هدف از انجام این تستها و آزمایشات عبارت است از :
الف ) ایجاد یک استاندارد ارزش یابی (آدیت) موتورها برای بررسی کیفی (میزان توان- گشتاور مصرف ویژه سوخت و سایر پارامترهای تعریف شده).
ب ) ایجاد روش مشخص برای شناسایی و کشف ایرادات موجود در موتورها (مخصوصاً ایرادات مهم) کلیه موتورهای تولیدی و مورد استفاده سطح ایران خودرو را میتوان برای انجام این تست مورد استفاده قرار داد.
قبل از انجام تست Performance باید یک سری آزمایشات و تست های دیگر بر روی موتور انجام شود.
این مراحل به شکل زیر است:
1) آدیت موتورها : ارزشیابی و بازبینی دورهای از موتورها، در حقیقت انتخاب از بین موتورهای تولیدی و تأئید شده میباشد. پس از آزمون عملکرد جهت شناسایی میزان انطباق با تعاریف و مشخصات فنی موتور و کشف معایب احتمالی آن از جمله معایب قطعه – مونتاژ موتور – تست نهایی و اشکالات اپراتور میباشد.
2) HOT Test :
کنترل کلی موتورها البته در حالت روشن که پس از مونتاژ موتور در انتهای خط تولید صورت میگیرد ( موتور باید بدون بار باشد)
در این تست ابتدا مدارهای آب، سوخت ، برق وگازهای خروجی از موتور را وصل میکنیم.
پس سطح روغن تزریقی به موتور را چک میکنیم وهواگیری از مدار آب را انجام میدهیم و اتصالات سوخت رسانی را برای جلوگیری از نشتی بنزین بررسی میکنیم.
موتور را روشن کرده و به دور 1750 rpm می رسانند. (فشار روغن موتور نباید در این حالت از 2.5 bar بیشتر شود) . برای مدتی که موتور در دور 1750 rpm کار میکند شرایطش پایدار می گردد.
سپس دور موتور را به 2500 rpm میرسانیم. در این حالت میزان فشار روغن و دمای روغن را بدست بیاوریم. هم چنین از طریق کامپیوتر میتوانیم دمای آب ورودی به موتور و دمای آب خروجی از رادیاتور را نیز اندازه بگیریم. در HOT Test علاوه بر این موارد باید صدای غیرعادی موتورها اعم از knock و ارتعاشات اضافی ونویزها و هم چنین حرکت منظم موتور را مورد بررسی قرار میدهیم. سپس اتصالات مربوط به سیستم روغن موتور اعم از اتصال لوله روغن بر روی بلوک سیلندر-اتصال لوله گیج – اتصال فیلتر روغن – اتصال پیچ تخلیه روغن – اتصال کاسه نمد میل سوپاپ و اتصال کاسه نمد انتهای میل لنگ چک میشود.
هیچ گونه روغنی نباید در منیفولد هوا و اگزوز مشخص شود. هر گونه نشتی احتمالی روغن را در چهار طرف موتور بررسی میکنیم. حال نوبت به اتصالات مدار آب موتور است که شامل بررسی لوله های آب اتصال لوله آب به بلوک سیلندر و سرسیلندر اتصال سه راهی آب – اتصال لوله هواگیری آب – اتصال مربوط به واحد ارسال کننده دمای آب و نسور دمای آب است و دسته آخر هم باید اتصالات مربوط به سیستم سوخت رسانی که خیلی مهم است را چک کنیم.
مرحله بعدی
3) Running in
این تست که در حقیقت تست آبندی موتور است و قبل از تست Performance انجام میشود. این تست دارای مراحل زیر است که نشان داده شده است.
در ابتدا موتور در حالت بدون بار (یعنی دریچه تراتل کاملاً بسته ) در دور 1000rpm به مدت 30 دقیقه کار میکند .
بعد از این مرحله باید روغن موتور را به طور کامل عوض کنیم.
