دانلود پروژه کارآموزی در شرکت آبرسانی و فاضلاب پولاد دژ هفشجان

سپتیک تانک ها مخازن بدون نشتی هستند که فاضلاب را در خود نگهداری کرده و موجب تجزیه آنها بوسیله باکتریها می شوند.

سپتیک تانک ها بر خلاف چاه ها بر رو ی فاضلاب عمل کرده و وسایل بهداشتی تری برای دفع فاضلاب محسوب می شوند. ساختمان و نصب سپتیک تانکها را بایستی با توجه به مقررات شهری انجام داد.

فاضلاب از طریق مجرای خروجی از منزل به سپتیک تانک داخل می شود در تانک مواد سنگین تر به ته آن نشست کرده و در آنجا تحت عمل باکتریها بحالت مایع در می آیند. مایعات از سپتیک تانک ها خارج شده و از طریق مقسم ها به ناطقه تخلیه یا گودال جذب وارد می شوند در این جا فاضلاب جذب زمین می شوند.

طرز ساختن سپتیک تانک ها:

سپتیک تانک ها طوری ساخته می شوند که دارای یک ورودی و یک خروجی هستند محل نصب خروجی همیشه پائین تر از ورودی است تا از برگشتن فاضلاب بداخل جلوگیری بعمل آید . برای نظافت تناوبی تانک دریجه بر روی آن تعبیه شده است.

بعضی از عواملی را که بایستی در نصب یک سپتیک تانک و ساختن منطقه تخلیه در نظر داشت عبارتند از:

1-مقدار فاضلاب که بایستنی دفع شود.

2-خصوصیات زمین محل از نظر جذب آب .

3-شیب زمین برای ساختن و نصب سپتیک تانک ها توصیه می شود به افراد یا موسساتی مراجعه کنیم که در این امر تخصص داشته و به مقررات شهری مربوط به این مورد آشنایی داشته باشند.

لوله ها و اتصالات :

برای سیستم های آبرسانی و فاضلاب منازل لوله های گوناگون و در کیفیت ها مختلفی وجود دارند و هر یک از این انواع مزایا و نواقص خاص خود را داراست.

برای انتخاب بهترین لوله ،آشنایی با انواع مختلف آن و هم چنین اتصالات و رابط های مختلف ضروری می باشد در لوله کشی منازل از چندین نوع لوله استفاده می شوند که در این نوع عبارتند از:لوله چدنی –لوله برنجی و فولادی-لوله مسی-لوله پلاستیکی.

لوله چدنی:

از لوله چدنی معمولا در سیستم فاضلاب منزل در محل مجرای اصلی و لوله هوا گیر اصلی استفاده می شود این نوع لوله گاهی در خطوط افقی فاضلاب نیز بکار برده می شوند.

لوله چدنی از آنجا که دوام فوق العاده زیادی را داراست برای لوله کشی در زیر زمین بسیار مناسب است اما بهرحال خیلی سنگین بوده و نصب آن نیز وقت گیر است.

سیستم های تخلیه یا فاضلاب :

سیستم فاضلاب منزل ،آب آلوده و مصرفی را از خانه دور ساخته و آنرا در فاضلاب عمومی یا چاه و یا سپتیک تانک خصوصی منزل تخلیه می کند.جریان فاضلاب صرفا بعلت فشار ناشی از ثقل زمین یا وزن آب صورت می گیرد.

سیستم فاضلاب از سیستم آب رسانی کاملا جدا است تا از آلودگی آب تازه شما جلوگیری بعمل آید اما بهر صورت مواردی هستند که احتمال آلودگی در آنها وجود دارد . این موارد به ارتباط بینی موسوم بوده و در فوق شرح داده شده اند.

در سیستم فاضلاب خانه ،آب و کثافات از محل وسایل مصرفی و آبریزگاه ها و از طریق لوله های فاضلاب فرعی بطرف لوله اصلی فاضلاب حرکت می کنند. لوله اصلی فاضلاب به مجرای تخلیه متصل می شود که فاضلاب از طریق آن خانه را ترک می کند. دریچه های درب دارای (سه راهی درب دار) هستند که معمولا در یکطرف هر خط افقی فاضلاب وجود دارند از محل این راه بازکن ها می توان در مواقع بند شدن فاضلاب به باز کردن آن مبادرت نمود.

هر وسیله مصرف آب به یک لوله هوا گیری وصل شده است که این به نوبه خود به یک هوا گیر پشت بام متصل است هواگیر اصلی خود ادامه قسمت بالای لوله فاضلاب اصلی است و بهمه توالت های خانه متصل می باشد . هوا گیر های به وسایل مصرف آب دیگر وصل هستند .هوا گیر ها گازهای فاضلاب را خارج ساخته و موجب می گردند که سیستم تخلیه منزل فشاری معادل فشار فضای آزاد داشته باشد.

