فصل اول
آشنایی با مکان کارآموزی
1-1-ساختمان بتنی
ساختمان بتنی ساختمانی است که برای اسکلت اصلی آن از بتن آرمه (سیمان، شن، فولاد به صورت میلگرد سازی و یا آجدای استفاده شده باشد. در ساختمان های بتنی سقفها به وسیله تاوه (رال) های بتنی پوشیده می شود و یا از سقفهای تیرچه و بلوک و یا سایر سقفهای پیش ساخته استفاده می گردد و برای دیوارهای جدا کننده (پارتینها) ممکن است از انواع آجر مانند سفال تیغه ای، آجر ماشینی سوراخ درا، آجر معمولی کوره ای و تیغه گچی و یا چوب استفاده شده و ممکن است از دیوار بتن آرمه هم استفاده شود. در هر حال در این نوع ساختمانها شاه تیرها و ستونها از بتن آرمه (بتن مسلح) ساخته می شود.
1-2-مراحل مختلف یک ساختمان
بازدید زمین و ریشه کنی: قبل از شروع هر نوع عملیات ساختمانی باید زمین محل ساختمان بازدید شده و وضعیت و فاصله آن نسبت به خیابانها و جاده های اطراف مورد بازرسی قرار گیرد و هم چنین پستی و بلندی با توجه به نقشه ساختمان مورد بازدید قرار گرفته در صورتی که ساختمان بزرگ باشد پستی و بلندی و سایر عوارض زمین می باید به وسیله مهندسین نقشه بردار تعیین گردد و هم چنین باید محل چاه های فاضلاب و چاه آبهای قدیمی و مسیر قنان های قدیمی که ممکن است در هر زمین، موجود باشد تعیین شده و محل آن نسبت به پی سازی مشخص گردد و در صورت لزوم می باید این چاه ها با بتن یا سفته پر شود و محل احداث ساختمان نسبت به زمین تعیین شده و نسبت به ریشه کنی آن محل اقدام شود و خاکهای اضافی به بیرون محل گردد و بالاخره باید شکل هندسی زمین و زوایای آن کاملاً معلوم و با نقشه ساختمان مطابقت داده شود
2- پیاده کردن نقشه: پس از بازدید محل و ریشه کنی اولین قدم در ساختن یک ساختمان پیاده کردن نقشه می باشد. منظور از پیاده کردن نقشه یعنی انتقال نقشه ساختمان از روی کاغذ بر روی زمین با ابعاد اصلی (یک به یک). به طوری که محل دقیق پی ها و ستونها و دیوارها و زیر زمینها و عرض پی ها در روی زمین به خوبی مشخص شده باشد. و همزمان با ریشه کنی و بازدید محل باید قسمتهای مختلف نقشه ساختمان مخصوصاً نقشه پی کنی کاملاً مورد مطالعه قرار گرفته به طوری که در هیچ قسمت نقطه ابهامی باقی نماند. و بعداً اقدام به پیاده کردن نقشه شود. باید سعی شود حتماً در موقع پیاده کردن نقشه از پی کنی استفاده گردد. برای پیاده کردن نقشه ساختمان های مهم معمولاً از دوربینهای نقشه برداری استفاده می شود. ولی برای پیاده کردن نقشه ساختمان های معمولی و کوچک از متر و ریسمان بنائی ، که به آن ریسمان کارهم می گویند استفاده می گردد . برای پیاده کردن نقشه با متر و سیمان کار ابتدا باید محل کلی ساختمان را روی زمین مشخص نموده و بعد با کشیدن ریسمان در یک از امتدادهای تعیین شده و ریختن گچ یکی از خطوط اصلی ساختمان را تعیین می نمائیم. مثلاً AX در شکل زیر و بعد خط دیگر ساختمان را که معمولاً عمود بر خط اول می باشد با استفاده از خاصیت قضیه فیثاغورث رسم می نمائیم. معمولاً در اصطلاح بنایی استفاده از این روش را 5،4،3 می گویند. زیرا در این طریق معمولاً اضلاع مثلث 3m و4m و وتر مثلث 5m است. و برای مکانهای کوچک تر یا بزرگتر می توان از مضرب های این اعداد استفاده نمود مانند 50،40،30 سانتی متر و یا 8،6 و 10 متر. به هر حال امتداد خط Ay که عمود بر امتداد خط Ax است به دست می آید. آن گاه سایر خطوط را موازی با دو خط فوق الذکر رسم می نمایند. ممکن است به علت قناس بودن زمین دو خط کناری نقشه بر هم عمود نباشند در این صورت یکی از خطوط میانی نقشه را که حتماً بر خط اول عمود است انتخاب و رسم می نمائیم. ممکن است برای عمود کردن خطوط از گونیای بنائی استفاده نمود. در این صورت دقت کار کمتر می باشد. در موقع پیاده کردن نقشه برای جلوگیری از جمع شدن خطاها بهتر است اندازه ها را همیشه از یک نقطه اصلی که آن را مبدا می نامیم حساب نموده و روی زمین منتقل نمائیم . بعد از اتمام کار پیاده کردن نقشه و قبل از اقدام به گود بردرای یا پی کنی باید حتماً مجدداً اندازه های نقشه پیاده شده را کنترل نمائیم تا حتی المقدور از وقوع اشتاباهات احتمالی جلوگیری شود. برای اینکه مطمئن شویم زوایای بدست آمده اطاقها قائمه می باشند باید دو قطر هر اطاق را اندازه بگیریم. چنانچه مساوی بودند آن اطاق گونیا می باشد به این کار اصطلاحاً چپ و راست می گویند. البتته چنانچه، در این مرحله اطاقها در حدود3الی4 سانتی متر ناگونیا باشند اشکالی ندارد زیرا با توجه به اینکه پی ها همیشه قدری پهن تر از دیوارهای روی آن می باشند لذا در مواقع چیدن دیوار می توان ناگونیائیها را بر طرف نمود.