سپس طبق جدول زیر ادامه میدهیم.
tکل
t
Load
دور
45min
1h-15 min
1h-45 min
2h-15 min
2h-45 min
3h-15 min
3h-45 min
4h-15 min
4h-45 min
15
30
30
30
30
30
30
30
30
No load
15% Est
20%
25%
30%
50%
60%
75%
100%
1000
1500
1750
2000
2250
2500
2750
3000
3000
4) Performance:
تست عملکرد موتور است که پس ازتست آب بندی جهت مشخص شدن مشخصه های اصلی موتور ( توان – گشتاور – مصرف ویژه سوخت) بر روی موتور انجام میشود.
که برای انجام این تست از هر 2000-2500 موتور یکی را به طور اتفاقی انتخاب میکند. این موتورها همانطور که گفته شد باید از موتورهایی انتخاب شوند که دارای تائید واحد کنترل کیفیت باشند. در این تست عملکرد موتور از لحاظ توان و گشتاور مورد بررسی قرار میگیرد.
موتور بر روی یک Stand فلزی قرار می گیرد که این Stand برای پیکان و RD یکسان و برای موتورهای پژو هم یکسان است.
موتور را دقیقاً در شرایط کاری موتور معمول نصب شده بر روی خودروها ، قرار میدهند.
در ابتدا باید تجهیزات موتور مثل فیلتر هوا، دینام و .. بر روی موتور نصب گردد و بوسیله موتور چرخانده شود.
روغن به اندازه کافی به موتور داده می شود و با در نظر گرفتن کلیه مسائل ایمنی سوخت مورد نظر هم به خودرو تزریق می شود و به طور کل پس از نصب بر روی Stand، برای پیکان و RD یکسان و برای موتورهای پژوهم یکسان است.
موتور را دقیقاً در شرایط کاری موتور معمول نصب شده بر روی خودروها ، قرار می دهند.
در ابتدا باید تجهیزات موتور مثل فیلتر هوا، دینام و … بر روی موتور نصب گردد و بوسیله موتور چرخانده شود.
روغن به اندازه کافی به موتور داده می شود و با در نظر گرفتن کلیه مسائل ایمنی سوخت مورد نظر هم به خودرو تزریق می شود و به طور کل پس از نصب بر روی Stand، تمام اتصالات آب و روغن و سوخت و برق آن بنابر تعریف بسته می شود. آب به داخل سیستم خنک کاری شارژ می گردد و پس عملیات هواگیری انجام می شود این مراحل ترتیب ویژه ای دارد که در زیر به آن اشاره شده است.
مراحل نصب موتور :
پیچ های دیسک وصفحه را باز میکنیم.
شلنگ رادیاتور و شلنگ ترموستات را باز می کنیم تا اینکه شلنگ آب ورودی وخروجی دستگاه رابه آن ببندیم.
موتور را با جرثقیل بلند می کنیم و به آرامی از محل پایه دسته موتور روی Stand قرار می دهیم.
از پیچ هایی که برای دیسک و صفحه بود و قبلاً در مرحله (1) باز کرده بودیم استفاده می کنیم و شفت خروجی دینامومتر را با راهنمای پین های روی دنده فلایویل با استفاده از این پیچ ها به فلایویل وصل می کنیم.
اگزوز را بوسیله یک واشر سه تا مهره می بندیم. (آچار )
سپس Start را وصل می کنیم.
سپس Start را وصل مي كنيم.
دو تا پيچ و دو تا واشر يكي پشت Start و يكي هم روي قسمت عقب سيلندر مي بنديم.
سنسور دور موتور بوسيله پيچ بالاي استارت و پين گيربكس با يك پيچ به سيلندر متصل مي كنيم.
فشنگي روغن را باز مي كنيم و بعد واسط سنسور دماي روغن و فشار روغن را جاي آن با آچار فرانسه ميبنديم.
پيچ رگلاژ دينام را شل كرده و تسمه را بين پولي سر ميل لنگ و پولي سرواتر پمپ وپولي سردينام وصل مي كنيم. بعد بوسيله اهرم دينام را در محل نصب مناسب قرار مي دهيم و پيچ را سفت مي كنيم
شلنگ آب ورودي را به واترپمپ وصل مي كنيم ( وصل بابست)
شلنگ آب خروجي را به ترموستات وصل مي كنيم ( وصل با بست)
Connector دينام را وصل مي كنيم براي RD و براي پيكان سوكت دارد
هواكش را هم با بست مي بنديم
سنسور دماي روغن – دماي آب ورودي و خروجي – سنسور اگزوز – دماي هواي ورودي – سنسور فشار روغن همگي را در محل خود با آچار مي بنديم.
