دانلود گزارش کارآموزی واحد پشتیبانی فنی سوییچ مخابرات در شرکت مخابرات

مقدمه :

انسان از ابتدای خلقت خویش همواره به ارتباط با هم نوع نیاز داشته و این نیاز در گذر سال ها و قرن ها بیشتر شده به صورتی که تبدیل به یک ضرورت انکار پذیر در زندگی انسان ها شده است و همین نیاز باعث شده انسان به دستاوردهای بزرگی مانند پست، تلگراف، تلفن و اینترنت دست یابد و مطمئناً دستاوردهای بهتری نیز در آینده براساس همین نیازها به وجود خواهد آمد و در حقیقت جهان پهناور امروز به واسطه همین ارتباطات ایجاد شده به دهکده جهانی تبدیل شده است.

مخابرات سهم عظیم و به جرات می توان گفت بزرگترین سهم را در برقراری ارتباط بین انسان ها به عهده دارد، که به تنهایی شامل بخش ها و قسمت های مختلفی می باشد.

در این گزارش که حال گذراندن یک دوره 240 ساعته در شرکت مخابرات استان ................. می باشد به طور مختصر توضیحاتی در رابطه با چگونگی عملکرد این شرکت ارائه شده است.

فصل اول

آشنایی با مکان کارآموزی

               (مخابرات)

تاریخچه

ایجاد ارتباطات مخابراتی در ابتدا با اختراع تلفن توسط گراهانبل بوجود آمد و از آن پس این ارتباطات گسترش یافت تا اینکه به شکل امروزی درآمده است. در ابتدای کار ارتباطات کانالیزه نبوده و امنیت نداشت.

و از زمانی که شبکه مخابراتی گسترش یافت نیاز به بخشی جهت ایجاد ارتباط با سایر قسمت ها بود و دیگر این امکان وجود نداشت که هر مشترک به صورت مستقیم با سایر مشترکین در ارتباط باشد. از این رو از تکنولوژی به نام سوییچ استفاده شد.

سوییچ در لغت به معنی کلیک زدن می باشد. اما در عمل به معنی دستگاهی است که عملیات پردازش، محاسبه شارژینگ و کلیه کارهای مرتبط با آن را انجام می دهد.

اداره پشتیبانی فنی در ارتباط با سوییچ است. وقتی دو مشترک به صورت مستقیم با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند سوییچ هیچ گونه جایگاهی ندارد.

سوییچ را نصب می کنیم و این سوییچ مشخص می نماید که کدام مشترک می تواند با دیگر مشترک از همان مرکز یا از سایر مراکز در ارتباط باشد.

شرح مختصر از خدمات فرآیند خدمات :

خدماتی که در این بخش ارائه می شوند عبارتند از :

1- خرابی از سوییچ

2- up grade سوییچ

3- کنترل عملکرد سوییچ (تغییر سخت افزار و نرم افزار)

4- ارزیابی سوییچ و غیره

فعالیتهای این بخش به طور کلی به سه دسته زیر تقسیم می شوند :

1- تعمیر و سرویس اساسی کلیه گروه های سالن یک مرکز

این بخش وظیفه دارد که به گروه های مختلفی از دستگاه ها که در سالن یک مرکز قرار دارند سرکشی کرده و آنها را تعمیر و سرویس کنند.

2- تعمیر یا تعویض کلیه قطعات فرسوده

کلیه قطعات و کارت های فرسوده و خراب از مراکز شهری دیگر در سطح استان و شهر به این بخش آورده شده و تعمیر و سرویس و در صورت لزوم تعویض می شوند در بعضی موارد که امکان جابجایی دستگاه ها نباشد کارمندان این بخش به این مراکز در سطح شهر یا استان می روند و به تعمیر یا سرویس دستگاه خراب در آن محل می پردازند.

3- تعیین استانداردهای کمیت مورد نظر در مورد سرویس قطعات اساسی یکی از اجزاء اصلی دستگاه های سوییچ که امکان فرسوده و خرابی در آن زیاد است و در این بخش سرویس و تعمیر می شوند کارتهای الکترونیکی هستند. این کارت ها شامل انواع آی سی های Cmos و tTL، میکروکنترلرها، انواع کریستال ها، مقاومت، خازن، رله و غیره هستند که طبق نقشه ها و مدارات از قبل طراحی شده روی گیت هایی نصب و لحیم می شوند و انواع کارتها مثل کارت لاین، بافر، کارتهای سی پی یو و غیره را بوجود می آورند.