برای جلوگیری از خروج یا تخلیه آب از تله ها یا سیفون های آبی مربوط به وسایل مصرف آب فشار لوله های فاضلاب بایستی با فشار هوای آزاد برابر باشد. آبیکه که در هر کدام از این تله ها وجود دارد موجب انسداد مسیر فاضلاب شده و از عبور گاز فاضلاب یا باکتریها به داخل خانه جلوگیری     می کند.

چاه ها و سپتیک تانک ها :

چاهها و سپتیک تانکها جزو سیستم خای دفع کثافات خصوصی منازل محسوب می شوند و از آنها در منازلی استفاده می شوند که به سیستم فاضلاب عمومی متصل نیستند.

چاه ها چیزی جز مخزنی برای فاضلاب خام منازل نیستند و طبعا در آنها هیچگونه پیش بینی خاصی برای تجزیه فاضلاب نشده است و در چاهها فاضلاب صرفا به زمین های اطراف نفوذ کرده و دفع می شود.

چاهها جز سیستم های غیر بهداشتی محسوب می شوند زیرا فاقد هر گونه وسیله تجزیه فاضلاب هستند وقتی این چاهها در مجاوری یک منبع آب قرار گرفته باشند ،احتمال آلودگی منبع وجود خواهد داشت.

در صورتیکه منزل شما به چاه فاضلاب مجهز باشد است آنرا زود به زود تخلیه کنید . برای تجزیه و جذب بهتر فاضلاب مواد مایع کننده تجاری خاصی وجود دارند که می توان آنها را خریداری نموده و بداخل چاه ریخت.

لوله چدنی در دو نوع سبک و سنگین وجود دادرد. این لوله ها بدو نوع ساخته می شوند.

1-طوقه دار 2-بی طوقه

 لوله چدنی طوقه دار را می توان له صورت یک سر طوقه ابی یا دو سر طوقه ای خریداری کرد .چنانچه لوله دو سر طوقه ای در دسترس بوده و خریداری شود برای طول های کوتاه مفید خواهد بود زیرا وقتی این لوله به دو قسمت بریده شود هر دو قسمت یک سر طوقه دار یا گشاد را خواهند داشت.

لوله چدنی طوقه دار یا بی طوقه معمولا در دو قطر 5تا10 سانتی متری و طولهای 5/1 متر تا سه متر وجود دارد برای لوله های چدنی طوقه دار    رابطه ها و اتصالات زیر وجود دارند.

1-زانویی 90درجه 2- سه راهی با دهانه های هم قطر که از آن برای اتصال سه لوله یا دولوله ویک درپوش راه بازکنی استفاده می شود .3-دو راهی Y شکل که از آن برای اتصال سه لوله یا دو لوله همراه با یک در پوش راه باز کنی استفاده می شود .4- سه راهی با یک دهانه باریک که برای ارتباط لوله های فرعی فاضلاب به لوله  های اصلی فاضلاب به کار می رود .

برای لوله های چدنی بی طوقه رابط ها و اتصالات زیر وجود دارند.

5- زانوئی 90 درجه 6-زانوئی 45 درجه 7- سه راهی با دهانه های هم قطر که برای اتصال سه لوله و یا اتصال سه لوله و یک درپوش راه باز کنی به کار می رود .8- دو راهی Y شکل که برای اتصال سه لوله و یه اتصال سه لوله و یک درپوش راه باز کنی به کار می رود.

لوله مسی:

لوله مسی در هر دو قسمت آب رسانی و فاضلاب منزل قابل استفاده است . دوام لوله مسی از لوله های برنجی و یا فو.لادی بیشتر بوده و در برابر عوامل خورنده مقاوم می باشد وهمچنین مار با آن بسیارآسانتر است.

از لوله مسی در آبرسانی منزل غالباً به هر دو منظور تامین آب سرد وگرم وهمچنین خطوط منشعب به نقاط مصرف استفاده می شود.در سیستم فاضلاب می توان از لوله مسی درلوله اصلی فاضلاب، لوله های افقی ولوله های هواگیر استفاده نمود.

لوله مسی در انواع سخت ونرم یا قابل انعطاف وجود دارد.

لوله مسی سخت در سه ضخامت وجود دارد1-نوعM-جدار نازک          2-نوعLجدار متوسط3-نوعKجدار ضخیم

لوله مسی نرم در دو ضخامت وجود دارد :1-نوعLجدار متوسط             2-نوعKجدار ضخیم

لوله های سخت ونرم هردو در قطرهای3/8تا3اینچ وجود دارند.برای لوله سخت از رابطها واتصالات لحیم شدنی استفاده می شود.

برای لوله نرم می توان از رابطهای لحیم شونده  یا انواع فشاری(مهره،ماسوره،ممک وغیره)یا لب برگشته استفاده نمود.

برای لوله های مسی سخت ولوله های مسی نرم رابط های لحیم شونده ذیل قابل استفاده اند.

5- سه راهی با ورودی اضافی در پهلوی که برای اتصال سه لوله هم هم قط با یک لوله با قطر باریکتر به کار می رود.

2-زانویی 90درجه6-ادابتور لوله چدنی که برای اتصال لوله مسی به لوله چدنی به کار میرود.

