مقدمه :
شهرداری وظایف مختلف ر در راستای اهداف گسترش شهر را در کشور بر عهده دارد که از جمله می توان به مواردی اشاره کرد . اجرای برنامه ها و دستورالعمل های صادر شده در خصوص شهر و آبادانی و امکانات لازم برای پیشرفت سطح شهر و گسترش و زیبایی در سطح شهر – جمع آوری زباله – ساخت مکانهای تفریحی و ایجاد مکان های فرهنگی ، تحقیق و جمع آوری و اطلاعات مورد نیاز در زمینه ی سازندگی و گسترش و کشف روشهای جدید در مورد عملکرد آنها و اخذ شیوه های مناسب به منظور برنامه ریزی و اجرای برنامه ها ، انعکاس مناسب از سطح شهر . شهرداری را می توان یکی از سازمانهای فعال زیر نظر وزارت کشور دانست که برای گسترش زیبایی سطح شهر فعالیت می کند یکی از ارکان های مهم شهر محسوب می شود . شهرداری می تواند به نیرو بخشی و تحقیق و ارائه روشهای نوین در زمینه گسترش شهر کمک بسیاری داشته باشد .
پیش گفتار
شهرداری از نظر نمودار سازمانی و تقسیمات کاری ، همچون سایر اداره ای از واحدهای مختلفی تشکیل شده که می توان به ترتیب اولویت ها این گونه بیان نمود .
1-شهردار( ریاست ) 2- معاونت 3- امور مالی و اداری 4- امور کارگزینی 5- امور دفتری 6- روابط عمومی 7- واحد مهندسی شهرداری 8- واحد شهرسازی 9- نگهبانی
شهرداری علاوه بر بخش های فوق از سایر بخش های دیگر نیز تاسیس شده از جمله می توان به آتشفشانی که زیر نظر شهرداری است و واحد موتوری شهرداری واحد اجرایت و واحد کنترل حمل و نقل شهری را نام برد .
تاریخچه :
شهرداری را می توان به عنوان یک واحد سازمانی قدیمی در سطح شهرستان خرم دره معرفی کرد که بعدها با استقرار فرمانداری در سطح شهرستان و نیاز بیشتر مردم از این و امر امکانات در اختیار این قسمت حیاتی شهر قرار گرفته شهرداری خرم دره در 5 سال 1337 افتتاح گردید . تا فعالیتهای از قبیل فرهنگی ساخت و ساز و زیبایی شهرو آموزشی خود را در ارتقای اهداف تبین شده قرار دهد . شهرداری خرم دره با 30 نفر از قبیل شهردار ، معاونت ، امور مالی ، واحد شهرسازی کار خود را آغاز کرده این واحد گسترش یافت و در این سال ها با 160 نفر و افزایش واحد های مختلف بر اساس نیاز احساس سره فعالیت می کند.
آشنایی با محل کارورزی ( شرح وظایف کارکنان فنی و مهندسی شهرداری 9 این قسمت دارای 7 کارمند بوده که از 3 مهندس و یک منشی و 2 نفر بعنوان مسئول حمل و نقل در این قسمت مشغول به فعالیت بوده از این 3 مهندس یکی به عنوان ناظر بر طرح های عمرانی مانند قیر ریزی و آسفالت ریزی . دیگری ناظرین بر باز سازی پیاده رو ها ساخت و ساز بر این گونه طرح ها می باشد و دیگری بر نظارت بر کارها این دو ناظر و تایید کار های این ناظر ها و تایید نقشه های ساختمانی و عمرانی این بخش را بر عهده دارند و نیز کلیه ی طرح ها مانند جدول کشی معابر عمومی مانند کوچه ها و خیابان ها و پل سازی خیابان ها و کوچه ها نظارت بر ساخت و ساز در سطح شهر و همچنین نظارت بر نقشه های ساختمانی منطبق با ساخت ریاست :
شرح و وظایف کارکنان
در راس سوم اداره ریاست قرار داد که دارای یک وظیفه مکی می باشد و آن ایجاد هماهنگی و نظارت بر اجرای اموری باشد که خود آن به چند بخش مختلف تقسیم می شود :
نظلرت بر کار کنان و ارزیابی عملکرد آنها
ایجاد فضای مناسب و خلف ارزشهایی که موجب ارتقای بهرهوری نیروی کار رهبری می شود
شرکت در جلسات بیرون از سازمان
حفظ روابط خوبی با کارکنان و مسئولین
ایجاد انجام کاری میان کارکنان و ایجاد هماهنگی با سایر ارگانها و نهاد های دولتی و غیر دولتی