فصل دوم

ارزیابی بخش های مرتبط با رشته

فن آوری اطلاعات و ارتباطات (ITC)

موقعیت رشته کارآموز :

فناوری اطلاعات امروزه به عنوان ابزاری جهت مدیریت سازمان ها علم جدیدی است که تمامی جهان را در برگرفته است و فن آوری اطلاعات و ارتباطات جامعه ای به وجود می آورد که در آن ارتباطات و زندگی انسان ها براساس وسایل ارتباطی آنها شکل می گیرد و مدیریت اطلاعات از طریق فرهنگ اطلاعات صورت می گیرد. پس کلیه ارتباطات از طریق مدیریت یک بخش سازماندهی می شود.

همانطور که گفته شد دوره کارآموزی خود را در بخش پشتیبانی فنی مراکز سوییچ گذراندم. پس در این بخش نیز سوییچ به عنوان عنصر و عامل اصلی در مدیریت ارتباطات نقش عظیمی را بر عهده دارد و کارها و فعالیت های این بخش تنها با بررسی و کنترل و رفع خرابی سوییچ انجام می گیرد. و آنچه در اینجا مهم است ایجاد ارتباط کلیه مشترکین با هم از طریق سوییچ است.

شرح وظایف رشته کارآموز :

در این مورد می توان چنین گفت که کارآموز در طی این مرحله آموزش های لازم جهت ایجاد و برقراری یک ارتباط مطلوب از طریق سوییچ و اجزای داخلی ان و وظایف هر کدام از وسایل ارتباطاتی از جمله کافو و پست که در مسیر برقراری ارتباط هستند داده می شود. همچنین وظایف هر مرکز مخابراتی و کارهایی که برای ارتباطات مطلوب تر انجام می دهد.

برنامه های آینده سازمان :

از برنامه های آینده سازمان می توان به راه اندازی شبکه NGN ، که یک شبکه هوشمند است نام برد. که این شبکه و استفاده از سرویس های آن امکانات بسیار و ثمربخشی را جهت ارتباط ایجاد می کند که از آن جمله می توان گفت که هر مشترکی که یک خط تلفن ثابت دارد با جابجایی مشترک به شهر منطقه یا ناحیه دیگر، نیازی به تعویض شماره تلفن نخواهد داشت وفقط با انتقال آن می تواند از آن استفاده نماید و نیازی به شماره جدید نمی باشد.

فصل سوم

آموخته ها

واحد پشتیبانی فنی مراکز شهری

مخابرات از قسمتهای مختلفی تشکیل یافته است که به بخش هایی مثل اداری، فنی و غیره تقسیم می شود. که البته من در طول کارآموزی در قسمت پشتیبانی فنی بودم.

که البته قسمت فنی خود نیز شامل بخش هایی از قبیل نیرو و تاسیسات، کابل، انتقال، شبکه هوایی، سوییچ و غیره می باشد.

عمده فعالیت واحد پشتیبانی فنی سوییچ  در ارتباط با سوییچ است. که این سوییچ در سالن دستگاه قرار می گیرد. سالن دستگاه در مرکز تلفن است و یکی از عمده ترین بخش ها می باشد.

سالن دستگاه شامل سوییچ، DDF و قسمت های سخت افزار و نرم افزار (توسط کاربر) می باشد. یک سری از کاشناسان واحد نصب، سوییچ را در سالن دستگاه نصب می کنند و دما و شرایط مناسب برای سوییچ را تهیه می کنند و در واقع در سالن دستگاه قسمتی به نام پکیج وجود دارد که یک دستگاه بزرگ برای خنک کردن سالن دستگاه است و دما را ثابت نگه می دارد.

البته باید به این نکته توجه داشته باشیم که برق سالن دستگاه هیچ وقت قطع نخواهد شد. سپس کارشناسان واحد راه اندازی سوییچ را راه اندازی می کنند. به این صورت که توسط نرم افزار سوییچ program می شود و چک کردن کارت ها  واز قبیل در این مرحله صورت می گیرد.

بعد از این مرحله عملیات برگردان انجام می شود، که در این مرحله سوییچ زیر می رود ویک مدت زمان مشخص سوییچ زیر بار کار می کند. در طی این مرحله کارشناسان توسعه مهندسی عملکرد سوییچ را در این مدت بررسی می کنند و به کارشناسان واحد پشتیبانی فنی مراکز گزارش می دهد و در صورت مناسب بودن عملکرد سوییچ، مرحله آزمایش و تحویل انجام می شود. هر شهر یا روستا بسته به تعداد مشترکین خود به یک یا چند مرکز مخابراتی تقسیم می شود. مراکز تلفن به دو صورت آنالوگ و دیجیتال پیدا می شوند. که البته امروزه اکثر مراکز به صورت دیجیتال هستند. و هر مرکز تلفن نیز همانطور که گفته شد دارای یک سوییچ مخابراتی می باشد که ممکن است این سوییچ ها توسط شرکت های ایرانی ساخته شوند و یا سازنده های خارجی.

