دانلود پروژه کارآموزی زراعت و اصلاح نباتات

ترویج و آموزش کشاورزی

بطورکلی فعالیتهای ترویجی را که در غالب کشورهای جهان پذیرفته شده می توان به چنداصل استوار دانست:اصول اقتصادی ، اصول آموزشی و اصول اداری.

که در اینجا بطور اجمالی به اصول آموزشی ، اشاره خواهد شد:

برای اینکه سطح میزان بیشتر خواهی در بین جامعه روستائی بالا رود، و برای اینکه اندیشه های نو و شیوه های نوین کشاورزی در روستا رواج پیدا کند و برای اینکه حس همیاری و خودیاری در روستا ها فزونی یابد و سرانجام برای اینکه بتوان به هدفهای نهائی ترویج که همانا افزایش سطح درآمد روستائیان و رسیدن به کمال مطلوب در مظاهر مختلف زندگانی آنها دست یافت باید از لاقیدی ها و توکل داشتن روستائیان به طبیعت کاسته ، شک و تردید ها و اتکاء به غیر از میان آنها برطرف نموده و بالاخره حس همکاری و مأنوس شدن بکار های دسته جمعی را در آنها بطور شایسته ای بالا برد.یگانه عاملی که ما را در این مسیر به مقصود می رساند ، آموزش و تعلیم همگانی روستائیان می باشد و نمی توان از آن در هیچ مرحله ای از مکان و هیچ نوع فعالیتی صرفنظر کرد.

با آگاهی به این مسئله و در کل با توجه به اینکه روستائیان بدون آموزش قادر نخواهند بود فعالیتهای فنی ، اجتماعی و اقتصادی را به طرز پسندیده ای به انجام برسانند . ترویج اساس و رکن اصلی خود را بر پایه آموزش استوار کرده است.

ترویج یک آموزش غیر رسمی است چون آموزش در ترویج وابسته به تدریس و تعلیم       مدرسه ای و با برنامه رسمی نمی باشد. ترویج آموزش است چون هدفش یاد دادن ، فهماندن و مدرن کردن مردم به روشهای بهتر می باشد . و به هیچ وجه هدفش مجبور کردن و مطیع کردن آنها نمی باشد. مروجین با روشهای ترویجی به روستائیان می آموزند که چگونه با افزایش عملکرد ، پول بیشتری بدست آورند و در عین حال چگونه از درآمد بیشتر، استفاده مطلوب بعمل آورند.

اگر به مردم روستائی ، راه ها و روش های حل مشکلات آنها آموخته شود آنها هم می توانند تصمیم بگیرند و عاقلانه اقدام کنند ترویج به مردم یاد می دهد که چگونه از منایع طبیعی خود استفاده کنند تا در نتیجه روشهای غیر فنی زراعی آنرا نابود نکنند ، بلکه در بهبود شرایط و استعدادهای این منابع نیز اقدام شود . رفتار ، عقاید و مختصات خانواده ، جامعه و محیط زندگی ، در زندگی فردی بسیار مؤثر است و عامل مهمی در عوض شدن رفتار ، عقاید و فعالیتهای فردی محسوب می شوند . بنابراین در آموزش ترویجی ، فرد نیز بایستی مورد نظر قرار گیرد.

مراکز تحقیقاتی باید خود را سریعا به مروجین انتقال دهند و مروجین با آموزش به روستائیان  می توانند نقش ارزنده ای در بالا بردن معلومات کشاورزی روستائیان بازی کنند ، فلوئیت زیر بیان کننده این مطلب می باشد.

رابطه ترویج با تحقیق

در تماس مروجین با کشاورزان ، مروج می تواند محقق کشاورزی منطقه ، محدودیتهای کاری کشاورزان و وضعیتی که آنها دارند آشنا سازد.

حتی بهتر است که مروج جهت اطمینان از مناسب بودن توصیه های ترویجی و انطباق آنها با نیاز کشاورزان زمینه تماس مستقیم کارشناسان را با کشاورزان فراهم نماید.

اجرای آزمایش در شرایط کشاورزان موقعیت خوبی جهت بررسی کاربرد نتایج تحقیقات در سطح مزرعه و همچنین کسب اطلاعات لازم از اشکالات و معایب توصیه ها توسط محققین بدست  می دهد.