همه سنسورها مثل هم هستند به جز سنسور دماي اگزوز. يعني همه سنسورهاي دمايي رنج دمايي را دارند به جز اگزوز كه رنج دمايي رادارد و مقاومتش به دليل دماي بالاي اگزوز بيشتر است.
لوله ورودي و خروجي بنزين را به صورت دستي مي بنديم.
در اين مرحله بايد سيم گاز را وصل كنيم.
فيش كويل دوبل و سنسور دماي آب و خود دسته سيم منيفولد به ECU را وصل مي كنيم ( به روش دستي)
مراحل روشن كردن موتور
1) ابتدا بايد تابلوي بيرون سلول را روشن كنيم.
2) سپس تمام بست ها و اتصالات را از نظر محكم بودن بررسي مي كنيم تا هيچ گونه نشتي وجود نداشته باشد.
3) سپس سيم + و – پمپ بنزين (آبي رنگ) را به باتري وصل مي كنيم.
4) شير آب موتور را بايد وصل كنيم چون اگر بدون آب موتور را روشن كنيم در عرض 3 دقيقه موتور مي سوزد يعني تمام واشر سرسيلندر مي سوزد و موتورآب و روغن قاتي ميكند .
5) شير اصلي بنزين را وصل مي كنيم.
6) موتور را استارت مي زنيم.
7) بعداز اينكه موتور روشن شد در ابتدا فشار روغن را بررسي مي كنيم كه اين مقدار فشار روغن براي پيكان RD ، 4bar است اگر اين عدد نبود دو دليل وجود دارد يكي اينكه يك جاي موتور نشتي دارد و دومي اينكه oil pump درست كار نمي كند.
8) پس دوباره موتور را خاموش مي كنيم تا اينكه اگر احياناً در حين كار اتفاقي براي موتور افتاد مطمئن باشيم كه مي توانيم موتور را قطع كنيم.
9) بعد از اينكه موتور را دوباره روشن كرديم نشتي بنزين و روغن و آب را چك مي كنيم.
10 ) سپس صداي موتور را بررسي مي كنيم تا اينكه صداي غيرعادي و ناهنجار ندهد.
11) هر 5 دقيقه يكبار بايد دورتادور موتور را بررسي كنيم تا هيچ گونه نشتي نداشته باشد.
بعد از تست Running –in نوبت تست Performance مي شود. طبق جدول مربوطه از دور 1500rpm شروع مي كنيم و بايد در طي هر مرحله توان، گشتاور- فشار روغن (bar)- درجه حرارت هواي ورودي و درجه حرارت روغن ودرجه حرارت اگزوز مورد بررسي قرار گيرد.
اما از آنجائي كه شرايط تست اين آزمايشگاه مطابق شرايط استاندارد نميباشد بايد از يك ضريب تصحيح استفاده كنيم. اين ضريب تصحيح داراي فرمول زير ميباشد.
: فشار هواي خشك است ( در اين سلول مقدار ثابت 89.3Kpa در نظر گرفته شده است)
T: دماي هواي محيط سلول
P: قدرت اندازه گيي شده در طول تست
: توان تصحيح شده در شرايط استاندارد
شرايط استاندارد =
كه توان و گشتاور بدست آمده را در ضريب تصحيح ضرب كرده و توان و گشتاور واقعي موتور را بدست مي آوريم:
استاندارد پروسه =
استاندار كتاب هيوود=
بعد از محاسبه توان و گشتاور واقعي موتور بايد اين موضوع چك شود كه آيا اين اعداد رنج مشخص شده براي هر دور است يا نه اگر كه نبود بايد اين موضوع گزارش شود.
بعد از تست Performance، تست advance Running-in انجام مي شود.
اين تست معمولاً وقتي صورت مي گيرد كه بخواهند قطعه اي را روي موتور تست كنند. يعني موتور در اين تست تحت تنش قرار مي گيرد و عكس العمل آن بررسي مي شود اين تست طبق جدول زير انجام مي شود.
