فصل اول
آشنایی با مکان کار آموزی
تاریخچه
تنوع اقلیمی ، وجود منابع و ذخایر غنی، امکان ایجاد اشتغال مولد کم هزینه و زودبازده و وجود مزیت نسبی در تولید و صدور محصولات ، از جمله قابلیت های بخش کشاورزی است.
٢٣ درصد شاغلان کل کشور در این بخش اشتغال دارند و ٢٦ درصد تولید ناخالص داخلی ،٢٦ درصد صادرات غیر نفتی و بیش از ٨٠ درصد غذای کشور در بخش کشاورزی تامین می شود.
این بخش از نظر تولید، اشتغال، صادرات، حفاظت و بهره برداری اصولی از منابع طبیعی و خدادادی ، توسعه تحقیقات و فنآوری ها و توسعه مشارکت های مردمی، یکی از ارکان مهم اقتصاد و امنیت کشور به حساب می آید.
بخش کشاورزی و توجه به توسعه و عمران روستا ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، همواره مورد اهتمام و تایید قانونگذاران ، برنامه ریزان و دستگاه های اجرایی و محور توسعه اقتصادی و اجتماعی بوده و تحولات وسیعی در عرصه کشاورزی و روستاها و مناطق عشایری به وجود آمده است.
اما به علت برخی ناهماهنگی ها و سیاست ها، نظام ها و روش های ناکارا، تداخل وظایف ، دوباره کاری ها .... و بروز حوادث طبیعی (نظیر خشکسالی و سیل) بخش کشاورزی در سال های اخیر با دشواری هایی روبه رو بوده که مانع از رشد مطلوب این بخش شده است.
به منظور رفع این نابسامانی ها و نارسایی ها، براساس قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران دولت مکلف شده تا در جهت اصلاح نظام اداری ، کاهش تصدی های غیر ضروری، ارتقای بهره وری و کارایی نیروی انسانس و مدیریت دستگاههای اجرایی، حذف موازی کاری ها .... و تجمع امور کشاورزی ، دام، توسعه و عمران روستایی تدابیر لازم را اتخاذ کند. در این راستا، لایحه ادغام وزارتخانه های جهادسازندگی و کشاورزی و تشکیل وزارت جهاد کشاورزی توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی تهیه شد و پس از تصویب هیات وزیران در تاریخ بیست و ششم مرداد ماه سال ١٣٧٩ با قید یک فوریت به مجلس شورای اسلامی تقدیم شد. این لایحه پس از ماه ها بحث و بررسی کارشناسان ، سرانجام در تاریخ ششم دی ماه سال ٧٩ به تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی رسید و در تاریخ دهم دی ماه ١٣٧٩ توسط شورای نگهبان تایید شد.
نظربه اهمیت این قانون و ضرورت آگاهی همکاران از مفاد آن لازم دیدیم تا متن کامل «قانون تشکیل وزارت جهاد کشاورزی» را منتشر کنیم.
امید است با تلاش همه اعضای خانواده بزرگ "جهاد کشاورزی" زمینه های تحقق این قانون فراهم شود و در آینده ای نزدیک شاهد توسعه پایدار کشاورزی ایران باشیم.
قانون تشکیل وزارت جهاد کشاورزی
ماده ١_ در راستای اصلاح و بهسازی تشکیلات دولت و به منظور فراهم آوردن موجبات توسعه پایدار کشاورزی و منابع طبیعی و افزایش کمی و کیفی محصولات کشاورزی در جهت تامین امنیت غذایی، رشد سرمایه گذاری، عمران و توسعه روستاها و مناطق عشایری و در جهت انسجام بخشیدن به برنامه ها و سیاست ها و رعایت پیوستگی وظایف و استفاده بهینه از امکانات و نیروی انسانی موجود، وزارتخانه های کشاورزی و جهاد سازندگی ادغام و وزارت جهاد کشاورزی با کلیه اختیارات و وظایفی که وزارتخانه های مذکور به به موجب قوانین و مقررات مختلف دارا بوده اند، تشکیل می شود.
ماده ٢_ کلیه مسئولیت ها و اختیارات مربوط به وزیر و وزارت کشاورزی و وزیر و وزارت جهاد سازندگی به وزیر و وزارت جهاد کشاورزی محول می شود. شرح وظایف تفضیلی وزارت جهاد کشاورزی بر اساس مفاد این قانون و بندهای لازم الرعایه مندرج در ماده ٢ قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجنماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و با جهت گیری در تقویت وظایف راهبردی و نظارتی و کاهش وظایف اجرایی و تصدی و واگذاری آنها به بخش غیر دولتی در چهارچوب قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و حذف وظایف تکراری و غیرضروری و انتقال وظایف قابل واگذاری به دیگر وزارتخانه ها ظرف سه ماه پس از تصویب این قانون و با پیشنهاد سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و وزارت جهاد کشاورزی به تصویب هیئت وزیران در حدود مقررات و رعایت اصل ١٣٣ قانون اساسی می رسد.