شرکت های ایرانی :

1- کارین (کم ظرفیت و پر ظرفیت)

2- کامکار (کم ظرفیت و پر ظرفیت)

3- پارس تلفن کار (کم ظرفیت و پر ظرفیت)

4- پارستل (کم ظرفیت)

5- عصر (کم ظرفیت)

6- OAX (صنایع ارتباطات)

شرکت ها خارجی :

1- NEAX (شرکت NEC ژاپنی)

2- S12 (الکاتل آلمان)

3- EWSD (شرکت زیمنس)

4- ZTE (شرکت چینی)

سوییچ ها از نظر ظرفیت نیز به دو دسته کم ظرفیت و پر ظرفیت تقسیم بندی می شوند که به مراکزی (سوییچی) که کمتر از 1000 شماره داشته باشد سوییچ کم ظرفیت گفته می شود. که معمولاً به صورت 256 شماره ای، 512 شماره ای و 768 شماره ای یافت می شوند. و به مراکز بالای یکصد هزار شماره سوییچ پر ظرفیت گفته می شود. و به صورت 5000 مشاره ای، 10000 شماره ای، 20000 شماره ای و غیره یافت می شوند. البته در حال حاضر به علت گسترش مخابرات در مورد سوییچ هایی که حدود 2000 شماره داشته باشند مانند سوییچ های کم ظرفیت رفتار می شوند. در مراکز پر ظرفیت از سوییچ هایی نظیر EWSD و S12 و ZTE و در مراکز کم ظرفیت از سوییچ هایی نظیر پارستل و کارین استفاده می شود.

توپولوژی شبکه :

1- ارتباط مستقیم بین مراکز

2- استفاده از مراکز واسطه (ترانزیت)

مخابرات ایران از هر دو روش برای برقراری ارتباط استفاده می کند. البته در همه کشور ها به جز کشورهایی که از ماهواره استفاده می کنند بدین روش است. بین دو مرکز یک مسیر اصلی وجود دارد و یک مسیر Alternative که در صورت بروز هر اشکالی برای جلوگیری از قطع ارتباط از مسیر Alternative استفاده می شود. البته لزومی ندارد که هر دو مسیر مستقیم باشند و یا از مرکز واسطه استفاده کنند. می تواند یکی از کابل ها مستقیم باشد و دیگری از مسیر واسطه استفاده کند تا اگر در مسیر مشکلی ایجاد شد ارتباط قطع نشود.

مراکز ترانزیت :

اگر دو مرکز به طور مستقیم با هم ارتباط داشته باشند فاصله بینشان نباید از یک حد مشخص (حدود 7 تا 8 کیلومتر) بیشتر باشد زیرا در غیر اینصورت کابل کشی جواب نمی دهد و باید از مراکز واسطه یا ترانزیت بین مراکز استفاده کرد.

ویژگی مراکز ترانزیت :

1- مشترک معمولی ندارد.

2- ورودی و خروجی این مراکز کانال ها هستند.

شکل زیر نشان دهنده مرکز ترانزیت شهری ناحیه ای می باشد.

شکل زير نشان دهنده مرکز ترانزيت شهری ناحيه ای می باشد.

استفاده از مراکز ترانزيت از کابل کشی اضافی جلوگيری می کند.

در ادامه لازم است توضيحی راجع به شماره مشترک يعنی numvering داده شود و سپس به بحث راجع به ترانزيت می پردازيم.

Numbering :

هر مشترک با 4 رقم برای مرکز مربوط به خود معرفی می شود که اين رقم می تواند از 0000 تا 9999 باشد که در کل 10000 شماره خواهد شد. که بنا بر استاندارد مخابرات عدد اول نمی تواند صفر يا يک باشد زيرا رقم اول صفر برای ارتباط بين شهرها تلفن همراه و رقم اول يک برای مراکز خدماتی مثل 118 و 125 و غيره در نظر گرفته شده است.

پس با حذف صفر و يا يک از اول شماره ها ظرفيت به 8000 شماره افزايش می يابد. اگر تعداد مشترکين بيشتر شود مناسب ترين راه اين است که به مراکز اضافه نماييم.