3-زانویی 45درجه7-ادابتورلوله فولادی که برای اتصال لوله مسی به لوله چدنی به کار میرود.

4-دوراهی Yشکل 45درجه که از آن برای اتصال سه لوله یا اتصال دو لوله ویک راه باز کنی استفاده می شود

8-فلانچ که برای اتصال توالت فرنگی به سیستم فاضلاب به کار می رود       1-سه راهی که برای اتصال سه لوله به کار می رود.

 برای لوله های مسی نرم می توان از رابطهای لبه برگشته و فشاری ذیل استفاده کرد.

1-سه راهی برای اتصال سه لوله بهم2-زانویی90درجه3-ادابتور نر4-ادابتور ماده که برای اتصال لوله مسی به لوله فولادی به کار می روند5-مهره ماسوره یک رابط سه تکه مخصوص است که از آن برای ارتباط دولوله استفاده      می شود. مهره ماسوره برای ارتباط لوله هایی به کار می رود که احتیاج به باز وبست کردن متناوب آنها داریم.برای مثال می توان نقطه اتصال لوله ویا سایر وسایل آبی دیگری را ذکر نمود.

درهنگام تعویض یک لوله ویا افزودن یک انشعاب جدید بایستی از مهره ماسوره  در محل استفاده شود بکمک این رابطها میتوان قسمتی از یک لوله را بدون باز کردن تمام لوله های دیگر از محل خارج ساخت.

تعیین محل مسدود لوله فاضلاب:

در هر نقطه از سیستم فاضلاب منزل احتمال انسداد یا بستگی وجود دارد.

برای تعیین محل این انسداد از نقطه وقوع آن در خط فاضلاب  اصلی یا فاضلاب یک وسیله مصرف خاص می توان آزمایش ساده ای را انجام دهید. روش باز کردن گیر در سیستم اصلی فاضلاب با رفع گیر درفاضلاب یک نقطه مصرف تفاوت دارد از این رو تعیین محل گیر حائز اهمیت است.

1-شیر آب رادر محل همه دستشویی ها ،ظرفشوییها،وانهاو دوشها باز کنید واز تخلیه آب بوسیله لوله فاضلاب هر یک از این  وسایل اطمینان حاصل نمایید.

در صورتیکه آب از بیش از دو یا چند نقطه مصرف تخلیه نشود گیر یا راهبندان در محل خط اصلی فاضلاب است .در این صورت به قسمت زیر که مربوط به باز کردن خط اصلی فاضلاب می باشد  مراجعه می نماییم .

اگر آب تنها از یک نقطه مصرف تخلیه نمی شودگیر در محل فاضلاب خاص آن وسیله است که بصورت زیر عمل می کنیم.

باز کردن فاضلاب نقاط مصرف:

 هر نقطه مصرف آب در منزل شما دارای یک فاضلاب مخصوص به خود است که آنرا به فاضلاب اصلی مرتبط می سازد .گرفتگی مجرا می تواند در هر قسمتی از فاضلاب اتفاق بیفتد برای رفع گرفتگی کار را با پاک کردن مسدود کننده 1-از صافی شروع می کنیم.

اگر دستشویی یا هر نقطه مصرف آب دیگر شما به مسدود کننده جریان آب مجهز باشد به مبحث پاک کردن صافی شروع کنید.

اگر دستشويي يا هر نقطه مصرف آب ديگر شما به مسدود كننده جريان آب مجهز باشد به مبحث پاك كردن صافي شروع كنيد.

باز كردن مجراي فاضلاب اصلي تعيين محل انسداد:

سيستم فاضلاب اصلي منزل شما داراي يك يا چند نقطه راه باز كن است كه از آنجا مي توان به فاضلاب دسترسي پيدا كرده و گير آنرا رفع نمود.

براي تعيين تعداد نقاط را باز كن 1-سيستم فاضلاب را بازرسي مي كنيم .اگر فاضلاب تنها داراي يك راه باز كن است كار را بايستي از آن نقطه شروع كرد.

اگر فاضلاب منزل داراي 2 يا چند راه باز كن باشد براي آنكه بدانيم از كدام يك از اين نقاط بايستي به رفع گرفتگي مبادرت نمايد لازمست ابتدا محل گرفتگي را تعيين مي كنيم.

براي تعيين محل گرفتگي از راه بازكن نزديك به فاضلاب خروجي ساختمان شروع بكار مي كنيم.

1-يك سطل را در زير در پوش راه باز كن قرار مي دهيم و به كمك يك آچار در پوش را شل مي كنيم . اگر از اطراف در پوش آب بخارج نشت كرد گير گير بين اين نقطه و مجراي فاضلاب خروجي ساختمان واقع است.

در اين صورت محل مسدود را از دريچه باز ديد به بالا را چك مي كنيم.

اگر از اطراف در پوش آب بيرون نزد در پوش را محكم كرده و مرحله 1 را از محل در پوش راه باز كن بعدي كه به نقاط مصرف نزديك است تكرار مي كنيم.