معاونت:
اداره امور در نبود ریاست اداره و امور محوله از سوی مدیریت
-کنترل ورود و خروج همکاران و صدور حکم ماموریت و مرخصی
-رسیدگی به امور اداره و واحد های تابع
-شرکت در جلسات اداری و انجمنها
-نظارت بر فعالیتهای فرهنگی و هنری
- شرکت در برنامه های فرهنگی وهنری و ایجاد هماهنگی های لازم
- توجیه وظایف پرسنل در صورت نیاز
- رسیدگی به امور مراجعین
امور مالی و کارپردازی:
-همکاری و مساعدت در برنامه ریزی مکی و عمومی فعالیت ها
- تهیه و پیشنهاد و تقویم فعالیت ها برنامه ها و تنظیم بودجه با مشورت همکاران و مدیریت
- تکمیل فرم های تنظیم بودجه با نظارت مقام مافوق
- اظهار نظر در مورد پیشنهاد ها و امر ها
- نظارت بر تعیین وتخصیص اعتبارات فصلی
- هماهنگی در برنامه ریزی تامین و مایل و تجهیزات و مواد مصرفی در منطقه
- دریافت درخواست های خرید که توسط مافوق ارجاع می شود
- تهیه و تنظیم اسناد مالی جهت ارائه به مرکز
- مراقبت در تهیه و تنظیم حساب ماهانه در موعد مقرر و بررسی و امضاء حساب ها
روابط عمومی:
روابط عمومی یکی از ارکان مهم و حساس درون سازمان می باشد بطوریکه کمتر سازمان و اداره ای است که دارای چنین بخشی نباشد به عبارت دیگر می توان گفت که روابط عمومی یک مجموعه در سیستم سازمان است که برای تطابیق و تعامل آن با محیط پیرامون و پاسخگویی به نیازهای محیطی شکل می گیرد لذا بر اساس هر سازمانی برای تطبیق با محیط و تعامل با آن نیازمند روابط عمومی است .
امور خدماتی :
راهنمایی مراجعین و پاسخگویی به تماسها
پذیرایی از همکاران و میهمانان
انجام امور خدماتی اداره و امور ماموریت
امور دفتری
تایپ نامه های اداری
ثبت نامه ها
بایگانی نامه ها
تایپ نامه های اداری :
یک از عمده ترین کارهای امور دفتری تایپ نامه ها است .
وقتی منوط نامه توسط واحدی نوشته شد قبل از تایپ شدن ، نامه باید به تایید رئیس اداره برسد .
بعد از تایید رئیس اداره آن نامه برای تایپ کردن آماده است
سپس در کامپیوتر کلیک کرده منویی باز می شود که دارای چندین درایو است که بر روی درایوEکلیک کرده منویی دیگر باز می شود که دارای درایوی به نام نامه اداری است بر روی آن کلیک کرده و منویی دیگر باز می شودکه دارای دو درایو است پس روی درایو با نام کوچک کلیک می کنیم و سپس نامه خود را تایپ می کنیم .
پس از اتمام تایپ نامه دستور پرینت داده و نامه را پرینت می گیریم .
طریقه ثبت نامه های رسیده و فرستاده :
هر نامه ای چه رسیده و چه فرستاده باید در دفتر اندیکاتور ثبت شده و دارای شماره و تاریخ باشند .
ثبت نامه های رسیده :
نامه ها قبل از ثبت توسط رئیس یا معاون اداره پاراف می شوند .
پس از پاراف باید در دفتر اندیکاتور اداره ثبت و شماره و تاریخ زده می شود .
در قسمت ضمیمه دفتر اندیکاتور با توجه به ارتباط نامه با واحد آن نوشته می شود مثلا اگر نامه از انجمن رسیده باشد چون مربوط به امور هنری است و در نهایت در بایگانی امور هنری قرار می گیرد .
در قسمت ضمیمه ، امور هنری نوشته می شود .
در قسمت صاحبان نامه ، نام اداره یا شخص یا ... که نامه را برای ما فرستاده اند نوشته می شود .
در قسمت شرح نامه ها ، موضوعی کلی از نامه نوشته می شود .
در قسمت ارجاع ، نام واحدی که نامه توسط رئیس یا معاون اداره به آن واحد پاراف شده است نوشته می شود .در قسمت شماره و تاریخ نامه ای که رسیده و ثبت کرده ایم را می نویسیم .
در پایان مهر مربوط به ورود نامه ها به اداره را زدم و در آن شماره و تاریخ ثبت دفتر اندیکاتور را می زنیم .
