محل کارآموزی مجموعه دولتی گاوداری هنرستان شهید بهشتی میباشد.
2.موقعیت محل:
این گاوداری واقع در منطقه صفادشت شهرستان شهریار میباشد. هوای منطقه در زمستان و پاییز بسیار سرد بوده و در بهار و تابستان از هوایی معتدل برخوردار میباشد،از طرفی چون نژاد هلشتاین به سرما عادت دارد از این رو در این گاوداری این نژاد پرورش می یابد. میزان بارش سالانه کم بوده و منطقه دارای آب و هوای سرد خشک میباشد. وزش باد بسیار زیاد بوده به طوری که در ایران به عنوان شهر باد معروف میباشد، ضمن این که وزش باد زیاد است جهتش نیز مختلف بوده و تقریباًاز تمام جهات باد می وزد. البته ساختمان ها طوری ساخته شده که جهت غالب وزش باد را پوشش میدهد. جهت ساخت جایگاه ها شمال شرقی به جنوب غربی میباشد که این امکان را ایجاد میکند تا در فصول سرد استفاده کامل را از نور آفتاب برد. آب تامینی برای مجموعه آب چاه میباشد، این آب از نظر شاخص T.D.S یا مواد جامد محلول در آب بسیار سنگین میباشد. این مجموعه در زمینی پست و هموار بنا شده است که نسبت به زمین های اطراف نیز هم سطح میباشد. این مجموعه به جاده عبوری و شهر فاصله نزدیکی دارد و با مناطق پر جمعیت فاصله کوتاهی دارد. در مجاورت این گاوداری کارخانه های تولیدی متعددی وجود دارد. محل مجموعه از نظر پوشش گیاهی بسیار ضعیف بوده و به دلیل سنگلاخ و شن زاری زمین دارای فرو رفت آب به طور گسترده میباشد.
3.بازار مصرف:
این گاوداری دارای دو نوع تولید میباشد یا به عبارت دیگر دو منظوره میباشد:
1-گوساله های نر پرواری: در این مجموعه پس از به دنیا آمدن گوساله های نر اقدام به پرورش و پروار نمودن آنها می کنند، یا در صورت دیگر گوساله پس از رسیدن به سن 6 ماهگی و ابتدای دوره پروار بندی به مجموعه های خصوصی فروخته میشود.
2-گوساله های ماده: این گوساله ها پس از به دنیا آمدن پرورش می یابند و پس از رسیدن به سن و وزن مناسب جایگزین گاوهای شیری پیر میشوند. شیر تولیدی به قیمت لیتری 390 تومان به یکی از ایستگاه های جمع آوری شیر شرکت پگاه فروخته می شود.
3-تولید کود و کود مایع: این گاوداری دو نوع کود تولید میکند که هر دو به مصارف کشاورزی و تغذیه زمین میرسد.
1.کود خشک 2-کود مایع: که حاصل از شستشوی جایگاه ها همراه با کود به دست می آید.
4.تحلیل وضعیت محل: یکی از مزیت های بزرگ مجموعه نزدیک بودن آن به مناطق پر جمعیت و بازار مصرف عالی میباشد،از سویی رشد جمعیت و منطقه مسکونی در اطراف گاوداری میتواند برای آینده این مجموعه بسیار مشکل آفرین باشد. کمبود بارش های سالانه باعث میشود تا آب های زیرزمینی کاهش یافته و از طرفی به دلیل تامین آب از چاه و آب های زیرزمینی در آینده با کمبود آب مواجه میشوند. وجود کارخانه های متعدد در اطراف این گاوداری میتواند به صورت غیر مستقیم ضرر بزرگی را وارد کند، به این صورت که: این کارخانجات دارای پسماندها و مواد شیمیایی دور ریختنی میباشند که آنها را در چاه هایی که حفر کرده اند دفن میکنند، این کار باعث میشود تا این مواد به آبهای زیرزمینی وارد شود و آنها را غیر قابل مصرف کند. این مجموعه از گاوداری های بسیار قدیمی منطقه میباشد و تلاش نکردن برای تقویت پوشش گیاهی بسیار تعجب آور است، پوشش گیاهی آن هم در منطقه باد خیز میتواند بسیار مفید باشد و به عنوان یک بادشکن میتواند عمل کند.