تبصره ١_ وزارت جهاد کشاورزی موظف است بر اساس تکالیف برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران کلیه واحدها ، موسسات و شرکت های وابسته و تحت پوشش را که قابل واگذاری می باشند، تعیین و حداکثر تا پایان سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران نسبت به واگذاری آنها به بخش خصوصی اقدام کند.
تبصره۲_ به منظور صرفهجویی در هزینهها و پاسخگویی سریع به مردم و جلوگیری از کارهای موازی و دوباره کاری وزارت جهاد کشاورزی موظف است کلیه مراکز اداری بخش کشاورزی را در مراکز استان، شهرستان و بخش در سازمان واحدی متمرکز کند. 1
ماده ٣_ کلیه امکانات ، اعتبارات ، تمهیدات، اموال و دارایی ها و کارکنان وزارتخانه های کشاورزی و جهاد سازندگی به وزارت جهاد کشاورزی منتقل می شود.
تبصره – به دولت اجازه داده می شود به منظور بهبود ساختار نیروی انسانی وزارت جهاد کشاورزی و واحدهای تابعه آن با پیش بینی ساز و کار تشویقی مناسب نسبت به بازخریدی و یا بازنشسته کردن کارکنان مازاد با توافق طرفین و یا انتقال آنان به سایر وزارتخانه ها و سازمان اقدام کند.
ماده ٤_ کلیه سازمان ها، موسسات دولتی و عمومی غیر دولتی و شرکت های دولتی وابسته و تابعه وزارتخانه های کشاورزی و جهاد سازندگی به وزارت جهاد کشاورزی وابسته می شوند. هر گونه تغییر در جایگاه سازمان ها و موسسات و شرکتهای دولتی مذکور به تصویب شورای عالی اداری می رسد.
تبصره – حکم مذکور در این ماده در خصوص سازمان ها و موسسات و شرکتهای غیر دولتی نسبت به سهام دولت نیز جاری است .
ماده ٥_ به سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور اجازه داده می شود در سال ١٣٧٩ ، حسب پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی در محدوده اعتبارات مصوب ، نسبت به هر گونه اصلاح ، جابجایی ، تغییر ردیف ، کاهش یا افزایش اعتبار ردیف های بودجه ای وزارتخانه های کشاورزی و جهاد سازندگی به نحوی که حداکثر تسهیلات لازم را برای اجرای این قانون فراهم نموده و اخلالی در اداره امور وزارت جهاد کشاورزی ایجاد نشود، اقدام نماید.
ماده ٦_ وزارت جهاد کشاورزی دارای مقررات اداری مالی و استخدامی خاص خواهد بود که ظرف شش ماه با پیشنهاد دولت به تصویب مجلس شورای اسلامی خواهد رسید.
تبصره – تا تصویب مقررات اداری مالی و استخدامی وزارت جهاد کشاورزی ، مقررات مورد عمل هر واحد در خصوص کارکنان و فعالیت های واحد مجری خواهد بود.
ماده ٧_ وزارت جهاد کشاورزی موظف است حداکثر ظرف مدت پنج ماه پس از تصویب این قانون با رعایت سیاست های مربوط به جلوگیری از گسترش تشکیلات دولت و اصل صرفه جویی و استفاده بهینه از امکانات ، تشکیلات وزارتخانه را تهیه کند و پس از تایید سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور به مرحله اجرا در آورد.
ماده ٨_ توسعه و حمایت از صنایع کوچک تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی و صنایع روستایی در چارچوب سیاستهای صنعتی کشور به عهده وزارت جهاد کشاورزی است. مصادیق این صنایع توسط هیئت وزیران تعیین خواهد شد.
تبصره – به منظور افزایش بهره وری در بخش کشاورزی ، وزارت جهاد کشاورزی موظف است با اتخاذ سیاستهای حمایتی و تشویقی زمینه توسعه و ارتقای فنا آوری در تولید ماشین آلات و ادوات مورد استفاده در بخش کشاورزی را فراهم سازد.
ماده ٩_ کلیه وزارتخانه ها ، موسسات و شرکت های دولتی که به نوعی مبادرت به انجام فعالیت های کشاورزی می کنند، موظفند فعالیتهای خود را در چارچوب سیاست های وزارت جهاد کشاورزی انجام دهند.
ماده ١٠_ به منظور هماهنگی سیاستگذاری در زمینه تامین توزیع و مصرف آب کشور، شورایی به نام شورای عالی آب متشکل از وزرای نیرو، جهاد کشاورزی، صنایع و معادن کشور ورئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، یک نفر از اعضای کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی با انتخاب مجلس شورای اسلامی به عنوان ناظر و دو نفر از متخصصان بخش کشاورزی به حکم رئیس جمهور تشکیل می شود. ریاست عالیه این شورا با رئیس جمهور یا معاون اول ریاست جمهوری خواهد بود. تصمیمات این شورا با تصویب هیئت وزیران یا کمیسیون مذکور در اصل ١٣٨ قانون اساسی برای دستگاه های ذیربط لازم الاجراست.
