دانلود گزارش کارآموزی حسابداری در بانک صادرات

کاراموزی حسابداری بانک صادرات

مقدمه و هدف

 از آنجا که بر اساس قانون عملیات بانکی برون ربا، وظیفه اساسی بانکها ایجاد و به گردش در آوردن چرخهای تولیدی و خدماتی لازم می باشد. بانک صادرات ایران در اجرای این قانون در چهار چوب نظام اقتصادی و سیاستهای صنعتی و معرفی کشور در جهت ایجاد ، توسعه و بازسازی واحدهای تولیدی و خدماتی سالم و خودکفا و نیز استفاده سهیم و موثر از ذخائر و منابع مالی تجهیز شده امکانات مالی تخصصی خود را بر اساس اهداف زیر بکار خواهد گرفت.

کمک به تامین استقلال اقتصادی کشور از طریق کاهش وابستگی ها

افزایش کمی و کیفی تولید در جهات تامین نیازهای اساسی

ایجاد اشتغال مواد و سازنده و توزیع عادلانه در آمد

تشویق استعدادها و نیروهای خلاق و مبتکر از طریق ایجاد تسهیلات لازم.

تخصیص هر چه عادلانه تر منابع مالی بانک بین متقاضیان با توجه به مسئولیتهای اقتصادی و اجتماعی کشور.

فصل

اول

آشنایی با محل کار آموزی

سازمان بانک

آشنایی با محل کار آموزی

مدت کار آموزی در بانک صادرات با مواردی از این قبیل آشنا شده این که در زیر به بحث در مورد آن می پردازیم.

چک ها، قبوض آب و برق ، وام ها ، سفته ها ، اسناد ، نحوه ی حساب باز کردن – ضمانت نامه ها وکلاً اهدافی که در بانک صادرات ایران باید اجرا شود. معاملات سلف مزارعه مساقات

دریافت قبوض آب ،برق ، تلفن و گاز

کلیه شعب بانک موظف به دریافت بهاء قبوض فوق الذکر به شرح زیر خواهد بود.

1- هر یک از مشترکین سازمانهای مذکور با در دست داشتن فیش ( قبض آبونمام) به باجه تعیین شده مراجعه و متصدی ذیربط وجه را با توجه دقیق به مبلغ قابل پرداخت مندرج در فیش دریافت می نماید و دو طرف ظهر قبض مربوط را به مهر تاریخ و نام کارمند و نام ،شماره شعبه و مهر دریافت وجه ممهور و دو طرف ظهر قبض را امضاء خواهند نمود. پس سر رسید ( قسمت کوچک) آن را در شعبه برای انجام عملیات حسابداری بعدی نگهداری می نماید.

باجه ی دریافت در خلال روز قبوض دریافتی را به چهار بخش آب ، برق ، تلفن ، گاز تفکیک و کلیه قبوض مربوط بهر بخش را در یک بردرو و سه نسخه بطور جداگانه که بدین منظور اختصاص یافته با خط خوانا و واضح با درج شماره پرونده مشترک و طبق دریافتی ثبت و در پایان روز جمع بندی و جمع هر یک از بردوهای تفکیکی را در دفتر روزنامه در سر فصل بستانکار نوشته و حساب های آب ، برق ، تلفن و گاز ، عمل می نماید.

1- سازمان بانکها:

به طور کلی چهار گروه مشتری در شکل گیری سازمان و فعالیت های بانکی دخیل و ذینفع می باشند که عبارتند از:

 - صاحبان سرمایه

- صاحبان سپرده

- متقاضیان تسهیلات و اعتبارات بانکی

- دولت

با توجه به بررسیهای بعمل آمده بخش اعظم گروههایی را که در سازمان و فعالیتهای بانکی دخیل و ذینفع می باشند مشتریان بانک اعم از سپره گذاران و یا متقاضیان تسهیلات تشکیل می دهد.

2- عملیات بانکها:

عملیات بانکی را به طور کلی می توان به سه دسته تقسیم نمود که عبارتند از:

تجهیز منابع (جمع آوری وجوه)

تخصیص منابع (مصارف وجوه)

خدمات بانکی

محور تمامی این عملیات بر پایه مراجعات مشتریان قرار داشته و بدون مشتری انجام هیچ یک از عملیات فوق مقدور نخواهد بود.

3- تامین منابع مالی

منابع مالی بانکها عبارتند از کلیه وجوه پولی و غیر پولی که حاصل ارتباط متقابل بانک با مشتریان و نتایج حاصل از عملیات داخلی آنها است.

منابع مالی بانکها به دو دسته تقسیم می شوند.