5. مشخصات واحد: این گاوداری در زمینی به مساحت تقریبی یک هکتار بنا شده است. سیستم جایگاه از نوع باز میباشد ولی در قسمت هایی مثل گوساله دانی از درب کشویی و محیط بسته استفاده شده است. این گاوداری دارای 160 راس دام به قرار سنی زیر میباشد: 1-تعداد 54 راس گاو شیری دوشا، 2-تعداد 38 راس تلیسه و آبستن سبک 3-تعداد 7 راس گاو خشک و آبستن سنگین 4-تعداد 11 راس گوساله 6-3 ماهه 5-تعداد 25 راس گوساله نر پرواری 6-تعداد 25 راس گوساله شیر خوار زیر سه ماه
در این مجموعه شبانه روز دو نوبت دو شش انجام میشود، یکی از دو شش ها ساعت 5 صبح و دیگری در ساعت 5 بعد از ظهر انجام میشود. دستگاه شیر دوشی به کار رفته در این مجموعه از مارک های بسیار قدیمی به نام آلفالوال میباشد. جایگاه به کار رفته در سالن شیردوشی استخوان ماهی میباشد که در یک زمان تعداد 14 گاو را در خود جای میدهد، ظرفیت دوشش دستگاه در یک زمان 7 راس میباشد. کف سالن شیردوشی از سیمان پوشیده شده و دیوارها از کف تا ارتفاع 5/2 متری از کاشی پوشیده شده است. اطاق شیر مانند بقیه مراکز دارای وسایلی از قبیل: بیدون شیر، سطل های مخصوص برای دادن شیر و آب به گوساله ها و یخچال های شیر سرد کن؛ دو یخچال به ظرفیت های 1 و 5/1 تنی وجود داشت. در کنار سالن شیردوشی جایگاه گوساله های شیرخوار قرار دارد، این جایگاه به سه قسمت تقسیم شده است. قسمت داخلی در مکان مسقف جایگاه گوساله های شیرخوار زیر 3 هفته میباشد و دو قسمت جلو گوساله های بالای 3 هفته تا 3 ماه قرار گرفته اند. در کنار این دو جایگاه گوساله های 6-3 ماهه قرار گرفته اند. و آخر سر نیز زایشگاه ها تعبیه شده اند. دو سیلوی زیرزمینی در این گاوداری وجود دارد که ظرفیت یکی 350 تن و دیگری 500 تن میباشد. هانگار علوفه و انبار کنسانتره در کنار هم بنا شده اند که هر دو دارای سقف شیروانی بدون زاویه میباشند و از کف تا زیر سقف از سیمان پوشیده شده اند، البته یک انبار نگهداری مواد اولیه کنسانتره دیگر نیز وجود دارد. در سمتی دیگر از سالن شیردوشی جایگاه دو قسمتی گاوهای نر و اتاق مدیریت و اطاق داروها قرار دارد. در قسمت جلویی جایگاه سه قسمتی گاوهای شیری، گاوهای خشک و تلیسه ها قرار دارد. وجود یک دستگاه تراکتور، آسیاب میکسر، موتور برق مجموعه را تا حدودی مجهز کرده است.
6.اقدامات انجام شده در همه بخش ها:
شروع کار معمولی و روزانه گاوداری از ساعت 5 صبح بود، به این صورت که: در این زمان شروع به دوشش گاوها میشد پس از شیردوشی سالن و دستگاه شیردوشی به طور کامل شستشو میشد، در هنگام شیردوشی و قبل از دوشش فقط به شستشوی سر پستانک ها بسنده میشد. پس از انجام عملیات شیردوشی شروع به تغذیه گوساله های شیرخوار با شیر، داخل سطل های مخصوص میشد. در این زمان که ساعت 30/6 بود که شیفت کارگران عوض میشد. ساعت 30/7 شیفت جدید با تحویل شیر کار خود را آغاز میکرد، سپس نوبت به رسیدن تغذیه دام ها بود که ابتدا به کل آنها خوراک کنستانتره به اندازه ذکر شده می کردند: 1-گاوهای شیری 400kg 2-گاوهای خشک 100kg 3-تلیسه ها 100 kg 4-گاوهای نر 150-100kg 5-گوساله های 6-3 ماهه 40 kg 6-گوساله های شیرخوار 20 kg
* مقدار کنسانتره درج شده برای دو وعده در صبح و عصر میباشد، البته به جز تلیسه ها که فقط در صبح تغذیه میشدند.
*مقدار متغیر کنسانتره برای گاوهای نر به دلیل فروش و کشتار تعدادی از آنها میباشد.
پس از تغذیه توسط کنسانتره کمی زمان به دام ها داده میشد تا کاملاً مواد متراکم را مصرف کنند و پس از آن به تغذیه دام ها توسط یونجه پرداخته میشد؛ این وقفه بسیار مهم است زیرا مصرف سریع علوفه پس از کنسانتره باعث ماندن کنسانتره در کف آخور شده و پرت این ماده را به وجود می آورد،البته بعضی اوقات نیز سهل انگاری میشد.
مقدار تقریبی مصرف یونجه به قرار زیر میباشد: 1-گاوهای شیری 20 پرس یونجه 2-گاوهای خشک 2 پرس یونجه 3-تلیسه ها 4 پرس یونجه 4-گوساله های 6-3 ماهه 5/1 پرس یونجه 5-گاوهای نر 6-2 پرس یونجه 6-گوساله های شیرخوار 1 پرس یونجه
*مقدار مصرف ذکر شده فقط برای یک وعده غذایی میباشد.
*برای تلیسه ها از مخلوط یونجه به علاوه 4 پرس کلش استفاده می شد.(گاهی بجای کلش ، علف باغ داده می شد).
*میانگین وزن پرس های یونجه 25 kg میباشد.