البته بايد به اين نکته توجه داشته باشيم که هر مرکز تنها قادر است تا يک شعاع مشخصی را تحت پوشش خود قرار بدهد. دو مرکز را می توان به مانند دو دايره دانست و اين دو مرکز توسط خطوطی به نام لينک يا ترانک به يکديگر متصل می شوند.

خطوط لينک يا ترانک

ترانک وسيله ارتباطی بين دو مرکز تلفن است. و اين ترانک ها در سه نوع شهری، بين شهری و بين المللی يافت می شوند. لينک ها يا خطوط ارتباطی بين دو مرکز از 32 کانال تشکيل شده که می تواند سيگنال صحبت يا غيره باشد.

کارشناسان ترافيک سنجی در 25% حالات زمان پيک ارتباطات را بررسی کرده و تعداد ترانک ها را بررسی کرده و تعداد ترانک ها بين دو مرکز مجزا را مشخص می کنند.

البته درصورتيکه تعداد مراکز افزايش يابد بايد يک رقم به چهار رقم قبلی اضافه شود که بيانگر شماره مرکز مربوطه است.

**** * مشخص کننده مرکز

اين باعث می شود که مشکل صفر و يک برای آن چهار رقم حل شود و هر مرکز می تواند 10000 شماره داشته باشد البته باز هم رقم اول نمی تواند صفر يا يک باشد پس می توانيم 8 مرکز داشته باشيم. کابل های ارتباطی بين مراکز را از طريق حوزچه های زيرزمينی عبور می دهند.

حال تا اينجا که با مفهوم شماره هر مشترک و شماره مرکز آشنا شديم لازم است که در ادامه به مرکز ترانزيت بپردازيم. پس در صورت استفاده از مراکز ترانزيت يک رقم به پنج رقم اضافه می شود که مشخص کننده شماره مرکز ترانزيت است. در شکل زير نشان داده شده است.

***** *

شماره مرکز شماره مرکز ترانزيت

و در اينجا نيز با حذف محدوديت صفر و يک تعداد مراکز به 10 می رسد.

برای ارتباط بهتر در شهرها خيلی بزرگ مثل تهران می توان از ترانزيت level 2 هم استفاده کرد. اهواز فقط ترانزيت level 1 دارد و 7 رقم مشترکين آن به صورت زير معرفی می شوند.

اين دو شماره کد مرکز هستند

**** ** * شماره اول نشان دهنده ترانزيت

اين سه شماره prefix هستند

پس بدين ترتيب تعداد مراکز می تواند تا 100 هم افزايش يابد.

پيش شماره (Prefix):

هر مرکز يک عدد سه رقمی را به عنوان پيش شماره يا prefix به خود اختصاص می دهد. پس اگر شماره تلفن 7 رقمی باشد هر مرکز حداکثر 10000 متشرک می تواند داشته باشد درصورتيکه تعداد مشترکين بيشتر از 10000 باشد بايد به تعداد prefix ها اضافه کرد.

تماس های شهری :

سوئيچ 7 رقم شماره گرفته شده را دريافت می کند.3 رقم اول را بررسی و با پيش شماره هايی که در همان مرکز وجود دارد مقايسه می کند. در صورتيکه با هيچ کدام از آنها مطابقت نداشته باشدشماره را به مرکز ديگری يا يک مرکز ترانزيت منتقل می کند. Prefix ها به صورت نرم افزاری در سوئيچ وجود دارند و هر مرکز بايد Prefix های خودش و تمام Prefix هايی را که با آنها به صورت مستقيم ارتباط دارد را داشته باشد.

مراکز ترانزيت اهواز عبارتند از :

T2 : مرکز اما (خيابان 24 متری)

T3 : مرکز مدرس (امانيه)

T4 : مرکز وليعصر (زيتون کارمندی)

T5 : مرکز آزادی (پادادشهر)

موارد گفته شده علاوه بر اينکه مراکز ترانزيت هستند مرکز تلفن هستند و مشترک نيز دارند. همانطور که گفته شد تهران ترانزيت Level 2 هم دارد و مشترکين آن 8 رقمی است به صورت زير نشان داده می شود.

**** ** * * ترانزيت Level 2

کد مرکز ترانزيت level 1

توجه : اگر همه خطوط ارتباطی (لينک ها) در يک زمان مورد استفاده قرار بگيرند بوق اشغال يا busy tone دريافت می کنيم و اين به اين معنا نيست که مشترک مربوطه مشغول است.

پس مناطق شهرهای بزرگ را تقسيم کرده و به هر منطقه يک مرکز اختصاص می دهيم و هرکدام از اين مراکز با يک عدد کد 3 رقمی که همان Prefix باشد می شناسيم. مراکز از طريق فيبر نوری و کابل يا ارتباط راديويی و ماهواره ای با هم در ارتباط هستند که يا ارتباط مستقيم است يا غير مستقيم (از طريق مراکز ترانزيت).