ماده ١١_ ترتیبات و هماهنگی های لازم بین وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی در زمینه تقاضا، تامین و مصارف آب کشاورزی و آبزی پروری ظرف سه ماه از تصویب این قانون به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
ماده ١٢_ وزارت جهاد کشاورزی موظف است در جهت حمایت از توسعه سرمایه گذاری در بخش کشاورزی، نسبت به تشکیل صندوق های حمایت از توسعه بخش کشاورزی با مشارکت تولید کنندگان اقدام نماید.
اساسنامه این صندوق ها توسط وزارت جهاد کشاورزی تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
سرمایه اولیه این صندوق ها از محل کمک های دولت، فروش اموال و امکانات مازاد این وزارتخانه که پس از فروش به خزانه داری کل واریز و معادل صد درصد آن تا مبلغ یک هزار میلیارد ریال تخصیص یافته تلقی می شود، تامین می گردد.
ماده ١٣_ به منظور اعمال مدیریت یکپارچه در مزارع ، وظایف مدیریت توزیع و مصرف آب بر اساس قانون توزیع عادلانه آب مصرف ١٣٦٣ که به عهده وزارت کشاورزی بوده عینا" به وزارت جهاد کشاورزی محول می شود.
2
ماده ١٤_ به منظور حمایت از تولید کنندگان بخش کشاورزی ، دولت موظف است در حدود بودجه سنواتی اقدامات زیر را انجام دهد.
الف_ قیمت تضمینی خرید محصولات کشاورزی از قبیل گندم ، برنج ، شکر ، خرما، ذرت ، پنبه و سایر محصولات تضمینی را با موافقت وزیر جهاد کشاورزی تعیین نماید.
ب _ با خرید به موقع تولیدات داخلی موضوع بند (الف) این ماده و جلوگیری از توزیع بی موقع محصولات وارداتی کشاورزی و تنظیم بازار، در حمایت از تولید کنندگان داخلی بخش کشاورزی اقدام نماید.
ماده ١٥_ این قانون از تاریخ تصویب لازم الاجرا است و کلیه قوانین و مقررات مغایر با این قانون لغو می شود
وزارت جهاد کشاورزی _ سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور
هیات وزیران در جلسه مورخ ٢/٤/١٣٨١ بنا به پیشنهاد شماره ٩٠٤١/٨٩_ ١٣٨٩٩/١٠٥ مورخ ٧/٩/١٣٨٠ سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و به استناد ماده (٢) قانون تشکیل وزارت جهاد کشاورزی – مصوب ١٣٧٩_ شرح وظایف تفضیلی وزارت جهاد کشاورزی را به شرح زیر تصویب نمود:
الف_ سیاست گذاری ، برنامه ریزی و نظارت:
١_ تعیین سیاست ها و راهبردهای مربوط به بخش کشاورزی ، توسعه و عمران روستاها و مناطق عشایری و همچنین تنظیم و اجرای برنامه های توسعه کشاورزی در چارچوب سیاست های توسعه پایدار.
٢_ انجام بررسی ها و اقدامات لازم به منظور برنامه ریزی تولید و تامین نیاز کشور به محصولات و فرآورده های کشاورزی و دامی و توسعه صادرات با رعایت مزیت های نسبی در چارچوب سیاست های بازرگانی کشور.
٣_ تهیه تدوین اجرا و به هنگام سازی نظام های اطلاع رسانی کشاورزی و روستایی و استقرار نظام های آماری .
٤_ تهیه استانداردها و ضوابط و برنامه ریزی لازم در زمینه تاسیسات و زیرمساخت های مورد نیاز تولید و تولید کنندگان بخش کشاورزی.
٥_ نظارت و ارزشیابی عملکرد و فعالیت های موسسات و شرکت های وابسته به وزارتخانه و ایجاد هماهنگی های برنامه ای و عملیاتی لازم.
٦_ نظارت و ارزشیابی برنامه ها، طرح ها، فعالیتها و اقدامات در حیطه وظایف وزارت جهاد کشاورزی به منظور سنجش میزان کارایی و اثر بخشی آن ها .
٦_ نظارت و ارزشيابي برنامه ها، طرح ها، فعاليتها و اقدامات در حيطه وظايف وزارت جهاد كشاورزي به منظور سنجش ميزان كارايي و اثر بخشي آن ها .
ب_امور پژوهش ، آموزش و ترويج :
١_ انجام پژوهش هاي كاربردي و توسعه اي در زمينه هاي زير
الف_ آب و خاك ، اصلاح بذر و نهال ، اصلاح نژاد، پرورش دام و آبزيان ، جنگل و مرتع و آبخيزداري آفات و بيماريهاي گياهي و راه هاي مبارزه با آن .
ب_ بهره برداري از فنون پيشرفت بيوتكنولوژي و مهندسي ژنتيك در بخش كشاورزي ، تدوين شيوه هاي مناسب و استفاده از فناوري هاي نوين توسعه كشاورزي و دامي متناسب با شرايط اقليمي و جغرافيايي كشور.
ج_ افزايش بهره بروري ، كاهش ضايعات و بهبود كيفي توليد محصولات و فرآورده هاي بخش كشاورزي.