پس از تغذیه دام ها کارگران کمی استراحت کرده سپس مشغول پاک کردن: باکس های انفرادی، جایگاه گوساله های زیر 3 ماه و جایگاه گوساله های 6-3 می شدند و کود حاصله را به محل جمع آوری کود می بردند. پس از خالی کردن بستر باکس های انفرادی گاهی شعله افکنی شده و پس از آن بستر کلش ریخته میشد. به مدت 12 ساعت بعد در ساعت 5 بعد از ظهر تمام این کارها به جز پاک کردن جایگاه ها تکرار می شد، این تمام کار ثابت این گاوداری بود کارهایی که باید همه روزه انجام میشد. شیر نوبت بعد از ظهر در یخچال باقی مانده به همراه شیردوششی صبح به مسئول برنده شیر تحویل داده میشد. برخی از کارها در چنین مکان هایی فصلی میباشد، در چنین فصلی گاوداران مشغول انبار کردن یونجه میباشند. هر چند روز یکبار یونجه از شهر همدان تخلیه شده و در هانگار علوفه ذخیره میشد. برخی از کارها هفتگی انجام میشد، مانند: تخلیه کود از جایگاه گاوهای شیری، تلیسه ها، خشک، نر به تهیه کنسانتره.
7.تحلیل صحیح یا نا صحیح بودن امکانات: حتی در بهترین گاوداری ها نیز میتوان مشکلاتی را پیدا کرد زیرا هیچ زمان بازده کار 100 درصد نمیباشد. این گاوداری به دلیل قدیمی ساز بودنش نیز بسیار مشکل داشته و بسیار از امکانات آن که در زمان خودش بهترین بوده حالا دیگر بنا به علم روز منسوخ شده است. برای بیان بهتر مشکلات بخش به بخش آنها را مورد بحث قرار میدهم:
1-هانگار علوفه: سقف جایگاه به صورت شیروانی بدون زاویه میباشد، چنین سقفی برای چنین محیطی کارایی ندارد، به دلیل وزش باد در تمام جهات حال اگر این باد همراه با بارش نزولات آسمانی همراه باشد به طور حتم قسمت اعظم علوفه های هانگار را از بین می برد. جایگاه از سه سمت کاملاً بسته میباشد و تنها ضلع شرقی آن میباشد که تماماً باز است، در صورتی که چنین جایگاهی پسندیده نیست،زیرا در هنگام انبار کردن یونجه ها به طور حتم دارای رطوبت میباشند و جریان نداشتن باد باعث کپک زدگی های فراوانی میشود. از طرفی باز بودن کامل یک ضلع بدون مانع فیزیکی شاید از نظر انبار کردن یونجه ها سهولتی را به وجود بیاورد، اما در اصل باعث چند مشکل عمده میشود: ابتدا این که باعث ورود موجوداتی از قبیل: سگ، گربه، پرندگان و غیره میشود که میتوانند به راحتی در انتقال بیماری کمک نمایند و در هنگام باد و بارش باعث آب گرفتگی یا خاک گرفتگی یونجه ها شده که یا علوفه کپک می زند و یا از خوشخوراکی آن کم میشود. اگر علوفه کپک بزند و در اثر سهل انگاری کارگران به مصرف برسد باعث به وجود آمدن بیماری های مختلفی از قبیل: مشکلات گوارشی، سقط جنین، اسهال و غیره میشود. خاک گرفتگی مشکلات فراوانی را ایجاد میکند، همان طور که می دانیم بسیاری از بیماری ها و هاگ ها از طریق خاک به خوراک به بدن دام راه پیدا میکنند.
2. انبار ساخت و نگهداری مواد متراکم:
این جایگاه در امتداد طولی هانگار علوفه میباشد و بخش ورودی و خروجی آن دارای درب میباشد این مساله از نظر جلوگیری رفت و آمد موجودات بسیار مهم بوده ولی وجود فاصله های خالی بین درب و دیوار باز هم مشکل آفرین میباشد. این جایگاه به سه قسمت تقسیم شده که یک قسمت آسیاب میکسر قرار دارد و در قسمت های دیگر مواد اولیه نگهداری میشود،رها کردن این مواد به صورت آزاد بر روی زمین باعث میشود که موجودات ارزش غذایی این مواد را کاهش دهند. این مطلب درست است که کف و دیوارها سیمانی میباشند اما گذشت زمان باعث شده که سوراخ های فراوانی به وجود آید و جایگاه زندگی بسیاری از موجودات شود، در ضمن محل تجمع کود مایع نزدیک این جایگاه میباشد که میتواند در رطوبتی که به سطح جایگاه میرساند،بسیار موثر باشد. این رطوبت باعث از بین رفتن مواد اولیه میشود. این مجموعه یک انبار مواد اولیه دیگر نیز دارد، این جایگاه بدون درب بوده و دیوارها و کف بسیار از بین رفته میباشد که میتواند جایگاه زندگی بسیاری از موجودات بیماری زا باشد.