همانطور که گفته شد هر مرکز می تواند 10000 مشترک را support کند ولی اگر تعداد متقاضيان يک مرکز بيش از 10000 مشترک باشد يک prefix جديد برای آن مرکز تعريف می کنيم. به طور مثال علاوه بر 551 prefix يک 552 هم به آن مرکز اختصاص می دهيم وتعداد مشترکان را به بيست هزار مشترک می رسانيم. الببته ممکن است مرکزی نيز 3 نوع prefix هم داشته باشد و بتواند سی هزار مشترک هم داشته باشد.

بعضی از شهرها با توجه به وسعتشان فقط يک مرکز دارند مثل شادگان، ملاثانی و غيره.

تماس های بين شهری :

برای ارتباط بين شهرها هم بايد يک مرکز ترانزيت ديگر داشته باشيم که همه مراکز بايد با آن در ارتباط باشند چه از طريق مستقيم (اگر تعداد مراکز کم باشد) و چه به صورت غير مستقيم (از طريق مراکز ترانزيت خودشان) که به آن مرکز ترانزيت اوليه يا (primery center) pc گفته می شود. چون مرکز pc هزينه بر است برای شهرهای نزديک به هم استفاده می شود مثل دزفول، انديمشک و شوش.

در ارتباط های بين شهری وقتی کد شهر مورد نظر گرفته شود با ورود صفر سوئيج تشخيص می دهد که ارتباط بين شهری است و شماره را به يک مرکزSTD يا SC می فرستد. در STD (SC) کد تمام شهرهای کشور وجود دارد. SC با توجه به کد شهر شماره را به مرکز SC مقصد متصل می کند. SC مقصد هم با توجه به اينکه در SC پيش شماره تمام مراکز سطح شهر وجود دارد (همه پيش شماره های مراکز سوئيج برای SC تعريف شده است). شماره را به مرکز سوئيج مربوطه منتقل می کنمد و سوئيج هم به مشترک مورد نظر می فرستد.

تمام PC های کشور بايد با هم در ارتباط باشد. البته بعضی از شهرها به جای PC مرکز (senconary center) SC يا STD دارند مثل اهواز که دو مرکز SC دارد.

SC1 اهواز در زيتون کارمندی و SC2 آن نزديک استاديوم ورزشی واقع شده است. پس بايد يک PC ، level 2 هم داشته باشيم پس کل کشور را به 8 منطقه تقسيم می کنيم.

منطقه 1 : شمال کشور

منطقه 2 : تهران

منطقه 3 : اصفهان

منطقه 4 : آذربايجان

منطقه 5 : خراسان

منطقه 6 : خوزستان

منطقه 7 : فارس

منطقه 8 : همدان

توجه : استان خوزستان استان لرستان را نيز support می کند و درکل منطقه 6 محسوب می شوند. و چون نمی توانيم تمام pc های کشور را به هم وصل کنيم، کشور را به 8 منطقه تقسيم کرديم. و در نهايت به اين نکته بايد توجه نمود که پيش شماره 09 هم به تلفن همراه اختصاص پيدا کرده است.

شکل بالا مثالی از مراکزی است که شماره Prefix های آنها مشخص شده است و می توان اين را مشاهده نمود که يک مرکز ممکن است دارای بيش از يک Prefix باشد.

کد منطقه (area code) :

برای نشان دادن منطقه 4 رقم تعريف می کنيم و به آن area code می گوييم و به صورت زير نشان می دهيم.

شماره 06 ** pc

Area code (4 رقم)

برای مثال می توان گفت کد دزفول 0641 است و شماره pc آن 41 است.

توجه:

بايد به اين نکته توجه داشت که شهرهايی که زير مجموعه sc های شهرهای ديگر هستند شماره انتهايی کد شهر آنها با آن شهر متفاوت می باشد. به طور مثال می توان شهر خرمشهر را مثال زد که زير مجموعه sc آبادان می باشد.

0631 : کد آبادان 0632 : کد خرمشهر

بايد به اين نکته نيز توجه شود که شهرهايی که در شماره آخر کد آنها 11 است pc ندارند بلکه مرکزيت sc را دارند. به طور مثال شهر اهواز که کد آن 0611 است نشان دهنده آن است که دارای دو مرکز sc می باشد.