د_ بيماري ها ، مايه ها ، سرم ها و مواد بيولوژيك لازم براي پيشگيري و مبارزه با بيماري هاي دامي آبزيان و مشترك انسان و دام و تهيه و توليد آنها در كشور.
٢_ حفاظت جمع آوري ، ارزيابي ، احيا و توسعه ذخاير توارث ژنتيكي ، تنوع زيستي گياهي و ژرم پلاسم گياهان زراعي ، باغي ، زينتي ، دارويي ، مرتعي ، جنگلي و دام و آبزيان و ميكروارگانيزم ها و حشرات مفيد و زيان آور كشاورزي در چارچوب وطايف محول شده .
٣_ مطالعه و تحقيق به منظور توسعه كشاورزي و ارتقاي جايگاه آن در اقتصاد ملي و توسعه روستايي و عشايري.
٤_ برنامه ريزي و اجراي آموزش هاي علمي – كاربردي و فني – حرفه اي شاغلان بخش كشاورزي و صنايع روستايي در چهارچوب سياست هاي مصوب و همچنين آموزش روش ها و فنون نوين كشاورزي و دامداري به توليد كنندگان مربوط .
٥_ مطالعه، طراحي و بهينه سازي الگوها و نظام هاي توليد و بهره برداري در بخش كشاورزي و ارزيابي و اصلاح مستمر آنها.
٦_ برنامه ريزي و ارائه نتايج پژوهش هاي انجام شده به كاركنان ، توليد كنندگان و بهره برداران بخش كشاورزي و نيز شناخت مسائل و مشكلات آنها و اقدام در جهت رفع آن از طريق اجراي برنامه هاي ترويجي
3
ج_ امور منابع طبيعي و آبخيزداري:
١_ بررسي و مطالعه جامع حوزه هاي آبخيز كشور به منظور تهيه طرح هاي آبخيز داري و جلوگيري از فرسايش خاك و تهيه برنامه جامع استفاده از اراضي كشاورزي و منابع طبيعي و بهره برداري بهينه از اين اراضي .
٢_ برنامه ريزي و انجام اقدامات لازم به منطور جلوگيري از تغيير و تبديل كاربردي اراضي كشاورزي و جنگل.
٣_ حفظ، احياء گسترش ، حمايت و بهره برداري صحيح از جنگل ها و مراتع طبيعي و دست كاشت كشور و فراهم نمودن زمينه اجراي طرح هاي بزرگ جنگل كاري ، جنگل داري ، مرتع داري، ايجاد پارك هاي جنگلي و تفريگاه هاي طبيعي در چارچوب هدف ها و سياست هاي توسعه پايدار و اعمال نظارت هاي لازم .
٤_ برنامه ريزي و اجراي طرح هاي آبخيزداري و تثبيت شن هاي روان وبياباني زدايي.
٥_ تشخيص و تفكيك حريم قانوني اراضي ملي از مستثنيات اشخاص حقيقي و حقوقي و واگذاري منابع ملي به نام دولت جمهوري اسلامي ايران و اجراي مقررات مربوط به مديريت و واگذاري اراضي ملي و دولتي در چارچوب قوانين و مقررات موجود.
د_ امور زيربنايي كشاورزي و توسعه روستايي:
١_ توسعه مكانيزاسيون با توجه به ويژگيهاي اقليمي و فرهنگي مناطق مختلف و ارائه خدمات حمايتي و فني مورد نياز.
٢_ يكپارچه سازي اراضي، احداث راه هاي بين مزارع، تجهيز و نوسازي مزارع و باغ ها به منظور استفاده موثر از منابع و نهادهاي كشاورزي و ارتقاي بهره وري در فرآيند توليد با تاكيد بر بهبود بهره وري از آب .
٣_ برنامه ريزي و انجام اقدامات لازم در زمينه حفظ و اصلاح خاك و فراهم آوردن موجبات بهره برداري مطلوب از آن.
٤_ فراهم آوردن موجبات لازم به منظور افزايش اثر بخشي و بازدهي آبياري در مزارع و باغ ها.
٥_ برنامه ريزي براي انتقال آب شبكه هاي ٣و٤ و انهار سنتس و قنوات ، توزيع و مصرف آب كشاورزي و انجام اقدامات لازم به منظور احداث، و نگهداري تاسيسات مربوط در چارچوب قوانين موجود.
٦_ انجام وظايف ناشي از اجراي قانون توزيع عادلانه آب – مصرف ١٣٦١_ و اصلاحات بعدي آن.
٧_ برنامه ريزي و انجام مطالعات لازم به منظور طراحي و اجراي طرح هاي كوچك توسعه منابع آب پس از كسب مجوز لازم از مقررات نيرو.
٨_ برنامه ريزي و اقدامات لازم در جهت احداث، نگهداري و بهره برداري از بنادر شيلاتي و تاسيسات زيربنايي با رعايت وظايف ساير وزارتخانه ها.
٩_ برنامه ريزي، اتخاذ تدابير و پيش بيني ساز و كارهاي لازم به منظور توسعه و عمران روستاها با هماهنگي ساير دستگاه ها.