بدین ترتیب برداشت عمومی از فلسفه هدف و کار ترویج را می توان به این صورت ساده و خلاصه کرد : ترویج پلی است میان مردم روستائی و مراکز تجقیقاتی ، که البته این پل بایستی نوعی معبر دو سویه باشد. یعنی از یک سو توصیه ها و دستور العمل های فنی تحقیقات را به روستا برده و از طرف دیگر مسائل و مشکلات روستائیان را باید به محققین انتقال دهد.

با توجه به اینکه اشاعه ایده های علمی و فنی جدید که نوعا پیشرفته ترین روش و یا آخرین توصیه های فنی می باشد در منطقه مورد عمل به مهارتی بسیار احتیاج دارد ، لذا با توجه به هدف آموزش ترویج که ترویج نوعی آموزش غیر رسمی داوطلبانه در خارج از مدرسه است. مروج  بایستی برای تحقق اهداف خود از مهارتهای آموزشی خاصی برخوردار باشد. نکات آموزشی را بدقت رعایت نموده و هدف آموزشی را بشناسد تا کارش عملا در جامعه پیشرفت کند ؛ الزاماً مروج بایستی ابتدا یک آموزشگر شود و بعد عهده دار کار ترویج گردد. در همین رابطه است که آموزش از نوعی که مطلب ترویج است ، یکی دیگر از مبانی این امر به حساب آمده و لازم است به دقت مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد ، تا منظور از آن در کار ترویج به روشنی مشخص شود.

رابطه تحقیق با آموزش

همانطور که می دانیم نتایج داده های تحقیقاتی محققین بایستی بصورت ایده های نو همواره با آموزش آموزشگران در مسیر تلفیق گردد تا بصورتی قابل پذیرش و مأنوس به روستائی ارائه شود.

این نکته نوعی ارتباط بین بخشهای تحقیقاتی و بخشهای آموزشی می باشد که ارتباط دهنده آنها مروجین هستند .

نهاد های آموزشی از طرفی مسئول پرورش محققین هستند و از طرف دیگر آموزشهای پژوهشگرانه ارائه می دهند . از طریق آموزش است که کاربر و نکات علمی مشخص و مفهوم می گردد . ضمناً اولین مهارتهای لازم برای انجام امور تحقیقی و ترویجی آنها ار طریق آموزش دیدن و کسب اطلاعات لازم مورد نیاز میسر می شود .

رابطه بین تحقیق و آموزش امریست غیر قابل انکار .

ترویج با آموزش نیز در رابطه است ، و در اینجا به همین نکته بسنده می کنیم که :

ترویج بدون آموزش  ، خصوصیات و مشخصات خود را از دست می دهد و اسا ساً این دو لازم و ملزوم یکدیگرند . جدی که هیچ نظام ترویجی بدون وجود آموزش نمی تواند توفیق یابد و یا حداقل از توفیق مداوم برخوردار شود . به همین جهت است که آموزش را پایه اصلی و جزء لاینفک ترویج دانسته اند .

کمک مروج از طریق ارتباط با محقق

همانطور که می دانیم ترویج پلی است بین تحقیقات و زارعین ، اطلاعات علمی را به زارعین می رساند مسائل آنها را درک می کند ، مسائل یا راه حل های علمی را به محقق می رساند ، محقق برای یافتن راه حل تجسس می کتد و نتیجه را به مروج می رساند و سپس او آن را به زارعین منتقل می کند .

اگر مروج نتواند زبان زارع و محقق را درک کند ، مروج خوبی نخواهد شد . نتیجه آنکه یا مسائل به تحقق نمی رسد و یا راه حل آن به زارع ، و در این صورت این پل
شکسته است .

در اینجا به اختصار به روشهای آموزشی در ترویج اشاره می شود ، که در انجام آنها در بالا بردن راندمان عمل آموزشی ترویج موثر است .

روش آموزشی انفرادی :

در این روش آموزشی ، مروج به سراغ تعداد محدودی از افراد مختلف می رود و از طریق دیدار در مزرعه ، محل کار یا دفتر مروج یا تما سهای تلفنی ، نامه و مانند اینها آموزشهای لازم را به آنها می دهد .

روش آموزشی گروهی :

غالباً این روش زمانی مطرح می شود که افراد محدودی یا جمعیت کوچک مسائل مشترکی داشته باشند ، به نحوی که تعداد فراگیر آن امکان آموزشهای انفرادی را دشوار یا غیر ممکن می سازد .