ثبت نامه های فرستاده :
نامه های فرستاده نامه هایی هستند که ما برای ادارات ، اشخاص و..... می فرستیم .
که در آن صورت ، نامه پس از اینکه توسط رئیس یا معاون اداره امضا ء شد در قسمت نامه های فرستاده دفتر اندیکاتور اداره ثبت می شود .
در قسمت کلاسمان دفتر اندیکاتور ، نام واحد اقدام کننده که نامه در آن قسمت بایگانی می شود را می نویسیم .
در قسمت عنوان نامه ها ، نام اداره ، شخص ، و ... نامه را برای آنها می فرستیم نوشته می شود .
در قسمت شرح نامه فرستاده ، شرح کلی از موضوع نامه نوشته می شود .
در قسمت تاریخ نامه فرستاده ، تاریخ روزی که نامه را می فرستیم می نویسیم .
بایگانی نامه ها :
یک نسخه از هر نامه فرستاده و رسیده ای که در دفتر اندیکاتور اداره ثبت شده باشد باید بایگانی شود .
نامه ها با توجه به موضوع نامه به واحدی مرتبط هستند و هر واحد دارای پوشه ای جهت بایگانی است .
نامه های مربوط به مسائل مالی و اسناد در بایگانی پرونده امور مالی قرار می گیرند .
طریقه بایگانی نیز متفاوت است و بستگی به شخص دارد که کار بایگانی نامه ها را انجام می دهد .
مثلا جهت سهولت در دستیابی به نامه های بایگانی شده هر واحد را به دو بخش نامه های رسیده و نامه های فرستاده تقسیم کرد .
و نیز می توان برخی واحدها که نامه های بیشتری دارند از قبیل امور اداری به تقسیم نامه ها به واحدهای کوچکتر اقدام کرد مثلا قرار دادن نامه های هر انجمن در پوشه های جداگانه ای جهت بایگانی.
و نیز می توان نامه های هر واحد را بر اساس تاریخ نامه ها بایگانی کرد .
شرح وظایف شهرداری خرم دره :
جمع اوری زباله از سطح شهر ، کوچه ها و خیابانها .
2- پیشنهاد ، بررسی و تحلیل و اجرای سیاستها و خط مشی کلی و مبانی حاکم بر آن
کمک و نیرو بخشی به تحقیقی و ارائه روشهای نو در زمینه گسترش شهر
ایجاد ارتباط ، تشویق و حمایت از مهندسین
کمک ، زیبا سازی شهر از قبیل ساخت پیاده روها ، آسفالت سطح شهر و جاده ها ، ساخت مکان های تفریحی از قبیل پارک ها
نظارت بر صدور پروانه ساخت و نقشه های اجرایی بر عهده واحد فنی و مهندسی شهرداری می باشد .
نظارت بر تهیه و تدوین و ارائه پیشنهادات و اجرای آیین نامه ها
ابلاغ دستورات و نظرات مافوق به مسئولین زیربط واحدهای داخل اداری
راهنمایی و در صورت لزوم فراهم آوردن امکانات و یا انجام درخواستهای متقاضیان و مراجعه کنندگان
صدور احکام مرخصی و مامورین برای کارکنان
کنترل ورود و خروج کارکنان به سطه نگهبانی
ایجاد حسن رابطه بین ارباب و رجوع و همکاران و ارزیابی شکایات رسیده از طرف مردم
تجدیدی نظر در ساختار و ترکیب تشکیلات برای بهبود و بهره وری بیشتر
تهیه طرح های تشکیلاتی به منظور افزایش کیفی کار در فعالیتهای اداری
صدور مجوز برای کارخانه ها و گسترش ارتقاء شغلی به جوانان شهرستان
تهیه طرح های تشکیلاتی به منظور افزایش کیفی کار .
همکاری در تهیه برنامه کار واحدهای مختلف اداری
شرکت کارکنان در جلسات برای پیشرفت شهر با نظر ریاست
تهیه گزارشات لازم طبق ارجاع از کارهای انجام شده اجرای ی
تهيه گزارشات لازم طبق ارجاع از کارهاي انجام شده اجراي ي
سيمان
تعريف ترکيباتي سيمان : از ترکيب طبيعي يا مصنوعي کربنات کلسيم يا آلومين و سيليس بدست مي آيد و آهن و ساير عناصر به مقدار کم در آن وجود دارد .
تعريف ساده و کلي از سيمان : سيمان فراآورده اي است شيميايي که در نتيجه ترکيب با آب مي گيرد و سفت مي شود ومحصول حاصله در مقابل آب و رطوبت مقاوم است .