١٠_ برنامه ريزي و ساماندهي كوچ و اسكان عشاير در چهارچوب طرح هاي جامع ناحيه اي.
١١_ توسعه و حمايت صنايع كوچك تبديلي و تكميلي بخش كشاورزي و صنايع روستايي در چارچوب سياستهاي صنعتي كشور.
ه_ امور كشاورزي، دام و آبزيان:
١_ برنامه ريزي و اتخاذ تابير لازم به منظور افزايش بهره وري از عوامل و منابع توليد كشاورزي و دستيابي به الگوهاي كشت متناسب با منابع آب در دسترس، ظرفيت هاي توليد و شرايط اقليمي مناطق مختلف كشور.
٢_ تامين بهداشت دام و فرآورده هاي مربوط به آن و مبارزه با بيماريهاي دامي و مشترك انسان و دام، قرنطينه دام و كنترل بهداشتي كشتارگاه ها و نظارت بهداشتي بر مراتع، آبشخورها ، محل نگهداري دام، كارخانه هاي توليد خوراك دام و ساير تاسيسات و مراكز تهيه ، نگهداري و عرضه فرآورده هاي خام دامي.
٣_ نظارت و كنترل بر توليد، واردات و مصرف مايه ها و ساير مواد بيولوژيكي مورد مصرف دامي.
٤_ برنامه ريزي و انجام اقدامات لازم به منظور ايجاد و گسترش شبكه هاي پيش آگاهي و مراقبت ، پيشگيري، قرنطينه گياهي و تشخيص و مبارزه با آفات و بيماريهاي عمومي ، همگاني و ساير آفات و بيماري هاي گياهي و نظارت بر ورود، توليد توزيع و مصرف سموم مورد نياز بخش كشاورزي با رعايت شاخص هاي زيست محيطي كشور.
٥_ برنامه ريزي و تهيه و اجراي طرح هاي مربوط به حفظ منابع دام، طيور و اصلاح نژاد و بهبود تغذيه دام.
٦_ توسعه كمي و كيفي توليدات دامي و تدوين واجراي نظام دامداري كشور و ساماندهي كشتارگاه ها .
٧_ برنامه ريزي و اتخاذ تدابير لازم در جهت حفظ احياء توسعه و بهره برداري مناسب از منابع آبزي آب هاي تحت حاكميت و صلاحيت دولت جمهوري اسلامي ايران و توسعه آبزي پروري در كشور.
4
ز_ امور حمايتي:
١_ حمايت از توسعه سرمايه گذاري در بخش كشاورزي و استفاده از تسهيلات اعتباري بانك كشاورزي و ساير منابع بانكي و تشكيل صندوق هاي حمايت از توسعه بخش كشاورزي و صنايع تبديلي و روستايي با مشاركت توليد كنندگان و فراهم آوردن تسهيلات لازم براي تامين اعتبارات مورد نياز توليد كنندگان بخش كشاورزي.
٢_ اجراي سياست ها و روش هاي حمايتي و بيمه اي به منظور حمايت از توليد كنندگان ، توليدات و تاسيسات بخش كشاورزي و پرداخت خسارت به توليد كنندگان خسارت ديده براساس سياست هاي اتخاذ شده .
٣_ برنامه ريزي و اتخاذ سياست هاي حمايتي و تشويقي به منظور توسعه و ارتقاي فناوري ماشين آلات و اداوات بخش كشاورزي در چارچوب سياستهاي مصوب.
٤_ فراهم آوردن زمينه هاي لازم براي تامين و توزيع نهاده هاي كشاورزي و دامي، دارو، سرم و ساير مواد بيولوژيك از طريق بخش غير دولتي و در صورت لزوم توسعه وزارتخانه و اعمال نظارت هاي لازم در اين زمينه.
٥_ انجام اقدامات لازم به منظور ايجاد تشكل هاي غير دولتي مورد نياز بخش كشاورزي و ارائه خدمات و حمايت هاي مالي و فني به آنها و اعمال نظارت هاي لازم.
٦_ پيشنهاد برنامه هاي تنظيم بازار محصولات كشاورزي و فرآورده هاي دامي و نيز قيمت تضميني به منظور حمايت از توليد كنندگان بخش كشاورزي به هيات وزيران و خريد بموقع محصولات كشاورزي.
٧_ فراهم آوردن تسهيلات و امكانات و انجام هماهنگي ها و پيگيري هاي لازم براي توسعه صادرات محصولات و فرآورده هاي بخش كشاورزي و صنايع روستايي در چارچوب سياست ها و برنامه هاي بازرگاني كشور.
٨_ اجراي ساير وظايفي كه به موجب قوانين و مقررات بر عهده وزارتخانه قرار دارد.