دليل استفاده از دو مرکز بالا بردن ضريب امنيت می باشد به اين صورت که اگر يکی از دو مراکز به دليلی از کار افتاد، کل ارتباط شهر قطع نشود.

توجه:

برخی از مشترکين اهواز بين مرکز sc1 و sc2 مشترک هستند مثلاً زمانی بودکه برخی مشترکين امکان استفاده از نمايشگر شماره (caller ID) را داشتند و زمانی اين امکان قطع می شد و دليل آن مشترک بودن بين دو مرکز sc اهواز بود. البته در حال حاضر هر دو مرکز امکان caller ID را دارا می باشند.

مرکز pc برای شهرهای کوچکتر استفاده می شود. پس بدين ترتيب هيچ دو شماره مشابه ای در کشور وجود ندارد، چه در قسمت area code و چه در قسمت prefix .

تماس های کشوری:

اگر دو رقم اول شماره 00 باشد در اين صورت سوييچ شماره را به sc منتقل می کند و sc به مرکز isc در تهران راهنمايی می کند و در واقع اين مرکز برای ارتباط با خارج کشور درنظر گرفته شده است. ISC (international service center)

در اين مرکز کد تمام کشورها تعريف شده است. در اينجا حالت های ايده آل در نظر گرفته شده ولی معمولاً سوييچ دو رقم اول شماره را آناليز می کند تا اگر شماره موبايل گرفته شده بود به مرکز موبايل فرستاده شود. اما گاهی در بعضی از مراکز ابتدا شماره به sc و سپس به مرکز موبايل فرستاده می شود. در حال حاضر سومين مرکز ISC کشور در حال ساخت در شيراز می باشد.

انواع مراکز از نظر ساختاری :

شهری (ترانزيت الويه – ترانزيت ثانويه)

بين شهری و بين المللی

روستايی (کم ظرفيت)

مراکز روستايی توسط لينک ها به مراکز pc متصل هستند.

مرکز مخابراتی :

قسمت فنی هر مرکز مخابراتی به صورت کلی به 4 قسمت تقسيم می شود :

سالن دستگاه

MDF

اتاق کابل

PCM

سالن دستگاه :

قسمتی است که سوييچ مخابراتی در آن قرار گرفته است و از نظر دما و رطوبت بايد طبق يک استاندارد خاص تنظيم گردد. معمولاً بايد مقدار دمای آن بين 20 تا 30 درجه سانتيگراد و رطوبت آن بين 50 تا 53 درجه باشد. علاوه بر سوييچ قسمت هايی مثل DDF، تجهيزات نيرو، اتاق مخصوص operator و غيره در سالن دستگاه واقع شده است.

MDF :

اين قسمت از نظر مساحتی خيلی بزرگتر از سالن دستگاه است و دو سری ترمينال در آن نصب شده است. به اين صورت که ترمينال های افقی به سمت سوييچ قرار گرفته اند.

هر ترمينال دو لبه بالايی دارد و دو لبه پاينی، از سالن دستگاه يک زوج سيم به لبه بالايی ترمينال وصل می شود و از لبه پاينی اين ترمينال به لبه بالايی اين ترمينال عمودی وصل می شود و از آن يک زوج سيم به سمت مشترک برده می شود. در اطراف ترمينال ها برای محافظت يک سری فيوز قرار می دهند که از افزايش جريان ولتاژ اضافی و آسيب به سوئيج جلوگيری می کند.

MDF را براساس موقعيت جغرافيايی دسته بندی می کنند و کابل های مورد نظر را به سمت مکان فيزيکی مشخص شده ارسال می کنند.

اتاق کابل :

اتاقی شامل کابل های مختلف بطوريکه کابل های مشترک، خارج شده از MDF به اين قسمت می آيند و در به قسمت های کوچکتر منشعب می شوند.

زوج سيم ها را مِی توان در اين قسمت تقسيم کرد، مثلاً اگر 1200 زوج سيم داشته باشيم و بخواهيم به دو قسمت 600 تايی تقسيم کنيم. اينکه زوج سيم ها را به صورت صحيح جداسازی و دسته بندی کنيم و به صورت مناسب بسط بزنيم، کاری است که دقت زيادی می خواهد و توسط کارشناسان اين کار انجام می شود.

قسمت های منشعب شده همانطور که در شکل پيداست به سمت کافو می روند. و به جايی که زوج سيم ها منشعب می شوند مفصل می گويند.