اسکلت این ساختمان از نوع اسکلت بتنی است دیوارهای بیرونی و تیغه های جداگر ساختمان از نوع آجرهای سفالی می باشد سقف ساختمان از نوع سیستم تیرچه بلوک است که تیرچه ها در خود کارگاه ساخته شده و توسط ماشین هایی به محل مورد نیاز حمل می شوند.
بلوک های مورد استفاده در سقف از نوع بلوک سفالی است و بلوک سفالی نسبت به بلوک سیمانی بسیار سبک بوده و کار با آن آسان می باد و وزن سقف را به میزان قابل ملاحظه ای کاهش می دهد.
پروژه مذکور اجرای یک ساختمان بتنی به تعداد 3 طبقه می باشد مهندس ناظر آن مهندس اکرامی می باشد.
1-3-سازه پروژه : اسکلت بندی
عملیات انجام گردیده در طول دوره: اجرای تیرهای سقف ساختمان ، اجرای تیر ریزی ، اجرای ستون ساختمان، اجرای بادبند بتنی، اجرای سقف.
اجزاء تشکیل دهنده سقف تیرچه بلوک:
تیرچه
بلوک
میلگرد ممان منفی
میلگرد حرارتی
کلاف عرضی
بتن
1- تیرچه:
تیرچه مورد استفاده در این پروژه تیرچه ای بتنی می باشد که در قالب های تیر آهن های ناودانی ساخته می شد. تیرچه ها با خرپا مسلح می باشند. خرپا از سه قسمت تشکیل شده است:
- میلگرد کف خرپا می باشد از میلگرد نمره 14 به تعداد 2 میلگرد و در جاهایی که دهانه بزرگتر می باشد از 3 میلگرد استفاده شده است(میله مورد استفاده در کف خرپا از نوع آجدار می باشد)
کلیه ممانهای تیرچه به وسیله این میلگردها تحمل می شود مهندسین در اغلب موارد برای صرفه جویی در طول یک یا چند میلگرد را کوتاه تر تعیین می نمایند ولی در این پروژه از طول هیچ یک از میلگردها کسر نشده است.
برای اینکه میلگردهای کف خرپا در موقع بتن ریزی جابجا نشود بهتر است آنها را بوسیله یک یا چند میلگرد عرضی به همدیگر متصل نماییم.
- میلگردهای فوقانی خرپا در این پروژه از میلگرد نمره 10 آجدار استفاده شده که در داخل بتن سقف و میلگردهای حرارتی قرار می گیرد.
- میلگرد مهاری یا میلگرد مارپیچ که میلگرد کف را به میله گرد فوقانی متصل می نمایند نوع خرپای مورد استفاده در این پروژه از میلگرد آجدار نمره 8 بود.
تیرچه را در قالب فلزی قرار می دادند و بتن آن را با عیار 400 کیلوگرم سیمان و مصالح سنگی ریزدانه تهیه می نمودند و قالب را از ناودانی که داخل آن در حدود cm10 پهنا و cm4 ارتفاع داشت استفاده می کردند این قالب را از بتن پر نموده و بوسیله تکان دادن آن را ویبره می دادند . البته قالب فلزی را قبل از بتن ریزی روغن کاری می کردند تا بعد از سخت شدن تیرچه آسیب نبیند تیرچه را از قالب جدا کرده و باید در حوضچه های آب قرار داد چون امکانات کارگاه در این پروژه ایجاد حوضچه های آب را میسر نمی ساخت با آب پاشی مداوم روی تیرچه ها از پوک شدن یا سوختن بتن جلوگیری می شد.