استفاده از شيلنگ :

1-سطحي را در زير در پوش قرار مي دهيم و به كمك يك آچار در پوش را باز مي كنيم صبر كرده كه همه آب از محل در پوش خارج شود.

2-شيلنگ را آنقدر بداخل سوراخ فرو مي كنيم تا محل گرفتگي احساس شود.

3-در اطراف محل دخول شيلنگ چند تكه پارچه خيش را طوري قرار مي دهيد كه سوراخ بكلي بسته شود.

4-در حاليكه شيلنگ را بداخل فشار مي دهيد آب را كمي باز كنيد وقتي گير شروع بحركت نمود فشار آب را بيشتر كنيد . در صورتيكه گير مرتفع نشد آب را مي بنديم شيلنگ را خارج ساخته و به مرحله دوم كه به نحوه رفع گير بوسيله لوله باز كن دستي مربوط مي شود مورد بحث قرار مي دهيم.

5-پس از رفع گير شيلنگ را له عقب و جلو حركت داده تا همه فضولات از جداره لوله كنده شده و شسته شود.

6-آب را بسته و شيلنگ را از فاضلاب خارج مي كنيم.

استفاده از لوله باز كن برقي:

در صورتيكه نتوانم گرفتگي مجراي خارجي فاضلاب را به كمك شيلنگ يا لوله باز كن مرتفع كنيد احتمال دارد كه گرفتگي بوسيله يك عامل عادي مثلا ريشه درختان بوجود آمده باشد.

براي برطرف نمودن اين گونه گرفتگي هاي بزرگ به يك لوله باز كن برقي احتياج مي باشد كه آنرا يا مي توان كرايه كرد يا مي توان از بازار خريداري نمود.

لوله باز كن برقي تشكيل يافته از يك تيغه قابل انعطاف با دندانه هاي تيز كه قادرند ريشه درختان را ببرند.

وقتي يك لوله باز كن خريداري مي شد بايد مواظب باشيم كه دستور كار همراه داشته باشد.

پياده و سواره كردن توالت هاي ديواري:

ابزار مورد نياز جهت اين كار

1-كاردك

2-آچار فرانسه

3-واشر فلانچي

4-واشر لوله آب

5-ابر يا پارچه

پياده كردن توالت ديواري:

1-آب را مي بنديم.

2-دري را از روي مخزن برداشته و آنرا بدقت در جاي امني قرار مي دهيم.

3-سيفون را مي كشيم ،به كمك يك ابر آب مخزن و كاسه را خشك مي كنيم.

4-مهره ها و واشر ها را باز كرده درپوش و نشيمنگاه را بر مي داريم.

5-دو مهره قفلي كه دارنده شل كرده و لوله آب را باز مي كنيم.

6-در پوش ها را بدقت بر مي داريم.

7-در حاليكه توالت را نگهداشته ايم مهره ها و واشر ها را با آچار باز مي كنيم. توالت را از روي ديوار دور ساخته و آنرا در محلي امن قرار مي دهيم.

نصب توالت ديواري:

1-به كمك كاردك واشر كهنه را از فلانج مي كنيم .

2-اگر قصد نصب توالت قبلي را داشته باشيم واشر كهنه را از سوراخ مي كنيم.

3-واشر را بروي سوراخ فلانج قرار مي دهيم و آنرا با فشار در محل خود نصب مي كنيم.

4-توالت را بدقت بر روي پيچ هايي كه باز كردايم قرار مي دهيم.مهره ها و واشر ها را با آچار محكم مي كنيم. مهره ها بيش از حد لازم سفت نمي كنيم و كلاهك ها را بر روي مهره ها نصب مي كنيم.

5-لوله را در محل استقرار خود خود قرار داده.

6-در حاليكه لوله را در اين محل نگهداشته دو مهره قفلي را با آچار سفت خواهيم كرد. نشيمنگاه و در پوش را نصب كرده و واشر ها و مهره ها را مي بنديم.

دفع آبهاي سطحي

دفع آبهاي سطحي از محوطه و حياط ساختمانها و نيز دفع آب باراي پشت بام ها بوسيله ناودان نيز بخشي ديگر از مباحث مربوط به فاضلاب را تشكيل مي دهد.

در طرح ناودانها و انتخاب محل آنها بايد دقت كافي بعمل آورد و بخصوص شكل ومحل ناودانهاي روكار با نماي ساختمان مناسب باشد.

انواع ناودانهاي رايج در ايران

1-ناودانهاي شره اي

2-ناودانهاي توكار

هدايت آب ناودانها و آبهاي سطحي

آب ناودانهاي پشت بام پس از دفع به شبكه آبهاي سطحي شهر وارد مي شود. در شهرهاي ايران كه شبكه فاضلاب براي آب باران وجود ندارد آبه هاي سطحي حاصل از بارندگي و ناودانها به دو طريق دفع مي گردد.

الف)بوسيله چاه:

پس آب پشت بام و كفشورهاي حياط و محوطه ها بداخل چاهها منتقل و با نفوذ به زمين دفع مي شود معمولا ناودانهاي توكار نيز بدين ترتيب دفع مي شود.