1200 کابل

مفصل

600 کابل به سمت کافو 600 کابل به سمت کافو

PCM :

هر ارتباطی که قرار باشد از سوييچ خارج شود و به مرکز ديگری وصل شود توسط اتاق PCM انجام می شود. برای مثال می توانيم دو مرکز A و B را در نظر بگيريم در صورتيکه مشترکی بخواهد از مرکز A با مشترکی در مرکز B تماس بگيرد، اين ارتباط توسط کارت ترانک درون سوييچ صورت می گيرد و اين قسمت کابل ها به ADDER های DDf متصل می شود، سپس کابل ها از DDf که در سالن دستگاه واقع است به اتاق PCM مرکز A می روند و بسته به نوع ارتباط بين دو مرکز (کابلی، فيبری، راديويی و ماهواره ای) ارتباط بين PCM مرکز A و pcm مرکز B برقرار می شود. پس از ارتباط با PCM مرکز B کابل ها به DDF مرکز B و از آنجا هم به سوييچ آن مرکز و همچنين کارت TRUNK آن مرکز وصل می شود و به اين صورت ارتباط برقرار می شود. و در واقع می توان گفت اتاق PCM چيزی شبيه اتاق MDF می باشد که به جای زوج سيم در آن کابل کواکسيال وجود دارد.

مسير برقراری ارتباط از مشترک تا مرکز :

ابتدا از زوج سيمی که از تلفن مشترک خارج می شود شروع می کنيم که اين زوج سيم به جعبه های آلومينيومی به نام پست که در خيابان و در کنار خانه ها واقع اند می روند . ظرفيت هر پست معمولاً 10 شماره می باشد اگر تعداد مشترکين بيشتر شد می توان پست را با جعبه ديگری به نام سرکابل تعويض کرد که ظرفيت آن حدود 50 تا 70 شماره و بيشتر هم هست.

سپس از آنجا سيم ها به قسمتی به نام کافو می روند. کافو همان جعبه های سبزرنگی هستند که در خيابان هستند. کافو به دو قسمت پشت و مرکزی تقسيم می شود که زوج سيمی که از سمت مشترک می آيد به قسمت پشت و خروجی کافو از قسمت مرکزی به اتاق کابل مرکز مربوطه می رود. هر کافو مثل يک MDF كوچک است و يک ظرفيت مشخص دارد.

قست پشتی زوج سيم

شکل بالا نشان دهنده مسير فيزيکی ارتباطی مشترک تا مرکز می باشد. و همان طور که مشاهده می کنيم ترمينال های پشت کافو به پست وصل هستند.

بايد به اين نکته توجه داشته باشيم که امکان تعويض شماره تلفن از درون سالن دستگاه صورت می گيرد و در صورتيکه بخواهيم شماره تلفن موردنظر خود را انتقال بدهيم زوج سيم برای مشترک ديگر با شماره جديد خالی می شود.

ممکن است در پست نزديک محل سکونت ما جای خالی وجود داشته باشد ولی در صورت تقاضای اشتراک از مخابرات پاسخ عدم امکانات فنی را دريافت کنيم که در اين صورت مشکل به PCM ACCESS بر مي گردد که قسمت مرکزی کافو پر شده است و ديگر امکان واگذاری خط وجود ندارد.

گاز کنترل :

درون اتاق کابل يک سری تجهيزات خاص است که به آن گاز کنترل گفته می شود. اگر به ظاهر کابل ها دقت کرده باشيم دارای يک پوشش پلاستيکی هستند و چون اين کابل ها دارای جريان می باشند پس در اطراف خود شار مغناطيسی ايجاد می کنند و چون کابل ها به هم چسبيده هستند پس شارها روی يکديگر تاثير می گذارند و مشکل هم شنوايی يا شنود پيش می آيد. پس درون اتاق کابل ميزان ظرفيت خازنی مشخص می شود که مقدار و ميزان و فشار هوايی که درون پوسته وجود دارد را طوری تنظيم می کنند که مشکل تداخل شارها و در نتيجه هم شنوايی بوجود نيايد.

بعضی مواقع مخصوصاً هنگام بارندگی آب به درون کابل های درون مفصل رسوخ می کند و اگر گوشی تلفن را برداريم ممکن است صدای مکالمات ديگر مشترکان را بشنويم که در اينصورت مشکل از مفصل بندی است و بايد آن را رفع کرد.

طبق استاندارد مخابرات هر مرکز مخابراتی بايد به 3 طبقه به صورت زير تقسيم شود.

تبديل صوت به سيگنال ديجيتال :

در يک مکالمه صحبت ما به صورت سيگنال الکتريکی در می آيد، بطوريکه بايد در مبدا از حالت آنالوگ به ديجيتال تبديل شود و در مقصد هم از حالت ديجيتال آن به آنالوگ تبديل شود.