حمل وانبار کردن تیرچه ها:
حمل وانبار تیرچه ها باید با دقت بسیار زیاد انجام شود زیرا در کوچکترین بی احتیاطی در موقع حمل ونقل و یا انبار کردن آنها ممکن است تیرچه ها شکسته و یا ترک بخورند و در موقع نصب نیز ترکها مشاهده نشده و در دراز مدت موجب خسارات جبران ناپذیر بشود و درموقع حمل ونقل بهتر است از میلگردهای فوقانی به عنوان دستگیره استفاده شود و بهتر است به وسیله دو کارگر دو سر تیرچه گرفته شود انبار کردن تیرچه ها باید در یک سطح صاف انجام گیرد و د میان تیرچه ها از چوب ها چهار تراش به فاصله 1 متر از همدیگر استفاده شود ولی در این پروژه د دلیل صرفه جویی در هزینه به جای چوبهای چهار تراش از میلگردهای تعبیه شده برای این کار استفاده می شد و حداکثر 6 ردیف تیرچه روی هم انبار می شد و آب پاشی به طور مداوم در روی تیرچه های انبار شده انجام می شود.حمل تیرچه ها به طبقات بالاتر به وسیله بالابر انجام میشد و یک نفر کارگر به وسیله طناب تعادل تیرچه ها ر احفظ می کرد تا از برخورد تیرچه ها با سقف های پائینی جلوگیری کند.
2- بلوک:
بلوک های مورد استفاده در سقف ها تیرچه بلوک معمولا بتنی یا سفالی هستند و هیچ گونه باری از تحمل نمی نمایند و فقط به عنوان پر کننده فضای بین تیرچه ها مورد استفاده قرار می گیرند.
بلوک مورد استفاده در این پروژه از نوع سفالی بود بلوک های سفالی از لحاظ وزن سبکتر بوده و بار کمتری را به ساختمان وارد می نمایند طول بلوک ها در حدود 50 سانتی متر و عرض آن درحدود 25 سانتی متر بود.
بلوک ها را روی صفحه هایی از جنس تخته می چیدند (درحدود 15 بلوک) و سپس به وسیله بالابر به طبقات بالا انتقال می دادند.
3- میلگرد ممان منفی:
چون اکثر تکیه گاهها گیردار محاسبه می شوند در محل تکیه گاه ممانی ایجاد می گردد که می باید به وسیله میلگردی تحمیل شود به این لحاظ اگر دو عدد تیرچه به یک تیر ختم شود میلگرد فوقانی تیرچه ها را به وسیله مهندس محاسبه می شود در آخرین دهانه که تیرچه به یک تیر ختم می گردد نیز میلگردی را به صورت گونیا خم نموده و قسمت کوتاه گونیا را داخل آهنهای تیر یا میلگرهای تیر بتنی قرار داده و قسمت مستقیم را روی میلگرد فوقانی تیرچه گذاشته و چند جای آنرا با سیم آرماتوربندی می بندند.
در این پروژه از میلگردهای به طول 2 متر و با قطر 10 میلی متر به عنوان میلگرد ممان منفی استفاده می شد و در آخرین دهانه 30 سانتی متر آن ختم شده و در تیر قرار می گرفت.
4- میلگرد حرارتی:
بعد از اتمام سقف و کار گذاشتن تیرچه ها و بلوک یک سری میلگرد در جهت عمود بر تیرچه و در قسمت بالای آن به فاصله 25 – 40 سانتی متر قرار می گیرد دلیل استفاده از این میله گردها برای جلوگیری از ترک سقف و بار ناشی از تغییر حجم بتن در اثر حرارت می باشد.
دراین پروژه این میلگردها را به فاصه 30 سانتی متری از همدیگر قرار دادند و از میلگرد های با نمره 8 میلی متر استفاده نمودند.
دراین پروژه این میلگردها را به فاصه 30 سانتی متری از همدیگر قرار دادند و از میلگرد های با نمره 8 میلی متر استفاده نمودند.
5- کلاف عرضی:
از دهانه 5/4 متر به بالا در وسط دهانه ( عمود بر جهت تیرچه) فاصله ای در حدود حداقل 10 سانتی متر قرار می دهند وزیر این فاصله ار تخته ای قرار داده و درون این فاصله را حداقل 2 میلگرد یکی در بالا و یکی د پایین که میلگرد بالا به میلگردها فوقانی تیرچه و میلگرد پایین به میلگردهای مارپیچی خرپا به وسیله سیم آرماتوربندی متصل می شود این فاصله با بتن پر شده و مانند تیری کمر تیرچه ها را می گیرد.