5 )Measurment of the oil Consumption
تست اندازه گيري روغن كه پس از تست عملكرد جهت مشخص كردن ميزان مصرف روغن بر روي موتور اجرا مي شود اين تست در حال حاضر در شركت IPCO انجام مي گيرد و به شرح زير است:
در ابتدا بايد تمامي نكات براي جلوگيري از كاهش روغن در طول انجام تست هاي مختلف انجام شود. هر گونه كاهش روغن در حين تست باعث قطع شدن عمليات تست مي گردد.
اين تست بايد بدون هيچ گونه وقفه اي صورت مي گيرد. اگر در حين انجام، تست به هر دليلي قطع شود كليه تست هاي انجام شده حذف و تمامي آنها مجدداً انجام مي شود. براي انجام اين تست به تجهيزات خاصي نياز داريم:
وزنه هاي مورد نياز تا kg10 كاليبره شوند.
ظرف براي ذخيره روغن با توجه به فضاي موجود.
وزن روغن تزريق شده به موتورهاي XU بايد 3500 gr باشد.
اين روغن تزريقي پس از 15 ساعت تست بدون وزن كردن تخليه مي شود كه دماي موتور در اين حالت و زمان تخليه هم 15 دقيقه است. حال بايد روغن جديد به موتور تزريق شود براي اين كار روغن جديد تزريقي را به همراه ظرف آن وزن مي كنيم.
پس از تزريق روغن جديد ظرف روغن را وزن مي كنيم در حين انجام تست دماي مورد نظر بايد براساس دماي باز شدن ترموستات باشد زمان تست 4 ساعت بدون توقف در دور 4500 rpm ودر 0.75 بار مي باشد . دماي روغن بين 95 تا 105 سانتي گراد است.
پس از 4 ساعت كاركرد، موتور در دور 1500 rpm بدون بار كار ميكند تا دماي روغن از به برسد. پس از پايان تست تخليه روغن صورت مي گيرد.
دماي روغن است. ظرف مخصوص تخليه روغن را تميز كرده و وزن آن را اندازه مي گيريم. روغن را درون ظرف مخصوص تخليه مي ريزند ( مدت زمان تخليه 15 min مي باشد) وزن ظرف مخصوص بهمراه روغن تخليه شده اندازه گيري مي شود
مقدار روغن بدست آمده پس از انجام اين تست برابر است با
در اين مرحله بايد ميزان مصرف روغن را اندازه گيري كرد. مقدار روغن تزريقي برابر است با . مقدار روغن تخليه شده پس از انجام اين تست برابر است با
كه با تفريق اين دو مقدار از يكديگر مي توان مصرف روغن را اندازه گرفت. از طرفي ميزان درصد مخلوط بنزين درون روغن بايد در آزمايشگاه مربوطه انجام شود. پس از پايان آزمون هاي ذكر شده دمريت استاتيكي موتور آزمايش شده به روش زير صورت مي گيرد.
دمريت استاتيكي :
براي انجام دمريت استاتيكي بايد مراحل زير را طي كنيم:
موتور بايد سرد باشد.
بدون باز كردن قطعات و اتصالات داخلي موارد زير را بررسي مي كنيم.
وضعيت ظاهري موتور
ميزان خلاص سوپاپ دود هوا با استفاده از فيلر
كشش تسمه
گشتاور قطعات بستر شده غير از پيچ هاي سرسيلندر
پس از دريافت گزارش كامل آزمايشگاه موتور توسط مسئول واحد مجري ارزيابي (آدميت) نتايج آزمون مطابق با معيارهاي مندرج در فرم مقايسه و ارزيابي مي گردد.
سپس با توجه دمريت استاتيكي وباتوجه به گزارش كامل آزمون موتور (دريافتي ازآزمايشگاه تست موتور ار گزارش نهايي توسط مسئول واحد مجري ارزيابي (آديت) تهيه و به واحد هاي ذيربط ارسال مي گردد.
مراحل باز كردن موتور :
براي باز كردن يك موتور مراحل زير را بايد به ترتيب بيان شده طي كنيم:
در مرحله اول هواكش ورودي را از موتور جدا مي كنيم.
سپس سيم وصل شده به درام گاز (طلبك گاز) را از موتور جدا مي كنيم.