محمد رضا عارف
معاون اول رئيس جمهور
شـرح وظايـف
وزارت جهاد كشاورزي _ سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور
هيات وزيران در جلسه مورخ ٢/٤/١٣٨١ بنا به پيشنهاد شماره ٩٠٤١/٨٩_ ١٣٨٩٩/١٠٥ مورخ ٧/٩/١٣٨٠ سازمان مديريت و برنامه ريزي كشور و به استناد ماده (٢) قانون تشكيل وزارت جهاد كشاورزي – مصوب ١٣٧٩_ شرح وظايف تفضيلي وزارت جهاد كشاورزي را به شرح زير تصويب نمود:
الف_ سياست گذاري ، برنامه ريزي و نظارت:
١_ تعيين سياست ها و راهبردهاي مربوط به بخش كشاورزي ، توسعه و عمران روستاها و مناطق عشايري و همچنين تنظيم و اجراي برنامه هاي توسعه كشاورزي در چارچوب سياست هاي توسعه پايدار.
٢_ انجام بررسي ها و اقدامات لازم به منظور برنامه ريزي توليد و تامين نياز كشور به محصولات و فرآورده هاي كشاورزي و دامي و توسعه صادرات با رعايت مزيت هاي نسبي در چارچوب سياست هاي بازرگاني كشور.
٣_ تهيه تدوين اجرا و به هنگام سازي نظام هاي اطلاع رساني كشاورزي و روستايي و استقرار نظام هاي آماري .
٤_ تهيه استانداردها و ضوابط و برنامه ريزي لازم در زمينه تاسيسات و زيرمساخت هاي مورد نياز توليد و توليد كنندگان بخش كشاورزي.
٥_ نظارت و ارزشيابي عملكرد و فعاليت هاي موسسات و شركت هاي وابسته به وزارتخانه و ايجاد هماهنگي هاي برنامه اي و عملياتي لازم.
٦_ نظارت و ارزشيابي برنامه ها، طرح ها، فعاليتها و اقدامات در حيطه وظايف وزارت جهاد كشاورزي به منظور سنجش ميزان كارايي و اثر بخشي آن ها .
ب_ امور پژوهش ، آموزش و ترويج :
١_ انجام پژوهش هاي كاربردي و توسعه اي در زمينه هاي زير
الف_ آب و خاك ، اصلاح بذر و نهال ، اصلاح نژاد، پرورش دام و آبزيان ، جنگل و مرتع و آبخيزداري آفات و بيماريهاي گياهي و راه هاي مبارزه با آن .
ب_ بهره برداري از فنون پيشرفت بيوتكنولوژي و مهندسي ژنتيك در بخش كشاورزي ، تدوين شيوه هاي مناسب و استفاده از فناوري هاي نوين توسعه كشاورزي و دامي متناسب با شرايط اقليمي و جغرافيايي كشور.
ج_ افزايش بهره بروري ، كاهش ضايعات و بهبود كيفي توليد محصولات و فرآورده هاي بخش كشاورزي.
د_ بيماري ها ، مايه ها ، سرم ها و مواد بيولوژيك لازم براي پيشگيري و مبارزه با بيماري هاي دامي آبزيان و مشترك انسان و دام و تهيه و توليد آنها در كشور.
٢_ حفاظت جمع آوري ، ارزيابي ، احيا و توسعه ذخاير توارث ژنتيكي ، تنوع زيستي گياهي و ژرم پلاسم گياهان زراعي ، باغي ، زينتي ، دارويي ، مرتعي ، جنگلي و دام و آبزيان و ميكروارگانيزم ها و حشرات مفيد و زيان آور كشاورزي در چارچوب وطايف محول شده .
٣_ مطالعه و تحقيق به منظور توسعه كشاورزي و ارتقاي جايگاه آن در اقتصاد ملي و توسعه روستايي و عشايري.
٤_ برنامه ريزي و اجراي آموزش هاي علمي – كاربردي و فني – حرفه اي شاغلان بخش كشاورزي و صنايع روستايي در چهارچوب سياست هاي مصوب و همچنين آموزش روش ها و فنون نوين كشاورزي و دامداري به توليد كنندگان مربوط .
٥_ مطالعه، طراحي و بهينه سازي الگوها و نظام هاي توليد و بهره برداري در بخش كشاورزي و ارزيابي و اصلاح مستمر آنها.
٦_ برنامه ريزي و ارائه نتايج پژوهش هاي انجام شده به كاركنان ، توليد كنندگان و بهره برداران بخش كشاورزي و نيز شناخت مسائل و مشكلات آنها و اقدام در جهت رفع آن از طريق اجراي برنامه هاي ترويجي.
ج_ امور منابع طبيعي و آبخيزداري:
١_ بررسي و مطالعه جامع حوزه هاي آبخيز كشور به منظور تهيه طرح هاي آبخيز داري و جلوگيري از فرسايش خاك و تهيه برنامه جامع استفاده از اراضي كشاورزي و منابع طبيعي و بهره برداري بهينه از اين اراضي . 6
٢_ برنامه ريزي و انجام اقدامات لازم به منطور جلوگيري از تغيير و تبديل كاربردي اراضي كشاورزي و جنگل.