در این پروژه از میله گرد شماره 10 استفاده شده است و در جاهایی که فاصله دهانه بیشتر از دو کلاف عرضی استفاده شده است.
6- بتن:
پس از چیدن تیرچه و بلوک و بستن آرماتورهای تیرها و بستن میلگردهای ممان منفی و میلگردهای حرارتی اقدام به بتن ریزی می نماییم قبل از بتن ریزی کلیه اتصالات سقف کنترل شده و اگر قسمتی متصل نشده با سیم آرماتور متصل کرده و فاصله تیرچه ها و میلگردهای عرضی در تیرهای اصلی وفرعی کنترل شده وسپس اقدام به بتن ریزی شود.
در این پروژه کلیه بتن سقف در یک روز ریخته می شد(به علت مساحت کم) ولی اگر بتن ریزی دریک روز نباشد بهتر است محل قطع بتن در روی بلوک ها باشد و از قطع بتن در روی تیرها و شاه تیرها جلوگیری شود.
در این پروژه انتقال بتن به طبقات بالا با پمپ بتن صورت می گرفت و اختلاط بتن در خارج کارگاه انجام می شد و به وسیله میکسر به کارگاه منتقل میشد.
بعد از بتن ریزی با دستگاه ویبراتور بتن را ویبره می دادند تا هوای موجود بین بتن خارج شود و جسم کاملا یکپارچه بوجود آورد.
1-4-اجراء ستون
برای اتصال طبقات بالا به پایین میلگردهای طبقه پایین را به اندازه حدود 60 سانتی متر ادامه می دادند که به آن میلگردهای انتظار گفته میشد سپس بعد از آماده نمودن آرماتورهای طولی و عرضی ستون در کارگاه آرماتوربندی بعد از سوار کردن آن روی آرماتورهای ریشه آن را با سیم آرماتور متصل می کردند.
بعد از قالب بندی (که درقسمت قالب بندی توضیح داده خواهد شده) و شاقول کردن ستون اقدام به بتن ریزی می کردند چون ستون در ساختمان بتنی از قسمتهای مهم سازه می باشد باید دقت کافی در محاسبه و اجرا به عمل آید ستون بخشی از سازه است که کلا بارهای زنده و مرده سقف و ساختمان را به پی و از آنجا به زمین منتقل می کند لذا یک سهل انگاری در اجرا آن میتواند صدمات جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد.
در این پروژه مهندس ناظر اهمیت ویژه ای به اجرای ستون و بتن ریزی ستون داشتند و همواره بر اجرای صحیح آن تاکید می کردند و آن برای ما کارآموزان تجربه خوبی بود.
1-5-اجرای تیرهای اصلی وفرعی
تیرها در ساختمان بتنی به دو دسته تقسیم میشوند:
1- تیرهای اصلی:
عضوهایی هستند که بار سقف را به ستون منتقل می کنند و مانند ستون از آرماتورهای طولی و عرضی تشکیل می شوند آرماتورهای عرضی به دلیل فشار بیشر در کنار تکیه گاهها نسبت به اواسط تیر فشرده تر ساخته می شد یعنی فاصله خاموت ها در نزدیک تکیه گاهها کمتر از اواسط بود تیرچه ها نیز بعد از اجرای کامل آرماتوربندی تیرهای اصلی روی تیرها قرار می گرفت و مراحل دیگر سقف اجرا می شد.
2- تیرهای فرعی:
تیرهای فرعی عضوهایی در ساختمان بتنی هستند که هیچ گونه باری را به غیر از بار خود تحمل نیمی کنند و نقش اصلی آن اتصال ستونها وتیرها اصلی به همدیگر است تیرهای فرعی نیز مانند تیرهای اصلی از آرماتورهای طولی وعرضی ساخته می شوند و چون تیرهای فرعی باری تحمل نیمی کنند ازدحام خاموتها در کنار تکیه گاهها چنان ضروری به نظر نمی رسید.
ولی در این پروژه خاموتهای تیرهای فرعی همانند تیرهای اصلی اجرا شد یعنی در کنار تکیه گاهها فشردگی خاموتها با توجه به نقشه و نظر مهندس محاسب همانند تیرهای اصلی اجرا شد.
تیرهای فرعی همانند تیرهای اصلی در این پروژه با سطح مقطع مربع شکل اجرا شد.
1-6-بتن ریزی تیرهای اصلی وفرعی
بعد از قالب بندی تیرهای اصلی و فرعی با تو جه به اینکه سقف ساختمان تیرچه بلوک بوده و سقف و تیر را یکپارچه بتن ریزی می کردند تا سقف در مقابل بارهای وارده یکپارچه عمل کند و استحکام و مقاومت بیشتری داشته باشد.