الف: منابع عملیاتی عبارتند است از کلیه وجوه پولی و شبهه پولی که بر اثر ایجاد ارتباطات متقابل با سپرده گذاران بوجود می آید مانند سپرده ها و انواع آن

ب: منابع غیر عملیاتی این منابع از اقدامات داخلی و مصرفی بانکها بدست می آید مانند سایر بدهیهای سرمایه و سود ویژه بیش از 90% منابع مالی بانکها را سپرده ها و تعهدات مشابه و حدود 10% آن را سرمایه و اندوخته های بانک تشکیل می دهند. این وضع یکی از مشخصات برجسته و اختصاصی بانکداری است که بانکها فعالیتهای خود را متکی بر اعتماد مشتریان، وجود متعلق به آنان انجام می دهند و سرمایه بانک جزء بسیار کوچکی از مجموع منابع مالی در هر بانک است.  از اینرو گفته اند سرمایه اصلی بانکها اعتماد عمومی است.

4- در آمد بانکها

 افزایش در آمد بانک بستگی به افزایش حجم عملیات و معاملات آن دارد و حجم معاملات هنگامی افزایش می یابد که سپرده های مشتریان در بانک فزونی یابد و افزایش سپرده ها نیز بسته به این است  که عده بیشتری از مردم به بانک اعتماد و علاقه پیدا کنند و بانک بتواند بهترین خدمات را در مناسب ترین شرایط به آنها عرضه نماید آنچه باعث می شود تا اعتماد و علاقه مشتریان به بانک افزایش یابد در درجه اول نوع خدماتی است که به آنها عرضه می شود. و سپس رفتار متصدیان مربوط که این خدمت را به آنها عرضه می دارند بهترین خدمت را اگر به بدترین صورت به مردم عرضه کنیم برای آن ارزش قائل نیستند زیرا برای هر فردی وجود خود او از هر چیزی مهمتر است و اگر مورد توجه و احترام قرار نگیرد به موارد دیگر اهمیت چندانی نخواهد داد. اینک با توجه به اهمیت موضوع و جهت آشنایی بیشتر به شرح تعدادی از نکات ضروری ارتباط کارکنان با مشتریان اشاره می گرد:

1- احترام به مشتریان

2- صحبت کردن توأم با خوشرویی و لبخند

3- ایجاد نگرش مثبت در دیگران

4- استفاده از کلمات و جملات مودبانه

5- رفتار مناسب و شایسته با مشتریان

6- اطلاع رسانی به مشتریان در زمینه پیشرفت کار

7- رسیدگی به شکایت مشتریان

8- پذیرش اشتباهات

9- تلاش مضاعف برای کسب رضایت مشتری

فصل

دوم

اسناد تجاری

اسناد تجاری که موضوع یا وسیله معاملات است.

چک

برات و سفته

اسناد دروبر حاصل

حضانت نامه

نظر به اهمیت ویژه ای که چک ، سفته و برات ، از مجموعه (اسناد تجاری دارا می باشد ذیلاً به نکاتی چند از امور حقوقی آنها بشرح زیر اشاره می گردد.

چک:

طبق ماده 310 ق . ت ( چک نوشته ایست که بموجب آن صادر کننده وجوهی را که نزد محال علیه دارد . کلاً یا بعضاً مسترد یا بدیگری واگذار نماید.

شرایط اساسی صدور چک عبارت است از:

الف: قید محل و تاریخ صدور

ب: تعیین مبلغ

ج: امضای صادر کننده

د: تعیین گیرنده (اسم ، و یا تعیین در وجه حامل)

دارنده چک ممکن است.

کسی باشد که چک در وجه او صادر گردیده

کسی باشد که محال در وجه او چک را ظهر نویسی کرده باشد.

در مورد چک های در وجه حامل هر کی که ورثه چک را به بانک ارائه کند.

قائم مقام قانونی دارنده چک اتخاص زیر هستند.

الف) وارث دارنده در فرض اینکه دارنده در گزارشات.

ب) کسی که دارند  قبل از مرگ خود چک را به موجب وصیت نامه به او داده باشد.

ج) وکیل یا ولی یا سرپرست (قیم ) دارنده چک  یا امین قانونی

اولین دارنده چک :

 یک برگ چک صادر شده را ممکن است ابتدا کسی به بانک ارائه دهد و بعد از مدتی (چند روز یا چند ساعت) شخص دیگری برای وصول وجه آن به بانک مراجعه نماید. قانون برای اولین ارائه دهنده چک حقوقی تامل شده که همه آن حقوق ارائه دهنده دوم و سوم ندارند به همین سبب ماده 10 قانون جدید چک چنین مقرر داشته « برای تشخیص اینکه چه کسی اولین بار برای وصول او ارائه می شود قبل از پرداخت وجه آن یا نوشته و در برگشتی نباید اظهاری در این خصوص که چک ارائه شده محل دارد. بلکه اولین وظیفه کارمند مذکور این است که (هویت کامل و دقیق) ارائه دهنده چک را پرسیده و در پشت چک منعکس نماید.

ذینفع چک و دستور عدم پرداخت

طبق ماده 13 قانون جدید ، صادر کننده چک یا ذینفع یا قائم مقام قانونی آنها می تواند دستور عدم پرداخت وجه چک را به بانک بدهند مشروط بر اینکه اولاً این دستور کتبی باشد.