٣_ حفظ، احياء گسترش ، حمايت و بهره برداري صحيح از جنگل ها و مراتع طبيعي و دست كاشت كشور و فراهم نمودن زمينه اجراي طرح هاي بزرگ جنگل كاري ، جنگل داري ، مرتع داري، ايجاد پارك هاي جنگلي و تفريگاه هاي طبيعي در چارچوب هدف ها و سياست هاي توسعه پايدار و اعمال نظارت هاي لازم ٤_ برنامه ريزي و اجراي طرح هاي آبخيزداري و تثبيت شن هاي روان وبياباني زدايي.
٥_ تشخيص و تفكيك حريم قانوني اراضي ملي از مستثنيات اشخاص حقيقي و حقوقي و واگذاري منابع ملي به نام دولت جمهوري اسلامي ايران و اجراي مقررات مربوط به مديريت و واگذاري اراضي ملي و دولتي در چارچوب قوانين و مقررات موجود.
د_ امور زيربنايي كشاورزي و توسعه روستايي:
١_ توسعه مكانيزاسيون با توجه به ويژگيهاي اقليمي و فرهنگي مناطق مختلف و ارائه خدمات حمايتي و فني مورد نياز.
٢_ يكپارچه سازي اراضي، احداث راه هاي بين مزارع، تجهيز و نوسازي مزارع و باغ ها به منظور استفاده موثر از منابع و نهادهاي كشاورزي و ارتقاي بهره وري در فرآيند توليد با تاكيد بر بهبود بهره وري از آب .
٣_ برنامه ريزي و انجام اقدامات لازم در زمينه حفظ و اصلاح خاك و فراهم آوردن موجبات بهره برداري مطلوب از آن.
٤_ فراهم آوردن موجبات لازم به منظور افزايش اثر بخشي و بازدهي آبياري در مزارع و باغ ها.
٥_ برنامه ريزي براي انتقال آب شبكه هاي ٣و٤ و انهار سنتس و قنوات ، توزيع و مصرف آب كشاورزي و انجام اقدامات لازم به منظور احداث، و نگهداري تاسيسات مربوط در چارچوب قوانين موجود.
٦_ انجام وظايف ناشي از اجراي قانون توزيع عادلانه آب – مصرف ١٣٦١_ و اصلاحات بعدي آن.
٧_ برنامه ريزي و انجام مطالعات لازم به منظور طراحي و اجراي طرح هاي كوچك توسعه منابع آب پس از كسب مجوز لازم از مقررات نيرو.
٨_ برنامه ريزي و اقدامات لازم در جهت احداث، نگهداري و بهره برداري از بنادر شيلاتي و تاسيسات زيربنايي با رعايت وظايف ساير وزارتخانه ها.
٩_ برنامه ريزي، اتخاذ تدابير و پيش بيني ساز و كارهاي لازم به منظور توسعه و عمران روستاها با هماهنگي ساير دستگاه ها.
١٠_ برنامه ريزي و ساماندهي كوچ و اسكان عشاير در چهارچوب طرح هاي جامع ناحيه اي.
١١_ توسعه و حمايت صنايع كوچك تبديلي و تكميلي بخش كشاورزي و صنايع روستايي در چارچوب سياستهاي صنعتي كشور.
ه_ امور كشاورزي، دام و آبزيان:
١_ برنامه ريزي و اتخاذ تابير لازم به منظور افزايش بهره وري از عوامل و منابع توليد كشاورزي و دستيابي به الگوهاي كشت متناسب با منابع آب در دسترس، ظرفيت هاي توليد و شرايط اقليمي مناطق مختلف كشور.
٢_ تامين بهداشت دام و فرآورده هاي مربوط به آن و مبارزه با بيماريهاي دامي و مشترك انسان و دام، قرنطينه دام و كنترل بهداشتي كشتارگاه ها و نظارت بهداشتي بر مراتع، آبشخورها ، محل نگهداري دام، كارخانه هاي توليد خوراك دام و ساير تاسيسات و مراكز تهيه ، نگهداري و عرضه فرآورده هاي خام دامي.
٣_ نظارت و كنترل بر توليد، واردات و مصرف مايه ها و ساير مواد بيولوژيكي مورد مصرف دامي.
٤_ برنامه ريزي و انجام اقدامات لازم به منظور ايجاد و گسترش شبكه هاي پيش آگاهي و مراقبت ، پيشگيري، قرنطينه گياهي و تشخيص و مبارزه با آفات و بيماريهاي عمومي ، همگاني و ساير آفات و بيماري هاي گياهي و نظارت بر ورود، توليد توزيع و مصرف سموم مورد نياز بخش كشاورزي با رعايت شاخص هاي زيست محيطي كشور.
٥_ برنامه ريزي و تهيه و اجراي طرح هاي مربوط به حفظ منابع دام، طيور و اصلاح نژاد و بهبود تغذيه دام.
٦_ توسعه كمي و كيفي توليدات دامي و تدوين واجراي نظام دامداري كشور و ساماندهي كشتارگاه ها .
٧_ برنامه ريزي و اتخاذ تدابير لازم در جهت حفظ احياء توسعه و بهره برداري مناسب از منابع آبزي آب هاي تحت حاكميت و صلاحيت دولت جمهوري اسلامي ايران و توسعه آبزي پروري در كشور.