ديوار برشي و اجراي آن:
ديوار برشي کلا در ساختمان نقش بسزایی در ایستایی ساختمان دارد بررسی های به عمل آمد از مناطق زلزله زده نشان دهنده اهمیت و ضرورت را ديوار برشي در ساختمان نشان می دهد ديوار برشي کلا در ساختان در مقابل نیروهای جانبی مثل زلزله و بادهای شدید نقش مهمی ایفا می کند بادبند در ساختمان بتنی ممکن است فلزی یا بتنی باشد نظر مهندس محاسب در این پروژه ديوار برشي بتنی بود که سه ديوار برشي در سطح ضلع ساختمان تعیین شده بود و این ديوار برشي از روی پی شروع شده و تا سقف طبقه آخر ادامه داشت ديوار برشي بتنی همانند دیگر قسمتهای ساختمان از آرماتورهایی تشکیل شده بود که به صورت طولی وعرضی به وسیله سیم آماتور به همدیگر طبق نقشه بسته می شود همانند ستون آرماتورهای ریشه برای اجرای ديوار برشي در طبقه بالا به اندازه 60 سانتی متر کار گذاشته می شد. بعد از اجرای آرماتور و قالب بندی و کنترل و شاقول کردن قالب اقدام به بتن ریزی می کنند.
کنسول:
برای ایجاد فضای مفید در ساختمان میتوان از کنسول در ضلع هایی که مجاور خیابان یا یک فضای معین هست استفاده کرد البته برای اجرای کنسول برای خیابان یک یک فضا مجوز شهرداری نیاز می باشد.
برای اجرای کنسول تیرهای اصلی به اندازه محاسبه شده از ستون امتداد می دهند و با کار گذاشتم میلگردهای کمکی تیرچه های را روی آن قرار داده و بتن ریزی می کنند.
البته ممکن است کنسول در ساختمان بتنی فلزی باشد و با طاق ضربی اجرا شده باشد بدین طریق که با کار گذاشتن پلیت در جاهای معین و بعد از بتن ریزی اقدام به جوش آهن به پلیت نموده و کنسول را اجرا می نمایند . در این پروژه کنسول را به طریق اول یعنی بتنی اجرا کردند و بتن ریزی آن را یکپارچه با سقف اجرا کردند.
پله:
پله وسیله ارتباط طبقات به یکدیگر می باشد و از لحاظ ارتباط یکی از مهمترین اجزاء ساختمان محسوب می گردد چون این فضا کمترین توقف در آن صورت می گیرد همیشه سعی می گردد که کمترین فضا را ب خود اختصاص می دهد.
پله های این پروژه به صورت پله های دو گردش و یک پاگرد بود که تعدا پله ها در هر گردش 8 تا بودند ارتفاع هر پله 20 سانتی متر و عرض هر گردش 120 سانتی متر و دارای چشم پله ای به عرض 10 سانتی متر بود و عرض کل راه پله با گردشی های و چشم پله 250 سانتی متر بود.
پله در این پروژه مانند سایر قسمتهای ساخمان به صورت بتنی اجرا شد و در آن از میلگردهای با عنوان میلگردهای طولی وعرضی متناسب با نقشه استفاده می شد برای اتصال پله بتنی به پاگرد و سطح طبقه میلگردهای با عنون میلگردهای انتظار کار گذاشته می شد و بعد از اجرای سقف میلگرد پله به آن وصل شده و بتنی ریزی می شد البته قبل از ساخت اسکلت پله زیر اسکلت آرماتورهای طولی و عرضی را کف بندی می کردند و شمع ها در زیر آن قرار داده می شد و محکم می شد به طوری که آن شمع ها باید بتوانند وزن کارگران و اسکلت پله وبتن ریخته شده را تحمل کنند بنابراین شمع بندی پله ها از اهمیت بسزایی برخوردار است و باید نهایت دقت در آن صورت پذیرد.
1-7-قالب بندی
قالب بندی ستونی:
قالب بندی ستونی در این پروژه قالب فلزی بود که با توجه ه اندازه ستون قید شده در نقشه و بعد از روغن کاری اجرا می کردند و قالب ستونها را کاملا شاقولی نصب می کردند تا از ممانهای محاسبه نشده جلوگیری کرده و مقاومت ساختان را بالا ببرند باید چهار ضلع قالب ستون به همدیگر محکم وصل شود تا در موقع بتن ریزی وزن بتن ریخته شده و ضربات ناشی از دستگاه ویبراتور را تحمل کند در گوشه های قالب فتیله هایی مثلثی شکل نصب می کردند تا در داخل گوشه قالب پخی ایجاد گردد تا بتن ریخته شده در قالب نیز گوشه نبوده و در نتیجه شکننده نباشد.