برای اينکه همان سيگنال فرستاده شد هاز مبدا را در مقصد دريافت کنيم بايد فرکانس نمونه برداری شده برابر و يا بيشتر از دو برابر پهنای باندش باشد که اين در واقع همان قضيه نايکوئيست می باشد سيگنال های صوتی در سيستم تلفن در محدوده فرکانسی 0.3 تا 3.9 انتقال مي دهند يعنی هر کانال تلفنی با باند محافظ حدود KHZ مي باشد.

2M يا E1 استاندارد اروپايی) :

اين لينک که استاندارد کشورهای اروپايی می باشد در ايران نيز استفاده می شود و در اين لينک 32 شيار زمانی (32 كانال) وجود دارد.

کانال سيگنالينگ همزمانی

هر کانال شامل 8 بيت است. هر 16 تاي اين 32 کانال به هم متصل می شود که به آن فريم گفته می شود. کانال 1 برای عمل همزمانی و کانال 16 براي سيگنالينگ و رد و بدل کردن پيام های سيگنال درنظر گرفته اند. پس به جز اين دو کانال، از 30 کانال باقی مانده برای ارسال صحبت (voice) استفاده می شود . برای فهم اين مطلب به مثالی که گفته می شود دقت مِی کنيم.

کانال 1 يک مرکز از مرکز ديگری درخواست می کند که مشترکش با مشترک آن مرکز تماس داشته باشد و اين کار توسط ارسال سيگنال که 3 بيتی است صورت می گيرد، که شامل 3 بيت اول از 8 بيت کانال 16 می باشد و بقيه ها، بيت های صحبت هستند.

8khz * 8 = 64k

64k * 32 = 2048 khz ~ 2MHZ

پس ارتباط بين 2 مركز با سرعت 2M برقرار می شود.

ارتباطات بين مراکز به صورت لينکی و کانال می باشد که شامل 30 کانال و دو کانال برای کنترل استفاده می شود که در مخابرات به آن لينک 2M گفته می شود.

کارشناسان ترافيک سنجی بررسی می کنند که کدام مراکز با همديگر ارتباط بيشتری دارند پس از آن اين مراکز را به طور مستقيم به هم وصل می کنند زيرا اگر قرار باشد ارتباط اين مراکز هم از طريق ترانزيت انجام شود اکثر خطوط مربوطه را اشغال می کند و ارتباط با بقيه مراکز مشکل پيدا می کند.

فيبر نوری :

فيبر نوری يکی از محيط های انتقال داده با سرعت بسيار بالا است که پس از اختراع فناوری ليزر از سال 1966 مورد استفاده قرار گرفت. اين کابل رشته ای از تارهای ساخته شده از آلياژ شيشه و پلاستيک است که تقريباً هر يک از تارهای آن معادل ضخامت تار مو است. اين محيط انتقال بيشتر برای انتقال اطلاعات در مسافت های دور استفاده می شود. و دليل آن ميرايی بسيار کمن نور در هنگام شکست آن است. محيط انتقال از طريق فيبر نوری بسيار ساده تر است زيرا ارتباط از طريق نور است و در طی فاصله هايی مشخص از تکرار کننده استفاده می شود. همچنين به علت القاء پالس های نور يا فوتون ها مشکلات ذاتی کابل های مسی از جمله تداخل الکترومغناطيسی مشکل هم شنوايی و استراق سمع هم وجود ندارد و چون فيبرها شيشه ای اند مثل کابل های مسی روی يکديگر اثر تضعيف کنندگی ندارند.

Core (هسته)

Buffer cating

Clodding

مکانيسم پياده سازی voice روی نور از يک سری پروتکل های خاص تبعيت می کند که اتصالات و پياده سازی آن کار بسيار دقيقی است و امکانات و هزينه زيادی می برد و بايد توسط کارشناسان اين کار انجام شود. فيبر نوری اين مزيت را نيز دارد که ارزان تر از کابل مسی است.

در اينجا لازم است پردازش مکالمه را به صورت کمی و کيفی بررسی کنيم.

Call prossesing :

پردازش مکالمه يا همان call prossesing تجزيه و تحليل برقراری يک ارتباط موفق است و دارای مراحلی به شکل زير است.

1- برداشتن گوشی (off hook کردن) :

برداشتن گوشی به مفهوم درخواست مکالمه (call request) می باشد. در اين مرحله يک تن ممتد با يک فرکانس دريافت می کنيم که با اين کار درواقع مشترک درخواست مکالمه يا Request call خود را اعلام می کند. يکی از روش های تشخيص درخواست مکالمه به صورت زير است .