3.محل جمع آوری کود و کود مایع: جمع آوری کود مایع بسیار فکر ایده آلی میباشد اما نگهداری این دو محصول در کنار انبار دان و هانگار یونجه از نظر انتقال بیماری میتواند بسیار زیان آور باشد. از طرفی بخش نگهداری کود نزدیک زایشگاه میباشد که همان مشکلات پیش می آید. در مواقع باد و رها کردن آزادانه کود بر روی زمین در هوای آزاد هوای آلوده را شامل میشود که هم برای دام ها مخصوصاً گوساله ها مشکل آفرین میشود و هم این که سیستم تنفسی کارگران را مختل میکند.
4.ساختمان سیلوهای زیرزمینی: این مکان ها تقریباً از نیمه های شهریور ماه پر میشوند تا در صورت درست انبار شدن در اوایل آبان ماه مورد استفاده قرار گیرند. وجود سوراخ های فراوان در کل جایگاه و وصل نبودن مسیر کف جایگاه به راه فاضلاب باعث کپک زدگی و حبس اکسیژن در این سوراخ ها میشود و همانطور که می دانیم اکسیژن عمل تخمیر مطلوب را از بین می برد و کپک زدگی زیاد میشود. طول بیش از حد و شیب زیاد هر یک از سیلوها خود نیز مشکل تخمیر و استفاده مجدد را دو چندان میکند. شیب زیاد در برداشت سیلو در ماههای سرد سال بسیار مشکل بوده و یخ زدگی سطح مشکل را بیشتر میکند. چاله ای که کف سیلوها حفر شده بسیار کوچک میباشد که جوابگوی این حجم از سیلو نمیباشد. برآمدگی ها دور تا دور جایگاه بسیار مناسب میباشد چون اجازه ورود آب های روان را به داخل سیلو نمیدهد، اما مدخل ورودی دارای برآمدگی نبوده و آب های روان از آن قسمت وارد سیلو میشوند.
5.زایشگاه: این مجموعه دارای دو زایشگاه فعال میباشد که محیط مسقف m215 و بهار بند آنها m26 میباشد. اندازه های به کار رفته در جایگاه میتوان گفت که استاندارد میباشد ولی تعداد از زایشگاه ها با تعداد گاوها همخوانی نداشته و جوابگوی زایش گاوداری نمیباشد. البته در این گاوداری آن هم درست کنار این زایشگاه ها یک محیط کاملاً بسته وجود دارد که در داخل به سه قسمت 2×2 تقسیم شده است که قبلاً به عنوان زایشگاه از آن استفاده میشد و دارای نقایص فراوانی میباشد، از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد: اولین عامل محدود کننده کوچکی بیش از حد باکس ها بود، گاو در حال زایش نیاز به مکانی دارد که بتواند در آن راحت باشد، در حالت زایمان گاو به اندازه کافی دچار استرس میباشد و تنگی جا خود استرس را بیشتر میکند. دومین نقص تهویه و نور ناکافی میباشد که در زایمان بسیار موثر میباشد،حتی زایشگاه های فعال نیز دارای مشکل میباشند، جایگاه دارای سوراخ های فراوانی بر روی دیوار و کف میباشد که خود منبع عوامل بیماری زا و فرصت طلب میباشد. از تمام این موارد ذکر شده که بگذریم کمبود زایشگاه بسیار مشکل آفرین میباشد مخصوصاً برای چنین گاوداری که از هورمون ها برای همزمان سازی فحلی استفاده میشود.
به عنوان مثال در دوره کارآموزی من به این صورت اتفاق افتاد که: تعداد 30 راس گاو در انتظار زایش داشتیم، حال با فرض این که روزی 3 گاو زایش کنند یک گاو علاوه بر امکانات موجود میباشد که مجبور است در جایگاه گاو های خشک زایمان کند که این عمل باعث خیلی از مشکلات میشود از قبیل: گوساله پس از زایش با بستر کودی جایگاه تماس برقرار میکند همانطور که می دانیم میکروب هایی از قبیل E.coli و سالمونلا در بستر فراوان بوده و باعث بیماری اسهال در گوساله میشود، از طرفی رحم و پستان مادر که در حال زایمان میباشد نیز مستعد بیماری و عفونت میشود. حال 2 راس از گاوها در زایشگاه زایمان می کنند و حداقل باید 3-2 روز هر گاو زایش کرده در زایشگاه تحت مراقبت باشد در صورتی که در این موقعیت نمیتوان گاو را از زمان پیش از زایمان تا پس از زایمان یعنی 24 ساعت نگهداری کرد که رفتن گاو به میان گله خود نیز خطرناک میباشد رعایت بهداشت زایشگاه از قبیل: جمع آوری بستر کلش، شعله افکنی مجدد و پهن کردن یک بستر جدید بسیار مشکل بوده و بارها سهل انگاری در رعایت کردن این موارد مشاهده شده است.