در این پروژه قالب ستون را به 2 روز بعد از بتن ریزی باز می کردند چون اولا بتن حالت روانی خود را از دست داده بود ثانیا آب دادن به بتن به راحتی میسر می شد.
1-8-قالب بندی تیرهای اصلی و سقف
در این پروژه تیرهای اصلی و سقف یکپارچه ریخته می شد و آرماتورهای سقف و تیرهای اصلی یکدیگر متصل می شدند چون ضخامت تیرهای اصلی از ضخامت سقف بیشتر بود این تفاوت ضخامت را از پایین منظور نمودند.
زیر تیرهای اصلی کف بندی کرده و برای اختلاف ضخامت گونه های چپ و راست را در روی کف اجرا کردند کف قالب تیرها را در روی پایه های چوبی قرار دادند فاصله پایه های چوبی در زیر تیرهای اصلی 80 سانتی متر بود.
البته قبل از خوابانیدن اسکلت تیر روی قاب آن را به طور دقیق تراز کرده و محکم می کردند و بعد اسکلت را روی آن قرار می دادند.
در مورد سقف که از تیرچه و بلوک بود قالب بندی تمام سقف لازم نبود و فقط باید کمر تیرچه ها را با فاصله های 5/1 متری بست تا از شکنندگی یا شکم دادگی تیرچه ها جلوگیری شود. کمر تیرچه ها نز مانند تیرهای اصلی با پایه ها چوبی محکم می شد قالبهای تیرهای اصلی وسقف بعد از دو هفته باز می شد البته به صورت تدریجی باز می شد تا بتن به طور ناگهانی و یکمرتبه زیر فشار و بار قرار نگیرد و مقاومت بالائی داشته باشد.
1-9-مراحل اجرای سقف
بعد از اجرای ستون و کارگذاشتن کف قالب تیرهای اصلی و فرعی و کارگذاشتن گونه های چپ و راست تیر اقدام به چیدن تیرچه ها می کردند تیرچه ها را ابتدا به صورت اتفاقی روی تیرها قرار داده و سپس با گذاشتن یک بلوک در ابتدا و انتهای تیرچه فاصله تیرچه ها را نتظیم می کردند سپس آرماتورهای تیرچه و تیر اصلی را بعد از تنظیم با سیم آرماتور می بستند و سپس اقدام به شمع بندی زیر تیرچه های می کردند و تیرچه ها را به تناسب فاصله تیرهای اصلی از دو یا سه ردیف شمع به طور عمود بر کمر تیرچه ها محکم می کردند و سپس اقدام به بلوک گذاری کلی می کردند در بلوک گذاری کلی به نسبت فاصله تیرهای اصلی جای کلاف عرضی را مشخص کرده و با فاصله مشخص شده در نقشه جای خالی گذاشته و بلوک گذاری را ادامه میدادند بعد از بلوک گذاری میلگردهای کمکی را در تیرهای اصلی وفرعی در قسمت نزدیک ستون اجرا می کردند تا مقاومت تیرهای اصلی و فرعی در مقابل ممان های وارده به تیر بیشتر باشد سپس میلگردهای ممان منفی اجرا می شد و بعد از آن کلاف عرضی (که در قسمت های قبل توضیح داده شده است) اجرا می شد و در خاتمه میلگردهای حرارتی که به صورت کلاف در بازار یافت می شود توسط یک کارگر این کلاف به جلو انتقال داده می شد و توسط کارگر دیگر این میلگرد به میلگردهای تیرچه و تیر بسته می شد این میلگردها با فاصله 30 سانتی متری ازهم به صورت افقی و عمودی تمام سقف را می پوشانید و با سیم آرماتور به دیگر میلگردهای متصل شده وبسته می شد . بعد از انجام این مراحل دوباره کلیه اتصالات کنترل می شد و بعد از نظارت دقیق مهندس ناظر اقدام به بتن ریزی می شد بتن به صورت آماده تهیه می شده و با میکسر به کارگاه انتقال می یافت و با پمپ بتن به طبقات بالا انتقال داده می شد و بعد از بتن ریزی با ویبراتور بتن را ویبره داده و با تخته ماله روی بتن را صاف کرده تا سقف سطح صافی بعد از خشک شدن داشته باشد.