ب)بوسيله هدايت آنها به جوي هاي كنار كوچه و خيابانها:

معمولا در اغلب شهرهاي ايران جهت جمع آوري آبهاي سطحي پيش بيني شده و از كانالهاي رو باز استفاده مي شود.

بايد توجه داشت كه ناودانهاي داخلي يا خارجي به لوله فاضلاب متصل نشوند.لوله هاي ناودان كه انتهاي آنها به پشت بام ختم مي گردد، مي توانند به چاه فاضلاب وصل شود و نيازي به سيفون ندارد و به چاه حالت تهويه مي دهد ولي اتصال كفشورها و كف خوابهاي بالكن و ترانس ها و كفشورهاي محوطه و حياط نبايد بدون سيفون انجام گيرد، زيرا در اين حالت بوي چاه و گازهاي درون آن به بيرون نفوذ خواهد نمود.

ممكن است بعلت حرارت،آب كف خوابها محوطه در فواصل بارندگيها خشك شود،پس بهتر است براي دفع آبهاي سطحي چاه جداگانه حفر شودويا اينكه چاه ناودانها وكف خواب محوطه يكي گردد . البته درشهرهايي كه داراي شبكه فاضلاب درهم مي باشند اجباراً كليه آبهاي سطحي جمع آوري شده وبه شبكه پس از خروج از ساختمان به لوله فاضلاب ساختمان وصل شده وبه شبكه شهر منتهي مي گردد.

نكات لازم در انتخاب كف خوابهاي محوطه وناودانها

1-قطر هيچ ناوداني نبايد از 3اينچ كمتر باشد براي تراسها وبالكنهاي كوچك ناوداني به قطر 2 اينچ بكار مي برند.

2-جنس ناودانها بايستي مقاوم بوده (در برابر حركات ساختمان تغيير شكل ندهد).

3-جنس و قطر ناودانها و اتصالات آن در سر تا سر مسير بايد يكسان باشد.

4- جنس كف خوابهاي محوطه بايستي از چدن بوده و در مقابل حركت ماشين آلات استحكام كافي داشته باشد .

5-در زير كف خوابهاي محوطه بمنظور عدم دخول ماسه و آشغال به شبكه بايستي حوضچه ماسه گير با توري تعبيه گردد. اين حوضچه بايد قابل تميز شدن باشد و چنانچه سيفون نصب شود بايد قابل دسترسي و تميز كاري باشد. ابعاد توري حداقل دو برابر قطر كف خواب باشد.

6-در صورتيكه كف خوابي مجهز به شترگلو باشد اجباراً بهتر است به منظور تامين آن سيفون ،فاضلاب بيشتري مثل فاضلاب سرزير ها و يا آن يخدان و يا يخچال و غيره را به آن هدايت نمود تا خشك نشود.

7-سيفون ها و لوله هاي محوطه را بايد در عمقي از خاك قرار داد كه از خطر يخ زدگي محفوظ باشند.

محاسبه ناودانها و كفشورها:

منظور از محاسبه ناودانها و كفشورها انتخاب قطر مناسب براي تخليه آبهاي پشت بام و حياط و محوطه و غيره مي باشد. بطور كلي در اين قسمت از لوله كشي دو نوع لوله خواهيم داشت كه عبارتند از لوله هاي قائم يا ناودانها و لوله هاي افقي منتهي به كفشورها.

لوله هاي قائم يا ناودانها:

بازاء هر 75 تا 250 فوت مربع سطح پشت بام يك اينچ مربع سطح مقطع ناودان در نظر مي گيرند به بستگي به شدت بارندگي دارد. مقدار مطلوب 150 فوت مربع براي هر اينچ مربع سطح ناودان مي باشد.

جداول موجود در بعضي از كتابها بر اساس مطالعات و تجربيات بدست آمده انواع ناودانها با مقاطع مختلف تهيه گردده است . به توسط اين جداول مي توان با در دست داشتن سطح پشت بام قطر ناودان مربوط را انتخاب نمود . براي اينكه شيب پشت بام زياد شود و بار زيادي ايجاد ننمايد بهتر است فاصله دو ناودان را كمتر از 75 فوت در نظر بگيريم . قطر سر ناودان را برابر قطر خود ناودان انتخاب مي نمائيم.

جداول اندازه ناودانهاي آب باران بر اساس 150 فوت مربع مساحت پشت بام براي هر اينچ مربع مساحت ناودان قطر مجاري آب باران Gutters به عوامل زير بستگي دارد.

شيب پشت بام ، تعداد و فاصله ناودانها ،نوع مقطع مجزا ، بهترين شكل مقطع براي مجاري آب باران نيم دايره است.

اين مجرا دور سطح شيبدار كشيده مي شود و در مجاري با شكل مقطع ديگر عمق آن حداقل 2/1 عرض و حداكثر 4/3 آن مي باشد.

در انتخاب قطر مجاري و قطر ناودانهاي متصل نكات زير بايد رعايت شود:

1-اگر فاصله ناودانها از يكديگر 50 فوت و يا كمتر باشد، قطر مجراي آبرو و ناودان بايد يكي باشد و در ضمن نبايد كمتر از 4 اينچ گردد.