سيمان يک واژه يوناني است و همانطوري که اشاره شده است اولين بار در جزيره پرتلند انگلستان کشف شد . و پس از پختن به رنگ خاکستري سنگهاي صخره ها در آمد و در تمام جهان به نام پرتلن نام گرفت .
تاريخچه سيمان :
در جهان : سيمان در کشورهاي صنعتي در اوايل قرن نوزدهم مورد استفاده قرار گرفت .
در ايران : اولين کارخانه سيمان ، توليد روزانه 100 تن در شهرري تهران احداث شد و در سال 1312 آغاز به کار کرد و در سال 1334 با افزايش واحدهاي ديگر به اين مجموعه ظرفيت اين کارخانه به 600 تن در روز رسيد ولي به علت شروع عمليات ساختمان سازي و راه سازي در ايران اين مقدار جوابگوي نيازهاي کشور نبود و به تدريج در نقاط ديگر مملکت کارخانه هاي بزرگ سيمان از جمله تهران ، شمال ، مشهد ، فارس ، اورميه و آبيک که تقريبا مقدار آنها به 20 کارخانه مي رسد . در حال حاضر توليد اين کارخانه ها به بيش از بيست ميليون تن در سال مي باشد که هنوز جوابگوي مصرف کشور نمي باشد و ما مجبور هستيم به واردات سيمان بپردازيم .
ترکيبات اصلي سيمان :
آهک ، سليس ، آلومينا ، اکسيد آهن که بيشترين مواد تشکيل دهنده آن آهک و سيليس مي باشد .
آهک ، آهک زنده يا CaO اکسيد کلسيم : آهک از مهمترين و اصلي ترين مواد مورد استفاده در اسخت سيمان است . اکسيد کلسيم از پخش سنگ آهک با کربنات کلسيم در حرارت حدود 1000 درجه به دست مي آيد ولي اين عمل به صورت جداگانه صورت نمي گيرد بلکه Caco در موقع حرارت دادن مخلوط آهک و خاک ابتدا با ذرات آهک ( کربنات کلسيم ) در حرارت 1000 درجه واکنش مي دهد .
2CO + Cao 3 Caco و نيز در حرارت بيش از 1000 درجه با اکسيد سيليسيوم و آلومنيوم و آهن ترکيب مي شود و اکسيدهاي مرکب را تشکيل مي دهد .
سيليس2 Sio :
اين ماده در اغلب سنگهاي طبيعي يافت مي شود و يکي از مواد اصلي در ساخت سيمان است . وقتي که به سيليس حرارت مي دهند در ساختمان کريستالي آن يکسري تغييرات به وجود مي آيد و در کوره سيمان پزي در حرارت بيش از 1200 درجه سيليس با آهک ترکيب مي شود که دو کلسيم سيليکات و سه کلسيم سيليکات ها تشکيل مي شود . خاک رس معمولي داراي مقادير زيادي سيليس است که ميزان سيليس مورد نياز 17-26 درصد وزن سيمان را تشکيل مي دهد .
آلومينا 3 O 2Al:
آلومينا همان اکسيد آلومنيوم است که مقادير زيادي از ان در خاک رس وجود دارد . خالص ترين نوع خاک رس خاکي است با فرمول زير نوشته مي شود .
آلومينا در سيماان پزي اثر گداز آور دارد و در هنگام پخت سيمان درجه آب شدن و پخت مواد خان را کاهش مي دهد . اين ماده در اثر حرارت در کوره هاي دو سر به سه کلسيم آلومينات ها 3 Alco در داخل سيمان باعث زود گيري يا زود گير شدن سيمان مي باشد . نيز سيماني که فاقد اکسيد کلسيم آلومينات باشد در مقابل آب دريا و ساير آبهاي سولفات دار مقاوم است و خراب نمي شود .
اکسيد آهن 3 O2Fe :
اکسيد آهن يا اکسيد فريک نيز همانند آلومينا در سيمان پزي نقش گذار آوري دارد و باعث کاهش درجه آب شدن مواد خام داخل کوره سيمان پزي مي شود . اين اکسيد در داخل کوره هنگام پخت به همراه آلومينا ، آهک ترکيب مي شود و تشکيل اکسيد مرکب ( چهارم کلسيم آلومينو فريک ) را مي دهد . که اکسيد آهن زياد سيمان را کند گيري کند و رنگ سيمان نيز تيره تر مي شود .