در این خالت روشهایی مانند نمایش طریقه ای یا نمایش روش ، نمایش نتیجه ای ، سخنرانی ، اسلاید ، فیلم ، گردشها و بازدیدهای گروهی ، کنفرانسها ، سمینارهل و انواع دیگر گردهمائیها مورد استفاده قرار می گیرند .

روش آموزش انبوه یا جمعی :

در حالتی مورد استفاده قرار می گیرد که اولاً مسائل عمومی در برنامه آموزشی مطرح باشد و ثانیاً آموزش آموزش همزمان افراد در مکانهای مختلف و در سطح وسیع میسر و مقدور نباشد .

در این حالت انواع بولتن ها ، پوسترها ، نشریات ترویجی ، مجلات ، روزنامه ها ،
برنامه های رادیوئی و برنامه های تلویزیونی و از قبیل ، روشهای مناسبی برای ارائه خدمات آموزشی می باشند .

به هرحال بایستی مروج هدف ، امتیازات ، محدودیتها و مناسبترین طریقه بکار بردن هر یک از روش های ترویجی را بداند و آنگاه به کار نبرد .

به هرحال بايستي مروج هدف ، امتيازات ، محدوديتها و مناسبترين طريقه بكار بردن هر يك از روش هاي ترويجي را بداند و آنگاه به كار نبرد .

روشها و وسائل كمك آموزشي در ترويج :

با روستايين ارتباط متقابل برقرار نموده و مطالب آموزشي بين آنان مطرح شود .

نامه نمايشگاه تلويزيون

چارت سخنراني نشريات ترويجي

پوستر راديو تابلو هاي نمايشي

اطلاعيه جلسات ترويجي

عكس مجامع و مجالس

نمايش نتيجه اي

نمايش طريقه اي

گردش دسته جمعي

ملاقات در دفتر كار در حين نمايش

قبل از نمايش داستانهاي ترويجي

بعد از نمايش

اسلايد و فيلم استريپ

ملاقات درخانه و مزرعه.

نكات ايمني در موقع سمپاشي مزارع كشاورزي

هرگز سم را در دسترس اطفال قرار ندهيم .

سموم را بايد در محلهاي در بسته و دور از دسترس نگهداري كنيم .

هرگز نبايد محلول سم را با دست مخلوط كنيم يا بهم بزنيم .

هميشه محلول سم را با دستكش و يك قطعه چوب بهم بزنيم .

بدون كلاه سمپاشي نكرده و براي باز كردن لوله سمپاش آنرا فوت نكنيم .

براي باز كردن سوراخ سر لوله سمپاش از يك سوزن استفاده كنيم .

هرگز در موقع وزش باد شديد سمپاشي نكنيم .

در موقع وزش باد ملايم پشت به باد سمپاشي كنيم .

جهت جلو گيري از مسموميت اشخاص و حيوانات ، ظروف خالي سم را هيچگاه يه حال خود رها نكنيم .

ظروف خالي سم را له كرده و در چاله نسبتاً عميق دفن كنيم .

هيچ وقت در موقع سمپاشي غذا نخوريم و سيگار نكشيم .

بعد از سمپاشي لباس كار را در آورده ، دست و صورت خود را با آب و صابون بشوئيم .

عوامل موثر در كاهش بازدهي كود در زراعت و باغباني :

نا مساعد بودن خاك در هنگام كاشتن بذر 20 تا 25%

نا مساعد بودن خاك واريته و نژاد گياه زراعتي 20 تا 40%

دير كاشتن بذر 20 تا 40%

مقداركمي بذر 10 تا 25%

آبياري ناكافي 10 تا 25%

تأثير علف هاي هرز 15 تا 50%

نا صحيح بودن تعادل كودي 5 تا 10%

گسترش و پخش نا صحيح كودها در زمانهاي نا مساعد

نا مساعد بودن خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك

خاك هاي شور – قليا و شور قليا ( قليا – سنديك )

خاكهاي آهكي

خاكهاي باتلاقي

هورمون Pix و كاربران آن در زراعت پنبه

در مزرعه نمايشي و ترويجي و تحقيقي پنبه شهرستان علي آباد كتول واقع در روستاي مزرعه كتول از هورمون Pix استفاده گرديد ، مقدار دز مصرفي اين هورمون يك و نيم ليتر همراه با دويست لستر آب در هكتار و زمان اجراي آن هنگامي است كه گياه وارد مرحله گلدهي مي شود و گاهاً تا حدود ده درصد مزرعه وارد فاز گلدهي مي كردد .