به عنوان مثال در دوره كارآموزي من به اين صورت اتفاق افتاد كه: تعداد 30 راس گاو در انتظار زايش داشتيم، حال با فرض اين كه روزي 3 گاو زايش كنند يك گاو علاوه بر امكانات موجود ميباشد كه مجبور است در جايگاه گاو هاي خشك زايمان كند كه اين عمل باعث خيلي از مشكلات ميشود از قبيل: گوساله پس از زايش با بستر كودي جايگاه تماس برقرار ميكند همانطور كه مي دانيم ميكروب هايي از قبيل E.coli و سالمونلا در بستر فراوان بوده و باعث بيماري اسهال در گوساله ميشود، از طرفي رحم و پستان مادر كه در حال زايمان ميباشد نيز مستعد بيماري و عفونت ميشود. حال 2 راس از گاوها در زايشگاه زايمان مي كنند و حداقل بايد 3-2 روز هر گاو زايش كرده در زايشگاه تحت مراقبت باشد در صورتي كه در اين موقعيت نميتوان گاو را از زمان پيش از زايمان تا پس از زايمان يعني 24 ساعت نگهداري كرد كه رفتن گاو به ميان گله خود نيز خطرناك ميباشد رعايت بهداشت زايشگاه از قبيل: جمع آوري بستر كلش، شعله افكني مجدد و پهن كردن يك بستر جديد بسيار مشكل بوده و بارها سهل انگاري در رعايت كردن اين موارد مشاهده شده است.
بنابراين زايش يك گاو بر روي بستر يك گاو ديگر همان محدوديت هايي را به وجود مي آورد كه گاو در جايگاه گاوهاي خشك زايش ميكند. در چنين مواردي انتقال بيماري از گاوي به گاو ديگر يا از گوساله اي به گوساله ديگر حتمي ميباشد. مشكل جدي و پرتنش كه در علم امروز ثابت شده است در دور بودن زايشگاه ها از جايگاه گاوهاي خشك ميباشد، اين فاصله و انتقال گاو آبستن سنگين باعث بروز مشكلات متعددي ميشود، مهمترين مشكل ايجاد برگشتگي گوساله در رحم، سخت زايي و افزايش احتمال مرگ گوساله، مادر و يا هر دو مي شود. طبق تحقيقات جديد هنگامي كه گاوي زايش ميكند مخصوصاً در گاوداري هاي صنعتي بلافاصله پس از ليسيدن بدن گوساله توسط مادرش او را جدا كرده و به باكس هاي انفرادي براي مراقبت بيشتر ميبرند،اما گفته ميشود كه گاو مادر و گوساله اش بايد با هم ارتباط دور را دوري داشته باشند. اين امر به رشد گوساله و تقويت مادرش بسيار كمك ميكند كه اين مورد نيز در اين گاوداري رعايت نشده است، اين مساله بسيار حائز اهميت بوده كه دلايل متفاوتي دارد، از قبيل: احساس آرامش و امنيت را در دو طرف ارضا ميكند،به شير دهي بهتر مادر و رشد بهتر گوساله نيز كمك ميكند. وجود سقف بدون زاويه در اين قسمت مناسب ميباشد زيرا سمت بالاي سقف در بهار بند بوده و در مواقع بارش، آب حاصله به سمت سرازيري پشت جايگاه ميرود،اين ويژگي باعث ميشود كه آب اضافي از سمت سقف به داخل بهاربند وارد نشود و در فصل هاي سرد سال دچار يخ زدگي نشود، اما نبود درب كشويي بين بهاربند و قسمت مسقف آن هم در فصول سرد سال ميتواند باعث بروز مشكل شود.
6.جايگاه گوساله هاي 6- 3ماهه: اين جايگاه در امتداد طولي زايشگاه قرار گرفته است. گوساله هاي نر و ماده پس از شيرگيري به اين جايگاه وارد ميشوند. ابعاد قسمت مسقف m2 7×5 ميباشد و قسمت بهاربند m25×4 ميباشد. قسمت مسقف با جايگاه گوساله هاي شيرخوار با درب نيمه كاره در ارتباط است، اين ارتباط ميتواند به ضرر هر دو طرف مخصوصاً گوساله هاي شير خوار تمام شود به اين صورت كه خيلي از بيماري ها هستند كه از طريق هواي استنشاقي انتقال پيدا ميكنند. دقيقاً وسط قسمت مسقف مسير فاضلابي وجود دارد كه پر از لجن بوده و هيچ نرده يا محافظ فلزي روي آن قرار نگرفته است، بنابراين جايگاه مسقف را نصف كرده و تراكم را به وجود آورده است،زيرا گوساله ها به طرف ديگر نميروند. بين قسمت مسقف و بهاربند درب كشويي وجود نداشته و در فصول سرما با بيماري هاي مختلف روبرو ميشوند. بهاربند اين جايگاه به بهاربند جايگاه گوساله هاي شيرخوار بالاي 3 هفته متصل ميباشد. از مشكلات بزرگي كه ميتواند به طور حتم به انتقال بيماري ها كمك كند وجود آبشخور مشترك بين هر دو جايگاه ميباشد. قسمت آخور از لحاظ اندازه رعايت شده ولي در قسمت نرده اش وجود دو رديف ميله افقي و رشد گوساله باعث شده تا به گردن گوساله ها در هنگام تغذيه فشار وارد شده و در بعضي از گوساله ها آبسه را مشاهده كنيم،در ضمن محدوديت ديگر نبود سايبان روي آخور ميباشد، اين محدوديت مشكل را فراوان ميكند به اين صورت كه: در فصول گرما تابش آفتاب باعث داغ شدن نرده ها شده و از تغذيه گوساله ها جلوگيري ميكند و يا استرس زيادي را وارد ميكند. در فصول سرما آب حاصل از بارش داخل آخورها پر ميشود و از نظر تغذيه كردن گوساله ها باز هم مشكل آفرين ميباشد. از كف بهاربند مسير فاضلاب رد ميشود كه به وسيله يك دريچه چهار گوش به بهاربند راه دارد،نرده فلزي روي آن به دليل عدم درست خالي نكردن كود گرفته كه اگر اقدام به تخليه نشود و ادامه يابد مسير فاضلاب به طور حتم بسته ميشود.