2-اگر فاصله ناودانها بيشتر از 50 فوت باشد براي هر 20 فوت فاصله اضافه در پشت بام هاي غير مسطح يك اينچ و در پشت بام هاي مسطح براي هر 20 فوت اضافه يك اينچ به قطر لوله ناودان بايد اضافه شود.

3-در ساختمانهاي مسكوني اگر ناودان مدور باشد قطر آنرا 3 تا 4 اينچ و اگر مستطيلي باشد ابعاد آنرا 3*2 يا 4*2 انتخاب مي كنيم ،و براي آبروهاي باران با مقطع نيم دايره قطر 5 اينچ مناسب مي باشد.

هر 40 فوت ناودان مجراي آبرو فاصله دو پشت بام

= 4 6 50ft

= 5 7 50-70ft

5 8 70-100ft

تذكر:

1-قطر ناودانهاي دايره اي نبايد از 3 اينچ كمتر باشد.

2-ابعاد ناودانهاي مستطيلي نبايد از 2 1/4 *1 ¾ كوچكتر باشد (معمولا 2 اينچ مربع).

3-عرض مجراي آبروي باران Gutter‌ نبايد كمتر از 4 باشد.

4-شيب مجراي آبرو باران بايد از 1 اينچ در 16ft كمتر نباشد.

5-دور تا دور مجراي ناودان را ديوار جان پناه مي كشيم ديوار از سرريز شدن پشت بام به علت گرفتگي مجراي ناودان جلوگيري مي نمايد.

6-تمام دريچه ها بايد به تور سيمي (شبكه) يا صافي مجهز باشد.

تهويه وسايل بهداشتي و فاضلاب ساختمان

عمل تهويه در سيستم فاضلاب ساختمان به منظور دفع بوهاي نامطلوب و نيز متعادل نمودن فشار هواي داخل فاضلاب با فشار محل مي باشد و داراي محاسن زير است.

1-مانع ازبين رفتن آب بندي سيفونها مي شود.

2-جلوگيري از تاُخيردر تخليه فاضلاب مي نمايد.

3-جلوگيري از فرسودگي لوله ها مي نمايد.

در پاره اي از موارد نامناسب بودن نوع تهويه ويا عدم تهويه مشكلات اساسي در سيستم بوجود مي آورد كه اهم آن به شرح زير مي باشد.

1-سيفوناژ خودبخودي:

اگر وسايل بهداشتي لوله تهويه نداشته باشند و تخليه فاضلاب با مقطع پر و سريع انجام شود در اثر عدم تعادل فشار آب سيفون خالي مي گردد. در سيستم تهويه اين مورد به ندرت پيش مي آيد و سازندگان سعي مي كنند حجم سيفونها را زياد كرد و قطر آنها را بيشتر از قطر لوله هاي ورود و خروج به سيفون در نظر بگيرند.

2-سيفوناژ غير مستقيم:

علاوه بر سيفوناژ فوق كه در اثر عدم تهويه به وجود مي آيد و به طريق زير نيز ممكن است كه آبندي سيفونها از بين برود.

الف: سيفوناژ در اثر تخليه فاضلاب وسيله بهداشتي طبقه بالا و در نتيجه مكيدن آب سيفون طبقه پائين دراثر عبور سريع از لوله قائم مشترك آنها.

ب: فشار برگشت:در اثر مسدود شدن لوله و ايجاد فشار اضافه در لوله.

ج: تبخير: در اثر عدم استفاده طولاني از وسيله بهداشتي

د: مكش لوله هاي موئين: موجب از بين رفتن آب بندي سيفون مي شود.

هـ: اثر باد: در اثر وزش باد آب بندي سيفونها از بين مي برد و براي جلوگيري از اين پيشامد هواكش پشت بام را از محلهايي كه در معرض باد شديد قرار دارد دور نگهداشت.

و: تاخير در تخليه سيستم فاضلاب و ايجاد فشار اضافي در اثر تهويه مناسب آب بندي سيفونها را از بين مي برد.

ي: خراب شدن لوله ها و اتصالات در اثر گازها و اسيدهاي حاصل از تجزيه فاضلاب.

3-انواع تهويه :

بهترين طريقه تهويه آنست كه هر وسيله بهداشتي بطور جداگانه تهويه گردد، ليكن اين روش هزينه زيادي در بر دارد ؤ لذا براي حصول به يك تهويه مناسب ، حداقل هزينه روشهاي مختلف متداول است . لوله هاي هواكش عموماً دو نوع هستند:

I : لوله هايي كه براي تهويه وسايل بهداشتي بكار مي رود.

II : لوله هايي كه جهت تعديل فشار بكار مي رود.