کلينکر و سيمان پرتلندي :
زماني که ترکيبات سيمان در حرارت حدود 1400 درجه حرارت که زمان ذوب آن مواد هستند در داخل کوره بزرگ گردنده اين مود که به صورت گويهاي جوشي به نام کلينکر در مي آيند .
کلينکر بعد از سرد شدن با مقدار کميسنگ گچ آسياب شده و به پدر ريزي تبديل شده که به آن سيمان پرتلند مي گويند .
اجزاي اصلي سيمان پرتلند :
اکسيدهاي کلسيم ، سليسيم ، آلومنيوم و اهن است که عملا در سنگ آهک و خاک رس وجود دارد .
بايد توجه داشت که رايج ترين و پرمصرف سيمان مورد استفاده در صنعت ، پل و راه سازي از اين گونه از سيمان هاي پرتلندي است . ماده اصلي تشکيل شده که تقريباً شامل تمام مواد موردنياز سيمان پزي مي باشد اين عبارت است از خاک رس و سنگ آهک است .
آهک زنده Cao 70-60 درصد
اکسيد آلومنيوم 3 O 2AL 20 درصد
سيليس 2 SIo 20 درصد
اکسيد آهن 3 O 2 Fe 4 درصد
اکسيد منيزيمMgo 3 درصد
3 4 درصد
چگونگي و مراحل توليد سيمان پرتلندي :
معادن : آوردن سنگ معدن به کارخانه با هزينه زياد همراه مي باشد . به همين علت کارخانه ها را حد الامکان در نزديکي معادن مي سازند .
سنگ شکن ها : محصولات پس از اورده شدن به کارخانه به محل آسياب برده مي شوند .
و به وسيله سنگ شکن ا خد شده تا درشتي آن حداکثر به 10 سانتيمتر برسد و براي آسياب آماده شوند و سنگ شکن ها انواع مختلفي دارند که عبارتند از : فلي ، ضربه اي ، ساچمه اي و ....
آسياب کردن مواد : خرد کردن سنگ ها و مواد ديگر که شعاع آنها کمتر از 10 سانتيمتر باشد در اين مرحله آسياب مي شوند .
خشک کن هاي مقدماتي : ممکن است بعضي مواد اوليه هدايت شده به سالن ها داراي آب بيش از اندازه باشند . مانند خاک رس که اغلب با آب زياد از معدن استخراج مي شود خشک نموده که اين قسمت خشک کن مقدماتي نام دارد .
پودر کردن اوليه : براي آنکه مصالح را براي هدايت به کوره آماده نماييم بايد آن را به صورت دانه هاي بسيار ريز در آوريم که به در آوريم که اندازه اين دانه ها بايد 1/0 ميليمتر بيشتر باشد اين قسمت پودر کردن اوليه نام دارد .
اگر مقدار رطوبت موجود در مصالح از مقدار معيني بيشتر باشد ( حدود 25/0) و همچنين اگر تجهيزات کارخانه اجازه بدهد آسياب کردن با افزودن آب ، رطوبت مواد به 40درصد وزن مواد برسد با اين مقدار آب مواد به صورت لجني در مي آيد آنگاه اين لجن را به حوض هاي مخصوص هدايت کرده که مراحل ديگري روي ان انجام شود .
روش خشک : اگر آب موجود در مصالح کم باشد همانطوري که گفته شد آن را بوسيله خشک کن هاي مختلف خشک کرده آسياب مي کنند و آنرا به سيلوي ذخيره مواد مي برند . تفاوت روشن تر و خشک در اين است در رو ش تر به علت آنکه نسبت به روش خشک گرده خاک کمتري توليد مي شود براي حفظ جان کارگران مناسب مي باشد و سيمان حاصل از روش تر به علت آنکه بهتر مخلوط مي گردد مرغوب تر مي باشد . و هزينه سوخت سيمان در روش تر بيشتر مي باشد ، در نتيجه سيمان گران تر مي باشد .