عمل آوری:
برای به دست آوردن بتن خوب بعد از ریختن بتنی که با نسبتهای اختلاط صحیح طراحی شده است باید شرایط مناسب محیطی برای به عمل آوردن آن در سنین پائین فراهم گردد عمل آوری یعنی اعمال روشهای مناسب برای کنترل دما و ورود و خروج رطوبت از بتن به منظور ادامه هیدراسیون و در نتیجه کسب مقاومت بتن که در عین حال برای دوام آن نیز تاثیر دارد. سخت شدن بتن کسب مقاومت و نفوذ ناپذیر شدن آن بستگی به وجود آب دارد هنگام بتن ریزی همیشه آب کافی برای هیدراسیون کامل وجود دارد ولی باید اطمینان حاصل نمود که این آب محافظت شود واکنش شیمیایی ادامه پیدا کند تا مقاومت و نفوذ ناپذیری کافی در بتن به وجود آید هدف از عمل آوری این است که بتن در حالت اشباع و حتی الامکان اشباع باقی بماند تا زمانی که فضاهای پر از آب اولیه در خمیر سیمان تا حد مطلوبی با مواد از هیدراسیون سیمان پر شود معولا در بتن ریزی های کار گاهی به عمل آوردن بتن خیلی بیشتر از این که حداکثر هیدراسیون ممکن اتفاق افتد متوقف می شود که این باعث سوختگی و پوچ شدن بتن می شود.
برای عمل آوری بتن باید سطح بتن در تماس نزدیک با آب یا رطوبت باشد و در فصل گرم نیز با پوشانیدن گونی وخیس کردن آن انجام می شود چون این پروژه در فصل گرما نبود به طور مداوم آب پاشی بر روی بتن انجام می گرفت و عمل آوری نیز به نحو مطلوبی انجام می گرفت
باز کردن قالب ها:
باز کردن قالب های ستون بعد از دو روز از بتن ریزی چون بتن حالت هندسی خود را حفظ می کند و حالت روانی ندارد انجام می گرفت ولی باز کردن قالبهای تیرهای اصلی و فرعی تیرچه ها دو هفته بعد از بتن ریزی انجام می گیرد چون بارهای مرده و زنده ساختمان را تحمل می کنند و در مراحل اولیه نمی توانند باری را تحمل کنند باز کردن قالبها باید با دقت انجام گیردو از ضربه زدن به قالب ها و اجزای بتنی جدا خود داری کرد وخوشبختانه در این پروژه نیز باز کردن قالب ها با دقت زیاد انجام می گرفت و اهمیت ویژه ای به آن می دادند .
فصل دوم
شرح كلي فعاليتهاي انجام شده
2-1-ديوار چيني اطراف زمين (محصور كردن)
1- آب پاشی بر روی آجرها یا در اصطلاح غرقاب نمودن آنها قبل از دیوارچینی موجب استحکام بیشتر دیوار میگردد . آجرهایی که سیراب شده باشند آب ملات ماسه سیمان را جذب نکرده و موجب افت کیفیت آن نمیشود.
2- در صورتی که از آجرهای باقی مانده از تخريب استفاده میکنید توجه داشته باشید که استفاده از آجرهای نیمه به یکپارچگی دیوار صدمه میزند. در یک دیوار مطمئن میبایست در هر ردیف (رج) تنها در صورت نیاز از یک نیمه برای به پایان بردن آن ردیف (رج) استفاده شود.
شکل2-1- دیوار آجری که به طور کامل از آجرهای نیمهی باقی مانده از زلزله ساخته شده است. ایا در زلزله بعدی ساکنین پشت این دیوار عبرتی برای ما خواهند بود؟
3- اجرای ستونهای نگهدارنده بتنی در فواصل منظم در صورتی که با رعایت اصول فنی نباشد کارایی مناسب نخواهد داشت. نکاتی که به طور حتم باید در اجرای ستونهای نگهدارنده بتنی رعایت شوند به شرح زیر می باشند:
الف- به هیچ وجه نباید از دیوار آجری نامنظم دو طرف دیوار به عنوان قالب استفاده نمود.
ب- باید قبل از اجرای دیوار ستونهای نگهدارنده بتنی اجرا شوند و دو طرف ستونهای بتنی قالب بندی شوند.
ج- برای اتصال ستون های بتنی نگهدارنده با دیوار آجری باید از میلگرد های افقی استفاده نمود. می توان در هنگام اجرای دیوار نیز زائده های منظم بتنی در دیوار ایجاد نمود.
شکل2-2- ستون بتنی نگهدارنده دیوار آجری که بدون قالب بندی و با کیفیت بسیار ضعیف اجرا شده است و این ستون بتنی نه تنها کمکی به پایداری دیوار در زلزله نخواهد کرد بلکه ... !!