7.جايگاه گوساله هاي3 هفته الي 3 ماهه: اين جايگاه شامل دو قسمت ميباشد، به اين ترتيب كه: گوساله ها پس از گذشت سه هفته از تولد شان به يكي از جايگاه ها وارد ميشوند كه در اين جا پس از گذشت زماني كه رشد جسمي بيشتري كردند به جايگاه بعدي مي روند. هر دو مرحله از سه هفتگي تا سه ماهگي انجام ميشود. هر دو جايگاه در قسمت مسقف با باكس هاي گوساله در ارتباط است، جايگاه گوساله هاي درشت تر و نزديك به گوساله هاي سه ماهه د اراي دو آخور ميباشند آخور در قسمت بهاربند سايبان ندارد كه در مواقع سرما ميتوان از آخور داخل استفاده كرد. در قسمت مسير فاضلاب باز هم دريچه اي با نرده فلزي وجود دارد كه كود روي آن را پوشانده و مشكل آفرين ميشود. در جايگاه گوساله هاي ريزتر فقط در قسمت مسقف است كه آخور غذا و آبشخور وجود دارد. وجود آبشخور در قسمت مسقف اشتباه ميباشد زيرا به بالا رفتن رطوبت بستر كمك كرده و در شبها مزاحم خواب گوساله ها ميشود. همچنين فاصله نرده ها در آخور اين جايگاه باعث ميشود گوساله ها بتوانند به راحتي از ميان آنها خارج شوند.
8.باكس هاي انفرادي: در قسمت مسقف جايگاه گوساله هاي سه هفته به بالا در خط افقي آخر جايگاه باكس هاي انفرادي قرار گرفته است. اولين و مهمترين محدوديتي كه در اين جايگاه مشاهده ميشود كمبود نور و تهويه ميباشد. گوساله اي كه تازه متولد شده نياز زيادي به رسيدگي داشته و از نظر ابتلا به بيماري خيلي حساس ميباشد. وجود وسايل از بين رفته اي مثل، شوفاژ هاي زنگ زده، سيم هاي برق جرم گرفته، مگس كش برقي خراب و زنگ زده،پنكه هاي سقفي ضعيف و ناكارآمد تماماً ميتوانند منبع خوبي براي بيماري شوند. گوساله پس از گذشت پنج روز از تولدش بايد به طور آزادانه آب آشاميدني در دسترس داشته باشد،اما هيچ يك از باكس هاي اين گونه نبود. وجود نداشتن آب به خصوص در فصل تابستان استرس زيادي وارد ميكند و در رشد گوساله بسيار تاثير گذار ميباشد. از نظر علم روز باكس ها بايد طوري ساخته شوند كه گوساله ها با هم ارتباط تماسي نداشته باشند اما به همديگر ديد داشته باشند، اين امر باعث ميشود كه كنجكاوي گوساله حفظ شده و به رشد بهتر گوساله بسيار كمك ميكند. ارتباط گوساله هاي كوچك با گوساله هاي بزرگتر حتي دورادور در يك مكان مسقف كه تهويه اش بسيار ضعيف ميباشد نيز به انتقال بيماري ها كمك ميكند. نبود قسمتي براي گوساله هاي اسهالي و مريض نيز محدوديت ايجاد ميكند به اين ترتيب كه اگر گوساله اي بيمار شود در همان باكس ها نزديك گوساله هاي سالم نگهداري ميشود كه ميتواند در انتقال بيماري ها به ساير گوساله ها كمك كند. اين گاوداري يك جايگاه گوساله داني متروك و غير قابل استفاده ديگر را دارا ميباشد،اين جايگاه به صورت طولي ساخته نشده بلكه جايگاه ها به صورت عمود بر روي هم سوار ميباشند و بالاي هر جايگاه يك پنجره براي تهويه تعبيه شده است كه اين گونه هواي ورودي از آخرين جايگاه تا اولين جايگاه حمل ميشود و در صورت وجود بيماري آن را انتقال ميدهد،در ضمن از يك طرف ديوار كاملاً بسته اي تعبيه شده است كه جلوي تهويه طبيعي را مي گيرد، نبود آبشخور آزاد، دور بودن از محيط زايشگاه، بودن جايگاهها در هواي آزاد همگي از مشكلات اين جايگاه ميباشد.