ثانیاً در صورتی به دستور کتبی او در این مورد ترتیب اثر داده می شود که در آن تصریح نماید.

 الف) چک مفقود شده

ب) چک سرقت شده

ج) چک جعل شده

د) چک مورد بحث از طریق کلاهبرداری یا خیانت با جرایم دیگری تحصیل گردیده است.

معاملات سلف :

 منظور از معامله سلف پیش خرید نقدی محصولات تولیدی به قیمت معینی می باشد( با توجه به ضوابط شرعی)

جعاله :

 از نظر این آیین نامه جعاله عبارتست از التزام تجس « جاعل» با « کارفرما» به ادای مبلغ یا اجرت «جعل» در مقابل انجام عملی معین ، طبق قرار داد، طرفی که عمل را انجام می دهد. « عامل» یا « پیمانکار» نامیده می شود.

مزارعه : مزارعه قرار دادیست که بموجب آن یکی از طرفین در مزارع ،  زمین مشخصی را برای مدت معینی به طرف دیگر در عامل ، می دهد. تا در زنی مذکور زراعت کرده و حاصل ، بین مزارع و عامل تقسیم گردد.

مساقات:

مساقات معامله است که به موجب آن بانکها « بعنوان قرض دهنده » مبلغ معینی را طبق ضوابط مقرر در این دستور العمل به اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی بعنوان قرض گیرنده ، به قرض واگذار می شود.

اسناد بانکی :

کلیه نوشته ها که موضوع یا وسیله معاملات بانک باشد و مبنای تعهد و موجب بستانکاری یا بدهکاری مشتری و بانک گردد. اسناد بانکی تلقی می شود. بنابراین اسناد و نوشته های بانکی را میتوان به سه دسته تقسیم نمود.

الف) اسناد محاسباتی و دفاتر بانکی

ب) اسناد تجاری که موضوع به وسیله معاملات بانک است

ج) اوراق بهادار

اسناد محاسباتی و دفاتر بانکی:

 طبق بند 7 از ماده 2 ق . ت عملیات بانکی جز معاملات تجاری محسوب می شود و بانک از نظر قانون تجارت ، تاجر محسوب می شود و طبق ماده 6 همان قانون تاجری ( به استثنای کسر جزء ) مکلف است دفاتر مشروحه زیر را داشته باشد.

الف: دفتر روزنامه

ب: دفتر کل

ج : دفتر دارایی

سر دفتر فوق الذکر باید قبل از آنکه چیزی در آن نوشته شده باشد توسط اداره ثبت امضاء شود ( ماده 11 قانون تجارت)

فصل

سوم

تعریف حساب

تعریف حساب جاری

حساب جاری که در دفاتر بانک به تقاضای اشخاص حقیقی یا حقوقی باز می شود قرار داد دو جانبه ای است که رعایت مفاد آن برای بانک و مشتری الزامی آمد است.

اشخاص حقیقی:

همان انسانهایی هستند که با زنده متولد شدن دارای حقوقی می گردند که با مرگ آنها خاتمه می یابد

اشخاص حقوقی:

اجتماع عده ای از افراد انسان یا تمرکز اموال به منظور انجام مقاصد خاص، اعم از انتفاعی یا غیرانتفاعی است. مانند موسسات دولتی، شرکتهای تجارتی، شهرداریها، انجمن ها ، سازمان ها و بنگاه ها

 گشایش حساب جاری ( اشخاص حقیقی) :

شرایط گشایش حساب جاری :

در خواست : در خواست کننده گان گشایش حساب جاری در بانک باید بر طبق ضوابط قانونی هیجده سال تمام داشته و بالغ و عاقل باشد. ماده 210 قانون مدنی – متعاملین باید برای معامله اهلیت داشته باشند.

 اهلیت عبارتست از توانایی اشخاص برای دارا شدن حق و اعمال و اجرای آن پس اهلیت دو نوع است.

 اهلیت تمتع و اهلیت استیفاء :

اهلیت تمتع برای دارا بودن حقوق با زنده متولد شدن انسان شروع و با مرگ او تمام می شود.

 اهلیت استیفاء اهلیت قانونی است که پس از حصول رشد و رفع حجر حاصل می شود.

گشایش حساب جاری مشترک : حساب مشترک آن است که دو یا چند نفر مثلاً زن و شوهر یا چند نفر که می خواهند با شرکت یکدیگر بدون آن که شرکت را به ثبت برسانند حسابی مشترکاً در بانک داشته باشند لذا در خواست گشایش حساب مشترک می کنند و کارت گشایش حساب جاری مشترک را درخواست کنندگان امضاء نموده و کسانی را که منفرداً یا متفقاً حق برداشت از این حساب را دارند در همان کارت تعیین می نمایند. در کارت حساب جاری حساب مشترک باید نسبت سهم هر یک از  شرکاء قید گردد تا در صورت فوت یا حجر یا ورشکستگی هر یک از صاحبان حساب و اطلاع بانک حساب مشترک مسدود و موجودی حساب به نسبت سهم تقسیم می گردد.