استفاده از هورمون Pix در مزرعه پنبه باعث مي گردد كه رشد رويشي پنبه كاهش يابد و تا اندازه قابل توجهي رشد زايشي را افزايش مي دهد به علاوه چون پنبه رشد رويشي كمتري پيدا مي كند عمليات برداشت پنبه آسان تر و پنبه زود رس مي گردد ، و عمليا ت لازم براي كشت بعدي سهل تر انجام مي گردد .

استفاده از هورمون Pix با عث تيرگي رنگ در پنبه گرديده و برگها رنگ تيره تري پيدا مي كند ، لذا اين يرگها بيشتر نور خورشيد را جذب مي كنند و ساخت توليد مواد اوليه را بهتر انجام مي دهند در حالي كه متوجه گرديده شد كه پنبه هايي مه هورمون Pix روي آنها پاشيده شده است كمتر در معرض آفات و بيماري هاي گياهي قرار گرفته اند ، استفاده از اين هورمون مثمرثمر بوده و در آينده سعي بر آن است كه تمامي مزارع پنبه از اين روش پيروي نمايند و هورمون Pix در تمام مزارع پنبه گسترش يابد .

ارزش مبادله يك كيلو پنبه محلوج در مقايسه با ساير محصولات در بازار بين المللي

يك كيلو پنبه محلوج

12 كيلو گندم

15كيلو ذرت

18 الي 10 كيلو برنج

6 تا 7 كيلو سويا

كرم قوزه پنبه

پروانه شفيره لارو تخم

كرم قوزه پنبه به غنچه و قوزه پنبه حمله كرده و خسارت وارد مي سازد .

مبارزه زراعي :

از بين بردن بوته هاي پنبه پس از برداشت – شخم عميق زمستانه – غرقاب مزرعه حداكثر تا دي ماه .

مبارزه شيميايي :

استفاده از ، يكي از سموم موثر يه شرح زير :

پودر سويل

2- محلول انرو سولفات

موقع سمپاشي :

قبل از ظهور گل و غنچه : وقتي درهرده بوته يك تخم با كرم ديده شد .

بعد از ظهور گل و غنچه : وقتي درهرصد بوته يا غنچه با قوزه يك يا چند كرم ديده شد.

بهترين زمان سمپاشي صبح زود و غروب مي باشد .

كنه پنبه Tetranychas urticae

كنه بالغ وره سن سه پوره سن دو پوره سن يك تخم

اين آفت پلي فاژ بوده و در كليه نقاط پنبه خيز كشور وجود دارد و در زير برگ هاي شاداب ايجاد يك ميكروكلبما مي نمايد ، و پشت برگ ها زندگي كرده و تارهايي مانند تار عنكبوت مي تند .

طغيان اين آفت بيشتر به خاطر استعمال بي رويه سموم كلره يه خصوص توك فن ، اندرين ، آلدرين ، ددت در پنبه كاريها مي باشد .

پيشگيري :

مبارزه با علفهاي هرز حاشيه و داخل مزارع ، سمپاشي لكه هاي آلوده در داخل مزارع ، سمپاشي حاشيه بيروني و داخلي مزارع در دو نوبت از اواسط بهار با فاصله دو هفته .

مبارزه شيميايي :

از سموم زير مي توان به نسبت هاي مختلف استفاده كرد :

1- ديكوفن 2- تتراديفون 3- مونوكروتونوس (نوواكرون)

4- بينا باكريل 5- نئورون 6- مروسيد

7-آكار

ساحل

(رقم كشت پنبه در متطقه گرگان و كنبد )

اين پنبه نيز از نتيجه دورگ گيري بين كوكر صدويلت و رقم سيصد و چهل و نه كه مركز اوليه آن از آمريكا است ، در مركز بررسي هاي پنبه ورامين حاصل شده و بسيار پر محصول مي باشد كه از سال هزار و سيصد و چهل و هفت جهت كاشت به كشاورزان معرفي گرديده است . كيل آن سه درصد بيش از كوكر صدويلت و حدود چهل درصد است .