9.جايگاه گاوهاي نر: جايگاه به دو قسمت تقسيم شده، در قسمت اول گوساله هايي كه تازه به شروع سن پروار رسيده اند و جثه كوچكي دارند نگهداري ميشوند و در جايگاه دوم گاوهايي كه در مراحل آخر پروار هستند و براي فروش يا كشتار آماده اند نگهداري ميشوند. وجود تراكم بالا در اين دو قسمت شايد باعث استرس شود اما محيط وسيع در رسيدن به وزن زياد وقفه ايجاد ميكند. براي هر دو جايگاه يك آبشخور در نظر گرفته شده است كه تمام گاوها از آن استفاده ميكنند كه اين مسئله خود در انتقال بيماري ها كمك ميكند مخصوصاً بين دو گروه سني كوچك و بزرگ.
10.جايگاه گاوهاي شيري،خشك، تليسه ها: به دليل پيوستگي اين سه قسمت با هم بحث ميشود: طرز بنا كردن سقف بدون زاويه در تمام قسمت ها به جز هانگار علوفه قابل قبول و يك ويژگي ميباشد، چون در اين حالت تمام آبهاي حاصل از بارش وارد بهاربند نميشود. قسمت مسقف در جايگاه تليسه ها و گاوهاي خشك بنا به تراكم موجود استاندارد نبوده و كوچك ميباشد، از طرفي قسمت مسقف در جايگاه گاوهاي شيري بسيار بزرگ ميباشد. اين تقسيم بندي جايگاه نادرست بوده و به تعدادي از گاوها استرس زيادي وارد ميكند و در ضمن كمبود جايگاه مسقف در زمستان ضرر فراواني را وارد ميكند زيرا تعدادي از دام ها مجبور به خوابيدن بر روي بستر خيس يا ايستادن در ساعت هاي طولاني ميباشند.
از سويي دام ها مجبور هستند به صورت فشرده در قسمت مسقف جا بگيرند كه ميتواند صدمات زيادي از قبيل: زير پا گذاشتن سر پستانك ها، دم و غيره را وارد كند. در قسمت بهاربند تليسه ها وجود موانع فيزيكي از قبيل: نرده هاي فلزي و يك ديوار نيم متري ميتواند مشكلات زيادي مخصوصاً در فصول سرد ايجاد كند، در مواقع يخبندان احتمال شكستگي پا،لگن و دست آنها براي گذشتن از اين مانع زياد ميشود. آبشخور براي گاوهاي خشك و تليسه ها مشترك ميباشد،گذشته از اين مشكل شير آب آن خراب بوده و هنگام باز بودن مقداري از آب آن به بيرون مي ريزد، همين آب با بستر كود كف بهاربند گاوهاي خشك مخلوط شده و حالتي باتلاقي را به وجود مي آورد از طرفي مسير فاضلاب كه از بين بهاربندها عبور ميكند بدون نرده و محافظ بوده و ضمن خطري كه ايجاد ميكند كه از كود پر شده و مسير عبور آب را مي بندد. رطوبت بالاي جايگاه به خصوص در جايگاه كوچك گاوهاي خشك استرس زا بوده و براي تغذيه و زايمان ميتواند مشكل آفرين باشد، همچنين مشكلات سم و لنگش را چند برابر ميكند.خطر ليز خوردن و سقط جنين زياد مي شود. سايبان آخورها در قسمت گاوهاي شيري و خشك از نظر ارتفاع بسيار كوتاه ميباشد،اين كوتاهي براي كارگران ايجاد سهل انگاري و تنبلي ميكند زيرا بايد قبل از هر وعده غذايي به خصوص كنسانتره آخورها جاروب شوند و مواد اضافي داخل آخورها مثل: سنگ، خاك،چوب و غيره كه در بين پرس هاي يونجه بوده اند برداشته شوند و توسط دام مصرف نگردند. نرده هاي افقي آخور كوتاه بوده و گاوها در هنگام تغذيه فشار زيادي روي گردن خود تحمل ميكنند كه در بسياري از آنها به آبسه تبديل شده است. حالت قوسي مانند كف آخور بسيار ايده آل ميباشد.