گشايش حساب جاري مشترك : حساب مشترك آن است كه دو يا چند نفر مثلاً زن و شوهر يا چند نفر كه مي خواهند با شركت يكديگر بدون آن كه شركت را به ثبت برسانند حسابي مشتركاً در بانك داشته باشند لذا در خواست گشايش حساب مشترك مي كنند و كارت گشايش حساب جاري مشترك را درخواست كنندگان امضاء نموده و كساني را كه منفرداً يا متفقاً حق برداشت از اين حساب را دارند در همان كارت تعيين مي نمايند. در كارت حساب جاري حساب مشترك بايد نسبت سهم هر يك از شركاء قيد گردد تا در صورت فوت يا حجر يا ورشكستگي هر يك از صاحبان حساب و اطلاع بانك حساب مشترك مسدود و موجودي حساب به نسبت سهم تقسيم مي گردد.

بانك موظف است سهم متوفي يا ورشكسته را بر حسب مورد بورثه يا مراجع قانوني ذيصلاح پرداخته و سهم ديگري يا ديگران را در حساب بستانكاران موقت نگهداري نمايند.

لازم است در حساب مشترك نحوه بستن حساب جاري نيز مشخص مي گردد.

حساب براي اشخاص بيسواد :

براي اشخاص بيسوادي كه مايل باشند حساب جاري در بانك داشته باشند و بخواهند. بدون معرفي وكيل بوسيله مهر از حساب جاري استفاده نمايند. يا علاوه بر مهر و امضاء مخصوص براي خود در نظر بگيرند گشايش حساب جاري بلامانع است.

منتهي بايد به آنها تذكر داد كه امضاي خود و بكار بردن مهر دقت نمايند زيرا امكان فقدان و جعل از مهر نام نيز در اينگونه حسابها متصور است. لذا مسئولين و متصديان گشايش حساب بايستي حتي المقدور سعي نمايند تا براي استفاده از اين قبيل حسابها وكالتنامه رسمي بنام وكيل(با سواد) تنظيم و مورد استفاده واقع شود تا از هر گونه پيش آمد سوء و مشكلات احتمالي جلوگيري به عمل آيد. اخيراً يكي از شرايط افتتاح حساب داشتن سواد خواندن و نوشتن اعلام شده است.

سپرده و سرمايه گزاري كوتاه مدت

به منظور ذخيره وجود مازاد بر مصرف جاري مشتريان در قبال تقاضاي مشتري با مداخله شناسنامه متقاضي و احراز هويت و در صورت داشتن اهليت قانوني دارا بودن 18 سال مقام اقدام به افتتاح هر يك در حسابهاي سپرده قرض الحسنه پس انداز يا سپرده سرمايه گزاري كوتاه مدت مي گردد.

براي افتتاح حسابهاي تقاضا كننده بايد خود شخصاً « با (پدر و مادر ) ياقيم او در صورتيكه صغير يا مجهور باشد به يكي از شعبه هاي بانك مراجعه و با ارائه شناسنامه كارت افتتاح حساب مربوطه را امضاء و مشخصات كامل نشاني خود را در كارت مزبور قيد نمايد. سپرده گزاري بلند مدت

در موقع افتتاح ، شعبه بايد هويت متقاضي و مشخصات صاحب حساب را با ذكر نام و نام خانوادگي ، شماره و محل صدور شناسنامه و تاريخ تولد و هم چنين مدت قرار داد و سر رسيد حساب و مبلغ سپرده ( حداقل مبلغ 000/50 ريال) بطوري ملاً خواني و خوشي خط در 4 نسخه فرم مخصوص ثبت و شماره رديف حساب را كه در هر شعبه از يك شروع و بطور مسلسل تا 999/9 ادامه پيدا مي كند در بالاي فرم و آدرس مشتري در ذيل فرم ثبت نمايد.

ختم حساب

چون قرار داد حساب جاري بين بانك و مشتري جزو عقود جايز محسوب مي شود ( هر لحظه بانك و مشتري حق فسخ دارند) و چون طبق عرف بانكداري در ايران حساب جاري بدون مدت مي باشد بنابر اين هر يك از طرفين معامله ( بانك يا مشتري ) مي توانند هر وقت كه بخواهند حساب را مختومه تلقي نمايد. هر حسابي ممكن است در موارد زير بطور موقت يا دائم توقيف يا مسدود شود صاحب حساب بخواهد ( فقط در مورد انسداد حساب) بانك تصميم بگيرد.

مراجع صالحه قضائي دستور دهند، هم چنين موارد خاصي مانند فوت و ورشكستگي و حجر صاحب حساب .