الياف آن محكم تر ، بلندتر و مرغوب تر است . اندازه قوزه ها بزرگتر و هر قوزه آن شش و نيم تا هفت گرم وزن دارد و به علت بزرگي قوزه ها عمل برداشت آن به صهولت انجام مي شود .

در مقابل رطوبت و بيماري بوته ميري ( ور تيپليوز ) مقاوم و براي كاشت در گرگان و گنبد و مازندران و كردكوي بسيار مناسب است ؛ طول الياف آن بيست و هشت مفيد نود و پنج ميلي متر ، درصد يكنواختي الياف آن چهل و شش و نيم و درجه رسيدگي آنها هشتاد و يك و درصد كل الياف نود و هفت و نيم مي باشد و در ايران به طور متوسط در هر هكتار 3 – 3/2 تن وش توليد مي شود .

بيماري بلاست برنج Blast

عامل بيماري Pyrieuleria oryzae cau

اين قارچ مي تواند در كليه مراحل رشد بوته برنج را آلوده نمايد ، علائم مشخص بيماري وجود لكه هاي دوكي شكل ( در مركز عريض و در طرفين انتهائي نوك نيز ) روي برگ مي باشد .

لكه هاي بزرگ به طول يك و نيم سانتي متر و به عرض 3/. تا 5/. سانتي متر و در مسط به رنگ خاكستري مي باشد ، برگهاي ارقام حساس اغلب در اثر شدت آلودگي از بين مي روند ، لكه هاي كوچك به اندازه سر سوزن اغلب نشان دهنده مقاومت گياه به بيماري است . در اين حالت تشخيص آن بيماري لكه قهوه اي مشكل است .

بيماري بلاست ممكن است به ساقه در محل گره ها نيز حمله نمايد ، در اين حالت ، محل اتصال غلاف به ساقه سياه و پوسيده شده و به آساني از ساقه جدا مي شود . آلودگي ممكن است به گردن خوشه سرايت نمايد ، در اين صورت گردن خوشه سياه رنگ شده و به راحتي مي شكند .

موقعي كه اين نوع آلودگي ايجاد مي شود ، دانه ها لاغر و پوك مي شوند ، استعمال كودهاي ازته به مقدار زياد و رطوبت روي برگ شرايط مناسب براي توسعه بيماري را فراهم مي نمايد .

پيشگيري :

زود كاشتن – نشاء را با عمق كم و با فاصله مناسب كشت گردد ، هنگام تشكيل گل و غنچه از كود دادن پرهيز نموده ، بعد از برداشت مزرعه را شخم زده و آب تخت كنيد .

مبارزه شيميايي :

هينوزان – بنليت

زمان سمپاشي :

سمپاشي اول كمي قبل از ظاهر شدن خوشه .

سمپاشي دوم بعد از ظهور اكثر خوشه ها .

سوختگي غلاف برنج Sheat blight

عامل بيماري Rhizoetomla solani kuhn

Thenatephoras caecumeris . F . R Donk

علائم اوليه به صورت اكه هاي خاكستري متمايل يه سبز در غلاف برگ در نزديكي سطح آب ديده مي شود .

لكه ها بيضوي يا دايره اي ابتدا طول يك سانتي متر سپس بزرگ تر شده و به قطر 2 تا 3 سانتي متر و به هم اتصال پيدا مي كنند ، اختلاف رنگ لكه ها و حاشيه هاي آن قسمتهاي آلوده را به راحتي مشخص مي نمايد .

در شرايط مرطوب و مساعد پهنك برگ ها با ساقه هاي آلوده تماس پيدا نموده و آلوده مي شوند ، علائم بيماري مخصوصاً گل كردن و رسيدن كاملاً مشخص و شدت آلودگي سبب لاغري دانه ها مي شود .

خسارت موشها به برنج

موشها Rats

موشها در كليه مراحل رشد به برنج خسارت مي زنند ، ولي بيشترن خسارت يعد از تشكيل خوشه به مزرعه وارد مي شود . در اين حالت موش خوشه جوان يا ساقه را كاملاً بريده و از دانه هاي آن تغذيه مي نمايد .

علائم تغزيه موش در پائين بوته كاملاً مشخص بوده و با خسارت كرم ساقه خوار قابل تميز مي باشد .