بیاموزیم: بجای استفاده از ستونهای نگهدارنده بتنی می توان با افزایش ضخامت دیوار آجری در فواصل منظم و مناسب ( حداکثر 4 متر) پایداری دیوار را به نحو بهتری تامین نمود و یا از ستون ها نگهدارنده پیش ساخته فلزی با ددستک ها مناسب استفاده نمود.
2-2-خاكبرداري
آغاز هر کار ساختمانی با خاکبرداری شروع میشود . لذا آشنایی با انواع خاک برای افراد الزامی است.
الف) خاک دستی: گاهی نخاله های ساختمانی و یا خاکهای بلا استفاده در محلی انباشته (دپو) میشود و بعد از مدتی با گذشت زمان از نظر ها مخفی میگردد. معمولا این خاکها که از لحاظ یکپارچگی و باربری جزء خاکهای غیرباربر دسته بندی میشوند در زمان خاکبرداری برای فونداسیون ساختمان ما دوباره نمایان میشوند. باید توجه نمود که این خاک قابلیت باربری ندارد و میبایست بطور کامل برداشت شود. شناختن خاک دستس بسیار آسان است، وجود قطعات و اجزای دست ساز بشر مانند آجر، موزاییک، پلاستیک و ... در خاک نشان دهنده دستی بودن خاک است.
شکل2-3- خاک دستی، که آماده شده است تا پی های ساختمان (فونداسیون ها و شناژها) روی آن اجرا شوند. قطعات آجر و آشغال را در داخل خاک مشاهده می کنید.
ب) خاک نباتی: خاک های فرسوده و یا نباتی سطحی به خاکهایی گفته میشود که ریشه گیاهان در آن وجود داشته باشد این خاک برای تحمل بارهای وارده از طرف سازه مناسب نمیباشد. برای شناختن خاکهای نباتی کافی است به وجود ریشه درختان و گیاهان – برگهای فرسوده و سستی خاک توجه شود. این خاک با فشار انگشتان فرو میرود.
ج)خاک طبیعی بکر(دج): به خاکی که پس از خاک نباتی قرار دارد خاک طبیعی بکر میگویند توجه داشته باشید که همواره میبایست فونداسیون برروی خاک طبیعی بکر اجرا گردد. در شهر بم خاک طبیعی مقاومت لازم برای تحمل وزن ساختمان و فونداسیون را دارد.
در شکل زیر هر سه نوع خاک را مشاهده می کنید.
شکل2-4- در این شکل خاک دستی- خاک نباتی و خاک طبیعی دست نخورده را به ترتیب از بالا به پایین مشاهده می کنید. همانطور که می بینید خاک نوع اول و دوم مردود می باشند.
تذکر: ریختن آب آهک به منظور بالا بردن مقاومت خاک دستی و نباتی به هیچ عنوان مورد تایید نمی باشد و نمیتوان خاک دستی و نباتی را با استفاده از آب آهک قابل استفاده نمود.
بیاموزیم: اکنون که با انواع خاک آشنا شدید توجه به نکات زیر بسیار لازم است:
الف) در زمین هایی که فاقد هرگونه رویش گیاهی است حداقل عمق خاکبرداری 15 سانتی متر میباشد .
ب) رسیدن به خاک طبیعی دست نخورده (بکر) میبایست حتما توسط مهندس ناظر تایید شود. توجه داشته باشید که مهندسین ناظر با مشخصات خاک بکر کاملا آشنا هستند.
ج) برای آماده سازی بستر برای بتن پی ها باید ابتدا 10 سانتی متر بتن با سیمان کم ریخته شود به این ترتیب عمق خاکبرداری باید حداقل 10 سانتی متر بیشتر از عمق مورد نیاز برای پی ها باشد.
2-3-آماده سازي بستر، شفته ريزي و بتن مگر
پس از انجام خاکبرداری باید بستر خاک را برای اجرای پی آماده کنیم. برای این کار از بتن با سیمان کم ( 100 تا 150 کیلوگرم سیمان در هر متر مکعب بتن) که به بتن مِگر موسوم است استفاده می شود. به این ترتیب که روی خاک حداقل 10 سانتی متر بتن با سیمان کم می ریزیند و سپس روی آن را با ماله صاف می کنند تا برای بتن ریزی پیها آماده شود.
همچنین در صورتی که پس از خاکبرداری و رسیدن به خاک مناسب، لازم بود تا برای رسیدن به تراز کف پی ها از مصالح پر کننده استفاده نماییم و یا پیمانکار اشتباها بیش از حد لازم خاکبرداری نماید و فضای خالی بوجود اید برای پر کردن فضای خالی باید از بتن یا مصالح مناسب دیگر طبق نظر دستگاه نظارت و با هزینه پیمانکار استفاده نماید.