در صورتي كه شعب بخواهند به هر عنوان حسابي را مسدود نمايد بايد از تسليم دسته چك به صاحب حساب خودداري نمايد، ليكن دريافت وجه براي حسابهاي فوق بلا مانع مي باشد.

هر گاه ختم حساب بر حسب اداره مشتري باشد و به بانك اعلام نگردد بانك حق و خواهد داشت پس از گذشت يك سال و قطع مداوم معامله از ناحيه مشتري كارت حساب مشتري را از رديف حسابهاي در جريان خارج و در رديف كارتهاي را نگاهداري نمايد.

بخش خدمات بانكي

شامل : الف: بروان

ب: حوالجات

ج: چكهاي انتقال

د: مانت نامه ها

الف : امور بروات

بروات واگذاري

سفته ها و بروات وصول سفته ها وبروات وصولي اسناد تجارتي است كه بوسيله مشتريان براي اقدامات لازم از قبيل وصول يا واخوات و غيره در مقابل پرداخت هزينه هاي مربوط به بانك واگذار مي شود.

امور مربوط به حواله ها:

حواله هاي شهري وارده – صادره

حواله هاي تلگرافي وارده – صادره حواله هاي كتبي وارده – صادره

حواله هاي متفرقه

امور حواله ها

تعريف حواله : انجام دستور مشتريان جهت انتقال وجوه از واحدي به واحد ديگر يا از شهري به شهر ديگر توسط بانك ، صدور حواله ناميده مي شود.

امور چك هاي انتقالي شامل :

چك انتقالي عهده شعب چك انتقالي عهده بانك ها

چك هاي انتقالي در مربوط به شعبه يا بانكهاي خارج از شهرستان باشد بايد به صورت بروات واگذاري قبول و پس از تهيه فرم مخصوص از طريق توزيع يا شعبه رابطو جهت وصول به شهرستان مربوط ارسال گردد.

از آنجائيكه اثبات و احراز مالكيت چك همانقدر كه نظام پرداخت نقدي حائز اهميت است در قبول چكهاي انتقالي كه وجه آنها توسط بانكها با شعبه هاي ديگر واگذارنده در مورد ظهر نويسي ها و صحت انتقال چك بايد نهايت دقت را بعمل آورده و توجه نمايد كه ارائه دهنده چك مالك قانوني آن باشد. بخصوص درباره چك هاي انتقالي كه يكي از ابطال ظهر نويسي قبلي مجدداً به حساب گذاشته مي شود و با چك هائيكه تقاضاي ابطال ظهر نويسي آنها شده است و حتماً قبل از ارسال چك براي وصول تقاضاي ابطال ظهر نويسي آنها شده است و حتماً قبل از ارسال چك براي وصول ظهر چك به مهر مخصوص پشت نويسي ممهور گردد. .

امور ضمانت نامه ضمانت نامه نوشته ايست كه به موجب آن بانك صادر كننده ضمانت نامه اجراي تعهدات مشتري خود را در قابل شخص ثالث تضمين مي كند.

فصــــل

چهارم

اصلاحات

تسهيلات

بايگاني

تعريف حسابداري

اصلاحات

اصلاحاتي كه ذيلاً بكار برده شده است از نظر اين آيين نامه داراي مفاهيم زير است.

متقاضي

منظور هر شخص حقيقي يا حقوقي است جهت دريافت كمكهاي مالي و تخصيص به منظور اجراي طرحهاي توليدي يا خدماتي لازم به بانك مراجعه مي نمايد.

طرح توليدي :

طرح عبارت است از برنامه اجرايي عمليات كه به منظور تاسيس ، توسعه و تكميل و باز سازي واحدهاي توليدي و صنعتي معني ، ساختمان ، كشاورزي و خدماتي جهت تامين تسهيلات مال و تخصص مورد بررسي قرار گيرد كه در آن ميزان سرمايه گذاري ثابت و سرمايه در گردش به ميزان سود آوري و نوع برگشت سرمايه گذاري و ميزان و نوع تسهيلات مالي مشخص مي گردد.

3-سرمايه در گردش :

عبارتست از منابع مالي لازم كه براي بهره برداري از سرمايه گزاري ثابت طرح مورد نياز است.

4- تسهيلات مالي بلند مدت:

تسهيلاتي است كه بانك به منور تامين مقتضي از سرمايه گذاري ثابت مورد نياز طرح و پرداخت مي نمايد.

5- تسهيلات كوتاه مدت :

تسهيلاتي است كه بانكي به منظور تامين مقتضي از سرمايه گزاري در گردش مورد نياز طرح مي نمايد

تسهيلات اعطايي :

اعطا تسهيلات توسط بانك ها، بايد به ترتيب صورت گيرد كه بر اسا و پيش بيني هاي مربوط اصل منابع تامين شده براي اين تسهيلات و همچنين سود مورد انتظار در صورت تحقيق در مدت معين قابل برگشت باشد.

