گيرنده بدون هشدار قبلي از روند عملمكرد صحيح خارج شود.
توجه: سرويس دهنده DHCP نميتواند خودش براي دريافت پيكربنديهاي TCP/IP سرويسهاي DHCP را دريافت كند (حتي نميتواند اين كار را از طريق سرويس دهنده DHCP ديگري انجام دهد). پارامترهاي آن بايد به صورت دستي در كادر مكامله Internet protocol (TCP/IP) PROPERTIES پيكربندي شود.
آدرسهاي IP
آدرس IP روشي است، كه با استفاده از آن كامپيوترها بر روي شبكه TCP/IP شناسايي ميشوند. به اين ترتيب هم ميزبان و هم شبكهاي كه ميزبان در آن قرار دارد، شناسايي ميشوند. به هر كامپيوتر بايد آدرسي اختصاص داده شود، كه با آدرس ساير كامپيوترهاي موجود درشبكه تفاوت داشته باشد. در غير اين صورت ممكن است داده نگارها به كامپيوترهاي ديگري تحويل داده شوند. در نتيجه موجب بروز تداخل در هر دو ايستگاه كاري خواهند شد.
توجه:
در شبكه TCP/IP اصطلاح (ميزبان) درتمام موارد به كامپيوتر اطلاق نميشود. (ميزبان) (Host) در واقع رابط شبكه است و يك كامپيوتر منفرد ميتواند چند رابط شبكه داشته باشد. در چنين مواردي هر ميزبان بايد آدرس IP مخصوص به خود را داشته باشد.
طبق روش مرسوم، آدرسهاي IP از 32 بيت تشكيل شدهاند كه بر حسب چهار عدد مبناي 10 كه ميتوانند بي صفر تا 255 باشند، تعريف ميشوند. عددهاي مزبور نشان دهنده 8 بيت ميباشند، كه با علامت نقطه از يكديگر جدا ميشوند. مثلاً آدرس IP ميتواند به صورت 192.168.1.146 باشد، كه در مبناي 2 معادل عدد زير خواهد بود:
11000000.1010000.00000001.10010010
با توجه به هجوم ثبت نام حوزهها در اينترنت، تعداد آدرسهاي IP كه در دسترس قرار دارند. نيز به تدريج كاهش مييابند. در نتيجه قواعد مربوط به آدرس دهي IP نيز به تدريج تغيير خواهد كرد. اين تغييرات در نگارش جديد IP، يعني نگارش 6 (IPV) ديده ميشوند. چه از روش آدرس دهي مرسوم IP (يعني روش32 بيتي) استفاده كنيد و چه IPV6 را مورد استفاده قرار دهيد، نكته مهم اين است كه تمام كامپيوترهاي موجود بر روي شبكهتان بايد يك آدرس IP منحصر به فرد داشته باشند.
اگر شبكهتان به اينترنت متصل نيست، آدرسها متوسط مدير شبكه به هر (ميزبان) اختصاص مييابد. آدرسهاي واقعي به خودي خود ميتوانند هر تركيب مجازي از عددها باشند، به شرطي كه به صورت منحصر به فرد اختصاص يافته باشند. اين حالت شبكه ثبت نشده ناميده ميشود، زيرا چنين آرايشي كاملاً شخصي ميباشد و منحصر به سازمانتان ميباشد. اما اگر شبكهتان به اينترنت متصل است، احتمالاً يك، يا چند كامپيوتر با آدرس ثبت شده خواهيد داشت. در اين حالت براي جلوگيري از ايجاد آدرسهاي تكراري، بايد ثبت آدرسهاي ميزبان را بسته به مجوز اينترنت، مانند Network Solutions (در آدرس http://www.networksolutions.com ) انجام دهيد. شبكههاي شخصي ميتوانند هر نوع آدرس IP براي ميزبانها ثبت كنند. همچنين ميتواند شبكه را براي كاربران اينترنت در حالت ثبت نشده باقي بگذارند و فقط كامپيوترهايي كه به صورت مستقيم از طريق اينترنت در دسترس قرار دراند (مانند سرويس دهندههاي World Wide Webوftp )، را ثبت كنند. در مورد دوم، كاربراني كه آدرس IP ثبت شدهاي نداند، معمولاً از طريق ديوار آتش و يا پراكسي وصل خواهند شد. به اين ترتيب از دسترسي به كامپيوترهاي محلي توسط كامپيوترهاي خارج از شبكه جلوگيري خواهد شد.
وقتي كامپيوتري را براي استفاده از TCP/ IP پيكربندي ميكنيد، بايد آدري IP را از شبكه و يا از مدير شبكه (گه بايد مواردي از آدرسهاي اختصاص يافته در شبكه را ثبت كند) به دست آوريد ويا سرويس دهنده DHCP ويندوز 2000 را مورد استفاده قرار دهيد. اين سرويس دهنده آدرسها را از مخزني كه توسط مدير شبكه پيكربندي شده است، به صروت خودكار اختصاص ميدهد.
توجه:
يكي از كارهايي كه نبايد انجام دهيد، اين است كه نبايد براي امتحال، آدرسي را به صورت اتفاقي اختصاص دهيد. تداخل آدرسهاي IP از مشكلات متدال در شبكههاي مبتني بر TCP/ IP نميباشد و مشكل ترين مورد براي عيبيابي نيز به شمار ميآيند. بخاطر داشته باشيد آدرس IP كه ممكن است به اين ترتيب انتشار دهيد، به رئيستان اختصاص داشته باشد، اگر آدرس IP تكراري در شبكه وجود داشته باشد، پشتههاي IP از كار خواهند افتاد.