7
ز_ امور حمايتي:
١_ حمايت از توسعه سرمايه گذاري در بخش كشاورزي و استفاده از تسهيلات اعتباري بانك كشاورزي و ساير منابع بانكي و تشكيل صندوق هاي حمايت از توسعه بخش كشاورزي و صنايع تبديلي و روستايي با مشاركت توليد كنندگان و فراهم آوردن تسهيلات لازم براي تامين اعتبارات مورد نياز توليد كنندگان بخش كشاورزي.
٢_ اجراي سياست ها و روش هاي حمايتي و بيمه اي به منظور حمايت از توليد كنندگان ، توليدات و تاسيسات بخش كشاورزي و پرداخت خسارت به توليد كنندگان خسارت ديده براساس سياست هاي اتخاذ شده ٣_ برنامه ريزي و اتخاذ سياست هاي حمايتي و تشويقي به منظور توسعه و ارتقاي فناوري ماشين آلات و اداوات بخش كشاورزي در چارچوب سياستهاي مصوب.
٤_ فراهم آوردن زمينه هاي لازم براي تامين و توزيع نهاده هاي كشاورزي و دامي، دارو، سرم و ساير مواد بيولوژيك از طريق بخش غير دولتي و در صورت لزوم توسعه وزارتخانه و اعمال نظارت هاي لازم در اين زمينه.
٥_ انجام اقدامات لازم به منظور ايجاد تشكل هاي غير دولتي مورد نياز بخش كشاورزي و ارائه خدمات و حمايت هاي مالي و فني به آنها و اعمال نظارت هاي لازم.
٦_ پيشنهاد برنامه هاي تنظيم بازار محصولات كشاورزي و فرآورده هاي دامي و نيز قيمت تضميني به منظور حمايت از توليد كنندگان بخش كشاورزي به هيات وزيران و خريد بموقع محصولات كشاورزي.
٧_ فراهم آوردن تسهيلات و امكانات و انجام هماهنگي ها و پيگيري هاي لازم براي توسعه صادرات محصولات و فرآورده هاي بخش كشاورزي و صنايع روستايي در چارچوب سياست ها و برنامه هاي بازرگاني كشور.
٨_ اجراي ساير وظايفي كه به موجب قوانين و مقررات بر عهده وزارتخانه قرار دارد.
محمد رضا عارف
معاون اول رئيس جمهور
8
معاونت امور زراعت
وظايف
- تعيين سياستها و خط مشي توليد كليه محصولات زراعي اعم از گندم ، برنج ، حبوبات ، پنبه و دانه هاي روغني ، محصولات علوفه اي ، صنعتي ، سبزي و صيفي در قالب سياست كلي وزارت جهاد كشاورزي.
- برنامه ريزي توليد كليه محصولات زراعي با توجه به برنامه كلان كشت كشور و برنامه هاي توسعه بخش كشاورزي و هدايت واحدهاي اجرايي در تهيه و تدوين برنامه .
- تهيه و تدوين برنامه هاي اجرايي لازم در زمينه افزايش كمي و كيفي محصولات زراعي و فراهم آوردن موجبات اجرايي برنامه هاي مزبور.
- بررسي و تعيين نيازهاي تحقيقاتي ، ترويجي و آموزشي در زمينه هاي مختلف و اعلام آن به سازمان تحقيقات ، آموزش و ترويج كشاورزي و پيگيري تا حصول نتيجه.
- پيش بيني و برآورد نهاده ها ، ماشين آلات ، وسايل و تجهيزات و اعتبارات مورد نياز و پيگيري در جهت تامين و توزيع به موقع آنها .
- تهيه و تدوين و ابلاغ برنامه هاي اجرايي ساليانه و دستورالعمل هاي فني در مورد مسائل مختلف توليد و نظارت برحسن اجراي آنها .
- بررسي مداوم موانع و مشكلات و محدوديتهاي توليد محصولات زراعي در مناطق مختلف كشور و تعيين مناسبترين روش در رفع موانع.
- هدايت اجراي برنامه توسعه مكانيزاسيون در مورد كشت محصولات زراعي با توجه به شرايط اقتصادي و اجتماعي مناطق مختلف كشور.
- همكاري با واحد هاي ذيربط در زمينه قيمت گذاري كليه محصولات زراعي و حبوبات .
- بررسي مداوم روند چگونگي توليد و مصرف محصولات زراعي و ارائه پيشنهادات لازم .
- همكاري با موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي در تعيين استاندارد هاي كليه محصولات زراعي.
- تهيه گزارشات لازم جهت مقامات و مراجع ذيصلاح .
9
سطح زير كشت محصولات مختاف درسال82-81 در استان گلستان
نام استان : گلستان 81-82 : سال زراعي
عملکرد (کيلوگرم) توليد(تن) سطح زيرکشت (هکتار )
ديم آبي جمع ديم آبي جمع ديم آبي نام محصول
2758.46 3508.48 1134264 610255 524009 370585 221230 149355 گندم