چرا آموزش گرما براي ما جالب است ؟

نگاهي به رشد جمعيت نشان مي دهد كه آهنگ ازدياد جمعيت در طي هزاران سال به كندي صورت مي گيرد, حال آنكه از سالهاي 1750 به بعد بر شماره افراد بشر به سرعت افزوده مي شود . اين افزايش ناشي از تاثيري است كه علم و صنعت بر سرنوشت آدمي گذاشته است . قرن هيجدهم دوره انقلاب صنعتي بوده . علوم طبيعي كه وارد عصر تجدد شده بود , اثرات خود را بر زندگي انسان ظاهر مي نمود . پيشرفتهاي پزشكي عمرها را دراز كرد و در نتيجه بر تعداد مردم افزود . تكنيك امكان داد, تا براي جمعيت به سرعت روز افزون مواد خوردني و پوشيدني تهيه شود. يكي از ثمرات مهم اين پيشرفت ساختمان ماشيهاي پر قدرت بخار بود كه تحقيق يافت. اين نوع ماشينها در سالهاي 1370 ابتدا در انگلستان ساخته شد به اين منظور كه آبهاي رخنه كرده را با پمپ از معادن خارج كنند. اين ماشينهاي پر سرو صدا در ابتداي امر طبعاً مقداري هنگفت جسته و سنگ مي بلعيده كه براي تهيه آن باز نيروهاي انساني مي بايست به كار رود . در آن هنگام جسته و گريخته اين سئوال پيش مي آيد كه : آيا ساختن ماشين بخار مي تواند در امر اقتصاد عملي و مقرون به صرفه باشد ؟چون همان طور كه در مورد اين ((ماشينهاي جهنمي )) مزاح مي كرده اند براي جا دادن اين ماشينها نخست لازم بود كه محوطه اي را بكنند و سپس تازه كار حفاريهاي اصلي را آغاز كنند . مختصر اينكه بالا بردن كيفيت ماشينهاي مزبور يك مسئله حاد و فوري روز شده بود جيمز وات انگليسي موفق شد در اين راه قدمي قاطع بردارد. وي در سال 1769 ماشين بخاري ساخت كه براي نخستين بار حقيقتاً يك ماشين پرقدرت بود . اين ماشين در ازاي هر تن زغال كه مصرف مي كرد پنچ برابر ماشينهاي قبلي كار انجام مي داد . عصر ماشين طلوع كرده بود به دنبال اين طلوع فكر و سرعت صنعتي كردن بر اهميت ماشين بخار افزود و وجود اين نوع ماشينها را براي امر اقتصاد يك عامل حياتي ساخت . بازده كارها براثر اختراعات جديد همواره بيشتر مي شد و رفته رفته اين سئوال پيش مي آمد كه : اين بهتر كردن ها سرانجام به كجا خواهد كشيد آيا به مرزي مي رسد كه گذشتن از آن , به علت طبيعت چيزها , غير ممكن گردد ؟ اما پيش از آنكه به پاسخ اين سئوال برسند لازم بود كه بسياري ازمسائل مبهم فيزيكي را روشن نمايند: گرما چيست ؟ گرما را چگونه مي توان اندازه گرفت ارتباط گرما با انرژي به چه صورت است ؟ پاسخ اين پرسشها در طور قرن نوزده داده شد . آموزش گرما , تقريباً همزمان با آموزش الكتريسيته , تا آن وقت رشد يافته و يك بخش مهم علم فيزيك شده بود . وليكن علم شيمي هم به نوبه خود پيشرفت كرده بود و اتم را از حالت افسانه اي بيرون مي آورد و به صورت يك واقعيت علمي مي نمود . اينك از پديده هاي طبيعت يك منظره جديد به چشم مي خورد . وليكن در اين ميان معلوم شد كه گرما را نمي توان از طريق كار متناوب ماشينها يكسره به كار مبدل كرد چه انكه بخشي از اين گرما به صورت ((اتلاف )) الزاماً به محيط تحويل مي شود . در واقع بر اثر همين اتلاف گرما است كه ميزان انرژي مصرفي امروزه بسيار بالاست و با موانع بي شمار مواجه است . پايه هاي فني نيروگاه هاي جديد نيز بر آموزش گرما نهاده شده است . خواه نيروگاههاي سوختي و خواه نيروگاههاي اتمي كه تا چند سال آينده بخشي از انرژي مصرفي را بايد تامين كنند , هر دو نوع با ماشينهاي نيرو عمل مي كنند , و كارشان تماماً بر اساس قوانين آموزش گرما صورت مي گيرد . بدون اطلاع از پايه هاي آموزش گرما امكان ندار كه بتوان به مشكلات انرژي عصر حاضر پي برد .