آزمايش نهايي : از نقاط مختلف هر سيلو نمونه اي برسي شده و به آزمايشگاه برده مي شود و اگر اين نمونه ها در مقايسه با سيمان استاندارد ، داراي کليه موارد مورد نياز با درصد لازم بوده و پراکندگي مواد در آن مطلوب باشد آماده وارد شدن به کوره است که در اين صورت آزمايشگاه اجازه پخت را صادر مي کند
کوره هاي پيش گرم کن : مواد موجود در سيلوها چه به صورت لجن و چه به صورت پود داراي حرارت محيط مي باشند که در حدود 15 تا 25 درجه سانتيگراد است و اغلب مقداري آب فيزيکي در آن وجود دارد که اگر به همين صورت وارد کوره شوند به مقدار قابل ملاحظه اي ميزان مصرف سوخت بالا مي رود و از طرفي در کار پخت سيمان اختلال ايجاد مي شود . بدين لحاظ مواد درون سيلوها قبل از وارد شده به کوره اصلي وارد کوره هاي پيش داغ کن گرديده و در اين کوره که با هواي گرم و گازهاي هدايت شده از کوره اصلي گرم مي شود آب فيزيکي و آب تبلور مواد متصاعد گشته و همچنين قسمت زيادي از کربنات کلسيم3 Caco و کربنات کلسيم 3 MgCO به اکسيد کلسيم CaO و اکسيد ککنيزيمM go تبديل مي شود و درجه حرارت مواد در اين کوره ها در حدود 300 درجه مي باشد .
سيمان پزي : ايجاد فعل و انفعالات شيميايي بوسيله حرارت دادن تا حدود 1500 درجه به دانه هاي انبار شده در سيلوها را در حد عرق کردن سيمان پزي م يگويند . . بطوري که 20تا 30 درصد مواد ذوب شده و باعث چسبيدن ساير دانه ها به يکديگر بشوند اين دانه هاي جديد که به اندازه فندق مي باشند داراي رنگ قهوه اي روشن مي باشند که کلينکر نام دارد .
کوره هاي سيمان پزي : راي ترين و متداول ترين کوره هاي سيمان پزي شامل کوره گردنده خفته و کوره سيمان پزي ايستاده است .
مراحل مختلف پخت :
حرارت در ابتداي کوره ( پيش داغ کن ) در حدود 100 درجه و در وسط کوره 1500 درجه مي باشد .
در حرارت 100 درجه آب فيزيکي عناصر تبخير مي شود .
در حررت 300 درجه 2 Coموجود در کربنات منيزيم3 Mgcoمتصاعد مي شود و تشکيل Mgoمي گردد .
در 500 تا 600 درجه آب شيميايي خاک رس متصاعد مي شود .
در دماي 600درجه به بالا تا 800 درجه رفته رفته 2 Co موجود در کربنات کلسيم ( سنگ آهک ) در کنار عناصر موجود در خاک رس متصاعد گشته و Cao تشکيل مي گردد . در همين حرارت فعل و انفعالات ميان آهک و سيليس و ترکيب آن دو با يکديگر شروع مي شود که اين مرحله آغاز تشکيل سيمان مي باشد فعل و انفعالات به کندي صورت مي گيرد .
در دماي 800 درجه به بالا ترکيبات آلومينات به فرمول 3 o 2 AL وCao به علامت اختصاري CA ايجاد مي گردد .
در دماي 900 درجه منو کلسيم سيليکات به فرمول 2 CaoSio به علامت اختصاري CS تبديل مي گردد .
در دماي 950 درجه پنتا کلسيم آلومينات به فرمول 3 o 2 AL وCao5 به علامت اختصاري CSA توليد مي گردد . در دماي 1200 درجه دي کلسيم سيليکات با فرمول
2 CaoSio2 به علامت اختصاري C2S ايجاد مي گردد .
در دماي 1300 درجه قسمتي از مواد به مرحله کردن و ذوب شده مي رسد و در اين دما تري کلسيم آمونياک به فرمول 3 o 2 AL وCao3 باعلامت اختصاري C3A تبديل مي گردد .
در همين حرارت تتراکلسيم آلومينات فريک با فرمول 3AL 2oو 3 o 2 AL وCao5 با علامت اختصاري C4AF توليد مي گردد .
*در دماي 145 درجه تري کلسيم سيليکات به فرمول 3 o 2 AL وCao3 به علامت اختصاري C3sتشکيل مي شود .
در دماي 1500 درجه عناصر فوق و چهار عنصر اصلي سيمان تبديل مي گردد که آنها عبارتند از تري کلسيم آلوميناتC3A =3 o 2 AL وCao3 ، دي کلسيم سيليکاتC3s =
2 CaoSio2 ف تري کلسيم سيليکاتC3s= 2 CaoSio2 و تترا کلسيم آلومينات فريک
3.Fe2o3=C4AF o 2 .AL Cao5 ومدت زمان پخت سيمان بستگي به نوع کوره ،نوع سوخت و نوع مواد دارد که تقريباً 3 تا 4 ساعت طول مي کشد .
13 . کلينکر : به چها عنصر اصلي پخت سيمان کلينکر گويند .