ضوابط تعييني سود و يا نرخ بازده مورد انتظار ناشي از تسهيلات اعطايي بانكها و حداقل و حداكثر سود حاصل از تسهيلات اعطايي بانكها به تصويب شوراي پول و اعتبار خواهد بود.

اعطاي تسهيلات :

عندالزوم ضوابط به دريافت مبلغي به عنوان پيش دريافت خواهد بود تشخيص مواد لزوم و حداقل ميزان در پيش دريافت با شوراي پول و اعتبار سهام مي باشد

قرض الحسنه :

قرض الحسنه عقدي است كه به موجب آن يكي از طرفين »قرض دهنده» مقدار معيني از مال خود را بطرف ديگر « قرض گيرنده» تمليك مي كند كه قرض گيرنده مثل و يا در صورت عدم امكان قسمت آنرا قرض دهنده رد نمايد.

مضاربه

مضاربه قراردادي است كه به موجب آن يكي از طرفين « مالك» عهده دار تامين سرمايه « نقدي» مي گردد با قيد اينكه طرف ديگر (عامل) با آن تجارت كردن و در سود حاصله شريك باشند.

امور بايگاني :

بايگاني عبارتست از فن جمع آوري و نگهداري منظم مدارك اسناد اداره آن هنگام بايگاني اوراق و اسناد در پرونده هاي مربوط بايد نهايت دقت و سليقه بكار برده شود. به خصوص اوراقي كه قطعشان بزرگ است بايد طوري بايگاني گردد. كه مطالعه آن ها بدون در هم ريختگي و به سهولت امكان پذير باشد.

از گذاشتن سنجاق و گيره به اوراق داخل و خصوصاً يادداشتي كوچك كاملاً منگنه و بايگاني شود.

هر گاه لازم باشد پرونده يا سندي يا اجاره قطعات مجاز از بايگاني خارج گردد بايد نام كسي كه پرونده و يا سند نزد او فرستاده مي شود روي يادداشت با ذكر تا اين و آخرين شماره برگه پرونده و يا شماره و مشخصات تكامل سند نوشته شده و در جاي پرونده و يا سند گذاشته شود و در موقع اعاده پرونده و يا سند تاريخ برگشت يادداشت گردد.

تعريف حسابداري :

حسابداري عبارتست از فن ثبت، طبقه بندي و تلخيص فعاليتهاي مالي يك موسسه در قالب اعداد قابل سنجش به پول، و تفسير نتايج حاصله از بررسي اين اعداد.

اين تعريف در حال حاضر مورد قبول بسياري از حسابداران خبره و كارشناسان حسابداري مي باشد انستيتو حسابداران رسمي آمريكا نيز اين تعريف را تاييد مي كنند.

حسابداري فن است نه علم برخي به غلط حسابداري را علم مي خوانند در صورتي كه علم عبارتست از دانستني قابل اثبات روشي عيني و قابل اعتماد مبتني بر مشاهده و آزمايش در حالي كه حسابداري داراي چنين خصوصياتي نيست اصول و ضوابط و موازين حسابداري نظر هائيست كه توسط كارشناسان و استادان حسابداري و يا انجمن هاي حرفه اي حسابداراني اظهار مي شود و مقبوليت عامه مي يابد. و عملاً سرمشق و راهنماي اهل فن قرار ميگيرد اين اصول محصول فكر انسان و هميشه قابل تغيير و تصحيح است.

مراحل حسابداري :

بطوريكه از تعريف فن حسابداري و طرح شد اين فن داراي چهار مرحله مي باشد.

ثبت فعاليتهاي مالي (ثبت معاملات) در اين مرحله كليه داد و ستدها و فعاليتهاي مالي به ترتيب در دفتري به نام دفتر روزنامه ثبت مي شود قبل از ثبت و طبقه بندي بايد فرد فرد معاملات را به طور جداگانه تجزيه و تحليل و تاثير آنها را در اموال و يا حقوق مربوط به اموال معين و مشخص كرد.

دفتر روزنامه كه گاهي آنرا دفتر ثبت اوليه معاملات نيز مي نامند عبارتست از

دفتري است كه كليه فعاليتهاي مالي موسسات در آن تجزيه و تحليل ( تعيين حسابهاي بدهكار و بستانكار در هر معامله) و به ترتيب تاريخ وقوع ثبت و توضيح داده مي شود.

در ماده 7 قانون تجارب ايران دفتر روزنامه را چنين تعريف مي نمايد:

دفتر روزنامه دفتري است كه تاجر بايد همه روزه مطالبات و ديون و داد و ستد تجارتي و معاملات راجع به اوراق تجارتي را از قبيل خريد و فروش و ظهر نويسي، و بطور كلي جميع واردات و صادرات تجارتي خود را بهر اسم و رسمي كه باشد و وجوهي را كه براي مخارج شخصي خود برداشت مي كند در آن دفتر ثبت نمايد و به موجب ماده 8 قانون تجارت ايران .