موشها در سطح وسيعي از مزرعه فعاليت مي كنند و ممكن است تمام مزرعه را به استثناء حاشيه آن را از بين ببرند .

در صورتي كه خسارت در مراحل اوليه رشد به مزرعه وارد شود ، گياه پنجه هاي جديد توليد نموده و در نتيجه وسط مزرعه خوشه هاي جوان و در حاشيه خوشه هاي رسيده ديده مي شود . خسارت بعدي رشد قابل جبران نيست .

خسارت پرندگان به برنج

پرندگان Birds

خسارت پرندگان كمي بعد از ظهور گا آغاز مي شود . اما بيشترين خسارت در مرحله شيري شدم و حالت خميري دانه ها وارد مي شود.

در اين حالت پرندگان دانه هاي بيشتري را فشرده و از محتويات آنها تغذيه مي نمايند ، اين دانه ها برنگ سفيد شيري درآمد و پوك مي شوند.

در موقع رسيدن محصول نيز پرندگان دانه ها را جدا نموده و از آن تغذيه مي نمايند.

خسارت پرندگان در مرحله شيري شدن دانه ها از حالت سفيدي خوشه ناشي از خسارت كرم ساقه خوار متمايز است ، چون در خوشه آسيب ديده از پرندگان بعضي از دانه ها سالم ولي در حمله كرم ساقه خوار تمامي دانه ها پوك و خوشه براحتي جدا مي شود.

سياهك دروغي برنج False smut

عامل بيماري Vstilaginoidex virens (ck) tak

علائم بيماري در زمان رسيدن دانه ظاهر مي شود ، هر يك از دانه ها به توده اي از اسپر تبديل مي شود.

رنگ توده هاي اسپر از خارج سبز و در داخل زرد نارنجي است.

اندازه توده ها به طول يك سانتي متر و هنگام رسيدن كمي بزرگتر مي شوند.

كلاسيد و سپورها بعلت وجود ماده چسبنده قادر به رها شدن از توده نمي باشند ، به همين جهت معمولاً فقط چند دانه در خوشه مبتلا به بيماري مي شوند.

پوسيدگي غلاف برنج Sheath rot

عامل بيماري Sarocladium

(Sawada) Gums and hawksworth

آلودگي در غلاف فوقاني و در اواخر مرحله تشكيل خوشه ظاهر مي شود ، علائم اوليه بصورت لكه هاي دوكي شكل و نامنظم به طول 5/. تا 5/1 سانتي متر با حاشيه قهوه اي و در وسط خاكستري رنگ و يا تماماً برنگ خاكستري مايل به قهوه اي ديده مي شوند.

لكه ها بتدريج به هم پيوسته و تمامي غلاف را در بر مي گيرند ، آلودگي شديد سبب مي شود كه فقط قسمتي از خوشه از غلاف خارج شود.

دراين حالت خوشه ها در داخل غلاف پوسيده و از قارچ هاي گرد مانندي پوشيده مي شوند ، خوشه ها ئيكه كاملا از غلاف خارج نمي شوند ، دانه لاغر توليد مي كنند . بوته هاي بيمار ممكن است به كرم ساقه خوار و ساير آفات و امراض آلوده شوند. اين بيماري معمولاًبه بوته هاي آلوده به ويروس حمله مي كند.

پوسيدگي ساقه برنج Stem rot

عامل بيماري Helmint hosporiam

آلودگي معمولاً در محل زخم يا آسيب ديدگي در مجاور سطح آب ظاهر مي شود. علائم بيماري به صورت لكه هاي سياه و تيره رنگ بطور نامنظم در غلاف برگ ديده شده و بتدريج توسعه مي يابد.

بعضاً قارچ به داخل ساقه نفوذ كرده و سبب ضعف و نتيجتاً ورس گياه مي شود.