14 . آسياب کرده کلينکر: کلينکر را پس از خنک کردن به آن 2درصد سنگ گچ اضافه کرده و پودر مي کنند و در بسته هاي 50 کيلويي بسته بندي مي کنند .
15. درشتي دانه هاي سيمان : هر چه اندازه سيمان ريز باشد سيمان مرغوب تر مي باشد و درشتي سيمان هاي معمولي پرتلندي در حدود 2 تا 8 ميکرون است .
انواع سيمان پرتلندي از نظر جنس :
سيمان ايران به پيروي از انجمن ازمايش و مصالح به 5 گروهه اصلي تقسيم شده است که هر کدام داراي مشخصات مخصوص و همچنين محل مخصوص مصرف هستند و آنها عبارتند از :
سيمان پرتلندي نوع يک :
اين نوع سيمان رايج ترين و پرمصرف ترين نوع سيمان مي باشد و اغلب کارخانه هاي ايران و اغلب کارخانه هاي دنيا در شرايط عادي به توليد اين نوع سيمان مي پردازند و سازه هاي مربوط به اين سيمان در مقابل حمله سولفات ها قرار مي گيرند.
سيمان پرتلندي نوع دوم :
اين نوع سيمان مي تواند حمله اندک سولفات ها را تحمل کند در نتيجه براي ساختن کانال ها و فاضلاب خوب است . درجه حرارت ( حرارت هيدراسيون ) توليد شده اين نوع سيمان نسبت به نوع سيمان نوع اول کمتر است در نتيجه براي بتن ريزي در هواي گرم مناسب مي باشد .
سيمان پرتلندي نوع سوم :
سيمان نوع سوم زود گير مي باشد . به همين علت در محل هايي که احتياج به قالب برداري فوري مي باشد از اين نوع سيمان استفاده مي شود . زيرا مقاومت اوليه سيمان خيلي سريع بالا مي رود و به علت زود گير بودن آن مصرف اين سيمان در هواي سرد پيشنهاد مي شود .
سيمان پرتلندي نوع چهارم :
اين نوع سيمان در کمترين حرارت هيدراسيون سخت شده و بدين جهت در بتن ريزي هاي انبوه مانند سدها ايننوع سيمان مطرح مي شود .
سيمان پرتلندي نوع پنجم :
اين نوع سيمان زود سولفات بوده و در مقابل حمله سريع سولفات ها به خوبي مقاومت مي کند . مصارف اين نوع سيمان در ساختن اسکله ها و پايه هاي پل ها مي باشد . علاوه بر اين 5 نوع سيمان که به وسيله ASTM تاييد شده است عبارتند از : پرتلندي نوع 1 A ، پرتلندي نوع 2 A و پرتلندي نوع 3 A که مشخصات آنها مانند سيمان پرتلندي اول ، دوم و سوم مي باشد با اين تفاوت اين سيمان ها داري مواد افزودني هوا هستند .
ساير انواع سيمان پرتلندي :
سيمان پرتلندي ممتاز : اين سيمان کاملاً شبيه سيمان پرتلندي معمولي است فقط با دقت بيشتري به عمل مي ايد تا درصد مواد بصورت استاندارد باشد .
سيمان زود گير : سيماني که داراي سه کلسيم سيليکات بالايي است در حدود 59 درصد و مقاومت اين سيمان در بتن ريزي به صورت تقريبي 28 روزه = 7 روزه يعني مقاومت بتن 7 روزه مساوي مقاومت 28 روزه سيمان معمولي مي باشد .
سيمان زودگير يا ضد سولفات يا نوع پنجم : اگر به مقدار C3A موجود در کلينکر به حدود 3 تا 5 درصد تغيير يابد سيمان حاصله مي تواند در مقابل حمله شديد سولفات ها مقاومت نمايد . براي بدست آوردن اين مقدار C3A بايد در خوراک اوليه کوره از مقدار o3 2 AL کاسته و به مقدار Fe2o3 اضافه نمود .