لااقل هفته اي يك مرتبه اقلام بدهكار و بستانكار ثبت شده در دفاتر روزنامه به حسابهاي مربوط در دفتر كل نقل مي شود.

انواع حسابداري

حسابداري مالي :

وظيفه جمع آوري اطلاعات براي افراد خارج از واحد تجاري را بر عهده دارد، براي مثال : افراد خارجي نظير بستانكاران، سهام داران نمي توانند لحظه به لحظه بر شركت نظارت داشته و آن را اداره كنند.

حسابداري مديريت :

براي تصميم گيرندگان داخلي اطلاعات فراهم مي آورد، براي مثال: از تصميم گيرندگان داخلي مي توان از هيئت مديره و مدير عامل و سرپرست دواير و يا رياست يك دانشگاه يادكرد.

اصول و مفاهيم و مفروضات حسابداري :

اصول پذيرفته شده حسابداري بر پايه يك چارچوب نظري كه توسط هيات استانداردهاي حسابداري مالي تدوين شده استوارند.

هدف اصلي گزارشگري مالي تهيه اطلاعات مفيد براي سرمايه گذاران و اعتبار دهندگان مي باشد. اطلاعات براي مفيد بودن بايد مربوط، قابل اتكا، قابل مقايسه باشد.

اصول حسابداري

1- اصل بهاي تمام شده :

اصل بهاي تمام شده بيان مي كند كه دارايي ها و خدمات خريداري شده بايد به بهاي تمام شده واقعي خود كه آن را بهاي تمام شده تاريخي نيز مي گويند ثبت شوند، مبلغ پرداختي در مبادله ملاك قرار مي گيرد و بهاي تمام شده معادل ارزش نقدي هر مبادله مي باشد.

2-اصل افشاء :

طبق اين اصل دعاوي بر عليه شركت، روشهاي حسابداري معاملات با اشخاص وابسته بايد در يادداشت پيوست بيايد و افشاء شود.

3- اصل تحقق در آمد :

در جريان ورود وجه نقد با ساير دارائي ها، ناشي از فعاليت تجاري بوده و حقوق صاحبان سهام را افزايش دهد يا به عبارت ديگر افزايش نا خالص دارايي يا كاهش بدهي ها كه ناشي از فعاليت تجاري بوده و منجر به افزايش سرمايه شركت شود.

و شرايط تحقق در آمد :

1- تكميل فرآيند كسب سود 2- معامله يا داد و ستد واقع شده باشد.

4- اصل ثبات رويه :

بر اساس اين اصل بايد دوره به دوره از روش ها و رويه هاي يكنواخت استفاده كنند. ثبات رويه مقايسه صورتهاي مالي يك دوره را با دوره بعد امكانپذير مي سازد.

نكته : براي امكان مقايسه نتايج مالي، ثبات رويه در استفاده از اصول حسابداري از سالي به سال ديگر بايد رعايت گردد. اين اصل به اين معني نيست كه تمامي واحدهاي تجاري موجود در يك صنعت بايد از روش حسابداري مشابه اي استفاده كنند. و به اين معني را نمي دهد كه واحد تجاري حق تغيير در روش حسابداري را ندارد، بلكه اگر يك واحد تجاري تغييري در اصول حسابداري انجام داد، بايد تاثير اين تغيير بر سود ويژه به طور افشاء شود.

5- اصل تطابق هزينه ها با درآمدها :

يك ارتباط طبيعي بين در آمدها و هزينه هاي وجود دارد. حسابداران براي استفاده از اصل مقابله هزينه با در آمد ابتدا در آمدها و هزينه هاي دوره را مشخص مي كنيم و اين اصل بر فرآيند اندازه گيري بود تمركز دارد. و روشهاي شناخت هزينه بر اساس عوامل زير مي باشد:

روش علت و معلول :

مانند بهاي تمام شده كالاي فروش رفته يا كميسيون فروش .

2- روش شناخت سيستماتيك :

در اين روش بر اساس قاعده به طور سيستماتيك هر ساله آن را مستهلك مي نمايد.

3- روش شناخت بلادرنگ يا فوري :

اين گونه هزينه ها هزينه هايي هستند كه ارتباط به كالاهايي خاص نمي باشند. مانند: هزينه هاي حقوق مديران و هزينه هاي دارايي و فروش .

4- هزينه هاي تاسيس :

هزينه هايي كه بابت تاسيس شركت ها متحمل مي گرديد. هزينه هاي تاسيس جزء داراييها مي باشند و هر ساله مستهلك مي گردند، زيرا داراي منافع آتي مي باشند.

مفروضات حسابداري

فرض تفكيك شخصيت :

براي مقاصد حسابداري ، گزارشگري مالي هر موسسه يا بخش هايي از آن يك شخصيت جداگانه فرض شده كه مستقل از شخصيت مالك يا مالكين آن مي تواند معاملاتي انجام دهد.