سپس نوبت باز كردن سنسورهاست.
سنسور دماي روغن 2) سنسور فشار روغن 3) سنسور آب ورودي و خروجي
سنسور اگزوز
4) دو شلنگ ورود بنزين و خروج بنزين از ريل سوخت به باك را باز مي كنيم.
بعد همه سنسورها را يكجا بوسيله چسب كاغذي كه دور همه شان مي پيچيم جمع مي كنيم.
البته همه سنسورها يك لاستيك كوچك رويشان است كه براي آب بندي قرار گرفته اند كه بر روي همه سنسورها اين جنس لاستيكي است اما براي سنسور اگزوز چون دماي بالاتري دارد اين قطعه فلزي است. يكي ديگر از مزاياي جمع كردن اين است كه اگر اين سنسورها عمودي قرار گيرند و به طور آويزان، ممكن است واشرها گم شوند.
در مرحله بعد شنلگ هاي آب خروجي و ورودي را از آن جدا مي كنيم.
دسته سيمي كه به Ecu وصل مي شود را باز مي كنيم.
واسطه سنسور فشار و دماي روغن را كه به موتور وصل بود توسط آچار فرانسه جدا مي كنيم.
با بكس پيچ هاي دينام را باز مي كنيم.
فيش هاي + و – دينام را جدا مي كنيم.
حالا نوبت باز كردن پيچ هاي استارت است.
سپس تسمه را از موتور جدا مي كنيم (روي پولي واتر پمپ)
فيش مربوط به كويل دوبل و سنسورهاي دماي آب را باز مي كنيم.
سنسور دور موتور كه بالاي فلايويل وصل بود را باز مي كنيم.
پيچ هاي اگزوز را باز مي كنيم آن را از موتور جدا مي كنيم.
واشر اگزوز را جدا مي كنيم.
سپس اتصال فلايويل (ديسك و صفحه) را با دينامومتر قطع مي كنيم.
جرثقيل را براي حمل موتور به سمت جلو حركت مي دهيم.
موتور را توسط قلاب هايش به جرثقيل وصل مي كنيم و آن را از روي Stand بر روي پالت مخصوص حمل قرار مي دهيم.
تاسيسات
فن روي ميز: اين فن بر روي ميز قرار گرفته است. در كل از اين فن به عنوان كمك خنك كن استفاده مي كنند.
فن اگزوز : با استفاده از اين فن دورهاي آلاينده با خروجي از اگزوز را مي توانيم به خارج از محيط منتقل كنيم. كه در بيرون اين راهگار دو تا بود يكي براي موتور پيكان و ديگري براي موتور پژو. كه دود به طور طبيعي تا قبل ازمكنده اين لوله ها پيش مي رود و سپس با استفاده از يك مكنده اين دودها با قدرت زيادي خارج مي شوند.
برج خنك كننده
حوضچه 3000 lit
اين حوضچه براي خنك كاري موتور استفاده مي شود و داراي دو لوله ورودي آب خنك ( خروجي آب گرم ) موتور است.
يك لوله با طول بلندتر و ضخيم تر كه براي ورودي آب خنك به داخل موتور وديگري لوله كوتاه تر و نازك تر كه براي خروج آب گرم از موتور بود.
دمنده هواي ورودي : اين دمنده هوا رابه داخل سلول هدايت مي كنند وباعث خنك كاري موتور مي شود.
دو هواكش سقف
tكل | t | Load | دور |
45min
1h-15 min
1h-45 min
2h-15 min
2h-45 min
3h-15 min
3h-45 min
4h-15 min
4h-45 min | 15
30
30
30
30
30
30
30
30 | No load
15% Est
20%
25%
30%
50%
60%
75%
100% | 1000
1500
1750
2000
2250
2500
2750
3000
3000 |
Total Time | Duration | Load | Engine RPM |
8 hr
8h-3 min
8h-18 min
8h-21 min
8h-36 min
8h-39 min
8h-54 min
8h-47 min
9h-12 min | 15 min
3 min
15 min
3 min
15 min
3 min
15 min
3 min
15 min | Full
None
Full
None
Full
None
Full
None
Full | 3500
1000
4000
1000
4570
1000
4750
1000
5000 |