سيمان هوا زا : از ابتداي مصرف بتن و ايجاد سازه هاي بتني هميشه در آزمايشگاه ها در صدد پيدا کردن راهي بوده اند مه بتوانند در هواي زير صفر درجه بتن ريزي را ادامه بدهند و از يخ زدن بتن و ر نتيجه متلاشي شدن آن هراسي نداشته باشند . با توجه به اين که هميشه همراه بتن مقداري حباب هاي ريز هوا وارد قالب مي شوند و اين حباب هاي هوا هميشه در مجاورت آب واقع شده و از آب پر مي شوند و در نتيجه اتصال اين فضاها به يکديگر فضاي بزرگتري از آب در داخل بتن تشکيل مي شوند که در اثر يخ بندان ازدياد حجم پيدا کرده و موجب متلاشي شدن بتن مي شوند براي رفع اشکال به سيمان هوا زا مواد مانند رزين مصنوعي و يا طبيعي و روغن هاي نباتي و اسيدهاي چرب اضافه مي نمايند . اين واد که در بتن مصنوعي ايجاد حباب هايي مي نمايند که اندازه آن در حدود 3/0ميليمتر بوده و بجاي دانه هاي ماسه در بتن عمل مي نمايد . وجود اين حباب ها باعث بيرون راندن هواي اضافه در بتن شده و خود اين حباب ها به همديگر متصل نمي شوند و هرکدام بطور مستقل عمل مي نمايند . در نتيجه آزمايشات به عمل آمده معلوم شد که اين گونه بتن در مقابل يخ زدگي و ذوب يخ مکرر داراي مقاومت بيشتري مي باشند .
سيمان هاي رنگي : گاهي اتفاق مي افتد که در ساختمان سازي مخصوصا در نم سازي يا فرش کف احتياج به سيماني مي باشد که کاربري آن مورد نظر نبوده بلکه زيبايي آن مورد نظر است مثلا در موزاييک سازي و يا سيمان کاري نما ساختمان . در سيمان هاي رنگي سيمان سفيد اهميت ويژه اي دارد که براي ساختن اکسيدهاي آهن را از مواد اوليه ان جدا مي کنند . حرارت پخت سيمان سفيد بالاتر از سيمان معمولي است که مواد اوليه متشکله آن عبارتند : Cao 66 درصد و 2 Sio 24 درصد و o3 2 AL6 درصد و براي تهيه سيمان هاي رنگي به 20 درصد از وزن سيمان مواد رنگي اضافه مي کنند . مثلا به سيمان سبز اکسيد کروم و به سيمان قرمز اکسيد آهن اضافه مي کنند .
سيمان چاه کني : اين نوع سيمان در صنعت نفت کاربرد دارد .
سيمان روباره : در کارخانه هاي ذوب آهن در کوره بلند همراه سنگ آهن مقداري مواد گذارده شده است مانند سنگ آهک و غيره که داخل کوره مي ريزند که ايمن مواد همراه با اضافاتي که از زغال سنگ و سنگ آهن باقي مي ماند به علت سبک تر بودن روي آهن ذوب شده قرار مي گيرند اين روباره ها را جمع نموده و به و به وسيله اب بسرعت سرد کرده و به کارخانه هاي توليد سيمان آن را با کلينکر مخلوط کرده و آسياب مي کنند و به آن سيمان پرتلندي روباره يا سيمان متالوژيکي مي گويند .
سيمان پوزولان : پوزولان يا تراس ماده سيليس يا سيليس آلوميني مي باشد که به خودي خود خاصيت چسبندگي ندارد ولي اگر پدر شده و يا گرد آهک شکفته مخلوط گردد خاصيت چسبندگي پيدا مي کند که به آن سيمان طبيعي مي گويند .
سيمان انسباطي: سيمان انبساطي سيماني است که در موقع سخت شدن در حدود 1 درصد ( به خلاف سيمان معمولي ) به حجم اش اضافه شده که از اين سيمان براي آب بندي و درز بندي استخرها و آب انبارها استفاده مي شود که در بازار ايران وجود ندارد .
سيمان برقي : سيمان برقي که به آن سيمان آلومين هم مي گويند . سيماني است که داري اکسيد آلومنيوم زياد و آهک کم مي باشد که ئردر سيمان پرتلندي عامل سخت شدن سيمان هيدرات هاي سيليکات کلسيم است . در حالي که عامل سخت شونده در سيمان هاي برقي آلومينات هاي کلسيم مي باشد که اين سيمان نيز در مقابل سولفات ها مقاوم است . اين موضوع در اوايل قرن بيستم يعني به سال هاي 1900 تا 1910 دانشمندان فرانسوي با ترکيب 40 درصد o3 2 AL و 40 درصد Cao 20 درصد مواد رنگي تشکيل شد .
گچ
تعريف گچ :
گچ از مصالحي ساختماني سنتي ايران است که از قديم الايام بعنوان يکي از بهترين مصالح ساختماني چسبنده مورد استفاده قرار گرفته است .
انواع سنگ گچ :
ماده اوليه : ماده اوليه سولفات آب دار کلسيم است . که در طبيعت بصورت مختلف وجود دارد .
سنگ گچ خالص