نكته : يكي از اثرات بحث اين است كه در آمد هنگامي شناسايي مي گردد كه براي واحد تجاري تحقيق يافته باشد نه اين كه بين سهامداران يا صاحبان شركت تقسيم گردد.

2- فرض تداوم فعاليت :

در اين مفهوم فرض بر اين است كه واحد تجاري براي مدت زمان مديري در آينده به فعاليت خود ادامه خواهد داد. تحت مفهوم تداوم فعاليت حسابداران فرض مي كنند كه واحد تجاري براي مدت كافي فعاليت خود را ادامه خواهد داد.

نكته: طبقه بندي داراييهاي جاري، بدهي هاي جاري و داراييهاي بلند مدت و بدهي هاي بلند مدت مبتني بر فرض تداوم فعاليت است.

3-فرض واحد اندازه گيري :

پول كار آمدترين وسيله براي اندازه گيري و انتقال اطلاعات مالي است و به همين دليل به عنوان مقياس مشترك در كليه مراحل حسابداري و گزارشگري مالي به كار مي رود.

نكته : اندازه گيري و ارائه برخي از اطلاعات كه از لحاظ نمايش ظاهري در واحد تجاري مي تواند سودمند واقع شود بر حسب پول نمي توان اندازه گيري كرد.

4- فرض دوره مالي :

از آنجايي كه اندازه گيري دقيق نتايج عملكرد شركت بر حسب وجه نقد، زماني مقدور است كه واحد تجاري منحل و وجه نقد دريافت و بدهي پرداخت شود. اما با توجه به محدوديت زماني، تغييرات ناشي از رويدادها و فعاليتهاي مالي واحد تجاري ناگذيريم يك دوره زماني كوتاه تر انتخاب كنيم، به اين جدا سازي فعاليتهاي مالي بر اساس دوره هاي كوتاه تر، فرض دوره مالي مي گويند. چنانچه ارائه صورت هاي مالي ادواري در طول عمر واحد تجاري لازم نبود فرض تعهدي فيزيكي از مفروضات حسابداري ضرورت پيدا نمي كرد.

5- فرض تعهدي :

حاكي از اين است كه در حسابداري بايد در آمد ها به محض تحقق و هزينه ها و به محض تحمل و بدون دريافت و پرداخت وجه نقد ثبت گردد.

اصول محدود كننده حسابداري :

1- فزوني منافع بر مخارج ( فزوني منفعت بر هزينه) :

اطلاعات حسابداري بايد در تصميم گيري ها استفاده كنندگان را ياري نمايد، محدوديتي كه در رسيدن به اين وجود دارد محدوديت هزينه و منفعت مي باشد.

مثلاً شركت هاي تضامني ، الزامي در ارائه صورت هاي مالي ميان دوره اي ندارند زيرا تمامي شركا از اطلاعات شركت يا واحد تجاري آگاه مي باشند. اما شركت هاي سهامي براي جذب سرمايه گذاري و دريافت وامها از آنها ملزم به ارائه گزارشهاي ميان دوره اي مي باشند.

2- اصل محافظه كاري:

گزارش اقلام در صورتهاي مالي بايد به گونه اي باشد كه بدبينانه ترين نتايج مالي را نشان دهد و اين اصل زماني بكار مي آيد كه راههاي مختلفي براي برخورد با كليه مورد بخصوص وجود داشته باشد.

مزيت اين اصل اين است كه اغلب مديران تمايل دارند كه سود شركت و ارزش دارايي آن را بهتر از وضعيت واقعي نشان مي دهد اما رعايت اصل محافظه كاري باعث مي شود كه حسابداران بر ملاحظات خوش بينانه مديران خط بطلان بكشند و صورتهاي مالي را با ارقام واقعه بينانه ارائه كنند.

3- اصل اهميت:

مفهوم اهميت بيان مي كند كه واحد تجاري بايد روش ها و رويه هاي درست حسابداري را اكيداً فقط در مورد اقلام و مبادلاتي كه براي واحد تجاري از اهميت برخوردار هستند، بكارگيرد، يا يك معيار نسبي مي باشد كه به صورت يك محدوديت در حسابداري مورد توجه قرار مي گيرد.

4- خصوصيات صنعت :

طبق اين اصل بعضي از فعاليتها خاص مي باشند. مثل : بيمه ، بانك و پيمانكاري.

انواع وام :

وام توليدي و خدماتي كوچك

شعب در رابطه با ايجاد تعهدات وام توليدي و خدماتي كوچك نقشي نداشته و فعاليت آنها صرفاً در جهت وصول اقساط آن تا پايان مدت آخرين قسط خواهد بود.

وام تامين مسكن كاركنان بانك

اين حساب فقط اختصاص به وام تامين مسكن كاركنان داشته كه منحصراً واحدهايي كه مجاز به پرداخت اين وام بوده اند داراي مانده بدهكار مي باشد كه با وصول تدريجي اقساط آن مانده مذكور تعديل مي گردد.