11. سالن شير دوشي،سالن انتظار و اتاق شير: سالن انتظار در امتداد جايگاه گاوهاي شيري بنا شده است. وسعت سالن انتظار از اندازه هاي تعيين شده براي هر دام بسيار بيشتر است. اين مساحت بيشتر رغبت براي رفتن به سالن شيردوشي در گاوها را كم ميكند و اغلب كارگران مجبور به دنبال كردن گاوها و استفاده از زور براي فرستادن آنها به سالن شير دوشي ميشوند. دنبال كردن حيوانات و استفاده از خشونت استرس آور بوده و به دنبال آن كاهش آزاد شدن شير از پستان را داريم. وجود نرده هاي محافظ مسير فاضلاب در سالن انتظار پوسيده شده و در جاهايي قطعاتي از بين رفته است، اين مسئله باعث ميشود هر از چند گاهي دست يا پاي دامي در آن گير افتاده و منجر به خونريزي شود. كف سالن شير دوشي داراي مسير فاضلاب كوچك و كم عمقي ميباشد كه آب را به مسير فاضلاب سالن انتظار هدايت ميكند، وجود نرده بر روي اين مسير و خيس بودن آن باعث ليز خوردن اكثر دام ها هنگام ورود به جايگاه ميشود. در صورتي كه به دليل شيب خوب به سمت سالن انتظار زيادي به مسير فاضلاب نميباشد. دستگاه شيردوش به دليل كار خيلي زياد نياز اساسي به تنظيم نبض زن يا پولساتور و مكندگي خود دارد، تنظيم نبودن اين موارد باعث شده تا شير گاوها به خوبي تخليه نشود و كارگران در هنگام نصب خرچنگي ها به پستان گاو دچار اشكال شوند. به دليل كمبود خلا گاهگاه خرچنگيها خود به خود مي افتند و كارگران به مدت زيادي فشار اضافي به سمت پايين به حالت كشيدگي در پستان وارد ميكنند تا شير كاملاً تخليه شود. مشكل ديگر لاينرها ميباشند كه استاندارد نبوده و به دليل بزرگي از كناره هوا مي گيرند و عاملي براي تخليه خلا و افتادن خرچنگيها ميشود؛ همانطوري كه مي دانيم هر گله اي يك اندازه ميانگين براي سر پستانك ها دارد كه بايد طبق آن لاينر مورد اندازه خود را خريداري كنند كه در اين مجموعه رعايت نشده است. از ديگر مشكلات دستگاه شير دوش وجود شلنگ هاي فرسوده انتقال خلا ميباشد كه خود اين مسئله نيز به تخليه آن كمك ميكند. در چاله شير دوشي يك محدوديت عمده وجود دارد و آن هم وجود دستگاه هاي شيردوش دقيقاً در وسط چاله ميباشد اين عامل براي انجام عمل شيردوشي از سوي كارگران مشكل افرين بوده و كارايي و عكس العمل به موقع را كم ميكند. وجود يك تله شير بين مخزن شير و موتور فكر ايده آلي است، زيرا وقتي شير به طرف موتور برگشت ميكند در اين مخزن ريخته و پر شدن آن باعث خاموش شدن دستگاه ميشود. از دست رفتن خلا دستگاه شيردوش و باقي ماندن شير در پستان گاوها باعث به وجود آمدن مشكلات متعددي از قبيل: شير توليدي كاهش يافته و باعث بروز ورم پستان ميشود. از طرفي عدم توان دستگاه شير دوش در تخليه شير و كشيدن خرچنگي ها توسط كارگران در هنگام دوشش براي رفع اين مشكل، مشكلات ديگري را از قبيل استرس، زخم هاي سر پستانك و افتادگي پستان ها در دراز مدت را به وجود مي آورد. اين مشكلات دامدار را مجبور به حذف زودتر از موعد عمر اقتصادي دام ميكند و ضرر زيادي را به مجموعه وارد ميكند. از چاله شيردوشي به مسير فاضلاب يك راه خروجي وجود دارد كه هيچ گونه مانعي براي ورود و خروج حيوانات از قبيل گربه و سگ ندارد. پوشش كف اين سالن از سيمان بوده و ديوارها از كف تا ارتفاع m5/2 از كاشي پوشيده شده است. اين خاصيت باعث شده كه بتوان سالن شيردوشي را بطور كامل شستشو كرد. در اتاق شير 2 يخچال شير سرد كن وجود دارد، وجود 2 يخچال ميتواند به اين امر كمك كند كه اگر گاهي يكي از يخچال ها خراب شد شير باقي مانده خراب نشود. از مشكلات بارز و خيلي بد اين است كه فشار آب بسيار ضعيف ميباشد باعث ميشود كه در هنگام شستشوي سالن نتوان اين كار را به خوبي انجام د اد. شستشوي ضعيف باعث ميشود كه كودهاي وارده توسط گاوها به سالن شيردوشي از بين نرفته و در جاي خود بچسند، اين كودهاي باقي مانده خود باعث آلودگي و بالا رفتن بار ميكروبي شير ميشود. همانطور كه قبلاًگفته شد آب مصرفي املاح زيادي دارد و شستشوي دستگاه شيردوشي با اين آب باعث گرفتن جرم هاي آهكي درون لوله هاي دستگاه ميشود و عبور شير از اين لوله ها خود باعث بالا رفتن بار ميكروبي شير ميشود،در هنگام ورود گاوها به سالن شيردوشي هيچ گونه حوضچه عفوني سم ها وجود ندارد كه خود باعث ايجاد 2 مشكل عمده ميشود: 1- باعث ورود كود جايگاه به سالن شيردوشي ميشود و شستشو را با مشكل مواجه ميكند. 2-از اين مسئله مهمتر اينكه اگر حوضچه ضد عفوني وجود داشت و با كات كبود (سولفات مس) پر شود مشكلات سم دام ها را بسيار كاهش ميدهد. وجود سرويس بهداشتي كارگران در اتاق شير خود به طور غير مستقيم باعث بالا رفتن بار ميكروبي شير ميشود.