1-جنبش گرمايي مولكول ها

ما تا كنون فقط به ساختمان ماده پرداختيم . اما وارد اين موضوع نشديم كه در فرايند گرم شدن يك جسم چه اتفاقي در جسم روي مي دهد و وجه تمايز بين يك جسم سرد و جسم گرم چيست ؟ پاسخ اين پرسشها را به كمك ميكروسكوپهاي الكتروني اختراع شده امروزي به آساني مي توان داد همين قدر كافي است كه يك قطعه بلور را كه تصوير اتماهايش زير ميكروسكوپ ميليونها بار بزرگ مي شوند گرم بكنيم و زير ميكرسكوپ قرار بدهيم در اين صورت مي بينيم كه لرزشهاي خفيف تصاوير اتمي شدت مي يابد و هر قدر بلور گرم تر شود بر شدت اين لرزشها نيز افزوده خواهد شد به اين ترتيب اتمهاي بلور بر اثرگرما حركات بي قاعده و نا منظم از خود ظاهر مي سازند بنابراين لرزشهاي تصاوير اتمي بر صفحه ميكروسكوپ از نقص دستگاه ناشي نمي شود بلكه از يك پديده اساسي سر چشمه مي گيرد و معرف (( جنبش گرمايي )) اتما و مولكول ها است . اين حركات را به ويژه در مايعات به روشني مي توان مشاهده كرد . مثلاً اگر چند قطره مركب را در آب بريزيم حتي با كمك يك ميكروسكوپ عادي نيز مي توانيم حركات بي قاعده ذرات سياه و معلق مركب را در آب مشاده كنيم . اين پديده كه (( حركت براوني )) خوانده ميشود , 150 سال پيش توسط رابرت برون گياه شناس انگليسي به هنگام آزمايش ميكروسكوپي هاگها و نطفه ها كشف شد .شناسايي علت اين قسم حركات مدتها به طول انجاميد و كليه توجيهاتي كه قبلاً در اين خصوص داده مي شد اقناع كننده نبود . ابتدا در قرن ما معلوم شد كه در اينجا مسئله برسر جنبش گرمايي مولكولهاي مايعات است . در همان حال كه مولكول هاي آب ضربه هاي بي قاعده بر ذرات معلق مركب وارد مي آورند تاثير اين ضربه ها گاهي به اين سو و گاهي به آن سو مي چربد و در نتيجه ذرات مركب به اين طرف نوسان مي كنند . حركات براوني با گذشت زمان خفيف نمي شود ماهها و سالها و حتي تا مدتي نا محدود ادامه دارد چه آنكه شر چشمه اين قسم حركت كه همان جنبش گرمايي است هميشه هست . اتمها و مولكولهاي مواد دائماً حركات گرمايي بي قاعده ظاهر مي كنند .پس جنبش گرمايي فقط با گرم شدن ماده به وجود نميآيد بلكه همواره وجود دارد – در جسمهاي سرد خفيف تر و در جسمهاي گرم شديدتر از اين رو مي توانيم بگوييم كه : دماي يك جسم مقياسي براي جنبش گرمايي اتمهاي جسم است . ما اين توضيح دمايي را پايه مطالعات بعدي قرار مي دهيم . چنانچه فرضيه ما درست بوده باشد توصيف دما بر ميناي جنبش گرمايي نيز در هر وضعي مي باسد براي ما ممكن باشد . پس بر اساس تصور خود قادر به پيشگوييهايي خواهيم بود كه از بوته امتحان درست بيرون بيايد . يك مثال ساده : فرض مي كنيم جسمي روي يك سطح زبر سر بخورد . حال اگر فرضيه ما درست باشد درجسم چه تغييري بروز مي كند ؟در واقع به علت زبر بودن سطح مولكولهاي سطح مشترك به يك طرز بي قاعده به نوسان در مي آيند و اين نوسانها از طريق مولكولهاي همجوار كم كم به مولكولهاي ديگر جسم سرايت خواهند كرد . از اين رو مي توان انتظار داشت كه حركت كم و بيش منظم اوليه مولكولها كه بر اثرسر خوردن جسم پديد آمده است به يك حركت گرمايي مبدل گردد. پس جسم رفته رفت بايد به حالت سكون در آيد و در ضمن گرم شود. در واقع نيز همين وضع مشاهده مي شود و پيشگويي ما با تجربه وفق مي دهد .جنبش گرمايي بسياري از مشاهدات ديگر را نيز به روشني توجيه ميكند. از جمله اين مشاهدات در مورد آميخته شدن دو ماده است . دو ماده مختلف در صورتي با هم آميخته خواهندشد كه هيچ نوع سيلان يا حركت محسوس ديگر در سطح تماس اين دوماده داخل نشود . اين اميزش به پديده پخش موسوم است . حال اگر يك قشري از بخار برم قرار گرفته باشد آن چنان كه صفه اي اين دو قشر را از يكديگر جدا سازد چنانچه صفحه مزبور را از جاي خود خارج كنند ذرات سرخ رنگ برم با ذرات هوا آميخته خواهند شد . علت اين تداخل در واقع جنبشهاي گرمايي است به اين معنا كه حركات بي قاعده و بي وقفه مولكولها موجب مي شود كه هوا و بخار برم با يكديگر در هم آميزند . پديده پخش در مايعات و حتي در اجسام جامد نيز وجود دارد . انبساط هواي جو نيز از جنبشهاي گرمايي ناشي مي شود چه آنكه اگر جنبش گرمايي وجود نمي داشت هواي جو براثر نيروي گرانشي به صورت قشري و غليظ كه ضخامت آن از 10 متر تجاوز نمي كرد كره زمين را در بر مي گرفت.