پروانه كرم ساقه خوار ( Chhlo suppressalis)

پروانه كرم ساقه خوار برنج ، بومي ايران نبوده و انفجار جمعيت آن براي اولين بار در پائيز 1351 همزمان با برداشت محصول در قسمتي از مزارع تنكابن و رامسر مازندران صورت پذيرفته ، عليرغم كوش هائيكه در جهت سركوب آفت و جلوگيري از انتشار آن بعمل آمد نتأسفانه در عرض 3 يا 4 سال اكثر شاليزارهاي شمال به اين آفتمبتلا شدند.حشره 2 تا 3 نسل در سال دارد . زمستان را به صورت لارو هاي كامل در داخل ساقه بقاياي محصول و ساير علفهاي هرز داخل و حاشيه مزارع مي گذراند ، به اين ترتيب از بين بردن علفهاي هرز در اواخر زمستان در كاهش تراكم جمعيت زمستان گذران آفت تأثير بسزايي دارد.

در بهار تبديل به شفيره شده و پس از 10 تا 14 روز پروانه ،كامل ظاهر و پس از جفت گيري روي نبات تخم ريزي مي نمايد. تخم ها به صورت دسته جمعي بوده و پس از 7 تا 14 روزتفريخ شده و لاروها پس از اندكي تغذيه از ؟؟؟ برگ وارد غلافهاي برگ دور ساقه مي شوند.

فشار جريان شيره نباتي منع از نفوذ كامل لاروها به درون ساقه مي گردد ، در نسل اول در اثر تغذيه لاروها ، جوانه هاي مركزي نبات خشك مي شود.

اختلاف بين گياه برنج و سوروف

گيلول يا زبانك

تيغه برگ گوشواره

غلاف برگ

گياه با زبانك و گوشواره علف هرز سوروف بدون زبانك و گوشواره

مشخصات گياه شناسي سوروف

سوروف گياهي يك له و از طريق بذر زياد مي شود و قابل رويش در تمام خاكها مي باشد . ساقه ها ترد و داراي برگهاي يك درميان كه در طول قسمتها ي ميان دو گره قرار دارند . از نظر مر فولوكوژيكي شبيه برنج است. بجز اينكه در سوروف زبانك Ligale(برگچه بين ساقه و گره ) و همچنين گوشوارك Auricle وجود ندارد. بذر سوروف گردو داراي قوه رويش به مدت چند سال در خاك مي باشد.

پوسيدگي طوقه برنج Bakanee and foot rot diseases

Fusarium moniliforme shel

عامل اين بيماري بذر زاد مي باشد . ارتفاع بوته هاي آلوده گاهي به دو برابر بوته هاي سالم رسيده و برگها نازنك و به رنگ زرد مايل به سبز در مي آيند . بوته هاي كه افزايش ارتفاع پيدا مي كنند از ميان مي روند. از ديگر علائم بيماري توقف رشد ، پوسيدگي قسمت تحتاني ساقه و بالاخره مرگ گياه مي باشد. در بوته هاي آلوده پنجه هاي نحيف و بلند و برگ پرچم برنگ سبز روشن در آمده كه معمولا بطور بارزي بالاتر از بوته هاي سالم قرار مي گيرند.

بعضي از بوته هاي بيمار داراي ريشه هاي ؟؟؟ در گرههاي ناحيه تحتاني ساقه مي باشند. بوته هاي آلوده اي كه تا هنگام رسيدن زنده مي مانند خوشه بدون دانه يا دانه لاغر توليد مي كنند. كود از ته به مقدار زياد و درجه حرارت بين 30 تا 35 درجه سانتي گراد شرايط مناسبي براي توسعه بيماري فراهم مي نمايد.

منابع و مآخذ مورد استفاده

1-كريمي پور كاشاني ، علي – معين . محمد جواد – 1363 . عوامل زيان آور در زراعت برنج – سازمان ترويج كشاورزي – 119 صفحه

2- بهداد ، ابراهيم – 1369 – بيماريهاي گياهان زراعي ، چاپ نشاط اصفهان ، 425 صفحه

3- خدابنده ، ناصر – 1368 – زراعت غلات – مركز نشر سپهر تهران – 401 صفحه

4- كوچكي ، عوض – 1368 – زراعت در مناطق خشك – انتشارات جهاد دانشگاهي مشهد – 202 صفحه

5- خدابنده ، ناصر – 1368 – زراعت گياهان صنعتي – مركز نشر سپهر– 454 صفحه

6- بهداد ، ابراهيم – 1371 – آفات گياهان زراعي – مركز نشر يادبود – 618 صفحه

7- مشاهدات و كارهاي روزمره در مديريت كشاورزي شهرستان علي آباد كتول به انضمام بروشور هاي سموم و كاتالوگهاي موجود در اداره.